PB/II-1/4210-12/Int./06/KK

Pytanie podatnika:

Czy w związku ze spłatą raty przez dłużnika możliwe jest wyliczenie podatkowych różnic kursowych pomiędzy kursem kupna waluty ogłoszonym przez bank, z którego usług korzysta Spółka, w dniu otrzymania raty oraz kursem z dnia zarachowania należności (średni kurs NBP z dnia podpisania umowy cesji) w dwóch etapach?

Zdaniem Wnioskodawcy: w pierwszym etapie należy rozpoznać różnice kursowe powstające pomiędzy spłacaną wartością należności wycenioną według średniego kursu NBP obowiązującego w dniu podpisania porozumienia a wartością obliczoną według kursu kupna banku Spółki w dniu otrzymania płatności. W drugim etapie konieczne jest ustalenie, w proporcji odpowiadającej stosunkowi raty do całej wierzytelności, różnicy kursowej pomiędzy wartością wyliczoną według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu podpisania porozumienia oraz wartością wyliczoną według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu podpisania umowy cesji wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 2 i § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) ? Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Łódzkiego Urzędu Skarbowego w Łodzi z dnia 09.02.2006r. Nr ŁUS II-2-423/20/06/JB, którym uznano za nieprawidłowe stanowisko przedstawione przez Jednostkę w złożonym wniosku z dnia 08.11.2005r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie różnic kursowych powstałych pomiędzy wartością zapłaconej przez dłużnika raty wycenioną według kursu banku Spółki, z którego usług korzysta Spółka, a wartością wierzytelności obliczoną według kursu średniego NBP z dnia podpisania umowy cesji w dwóch etapach w świetle art. 12 ust. 1 pkt 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.).

Wnioskiem z dnia 08.11.2005r. Spółka wystąpiła do Naczelnika Łódzkiego Urzędu Skarbowego w Łodzi o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przedmiotem działalności "M" Sp. z o.o. jest obrót wierzytelnościami. Spółka dokonuje zakupu wierzytelności przeterminowanych (po upływie terminu zapłaty wynikającego z faktury sprzedaży wystawionej przez pierwotnego wierzyciela) od wierzyciela pierwotnego płacąc za nie kwotę równą wartości zakupionej wierzytelności pomniejszoną o dyskonto (stanowiące potencjalne wynagrodzenie dla Spółki), własnymi środkami z zachowaniem odroczonych terminów płatności określonych w umowie cesji wierzytelności. Od 2005r. Spółka nabywa również wierzytelności od podmiotów zagranicznych (z Republiki Czeskiej) wyrażone w walucie obcej (korona czeska). W związku z podpisaniem umowy cesji i nabyciem wierzytelności od kontrahenta zagranicznego Spółka księguje zarówno związane z tym zobowiązania (wobec sprzedawcy wierzytelności) jak i należności (wobec dłużnika) według średniego kursu NBP z dnia podpisania umowy. Po nabyciu wierzytelności Spółka dokonuje restrukturyzacji zasad jej spłaty poprzez zawarcie umowy (porozumienia) z dłużnikiem polegającej na ustaleniu harmonogramu płatności przewidującego rozłożenie płatności dokonywanych przez dłużnika w czasie i ich oprocentowanie za zgodą dłużnika. Z uwagi na obowiązujące w Spółce zasady rachunkowości z chwilą podpisania porozumienia Spółka zobowiązana jest dokonać dodatkowej wyceny wartości wierzytelności przyjmując średni kurs NBP z dnia podpisania porozumienia. W momencie zakupu wierzytelności Spółka nie ewidencjonuje zakupionych wierzytelności jako przychodów należnych w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych - updop (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654). Przychód z tytułu zakupu wierzytelności jest rozpoznawany dopiero w momencie wyegzekwowania tej wierzytelności od dłużnika.

Zdaniem Wnioskodawcy wobec otrzymania w formie przelewu bankowego raty od dłużnika, należy na podstawie art. 12 ust. 3 updop dokonać korekty przychodu przy uwzględnieniu kursu z dnia zarachowania należności (kurs średni NBP z dnia zawarcia umowy cesji) oraz kursu kupna waluty banku Spółki z dnia otrzymania raty. Jednakże z uwagi na przyjętą politykę rachunkowości wyliczenie korekty dokonane jest w dwóch etapach:

I etap - wyliczenie różnic kursowych powstających pomiędzy wartością zapłaconej raty wycenioną według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu podpisania porozumienia, a wartością obliczoną według kursu kupna banku Spółki w dniu otrzymania zapłaty,

II etap - wyliczenie w proporcji odpowiadającej stosunkowi raty do całej wierzytelności różnic kursowych pomiędzy wartością wyliczoną według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu podpisania porozumienia, a wartością wyliczoną według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu podpisania umowy cesji wierzytelności.

Postanowieniem z dnia 09.02.2006r. Nr ŁUS II-2-423/20/06/JB Naczelnik Łódzkiego Urzędu Skarbowego w Łodzi uznał stanowisko Strony za nieprawidłowe twierdząc, że jedynie różnice kursowe wyliczone przez Spółkę w sposób określony w I etapie korygują przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Po zapoznaniu się ze stanem faktycznym przedstawionym we wniosku Spółki z dnia 08.11.2005r. oraz z treścią ww. postanowienia, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdza, iż zostało ono wydane z rażącym naruszeniem prawa, w związku z czym - na mocy art. 14b § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej - podlega ono zmianie.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Stosownie zaś do postanowień art. 12 ust. 2 przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z dnia uzyskania przychodu, ogłaszanych przez NBP.Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 3 za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych , a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia uzyskania przychodu.

W świetle powyższych uregulowań przychód z tytułu zakupu wierzytelności podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym powstaje dopiero w momencie wyegzekwowania wierzytelności od dłużnika. W przypadku obowiązywania różnych kursów walut w dniu uzyskania i w dniu faktycznego otrzymania przychodów prawodawca nakazuje podatnikowi zwiększyć albo zmniejszyć te przychody o różnice wynikające z zastosowania kursu średniego NBP z dnia uzyskania przychodu oraz kursu kupna walut obowiązującego w banku, z którego usług korzysta podatnik w dniu faktycznego otrzymania przychodów.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego różnice kursowe wyliczone pomiędzy wartością wierzytelności według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu podpisania umowy cesji wierzytelności, a wartością obliczoną według kursu kupna banku Spółki w dniu otrzymania płatności (raty) będą korygowały przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Niemniej jednak nie jest prawidłowym wyliczenie powyższych różnic kursowych w dwóch etapach, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje, iż jedynie różnice wynikające z zastosowania następujących kursów walut:

kursu kupna walut obowiązującego w banku, z którego usług korzystał uzyskujący przychód w dniu faktycznego otrzymania przychodu oraz

kursu średniego NBP obowiązującego w dniu uzyskania przychodu są podatkowymi różnicami kursowymi.

W świetle powyższego, przedmiotowe postanowienie narusza przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak również stanowisko Spółki należy uznać - za nieprawidłowe.

Ponadto nadmienia się, iż stosownie do art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1 nie jest wiążąca dla podatnika.

Mając powyższe na uwadze należało orzec, jak w sentencji.