IPPB2/415-618/09-4/AS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 10.09.2009 r. (data wpływu 08.10.2009 r.), uzupełniony pismem z dnia 03.11.2009 r. (data wpływu 06.11.2009 r.) na wezwanie Nr IPPB2/415-618/09-2/AS z dnia 26.10.2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu oraz we współwłasności budynku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 08.10.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu oraz we współwłasności budynku.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 26.10.2009 r. Nr IPPB2/415-618/09-2/AS na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia tego wniosku w zakresie przesłania aktualnego pełnomocnictwa lub innego dokumentu, z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez osobę, która wniosek podpisała, w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wniosek uzupełniono w terminie, tj. pismem z dnia 03.11.2009 r. (data wpływu 06.11.2009 r. data nadania w placówce pocztowej 03.11.2009 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Nieruchomość, została przejęta przez Gminę a następnie przez Skarb Państwa na podstawie uregulowań dekretu z dnia 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy, (Dz. U. z 1945 r. Nr 50, poz. 279).

W wyniku przeprowadzonego postępowania administracyjnego decyzją administracyjną z dnia 24 kwietnia 2008 roku, a następnie umową cywilnoprawną z dnia 27.08.2009 roku, (aktem notarialnym), ustanowiono prawo użytkowania wieczystego do gruntu na rzecz byłych właścicieli lub ich następców prawnych.

Na mocy powyższych czynności Wnioskodawczyni nabyła udział 2/8 w prawie użytkowania wieczystego do gruntu.

Roszczenia do udziału w gruncie Wnioskodawczyni nabyła w drodze dziedziczenia po swoim mężu, zmarłym w dacie 26.02.2007 roku, co zostało potwierdzone postanowieniem sądowym z dnia 17.05.2007 roku.

Na przedmiotowym gruncie posadowiony jest budynek przedwojenny, którego własność w myśl art. 5 ww. dekretu cały czas stanowiła własność byłych właścicieli, a po ich śmierci ich następców prawnych, tj. min. Wnioskodawczyni, w udziale 2/8.

Podsumowując, Wnioskodawczyni prawa do udziału we współwłasności budynku nabyła w drodze dziedziczenia po mężu w dacie 26.02.2007 r. Udział w prawie użytkowania wieczystego do przedmiotowego gruntu Wnioskodawczyni nabyła w drodze decyzji administracyjnej potwierdzonej umową cywilnoprawną w formie aktu notarialnego, na podstawie dekretu warszawskiego, a więc w drodze restytucji,

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy nabycie udziału w prawie użytkowania wieczystego stanowi nabycie i źródło przychodu zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8, lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie - czy w przypadku sprzedaży udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu przed upływem 5 lat od dnia zawarcia umowy nabycia prawa użytkowania wieczystego Wnioskodawczyni będzie zobowiązana odprowadzić podatek dochodowy od sprzedaży prawa użytkowania wieczystego...

2. Czy nabycie udziału we współwłasności budynku w drodze dziedziczenia stanowi nabycie i źródło przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - i czy w przypadku sprzedaży udziału we współwłasności budynku przed upływem 5 lat Wnioskodawczyni będzie zobowiązana odprowadzić podatek dochodowy od sprzedaży udziału w prawie własności...

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Ad. 1.

Nabycie udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu w trybie dekretu warszawskiego jest de facto zwrotem nieruchomości jej prawowitym właścicielom, przywróceniem stosunków prawnych sprzed wywłaszczenia. Powyższe nabycie nie jest traktowane jako nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego Wnioskodawczyni nie podlega obowiązkowi zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży przysługującego jej udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu przed upływem 5 lat od zawarcia umowy o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego. Sytuacja analogiczna była już przedmiotem rozważań Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (wyrok z dnia 9.07.2008, sygn. akt: ....., który zaprezentował analogiczną ocenę prawną.

Ad. 2.

Nabycie udziału we współwłasności budynku w drodze dziedziczenia nie stanowi nabycia w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku sprzedaży udziału we współwłasności budynku przed upływem 5 lat Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży udziału w prawie własności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem – trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności.

Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach – u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu) leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców.

Jeśli przejęta w drodze przymusu nieruchomość jest zwracana spadkobiercy osoby, którą pozbawiono tej nieruchomości, to prawo do zwrotu ma swe źródło w nabyciu spadku.

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego – spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki przechodzą na jedną lub kilka osób.

Niezależnie od powyższego, na stan prawny nieruchomości istotny wpływ mogą wywierać, wydawane zarówno na gruncie prawa cywilnego, sądowo - administracyjnego, jak i karnego - orzeczenia sądowe jako dokumenty o szczególnym znaczeniu. Szczególność ta wynika z pozycji, jaką zajmują sądy będące organami wymiaru sprawiedliwości oraz z zagwarantowanej konstytucyjnie odrębności władzy sądowniczej od innych rodzajów władz, niezawisłości sędziowskiej.

Zaś prawo użytkowania wieczystego jest silnym prawem rzeczowym, lokującym się w hierarchii tych praw bezpośrednio po prawie własności, a przed ograniczonymi prawami rzeczowymi, co pozwala na potraktowanie ustanowienia użytkowania wieczystego jako swoistej restytucji stosunków własnościowych.

W rozpatrywanej sprawie z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni, jako spadkobierczyni nabyła prawo wieczystego użytkowania nieruchomości aktem notarialnym z dnia 27.08.2009 r. Ustanowienie prawa wieczystego użytkowania nastąpiło w wyniku decyzji wydanej przez Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy. Decyzje te wydano na podstawie przepisów art. 7 ust. 1 i 2 dekretu z 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na terenie m.st. Warszawy. Na tym gruncie posadowiony jest budynek przedwojenny, do którego prawo współwłasności Wnioskodawczyni nabyła w drodze dziedziczenia po mężu.

Oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu skomunalizowanego dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny. Przepis art. 7 ust. 1 dekretu przewidywał, że:

* dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, będący w posiadaniu gruntu, lub osoby prawa jego reprezentujące, mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną;

* gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania;

* w razie uwzględnienia wniosku gmina ustali, czy przekazanie gruntu nastąpi tytułem wieczystej dzierżawy, czy na prawie zabudowy, oraz określi warunki, pod którymi umowa może być zawarta;

* w przypadku nieuwzględnienia wniosku, gmina zaofiaruje uprawnionemu, w miarę posiadania zapasu gruntów - na tych samych warunkach dzierżawę wieczystą gruntu równej wartości użytkowej, bądź prawo zabudowy na takim gruncie;

* w razie niezgłoszenia wniosku, przewidzianego w ust. 1, lub nieprzyznania z jakichkolwiek innych przyczyn dotychczasowemu właścicielowi wieczystej dzierżawy albo prawa zabudowy, gmina obowiązana jest uiścić odszkodowanie w myśl art. 9. Zgodnie z art. 9 dekretu, odszkodowanie miało być wypłacone w ,,miejskich papierach wartościowych", które jednak nigdy nie zostały wyemitowane.

Jak wynika z przytoczonej regulacji, prawodawcy niewątpliwie chodziło o zrekompensowanie dotychczasowym właścicielom (ich następcom prawnym) przejścia na własność gminy m.st. Warszawy gruntów stanowiących dotąd ich własność. W dekrecie od razu uregulowano kwestię stosownych rekompensat.

Odzyskanie prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną (art. 7 ust. 1 dekretu, obecnie prawa wieczystego użytkowania) było ustawowo zagwarantowaną formą rekompensaty.

Wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego gruntu na rzecz byłego właściciela lub jego następców prawnych oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z byłym właścicielem lub jego następcami prawnymi umowy użytkowania wieczystego gruntu warszawskiego nie może być taktowane jako nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, sprzedaż prawa wieczystego użytkowania ustanowionego w trybie art. 7 tego dekretu nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, także wówczas gdy sprzedaż ta została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ustanowienie użytkowania wieczystego.

Analogicznie w sytuacji sprzedaży udziału we współwłasności budynku zwróconego na podstawie art. 5 tego samego dekretu nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, także wówczas gdy sprzedaż ta została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił zwrot budynku.

Reasumując:

* Nabycie udziału w prawie użytkowania wieczystego nie stanowi nabycia i źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sprzedaży udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu przed upływem 5 lat od dnia zawarcia umowy nabycia prawa użytkowania wieczystego nie stanowi źródła przychodów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

* Nabycie udziału we współwłasności budynku w drodze dziedziczenia nie stanowi nabycia i źródła przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sprzedaży udziału we współwłasności budynku przed upływem 5 lat nie stanowi źródła przychodów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja Nr 10, 09-402 Płock.