1401/BP-I/4210-76/07/ICh/PP-I

Pytanie podatnika:

dot. możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na opłacenie kosztów sądowych zarówno w sytuacji występowania w charakterze wierzyciela, jak i dłużnika.

Decyzja

Na podstawie art. 233 i art. 239 w związku z art. 14 b § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późniejszymi zmianami)po rozpatrzeniu zażalenia „PP” z dnia 18.09.2007r., na postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 10.09.2007r.Nr 1471/DPR2/423-134/07/WP/1, w sprawie uznania za nieprawidłowe stanowiska Podatnika w kwestii dotyczącej uznania za koszty uzyskania przychodów ponoszonych kosztów sądowych przez dłużnika - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

zmienia zaskarżone postanowienie uznając stanowisko podatnika przedstawione w zapytaniu za prawidłowe.

U z a s a d n i e n i e

Wnioskiem z dnia 19 czerwca 2007r. „PP” zwróciła się do Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie o udzielenie pisemnej interpretacji w trybie art. 14 a § 1 Ordynacji podatkowej, co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego. Zapytanie dotyczyło potwierdzenia, że w świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wydatki poniesione na opłacenie procesu sądowego stanowią koszty uzyskania przychodów.

Wg przedstawionego stanu faktycznego PP w ramach prowadzonej działalności dokonuje nabycia towarów i usług od wielu dostawców. Zdarzają się przypadki gdy dostawca dostarczył towary lub wykonał usługi nienależycie tj. towar bądź usługa jest niezgodna z kryteriami określonymi w umowie zawartej pomiędzy stronami (np. zła jakość, sposób wykonania itd.).

W związku z tym pomiędzy PP a dostawcą dochodzi do sporu. W przypadku gdy nie dojdzie do porozumienia sprawa zostaje skierowana na drogę sądową przez PP bądź dostawcę. Występowanie na drogę sądową jest wpisane w ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. PP może występować zarówno w charakterze dłużnika jak i wierzyciela. Ponosi wówczas określone koszty procesowe, które są wymagalne na etapie postępowania sądowego.

Zdaniem PP przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnychnie wyłączają możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na opłacenie kosztów sądowych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zarówno w sytuacji występowania w charakterze wierzyciela, jak i dłużnika.

Postanowieniem z dnia 10.09.2007r. Nr 1471/DPR2/423-134/07/WP/1 Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe.

W uzasadnieniu organ pierwszej instancji stwierdził, że poniesione przez dłużnika koszty procesu sądowego nie stanowią podatkowych kosztów uzyskania przychodów, z wyjątkiem kosztów poniesionych w celu zminimalizowania możliwych strat bądź zabezpieczenia przed spadkiem przychodów. Naczelnik wskazuje, że w kwestiach dotyczących kosztów procesowych ponoszonych przez dłużnika, poszczególne sytuacje należy traktować indywidualnie, odrębnie do każdego przypadku, analizując czy działania dłużnika nie są szkodliwe, nieracjonalne, sprzeczne z prawem i zasadami współżycia społecznego. Zdaniem organu przedstawiony we wniosku stan faktyczny obejmuje wszelkie koszty sądowe ponoszone przez dłużnika oraz nie precyzuje, w jakich okolicznościach one powstają oraz czy związane są z obroną przed zarzutami wierzyciela,i w związku z tym nie jest możliwe stwierdzenie, iż działania Poczty jako dłużnika podejmowane są w celu uniknięcia ewentualnego zmniejszenia przychodów lub zwiększenia straty oraz w związku z prowadzoną działalnością.

Pismem z dnia 18.09.2007r. PP złożyła zażalenie na powyższe postanowienie.

Podatnik wniósł o uchylenie postanowienia wydanego przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego zarzucając organowi podatkowemu naruszenie normy prawa materialnego wyrażonej w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W uzasadnieniu zażalenia Strona nie zgadza się ze stwierdzeniem organu, że przedstawiony we wniosku stan faktyczny dotyczy wszelkich kosztów procesowych ponoszonych przez dłużnika. Z informacji zawartych we wniosku zdaniem Podatnika wynika, że PP ponosi koszty procesowe w uzasadnionych przypadkach tj. wtedy gdy towar lub usługa jest niezgodna z kryteriami określonymi w umowie zawartej pomiędzy stronami (np. zła jakość, czy sposób wykonania). PP w takiej sytuacji może być zarówno pozwanym jak i powodem. W związku z powyższym zdaniem Strony nietrafiony wydaje się być zarzut dotyczący niewskazania we wniosku okoliczności w których powstają koszty procesowe oraz tego czy związane są z obroną przed zarzutami wierzyciela. Niezrozumiały dla Podatnika jest również argument, że jego działania mogą być nieracjonalne, sprzeczne z prawem i zasadami współżycia społecznego. Możliwość obrony własnych interesów w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy lub zarzuty takiego działania przewidują zarówno zapisy umowy jak i przepisy prawa powszechnie obowiązującego.

Jednocześnie Strona powołując się na przepis art. 169 Ordynacji podatkowej wskazuje, że organ podatkowy mając wątpliwości co do stanu faktycznego powinien wystąpić do Podatnika o jego uzupełnienie. Skoro zdaniem organu przedstawiony we wniosku stan faktyczny nie pozwalał na udzielenie jednoznacznej odpowiedzi, powinien wystąpić do PP o jego doprecyzowanie.

Zdaniem PP pomimo tego, że koszty procesowe nie przyczyniają się bezpośrednio do uzyskania przychodów, są normalnymi kosztami funkcjonowania firmy, wpisanymi w ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Jeżeli więc PP stając w roli dłużnika broni się przed zarzutami wierzyciela bądź też występuje z zarzutami wobec niego to ma na celu obronę własnych interesów zarówno przez dłużnika jak i wierzyciela.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Zażalenie wniesione przez Stronę zasługuje w ocenie organu odwoławczego na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Przy czym zwrot „w celu” oznacza to, że nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo-skutkowym, że poniesienie go ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów, albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów. A zatem przy kwalifikowaniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek – poza wyraźnie wskazanymi w ustawie – wymaga nie tylko oceny pod kątem czy jego poniesienie miało związek z konkretnym przychodem, ale także z punktu widzenia racjonalności określonego działania dla osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Niezależnie od tego do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wydatki dotyczące funkcjonowania podmiotu gospodarczego, których poniesienie nie jest związane z uzyskaniem konkretnego przychodu, jednakże jest to uzależnione od rzetelnej i całościowej oceny, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności i przy zachowaniu reguł należytej staranności wydatek taki miał wpływ na wysokość przychodów.

Uwzględniając przedstawiony zarówno we wniosku, jak i potwierdzony w zażaleniu, stan faktyczny sprawy, z którego wynika, że pytanie dotyczy przypadków, gdy dostawca dostarczył towary lub wykonał usługi nienależycie, omawiane koszty stanowiące wydatki ponoszone przez PPw związku z procesami sądowymi mieszczą się w pojęciu kosztów uzyskania przychodów,o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Działanie Podatnika mające na celu obronę przed zarzutami wierzyciela jest ekonomicznie uzasadnione. Jednocześnie należy zauważyć, że ustawodawca nie wyłączył tego rodzaju wydatków z kosztów uzyskania przychodów, których katalog znajduje się w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W związku z powyższym postanowiono jak w sentencji.