IPPP2/443-945/12-4/RR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 18 września 2012 r. (data wpływu 24 września 2012 r.), uzupełnione pismem z dnia 23 listopada 2012 r. (data wpływu 30 listopada 2012 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 19 listopada 2012 r. nr IPPP2/433-945/12-2/RR o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wykonanie usług mediacyjnych w związku z otrzymanym odszkodowaniem – jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 24 września 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wykonanie usług mediacyjnych w związku z otrzymanym odszkodowaniem. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 listopada 2012 r. (data wpływu 30 listopada 2012 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 19 listopada 2012 r. nr IPPP2/433-945/12-2/RR doręczone w dniu 21 listopada 2012 r.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Spółka S. S.A. w latach 2002-2004 była nabywcą usług transportowych od P. Wskutek stosowania praktyk monopolistycznych przez P., Spółka S. S.A. wystąpiła do sądu o odszkodowanie w kwocie ok. 89 mln zł z tytułu poniesionych strat. Straty S. S.A. wynikały z nadużywania przez P. dominującej pozycji na rynku, narzucania kontrahentom niekorzystnych warunków umów czy faworyzowania wybranych klientów. W roku 2010 S. otrzymało częściowo odszkodowanie w kwocie 501.000 zł, jednakże wskutek ponownego złożenia odwołania od wyroku przez P., Sąd wydał postanowienie o skonfrontowaniu stron poprzez mediatorów. Rozmowy są w toku. P. skłania się do wypłacenia większej kwoty odszkodowania, która zostanie ustalona po zakończeniu mediacji. Po zakończeniu rozmów, pełnomocnik reprezentujący spółkę S., otrzyma wynagrodzenie na podstawie wystawionej na spółkę faktury VAT za usługi mediacyjne (zgodnie z zawartą umową).
Spółka S. Sp. z o.o. jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Spółka w lutym 2010r. wystawiła ostatnią fakturę sprzedaży VAT związaną z usługą transportową. Spółka po otrzymaniu faktur VAT za usługi mediacyjne, zamierza w całości odliczyć VAT wynikający z tychże faktur.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Natomiast zgodnie z uregulowaniami art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) cyt. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Ponadto spółka S. nadal zamierza wykonywać czynności opodatkowane VAT. Reasumując, wszystkie czynności w zakresie prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej były i będą czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.
Z uzupełnienia do złożonego wniosku wynika, iż otrzymane przez Spółkę odszkodowanie od P. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT w całości w związku z otrzymaniem faktur VAT dokumentujących wykonanie usług mediacyjnych dla S. w związku z otrzymanym odszkodowaniem od P....
Zdaniem Wnioskodawcy:
W myśl art. 86 ust. 1 u.p.t.u. podatnikowi przysługuje odliczenie podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. W związku z powyższym Spółka może w całości odliczyć podatek naliczony VAT wynikający z wystawionych przez mediatorów faktur VAT dokumentujących wykonanie usług mediacyjnych.
Stanowisko Spółki zostało potwierdzone wieloma wyrokami WSA oraz ETS w podobnych sprawach, w których uznano, iż podatnik ma prawo do odliczenia w całości podatku od towarów i usług naliczonego przy nabyciu usług pod warunkiem, iż wszystkie czynności podejmowane przez tego podatnika w zakresie jego działalności podlegały opodatkowaniu VAT co zostało przez Spółkę wyżej potwierdzone. Ponadto należy przy tym zauważyć, że tego typu koszty, poniesione i związane ze sprawami spornymi, traktowane są jako ogólne koszty przedsiębiorstwa oraz będą miały istotny wpływ na kontynuowanie działalności opodatkowanej.
Powyższe potwierdzają przykładowe wyroki:
Wyrok WSA w Bydgoszczy I SA/Bd 403/09 z dnia 05 sierpnia 2009 roku
Wyrok WSA w Lublinie I SA/Lu 70/2007 z dnia 14 marca 2007 roku
Wyrok ETS C-98/98 z 8 czerwca 2000 roku
Wyrok ETS C-465/03 z dnia 26 maja 2005 roku
Wyrok C-32/03 z dnia 3 marca 2005 roku
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy).
Stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 oraz ust. 11 ustawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18. Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje więc wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług i dotyczy podatku naliczonego, wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do dokonywania czynności opodatkowanych.
Powołany wyżej przepis wyklucza jednocześnie możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych (czynności zwolnione od podatku VAT, czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT).
Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Istotny jest więc związek pomiędzy zakupami a działalnością gospodarczą (opodatkowaną VAT) prowadzoną przez Wnioskodawcę. Ustawodawca nie precyzuje w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek pomiędzy zakupami a sprzedażą opodatkowaną może mieć charakter bezpośredni (np. zakup materiałów do wytworzenia produktu podlegającego odprzedaży) lub pośredni (np. koszty administracyjne), jak również może dotyczyć takich czynności, które mimo, że nie podlegają opodatkowaniu, są potrzebne w funkcjonowaniu Spółki.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wystąpił do sądu o odszkodowanie w kwocie ok. 89 mln zł z tyt. poniesionych strat wskutek stosowania praktyk monopolistycznych przez świadczącego usługi transportowe. Strona w roku 2010 otrzymała częściowo odszkodowanie w kwocie 501.000 zł, jednakże wskutek ponownego złożenia odwołania od wyroku przez kontrachenta, Sąd wydał postanowienie o skonfrontowaniu stron poprzez mediatorów. Po zakończeniu rozmów, pełnomocnik reprezentujący Wnioskodawcę, otrzyma wynagrodzenie na podstawie wystawionej na Spółkę faktury VAT za usługi mediacyjne. Spółka jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Strona w lutym 2010r. wystawiła ostatnią fakturę sprzedaży VAT związaną z usługą transportową. Ponadto Wnioskodawca nadal zamierza wykonywać czynności opodatkowane VAT. Wszystkie czynności w zakresie prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej były i będą czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT. Otrzymane przez Spółkę odszkodowanie nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wątpliwości Spółki dotyczą możliwości odliczenia podatku naliczonego faktur dokumentujących wykonanie usług mediacyjnych w związku z otrzymanym odszkodowaniem.
W świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w pierwszej kolejności określić należy czy można przyporządkować koszty ponoszone przez Spółkę, z konkretnymi czynnościami, sprzedażą. Dopiero wtedy można określić czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionego wydatku.
Wbrew opinii wyrażonej przez Spółkę w uzasadnieniu własnego stanowiska w sprawie, tut. Organ jest zdania, że poniesiony przez Stronę wydatek na usługi mediacyjne w związku z otrzymanym odszkodowaniem nie może być traktowany jako ogólny koszt przedsiębiorstwa, od którego przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku od towarów i usług. Jak wskazano powyżej, związek pomiędzy ponoszonym wydatkiem, a uzyskiwanym obrotem, przychodami może mieć charakter pośredni – którego nie można powiązać konkretnym, powstającym przysporzeniem oraz bezpośredni, gdzie można obiektywnie stwierdzić, że efektem ściśle określonego działania jest powstanie skonkretyzowanego przysporzenia po stronie podmiotu podejmującego te czynności. Oznacza to, że pomiędzy zakupem a uzyskaną korzyścią, zachodzi relacja przyczynowo – skutkowa, innymi słowy przyczyną nabycia usługi mediacyjnej, polegającej na dochodzeniu zadośćuczynienia szkody wyrządzonej Wnioskodawcy, sprowadzającej się do stosowania praktyk monopolistycznych, jest skutek w postaci otrzymanego w drodze wyroku sądu odszkodowania.
Mając na uwadze dyspozycję art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, a także konieczność dokonania bezpośredniej alokacji poniesionego wydatku do rodzaju działalności, zdaniem Organu podatkowego, wydatek poniesiony przez Wnioskodawcę na nabycie usług mediacyjnych, polegających na dochodzeniu odszkodowania - ma związek wyłącznie z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu, gdyż bezpośrednim skutkiem jego działania jest otrzymanie odszkodowania, który nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji powyższego, w odniesieniu do otrzymanych faktur VAT dokumentujących wykonanie usług mediacyjnych dla S. w związku z otrzymanym odszkodowaniem od P. - Spółce nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Tym samym stanowisko Spółki należało uznać za nieprawidłowe.
Wskazać należy, że powołane przez Wnioskodawcę wyroki sądów potwierdzające stanowisko Wnioskodawcy tj.:
Wyrok WSA w Bydgoszczy I SA/Bd 403/09 z dnia 05 sierpnia 2009 roku, wyrok WSA w Lublinie I SA/Lu 70/07 z dnia 14 marca 2007 roku oraz wyrok ETS C-465/03 z dnia 26 maja 2005 roku - dotyczą sposobu odliczenia podatku naliczonego odnoszącego się do kosztów ponoszonych z emisją akcji,
Wyrok C-32/03 z dnia 3 marca 2005 roku - rozstrzyga co do prawa do odliczenia podatku naliczonego przez podmiotu, który zaprzestał działalności gospodarczej, ale ponosi jeszcze koszty związane z najmem lokalu służącego niegdyś tej działalności
- zatem ich rozstrzygnięcia dotyczą odmiennych sytuacji niż przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe.
Wyrok ETS C-98/98 z 8 czerwca 2000 roku – odnosi się do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na obsługę prawną procesu odszkodowawczego, których charakter wskazuje, że powinny one być traktowane jako na ogólne koszty, gdzie ETS wskazał, że artykuł 2 I Dyrektywy i artykuł 17(2), (3) i (5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika podatku VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawnionymi do dokonania odliczenia. Koszty dochodzenia odszkodowania są związane z całą działalnością przedsiębiorstwa, jeżeli nie można wykazać bezpośredniego i ścisłego związku z transakcją, której służy nabyta usługa prawna. W opinii tutejszego Organu, w przedstawionych okolicznościach nabyta usługa mediacyjna wykazuje bezpośredni i ścisły związek z odszkodowaniem,
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.