ITPP1/443-1098/09/MN

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 listopada 2009 r. (data wpływu 16 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty w związku ze stwierdzeniem niedoborów zawinionych – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 16 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty w związku ze stwierdzeniem niedoborów zawinionych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, polegającą m.in. na sprzedaży detalicznej paliw oraz sprzedaży detalicznej w sklepie prowadzonym na stacji benzynowej i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Od zakupionych do sprzedaży towarów dokonuje odliczenia podatku, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Za towary znajdujące się w tzw. strefie kasowej, do której klienci sklepu nie mają dostępu, odpowiedzialność ponoszą pracownicy stacji, z którymi Wnioskodawca zawarł porozumienie o solidarnej odpowiedzialności materialnej za powstałe w sklepie niedobory towarów. W strefie tej znajdują się głównie wyroby tytoniowe oraz alkohole wysokoprocentowe.

Po dokonanej inwentaryzacji towarów, w przypadku stwierdzenia niedoborów, Wnioskodawca obciąża pracowników wartością netto brakujących towarów.

W ocenie Wnioskodawcy niedobory powstają w wyniku wydania przez pracownika niewłaściwego towaru o innej wartości jednostkowej, niż zaewidencjonowanego na kasie lub przez wydanie klientowi większej ilości towaru, aniżeli ta, którą pracownik zaewidencjonował na kasie. Z uwagi na zawarte porozumienie o solidarnej odpowiedzialności materialnej za towary znajdujące się w strefie kasowej, pracownicy zobowiązują się do spłaty wartości brakujących po inwentaryzacji towarów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku stwierdzenia po przeprowadzonej inwentaryzacji niedoborów zawinionych istnieje obowiązek korekty podatku naliczonego od dokonanego zakupu towarów, o który zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług dokonano obniżenia kwotę podatku należnego...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku stwierdzenia niedoborów w towarze po przeprowadzonej inwentaryzacji oraz obciążeniu tymi niedoborami pracowników nie jest zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego, który został odliczony w deklaracji za miesiąc, w którym dokonano zakupu tych towarów.

Wnioskodawca, cytując treść art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 1 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, stwierdza, że niedobory stwierdzone w wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji nie zostały przytoczone w tych przepisach, co oznacza, że nie podlegają one przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Następnie, powołując treść art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, Wnioskodawca wskazuje, że z uwagi na to, iż zakupione towary zostały przeznaczone do sprzedaży opodatkowanej, w deklaracji za miesiąc ich dokonania obniżono kwotę podatku należnego. Do momentu inwentaryzacji i stwierdzenia niedoborów nie zmieniono przeznaczenia tych towarów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powyżej powołanych przepisów nie wynika, by niedobór towarów stanowił dostawę towarów albo świadczenie usług, dlatego też nie podlega on opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stwierdzenie niedoborów zarówno zawinionych, jak i niezawinionych nie powoduje zatem żadnych obowiązków związanych z rozliczeniem należnego podatku VAT.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści wyżej przytoczonego przepisu, wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tj. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w towarach i usługach, które zostały przez niego zakupione, jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez podatnika działalności opodatkowanej.

Przedstawiona w art. 86 ust. 1 ustawy zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Kwestie korekty podatku naliczonego zostały uregulowane w art. 91 powołanej ustawy.

Z przepisu art. 91 ust. 7 wynika, iż przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Z kolei na podstawie przepisu art. 91 ust. 7d ustawy w przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

Warto w tym miejscu zauważyć, iż niedobory zawinione są to niedobory, które powstały na skutek niedopełnienia obowiązków przez osobę materialnie odpowiedzialną za powierzone jej mienie. Natomiast niedobory niezawinione to te, które powstały z przyczyn niezależnych od osób materialnie odpowiedzialnych. Niedobory te mogą powstać na skutek zdarzeń losowych np.: pożaru, kradzieży, powodzi, zalania, jak również wskutek transportu, braku prądu, złych warunków przechowywania itp. Są to przyczyny, na które osoba materialnie odpowiedzialna nie miała żadnego wpływu.

Zatem w sytuacji, gdy z przyczyn od podatnika zależnych, w tym przypadku w wyniku niedoborów zawinionych, nie dochodzi do wykorzystania nabytych towarów do działalności opodatkowanej, prawo podatnika do odliczenia zostaje utracone. W takiej sytuacji odliczona kwota podatku z tytułu nabycia towarów, które ostatecznie nie zostały wykorzystane do działalności opodatkowanej winna być skorygowana.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na sprzedaży detalicznej paliw oraz sprzedaży detalicznej w sklepie prowadzonym na stacji benzynowej i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Z uwagi na zawarte porozumienie o solidarnej odpowiedzialności materialnej za towary znajdujące się w strefie kasowej, pracownicy zobowiązują się do spłaty wartości brakujących po inwentaryzacji towarów w kwocie netto.

Biorąc po uwagę opis stanu faktycznego oraz przedstawione uregulowania prawne stwierdzić należy, iż w sytuacji, gdy zakup danego towaru przez Wnioskodawcę był dokonany z zamiarem wykorzystania go do działalności opodatkowanej, a późniejsza utrata tego towaru – jak wskazuje Wnioskodawca – nastąpiła z przyczyn zależnych (niedobór zawiniony), dany towar w efekcie końcowym nie zostanie wykorzystany do działalności opodatkowanej, to prawo do odliczenia w związku z ww. nabyciem zostało utracone. Tym samym, Wnioskodawca jest zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego odliczonego przy zakupie przedmiotowych towarów, na zasadzie art. 91 ust. 7 i 7d ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja ta dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska Nr 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.