IBPBII/1/415-966/10/AŻ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 listopada 2010r. (data wpływu do tut. Biura – 29 listopada 2010r.), uzupełnionym w dniach 31 stycznia 2011r. oraz 07 lutego 2011r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia wraz z odsetkami należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu zaliczki alimentacyjnej powiększonej o 5%, wypłaconej osobom uprawnionym do alimentów – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 29 listopada 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych umorzenia wraz z odsetkami należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu zaliczki alimentacyjnej powiększonej o 5%, wypłaconej osobom uprawnionym do alimentów.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku, pismem z dnia 10 stycznia 2011r. Znak: IBPB II/1/415 - 692-969/10/AŻ wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniach 31 stycznia 2011r. (fax) oraz 07 lutego 2011r. (poczta).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje zadania i wypłaca świadczenia z zakresu pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, zaliczek alimentacyjnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Świadczeniobiorcy, którzy nie zwrócili opłat wynikających z ustawy o pomocy społecznej (m.in. zasiłki celowe zwrotne, opłaty za noclegownię) lub nienależnie pobrali świadczenia z pomocy społecznej są zobowiązani do ich zwrotu na podstawie przepisów ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009r. Nr 175 poz. 1362). Podobnie świadczeniobiorcy, którzy nie zwrócili nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, otrzymanych na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych, zobowiązani są do ich zwrotu na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006r. Nr 139 poz. 992 ze zm.). Dotyczy to również świadczeniobiorców zobowiązanych do zwrotu nienależnie pobranej zaliczki alimentacyjnej, jak również dłużników alimentacyjnych zobowiązanych do zwrotu należności z tytułu wypłaconych osobie uprawnionej zaliczek alimentacyjnych powiększonych o 5% na podstawie ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. z 2005r. Nr 86, poz. 732) w związku z ustawą o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 Nr 1 poz. 7 ze zm.). Dotyczy to także świadczeniobiorców, którzy są zobowiązani do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz należności dłużników alimentacyjnych z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. W praktyce zdarzyły się oraz mogą się wydarzyć w przyszłości przypadki umorzenia (czy też odstąpienia od żądania zwrotu) na podstawie powyżej podanych ustaw świadczeń z zakresu pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, zaliczek alimentacyjnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy kwoty (należność główna i odsetki) z tytułu umorzenia, na podstawie art. 16 ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. z 2005r. Nr 86, poz. 732) w związku z art. 41 i 47 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009r. Nr 1 poz. 7 ze zm.), należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu wypłaconych osobie uprawnionej zaliczek alimentacyjnych powiększonych o 5% na podstawie ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej, stanowią dla dłużnika alimentacyjnego przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, oraz czy w związku z powyższym powstaje dla Ośrodka obowiązek sporządzenia i wydania klientowi PIT-8C potwierdzającego uzyskanie przychodu...

Wnioskodawca wskazał, iż dłużnicy alimentacyjni zobowiązani są do zwrotu należności z tytułu zaliczki alimentacyjnej powiększonej o 5%, wypłaconej osobom uprawnionym do alimentów na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej w związku z art. 41 i art. 47 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Umorzone kwoty należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu zaliczki alimentacyjnej powiększonej o 5% wypłaconej osobom uprawnionym do alimentów według wnioskodawcy stanowią przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż w ocenie wnioskodawcy brak jest podstaw do zwolnienia tych dochodów z opodatkowania w myśl art. 21 ust. 1 ww. ustawy i w związku z powyższym Ośrodek Pomocy Społecznej sporządza dla klienta PIT-8C.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w przedmiocie skutków podatkowych umorzenia wraz z odsetkami należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu zaliczki alimentacyjnej powiększonej o 5%, wypłaconej osobom uprawnionym do alimentów. W pozostałym zakresie wniosku sprawa zostanie rozstrzygnięta odrębnymi interpretacjami.

Zgodnie z generalną zasadą opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne – to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w ww. przepisie sformułowanie „w szczególności”, świadczy o tym, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

W świetle powyższego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc, podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów oraz zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86 poz. 732) dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości zaliczek wypłaconych osobie uprawnionej, powiększonej o 5 %.

W myśl art. 16 ww. ustawy Organ właściwy wierzyciela może umorzyć należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu wypłaconych zaliczek, a także wierzyciela z tytułu nienależnie pobranej zaliczki, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną tych osób.

Cytowana wyżej ustawa z dnia 22 kwietnia 2005r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej uchylona została na mocy art. 47 ustawy z dnia 7 września 2007r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 192, poz. 1378; obecnie tj. Dz. U. z 2009r. Nr 1 poz. 7 ze zm.).

Jednakże w myśl art. 41 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów sprawy o zaliczki alimentacyjne, do których prawo powstało do dnia wejścia w życie ustawy, podlegają rozpatrzeniu na zasadach i w trybie określonych w przepisach dotychczasowych. Sprawy o nienależnie pobrane zaliczki alimentacyjne podlegają rozpatrzeniu i dochodzeniu na zasadach i w trybie określonych w dotychczasowych przepisach (art. 42 ust. 2 ustawy).

Z treści wniosku wynika, iż wnioskodawca realizuje zadania i wypłaca świadczenia z zakresu zaliczek alimentacyjnych. Dłużnicy alimentacyjni zobowiązani są do zwrotu należności z tytułu zaliczki alimentacyjnej powiększonej o 5%, wypłaconej osobom uprawnionym do alimentów. Możliwym jest umorzenie wraz z odsetkami należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu zaliczki alimentacyjnej.

Uregulowanie w przepisach o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej umorzenia (wraz z odsetkami) należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu zaliczki alimentacyjnej świadczy o tym, iż umorzenie takie jest również rodzajem świadczenia pieniężnego otrzymywanego w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów i jako takie korzysta ze zwolnienia od podatku w myśl cytowanego art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zauważyć, iż z dniem 01 stycznia 2009r. weszła w życie zmiana brzmienia pkt 8 art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ma zastosowanie do uzyskanych dochodów od dnia 01 stycznia 2009r. Zmiana polega na zastąpieniu zwrotu „…wypłacone na podstawie odrębnych przepisów” zwrotem: „…otrzymane na podstawie odrębnych przepisów”. W uzasadnieniu projektu ustawy, wskazano, iż: „zmiana brzmienia pkt 8 art. 21 ust. 1 ma służyć temu, aby w przypadku nienależnie pobranych świadczeń (...), po stronie podatnika nie występował przychód podlegający opodatkowaniu.” Powyższa zmiana została wprowadzona na mocy art. 1 pkt 11 lit. a) tiret szóste ustawy z dnia 06 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316).

W związku z umorzeniem wraz z odsetkami należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu zaliczki alimentacyjnej świadczeniobiorcy uzyskują przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, na wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia z tego tytułu informacji PIT-8C.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.