PDF I /415-19/05

Pytanie podatnika:

Czy podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu wynikającemu z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i czy ma obowiązek złożenia zeznania rocznego w tym podatku w Polsce, w przypadku gdy od 1997 roku stale przebywa na terenie Libii, w związku z zatrudnieniem w tamtejszej firmie, a adres stałego zameldowania ma w Polsce?

Strona wnosząca zapytanie twierdzi, że od 1997 roku przebywa stale na terenie Libii, w związku z zatrudnieniem w tamtejszej firmie. Z tytułu wykonywanej pracy uzyskuje dochody, które są opodatkowane na terenie Libii na podstawie podatkowego prawa tego kraju. W Rzeczypospolitej Polskiej nie uzyskuje żadnych dochodów a jedyny związek z krajem wynika z faktu stałego zameldowania w Koszalinie. Miejscem jego zamieszkania jest Libia, gdyż z tym krajem ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze. Zatem ośrodek jego interesów życiowych znajduje się na terenie Libii.

Zdaniem podatnika nie ciąży na nim nieograniczony obowiazek podatkowy wynikający z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie ma obowiązku składania zeznania rocznego w tym podatku w Polsce.

Według stanu faktycznego podatnik posiada w Polsce rodzinę i mieszkanie własnościowe. Przebywa w Libii na podstawie libijskiej wizy pobytowej, która będzie przedłużona na okres kolejnego roku.

Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie przepisy art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W Polsce zapłata podatku dochodowego uzależniona jest od istnienia obowiązku podatkowego. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w ustawach.

Z obowiązku podatkowego, zgodnie z art. 5 ustawy - Ordynacja podatkowa, wynika zobowiązanie podatkowe, tj. konkretne zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa podatku w wysokości, terminie oraz w miejscu określonym w przepisach prawa podatkowego.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych różnicuje obowiązek podatkowy, biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, na obowiązek o charakterze nieograniczonym lub ograniczonym.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swych dochodów bez względu na miejsce źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zastosowanie powołanych norm skutkuje dokonaniem powyższej oceny prawnej stanowiska podatnika, uzasadnionej w sposób następujący:

Jak wynika z treści przytoczonych wyżej przepisów o tym czy podatnik podlega w Polsce ograniczonemu bądź nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu decyduje jego miejsce zamieszkania.

Ustawa podatkowa nie zawiera definicji pojęcia "miejsca zamieszkania". Wobec powyższego pojęcie "miejsca zamieszkania" definiuje się w oparciu o regulacje zawarte w art. 25 Kodeksu cywilnego. Przyjmuje się, że miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Tym samym o miejscu zamieszkania decydują dwa elementy:

Przebywanie w danej miejscowości,

Zamiar stałego pobytu.

O stałości pobytu w określonym miejscu decyduje przede wszystkim takie przebywanie, które ma na celu założenie tam pewnego rodzaju centrum interesów życiowych danej osoby. Należy przy tym podkreślić, że sama deklaracja osoby co do jej zamiaru nie ma doniosłości prawnej, jeżeli nie znajduje wyrazu w faktycznych okolicznościach wskazujących na to, gdzie ustanowiła ona ośrodek swojej życiowej działalności.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 1978 r. (IV CR 242/78, OSN 1979, Nr 6, poz. 120) przerwa w przebywaniu w miejscu zamieszkania, spowodowana np. studiami, pracą, pobytem w więzieniu czy służbą wojskową, nie pozbawia danej osoby miejsca zamieszkania.

Jak wynika z opisanego stanu faktycznego podatnik pracuje w Libii od 1997 roku. Przebywa tam na podstawie przyznawanej corocznie przez władze libijskie wizy pobytowej, w związku z zatrudnieniem w SIRTE OIL COMPANY w Bredze. Rodzina mieszka w Polsce. Tu też podatnik posiada mieszkanie własnościowe.

Ze złożonych w urzędzie dokumentów wynika, że wyjazd podatnika do Libii, jakkolwiek pociągnął za sobą konieczność zmiany miejsca pobytu i zamieszkania to nie przesądził o zmianie stałego miejsca pobytu z krajowego na zagraniczne. Nie spowodował również zmiany ośrodka osobistych i majątkowych interesów, mających istotne znaczenie dla ustalenia miejsca zamieszkania.

Podatnik nie udokumentował (dla celów podatkowych) miejsca zamieszkania w Libii - nie przedłożył wydanego przez właściwy organ administracji podatkowej certyfikatu rezydencji, który by informował o miejscu zamieszkania lub siedzibie za granicą dla celów podatkowych ani też nie złożył w urzędzie informacji dotyczącej zmiany miejsca zamieszkania.

Przy zastosowaniu powyższych uregulowań należy uznać, że w Libii podatnik przebywa czasowo a miejscem zamieszkania dla celów podatkowych będzie Rzeczpospolita Polska. Oznacza to, że podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł dochodów.

Wobec powyższego po zakończeniu roku podatkowego podatnik zobowiązany będzie do złożenia w urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania zeznania PIT-36, przeznaczonego dla osób osiągających dochody z zagranicy.

Interpretacja, co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego dotyczy oceny przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na postanowienie zawierające interpretację służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie Ośrodek Zamiejscowy w Koszalinie, za pośrednictwem Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia, zgodnie z art. 14a § 4 i art. 236 § 1 i § 2 cytowanej wyżej ustawy - Ordynacja podatkowa.