ILPP2/443-566/10-2/TK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy , przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2010 r. (data wpływu 19 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* nieprawidłowe - w zakresie nie uznania Gminy za podatnika w związku z wykonywaniem zadań określonych w ustawie o samorządzie gminnym,

* prawidłowe - w zakresie odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn.: „Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej”.

Uzasadnienie

W dniu 19 kwietnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nie uznania Gminy za podatnika w związku z wykonywaniem zadań określonych w ustawie o samorządzie gminnym i w zakresie odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn.: „Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej ”.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Gmina) jako osoba prawna jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz posiada własny NIP.

Zainteresowany zamierza wykonać projekt pn.: „Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej ”.

Beneficjentem - inwestorem będzie Gmina i to ona będzie ponosić wszystkie koszty związane z realizacją tego projektu.

Wydatki związane z realizacją przedsięwzięcia będą związane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednakże do wykonywania tych czynności Rada Gminy uchwałą powołała zakład budżetowy pod nazwą „Zakład Usług Komunalnych ”, któremu przekazała realizację zadań z zakresu usług wodno-kanalizacyjnych. Czynności te zapisane są w jego w statucie, posiada on własny NIP i jest podatnikiem podatku od towarów usług. Po zakończeniu zadania inwestycja ta zostanie przekazana zakładowi budżetowemu w nieodpłatne użytkowanie. Zakład Usług Komunalnych będzie dokonywał sprzedaży usług w oparciu o zrealizowany projekt.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Gmina, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, jest podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie wykonywania zadań określonych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym...

2. Czy Gmina, w myśl art. 86 ustawy, ma prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn.: „Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej ”...

Zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie wymienione wyżej procedury mieszczą się w zadaniach własnych gminy nałożonych ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w związku z realizacją zadań na podstawie przepisów prawa, do realizacji których gmina jako organ władzy publicznej została powołana. Gmina w tym zakresie nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług (art. 15 ust. 6).

W przypadku budowy sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej, beneficjentem środków i inwestorem będzie Gmina, natomiast czynności związane ze sprzedażą usług (odbiór ścieków, dostawa wody) wystąpią w Zakładzie Usług Komunalnych, który będzie miał zawarte umowy cywilno-prawne z odbiorcami.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, ze względu na brak sprzedaży opodatkowanej związanej z projektem nie może on z tego tytułu odliczyć podatku VAT, natomiast zakład budżetowy ze względu na brak nakładów na wydatki inwestycyjne w których mieści się podatek od towarów i usług nie ma prawnej możliwości odliczenia podatku od kosztów poniesionych na realizację projektu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

* nieprawidłowe - w zakresie nieuznania Gminy za podatnika w związku z wykonywaniem zadań określonych w ustawie o samorządzie gminnym,

* prawidłowe - w zakresie odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn.: „Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej”.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na mocy art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zdania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

1. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,

2. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,

3. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,

4. lokalnego transportu zbiorowego,

5. ochrony zdrowia,

6. pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,

7. gminnego budownictwa mieszkaniowego,

8. edukacji publicznej,

9. kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,

10. kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,

11. targowisk i hal targowych,

12. zieleni gminnej i zadrzewień,

13. cmentarzy gminnych,

14. porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,

15. utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,

16. polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,

17. wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej,

18. promocji gminy,

19. współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.),

20. współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

W myśl art. 7 ust. 2 cyt. ustawy, ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.

Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio (art. 7 ust. 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

Należy zauważyć, że regulacje art. 15 ust. 6 ustawy i § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia, nie mają identycznego brzmienia. W przepisie ustawowym mowa jest o „realizowaniu zadań”, dla których organy władzy i obsługujące je urzędy zostały powołane, natomiast przepis rozporządzenia wykonawczego stanowi o czynnościach „związanych z wykonywaniem zadań publicznych”. Literalna wykładnia ww. przepisów prowadzi do wniosku, że przepis rozporządzenia, poprzez przewidziane w nim zwolnienie, uzupełnia (rozszerza niejako) zakres czynności, z tytułu których jednostki samorządu terytorialnego nie uiszczają podatku.

Biorąc pod uwagę wyżej wymienione przepisy, Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, w zakresie wykonywanych zadań własnych, występuje jako podatnik podatku VAT, jednak korzysta w stosunku do tych czynności ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Przepis art. 88 ust. 4 ustawy, stanowi natomiast, iż obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne gminy obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Okoliczności przedstawione we wniosku wskazują, iż Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zainteresowany zamierza wykonać projekt pn.: „Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej”.

Beneficjentem - inwestorem będzie Gmina i to ona będzie ponosić wszystkie koszty związane z realizacją tego projektu.

Wydatki związane z realizacją przedsięwzięcia będą związane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednakże do wykonywania tych czynności Rada Gminy uchwałą powołała zakład budżetowy pod nazwą „Zakład Usług Komunalnych”, któremu przekazała realizację zadań z zakresu usług wodno-kanalizacyjnych. Czynności te zapisane są w jego w statucie, posiada on własny NIP i jest podatnikiem podatku od towarów usług. Po zakończeniu zadania inwestycja ta zostanie przekazana zakładowi budżetowemu w nieodpłatne użytkowanie.

Według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy, oraz w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

nbspnbspnbsp – jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

* posiadanie przez podatnika prawa do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.

Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie w użytkowanie gminnemu zakładowi budżetowemu sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania odbędzie się w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, wskazanych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

W przedmiotowej sprawie, warunek wskazany w art. 86 ustawy, nie zostanie spełniony, gdyż towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zatem Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu.

Reasumując, Wnioskodawca realizując projekt pn.: „Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej”, nie będzie miał prawa do odliczenia podatku od towarów i usług.

W zakresie ww. projektu Zainteresowany nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 7 ust. 3 i ust. 4 cyt. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Wnioskodawca nie spełnia tych warunków, zatem nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 9 ww. rozporządzenia.

Tutejszy Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku w sprawie, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Kwestia dotycząca nie uznania Gminy za podatnika w związku z wykonywaniem zadań określonych w ustawie o samorządzie gminnym i w zakresie odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn.: „Rewaloryzacja parku oraz budowa kortu tenisowego z budynkiem zaplecza wraz z instalacjami budowlanymi”, została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji indywidualnej nr ILPP2/443-566/10-3/TK z dnia 13 lipca 2010 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.