ILPP1/443-861/10-5/BD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 21 lipca 2010 r. (data wpływu do: Izby Skarbowej w Poznaniu 2 sierpnia 2010 r., Biura KIP w Lesznie 4 sierpnia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 października 2010 r. (data wpływu: 20 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z budową budynku mieszkalno-usługowego z uwzględnieniem udziału we współwłasności – jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 2 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z budową budynku mieszkalno-usługowego z uwzględnieniem udziału we współwłasności. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 15 października 2010 r. (data wpływu: 20 października 2010 r.) o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest produkcja instrumentów optycznych i ich sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (optyk).

Zainteresowany zakupił wraz z żoną nieruchomość gruntową, na której planuje wybudować budynek mieszkalno – usługowy. Akt notarialny sporządzony został na imię i nazwisko obojga małżonków. Żona prowadzi gabinet lekarski (działalność zwolniona z VAT), natomiast Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pozwolenie na budowę Zainteresowany uzyskał na swoje imię i nazwisko i na jego podstawie rozpoczął prace budowlane. Celem inwestycji jest wybudowanie lokalu usługowego na potrzeby prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej (optyk, wynajem lokali użytkowych) oraz częściowo na własne potrzeby mieszkaniowe. Powierzchnia budowanego budynku na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej jest mniejszą częścią ogólnej powierzchni budynku. Prowadząc budowę budynku mieszkalno – usługowego nie zawsze możliwe jest wydzielenie wydatków związanych wyłącznie z działalnością gospodarczą. Większość faktur dotyczyć będzie całego budynku (konstrukcja budynku, instalacje, dach itp.), czyli zarówno części mieszkalnej jak i części przeznaczonej na działalność gospodarczą.

Już w trakcie realizacji inwestycji Wnioskodawca planuje z żoną notarialnie uczynić współwłaścicielem nieruchomości w części ok. 46% syna, który nie prowadzi w chwili obecnej żadnej działalności gospodarczej. Proporcjonalnie do udziału we współwłasności będzie on współinwestorem inwestycji. Ponieważ inwestycję prowadzić będzie zewnętrzny wykonawca, małżonkowie przewidują, że będą otrzymywać faktury oddzielnie na każdego inwestora, proporcjonalnie do udziału we współwłasności (Wnioskodawca 54% kosztów, syn 46%).

W piśmie uzupełniającym z dnia 15 października 2010 r. Wnioskodawca oświadczył, że prowadzona przez niego działalność gospodarcza w części usługowej budynku, związana będzie wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, tj. działalność optyczna - 7% stawka VAT, a dzierżawa - 22%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie przyszłym Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczania podatku VAT z tytułu wydatków poniesionych na wybudowanie budynku, proporcjonalnie do udziału powierzchni przeznaczonej na prowadzoną przeze niego opodatkowaną działalność gospodarczą do powierzchni całego budynku, z uwzględnieniem Zainteresowanego wraz z żoną udziału we współwłasności...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści art. 86 ust. 1 ww. ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikowi podatku od towarów i usług, gdy nabywane towary wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych.

Większość faktur dotyczyć będzie całego budynku (konstrukcja budynku, instalacje, dach itp.), czyli zarówno części mieszkalnej, jak i części przeznaczonej na działalność gospodarczą. Wnioskodawca uważa, iż otrzymując fakturę na swoje imię i nazwisko, a więc dotyczącą wyłącznie jego (wspólnie z żoną) udziału w nieruchomości wydatki związane z inwestycją na ich cele mieszkalne musi wyłączyć proporcjonalnie do udziału powierzchni przeznaczonej na cele mieszkalne w powierzchni całego budynku, w części w jakiej jest jej współwłaścicielem z żoną. A więc jeśli ich (Zainteresowanego i żony) udział w nieruchomości wynosić będzie 54% i w ramach tego udział w części użytkowej przeznaczonej na działalność opodatkowaną w powierzchni użytkowej ogółem wynosi 49%, to otrzymując fakturę dotyczącą jedynie ich części inwestycji (54% całości kosztów) będzie mógł odliczyć podatek VAT od 49% wydatków dotyczących całości budynku (części użytkowych i mieszkalnych), a tym samym 49% podatku naliczonego, natomiast, gdy faktura dotyczyć będzie w całości działalności opodatkowanej, to odliczeniu podlegać będzie całość podatku naliczonego. W sytuacji, gdyby Zainteresowany z jakichś przyczyn otrzymał fakturę dotyczącą całości nieruchomości, będzie mógł odliczyć 49% z 54% podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od arów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

z tytułu nabycia towarów i usług,

potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,

od komitenta z tytułu dostawy arów będącej przedmiotem umowy komisu

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Tut. Organ podkreśla jednak, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Nadmienia się, że w art. 88 ust. 3a ustawy wskazano, iż nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne m. in. w przypadku, gdy:

sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących,

w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii;

transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Podatnik w momencie nabycia towarów i usług powinien dokonać ich prawidłowej klasyfikacji w celu skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego z uwzględnieniem związku tych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Ponadto należy wskazać, że z przepisu art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) wynika, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Z kolei zgodnie z art. 196 Kodeksu cywilnego współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest produkcja instrumentów optycznych i ich sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (optyk). Zainteresowany zakupił wraz z żoną nieruchomość gruntową, na której planuje wybudować budynek mieszkalno – usługowy. Akt notarialny sporządzony został na imię i nazwisko obojga małżonków. Żona prowadzi gabinet lekarski (działalność zwolniona z VAT), natomiast Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pozwolenie na budowę Zainteresowany uzyskał na swoje imię i nazwisko i na jego podstawie rozpoczął prace budowlane. Celem inwestycji jest wybudowanie lokalu usługowego na potrzeby prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej (optyk, wynajem lokali użytkowych) oraz częściowo na własne potrzeby mieszkaniowe. Powierzchnia budowanego budynku na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej jest mniejszą częścią ogólnej powierzchni budynku. Prowadząc budowę budynku mieszkalno – usługowego nie zawsze możliwe jest wydzielenie wydatków związanych wyłącznie z działalnością gospodarczą. Większość faktur dotyczyć będzie całego budynku (konstrukcja budynku, instalacje, dach itp.), czyli zarówno części mieszkalnej jak i części przeznaczonej na działalność gospodarczą.

W trakcie realizacji inwestycji Wnioskodawca planuje z żoną notarialnie uczynić współwłaścicielem nieruchomości w części ok. 46% syna, który nie prowadzi w chwili obecnej żadnej działalności gospodarczej. Proporcjonalnie do udziału we współwłasności będzie on współinwestorem inwestycji. Ponieważ inwestycję prowadzić będzie zewnętrzny wykonawca małżonkowie przewidują, że będą otrzymywać faktury oddzielnie na każdego inwestora, proporcjonalnie do udziału we współwłasności (Wnioskodawca 54% kosztów, syn 46%).

Ponadto Wnioskodawca oświadczył, że prowadzona przez niego działalność gospodarcza w części usługowej budynku, związana będzie wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, tj. działalność optyczna - 7% stawka VAT, a dzierżawa - 22%.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących wydatki poniesione na wybudowanie budynku w części, w jakiej są one wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej, opodatkowanej podatkiem VAT, z uwzględnieniem Zainteresowanego wraz z żoną udziału we współwłasności (54%).

Zatem, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne poniesione na budowę części używanej w prowadzonej działalności (wystawionych na Wnioskodawcę z uwzględnieniem jego udziału). Natomiast w przypadku poniesionych wydatków inwestycyjnych, które nie mogą zostać jednoznacznie przypisane do części budynku, która będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej lub do części obiektu przeznaczonej na cele mieszkaniowe, Zainteresowanemu będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących te wydatki w określonej wysokości, tj. od części, która będzie wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej (z uwzględnieniem udziału Zainteresowanego wraz z żoną we współwłasności).

Tut. Organ zaznacza, że ciężar rzetelnego rozliczenia ponoszonych wydatków związanych z budynkiem, w części przeznaczonym na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i w części wykorzystywanym dla potrzeb osobistych, spoczywa zawsze na podatniku.

Reasumując, do rozliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami, które nie mogą być jednoznacznie przypisane do części budynku, która będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej lub do części budynku przeznaczonej na cele mieszkaniowe, udokumentowanych fakturami uwzględniającymi udział w nieruchomości Wnioskodawcy wraz z żoną, możliwe będzie zastosowanie proporcji, jaka wynika z udziału powierzchni użytkowej przeznaczonej na działalność gospodarczą w całkowitej powierzchni użytkowej budynku, pod warunkiem, że sposób ten będzie odzwierciedlał rzeczywiste wydatki związane z czynnościami opodatkowanymi.

W niniejszej interpretacji odpowiedziano na wniosek w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT w związku z budową budynku mieszkalno-usługowego z uwzględnieniem udziału we współwłasności.

Rozstrzygnięcie dotyczące prawa do odliczenia podatku VAT w związku z budową budynku mieszkalno-usługowego – zawarte zostało w odrębnej interpretacji indywidualnej nr ILPP1/443-861/10-4/BD z dnia 18 października 2010 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.