I-415/40/05

Pytanie podatnika:

Czy przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie usług projektowych oraz wycen nieruchomości i jednoczesnym dokonywaniu jako biegły sądowy wycen nieruchomości wartości wynikające z faktur wystawianych dla sądu winny być uwzględniane w deklaracjach PIT 5L w sytuacji gdy sąd pobiera od tych faktur zaliczki?

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź - Górna, działając na podstawie przepisów art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) - uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione przez Pana we wniosku z dnia 14 kwietnia 2006 r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Pana indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Zgodnie z art. 14a § 1 cytowanej ustawy Ordynacja podatkowa "stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt (...) na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym."

Interpretacja, o której mowa powyżej następuje w drodze postanowienia i dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

W dniu 14 kwietnia 2006 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w sprawie podatku dochodowego z tytułu czynności wykonywanych na zlecenie sądu.

Opisany przez Pana stan faktyczny przedstawia się następująco:

Prowadzi Pan pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie usług projektowych i wycen nieruchomości, będąc jednocześnie biegłym sądowym Sądu Okręgowego w Łodzi w zakresie wycen nieruchomości. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podatek opłacany jest w formie zasad ogólnych, zaś w związku czynnościami biegłego sądowego rozliczeń dokonuje sąd wystawiając na tę okoliczność PIT 8B. Za prace wykonywane na rzecz sądu wystawia Pan faktury płacąc - tak jak w przypadku pozostałych faktur - zaliczki na podatek dochodowy na podstawie składanych deklaracji PIT 5L. Jednocześnie wypłata dokonywana przez sąd pomniejszana jest o pobrany przez płatnika podatek dochodowy. Zatem z tytułu prac wykonywanych na zlecenie sądu płacony jest podwójny podatek tj. od faktury wystawionej w ramach prowadzonej działalności oraz pobrany przez sąd przy wypłacie wynagrodzenia. Pana zdaniem faktury wystawiane dla sądu nie powinny być uwzględniane w miesięcznym rozliczeniu PIT 5L.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź - Górna, po sprawdzeniu, że zostały spełnione warunki określone w art. 14a § 1 i § 2 cytowanej ustawy Ordynacja podatkowa, udziela poniższej informacji:

Katalog źródeł przychodów został zawarty w przepisach art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Zgodnie z tą regulacją prawną odrębnymi źródłami przychodów są pozarolnicza działalność gospodarcza i działalność wykonywana osobiście.

Za pozarolniczą działalność gospodarczą - w myśl przepisów art. 5a. pkt 6 wyżej wymienionej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - uważa się działalność zarobkową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzoną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9. Wg przepisów art. 44 ust. 1 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy osiągający dochody m. in. z działalności gospodarczej są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f.

Zaś kwestie kwalifikacji przychodów do działalności wykonywanej osobiście regulują przepisy art. 13 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do punktu 6 tej regulacji prawnej za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m. in. przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym. W myśl przepisów art. 41 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy o podatku dochodowym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust. 1, z tytułu działalności określonej m. in. w art. 13 pkt 2 i 4-9, są obowiązani jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy wg zasad określonych w tej regulacji prawnej. Jednocześnie wg przepisów art. 41 ust. 2 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych płatnicy nie są obowiązani do poboru zaliczek od wypłaconych należności z tytułu umów o dzieło lub umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 2 i 8, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres prowadzonej działalności gospodarczej.

W aspekcie powyższego w sytuacji gdy osobie fizycznej (biegłemu) wykonującej również pozarolniczą działalność gospodarczą, organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, zleci - na podstawie właściwych przepisów - wykonanie określonych czynności w ramach toczącego się postępowania sądowego, dochodzeniowego lub administracyjnego uzyskane z tego tytułu przychody należy zakwalifikować do działalności wykonywanej osobiście. W tym przypadku biegły nie wykonuje swoich czynności na podstawie stosunku cywilnoprawnego (jak ma to miejsce np. w działalności gospodarczej), możliwego do ukształtowania w sposób umowny, pomiędzy jego stronami, na zasadzie swobody zawierania, przez określonej treści umowę zawieraną i wykonywaną na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Podstawą jego działania jest bowiem szczególny pozaumowny stosunek prawny, jaki powstaje w postępowaniu pomiędzy uprawnionym organem, który prowadzi postępowanie, a osobą, którą ten organ powołał. O powołaniu biegłego w danym postępowaniu, rozstrzyga władczo organ prowadzący postępowanie. Działając w sposób władczy, sąd określa również wysokość wynagrodzenia biegłego. Wynagrodzenie to zatem nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej i nie podlega opodatkowaniu wg zasad określonych w przepisach art. 44 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sąd dokonując jego wypłaty, działając jako płatnik, ma obowiązek - stosownie do powołanych przepisów art. 41 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - pobrać dotyczące tych przychodów zaliczki na podatek dochodowy.

Zatem - w świetle przedstawionego stanu faktycznego - należy wyłączyć z działalności gospodarczej przychody z tytułu prac wykonanych na zlecenie sądu, co w konsekwencji wyeliminuje podwójne ich opodatkowanie. Podkreślić jednocześnie należy, iż w przypadku zawarcia z sądem umowy cywilnoprawnej poza zakresem toczącego się postępowania przychody z tego tytułu zakwalifikować należy do przychodów z działalności gospodarczej. Jednocześnie w sądzie należy złożyć oświadczenie, że wykonywane usługi wchodzą w zakres prowadzonej działalności gospodarczej. Oświadczenie to będzie wówczas podstawą do zwolnienia sądu z obowiązku poboru zaliczek od wypłaconych należności.

Biorąc pod uwagę powyższe uzasadnienie - postanowiono jak w sentencji, uznając przedstawione przez Pana własne stanowisko w sprawie - za prawidłowe.

Końcowo informuję, że niniejsza interpretacja:

- dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana we wniosku złożonym w dniu 14 kwietnia 2006 r. i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia,

- nie jest dla Pana wiążąca, wiąże natomiast tutejszy organ podatkowy - do czasu jej zmiany lub uchylenia przez organ odwoławczy w drodze decyzji.