IBPP3/443-48/11/BWo

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2011r. (data wpływu 13 stycznia 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 marca 2011r. (data wpływu 24 marca 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego dla usług pośrednictwa ubezpieczeniowego – jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 13 stycznia 2011r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego dla usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 marca 2011r., będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 9 marca 2011r. nr IBPP3/443-48/11/BWo.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Na podstawie zawartej z Zakładem Ubezpieczeń umowy Bank zobowiązuje się do stałego pośredniczenia przy zawieraniu umów ubezpieczenia komunikacyjnego przez Zakład Ubezpieczeń. W ramach pośredniczenia przy zawieraniu Umów ubezpieczenia Bank jest zobowiązany do wykonywania czynności faktycznych polegających na:

pozyskiwaniu klientów, w tym poprzez proponowanie ubezpieczeń komunikacyjnych oferowanych przez Zakład Ubezpieczeń celem zawarcia przez osoby zainteresowane umowy ubezpieczenia Zakład Ubezpieczeń, a także informowania o warunkach ubezpieczania przez Zakład Ubezpieczeń;

wykonywaniu, przewidzianych umową, czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, w szczególności polegających na telefonicznym informowaniu osób zainteresowanych z wykorzystaniem Banku o warunkach ubezpieczeń komunikacyjnych Zakładu Ubezpieczeń, a w przypadkach informacji przekraczających zakres zlecenia udzielony Bankowi na podstawie niniejszej umowy, także łączenia rozmów telefonicznych z Zakładu Ubezpieczeń;

prowadzeniu rejestru osób ubezpieczonych, która zawarły umowę ubezpieczenia za pośrednictwem Banku.

Czynności faktyczne, o których mowa powyżej w pkt 1 polegają w szczególności na:

zamieszczaniu w witrynie Banku (ogólnodostępna strona www.) linku/banneru reklamującego działalność Zakładu Ubezpieczeń, a zarazem umożliwiającego osobom korzystającym z serwisu internetowego Banku -http://www.ingbank.pl uzyskania przez nie połączenia internetowego (przekierowania za pomocą tzw. linku/banneru) na stronę internetową Zakładu Ubezpieczeń w celu zawarcia umowy ubezpieczenia oraz w innych celu prawidłowego wykonania przedmiotu umowy, z zastrzeżeniem, iż zakres lub częstotliwość zamieszczania bannera reklamującego działalność LIBERTY określona zostanie przez Bank; analogiczne czynności mogą być wykonywane na stronach internetowych dostępnych tylko dla określonych osób - o ile osoby zainteresowane wyrażą zgodę na przesyłanie przez Bank informacji handlowych lub przesyłek marketingowych.

informowaniu telefonicznie poprzez Banku osób zainteresowanych o ubezpieczeniach komunikacyjnych Zakładu Ubezpieczeń, w tym informowanie o umowach ubezpieczenia oferowanych przez Zakład Ubezpieczeń, a także łączeniu rozmów z osobami zainteresowanymi zawarciem umowy ubezpieczenia z właściwą jednostką Zakładu Ubezpieczeń, z zastrzeżeniem, że zakres informacji telefonicznej określa Bank w odpowiedniej procedurze.

Statut Banku przewiduje wykonywanie przez Bank działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego. Bank - w celu realizacji umowy - wystąpił o wpisanie do rejestru pośredników ubezpieczeniowych i uzyskał taki wpis (pod numerem: ...) a opisane wyżej czynności są wykonywane poprzez pracowników Banku wpisanych do rejestru agentów ubezpieczeniowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy świadczenie przez Bank opisanych usług jest zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. - tj. jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011r. - zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Wyżej opisane usługi realizowane przez Bank na podstawie umowy zawartej z Zakładem Ubezpieczeń i polegają na pośredniczeniu w zawieraniu przez Zakład umów ubezpieczenia komunikacyjnego. Usługi te są realizowane zgodnie z reżimem ustawy z dnia 22 maja 2003r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz.1154 z późn. zm.) - tj. polegają na wykonywaniu przez Bank za wynagrodzeniem czynności faktycznych związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia. Należy podkreślić, iż Bank Spółka Akcyjna jest wpisany do rejestru agentów ubezpieczeniowych pod numerem … i posiada status Multiagenta. Obowiązki stanowiące przedmiot Umowy Agencyjnej zawartej z Zakładem Ubezpieczeń, są realizowane przez osoby fizyczne będące pracownikami Banku, które wpisane są do rejestru agentów ubezpieczeniowych jako osoby wykonujące czynności agencyjne.

W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy – ww. opisane usługi objęte są zwolnieniem na podstawie art. 43 ust.1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011r.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

eksport towarów;

import towarów;

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Od 1 stycznia 2011 r. podstawowa stawka podatku o której mowa w art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 23%, z wyłączeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 z zastrzeżeniem art. 146f. Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku i przenoszą uregulowania dotyczących tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ustawy punktu 37, regulujących zwolnienia od podatku usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 znowelizowanej ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 13-14 ww. ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Warto w tym miejscu powołać odpowiednie uregulowania zawarte w prawie wspólnotowym. Zgodnie z przepisem art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. Nr 347/1 ze zm.), państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Przystępując do analizy pojęć użytych do opisania zwolnień, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE należy podkreślić, że winny one być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

W art. 2 pkt 3 Dyrektywy 2002/92/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 grudnia 2002r. w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego (Dz. U. UE. L. Nr 9/3) została zawarta definicja pośrednictwa ubezpieczeniowego, zgodnie z którą "pośrednictwo ubezpieczeniowe" oznacza działalność polegającą na wprowadzaniu, proponowaniu lub przeprowadzaniu innych prac przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia lub zawieraniu takich umów, lub udzielaniu pomocy w administrowaniu i wykonywaniu takich umów, w szczególności w przypadku roszczenia.

Działalność taka nie jest uważana za pośrednictwo ubezpieczeniowe, jeżeli jest podejmowana przez zakład ubezpieczeń lub pracownika zakładu ubezpieczeń, za którego pełną odpowiedzialność ponosi zakład ubezpieczeń.

Nie jest również uważana za pośrednictwo ubezpieczeniowe działalność polegająca na okazjonalnym dostarczaniu informacji w kontekście innej działalności zawodowej, pod warunkiem, że celem tej działalności nie jest udzielanie klientowi pomocy w zawieraniu lub wykonywaniu umowy ubezpieczenia, zawodowe zarządzanie roszczeniami zakładu ubezpieczeń i wycena szkody oraz rozpatrywanie roszczeń przez biegłych.

W zakresie powyżej wskazanego zwolnienia powstają wątpliwości zarówno co do zakresu podmiotowego, jak i przedmiotowego zwolnienia. Działalność ubezpieczeniowa jako taka może być bowiem prowadzona zarówno na podstawie umów o charakterze cywilnoprawnym (szczególnie w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego), jak i na podstawie przepisów o charakterze publicznoprawnym regulujących zasady wykonywania tego typu działalności.

„Czynność ubezpieczeniowa”, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

W orzeczeniu Trybunału Europejskiego w sprawie C-349/96 pomiędzy Card Protection Plan Ltd a Commissioners of Customs and Excise (Wielka Brytania), Trybunał wskazał, że pojęcie "transakcje ubezpieczeniowe" obejmuje wykonywanie czynności przez podatnika, który, nie będąc ubezpieczycielem, dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w imieniu ubezpieczyciela w ramach polisy ubezpieczeniowej, której jest posiadaczem. W ocenie Trybunału, jeżeli sama usługa może zostać zakwalifikowana jako usługa ubezpieczeniowa, charakter podmiotu pozostaje bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia dla usług ubezpieczeniowych. Jednocześnie usługi, które nie będą spełniać definicji usługi ubezpieczeniowej, na gruncie Dyrektywy 112 zwolnione być nie mogą, nawet, jeżeli wykonuje je towarzystwo ubezpieczeniowe.

Zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie jest jedynie charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien ETS zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

Z opisu zdarzenia wynika, że Wnioskodawca w ramach zawartej umowy z Zakładem Ubezpieczeń zobowiązuje się do stałego pośredniczenia przy zawieraniu umów ubezpieczenia komunikacyjnego przez Zakład Ubezpieczeń. W ramach pośredniczenia przy zawieraniu Umów ubezpieczenia Wnioskodawca jest zobowiązany do wykonywania szeregu czynności zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia. Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności takie jak np. pozyskiwanie klientów ubezpieczeniowych, kontaktowanie ich z ubezpieczycielem, wykonywanie czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia stanowią niewątpliwie elementy istotne dla czynności pośrednictwa a Wnioskodawcy nadają status pośrednika ubezpieczeniowego.

Mając zatem na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż od 1 stycznia 2011r. usługi wymienione w przedmiotowym wniosku świadczone przez Wnioskodawcę w ramach zawartej umowy z zakładem Ubezpieczeń będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 znowelizowanej ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.