IPPB2/415-941/12-2/MG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 24.10.2012 r. (data wpływu 26.10.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonania zwrotu przez bank na rzecz Wnioskodawcy środków pieniężnych przelanych przez Wnioskodawcę, na mocy zawartego z bankiem Porozumienia – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 26.10.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonania zwrotu przez bank na rzecz Wnioskodawcy środków pieniężnych przelanych przez Wnioskodawcę, na mocy zawartego z bankiem Porozumienia.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.
Na podstawie umów z dnia 29 grudnia 2009 r. Biuro Maklerskie Banku („Biuro Maklerskie”) prowadziło na rzecz Wnioskodawcy do lipca 2012 r. rachunki papierów wartościowych oraz rachunki pieniężne („rachunki inwestycyjne”). Rachunki inwestycyjne w Biurze Maklerskim Wnioskodawca założył z intencją dokonywania transakcji zakupu instrumentów finansowych i obrotu nimi w celu uzyskania korzyści. Do połowy maja 2011 r. obsługą rachunków inwestycyjnych zajmowała się - według wiedzy Wnioskodawcy - jedna osoba w Biurze Maklerskim („Pracownik Biura Maklerskiego”). Pracownik Biura Maklerskiego figurował jako pełnomocnik („Bank”) w umieszczonym na stronie internetowej Banku wykazie osób upoważnionych do zaciągania zobowiązań w imieniu Banku.
W okresie od marca 2010 roku do maja 2011 roku Pracownik Biura Maklerskiego kilkukrotnie inicjował transakcje, które - według jego wyjaśnień - miały polegać na nabywaniu przez Wnioskodawcę określonych papierów wartościowych od innych klientów Biura Maklerskiego. W tym celu Pracownik Biura Maklerskiego, w szczególności instruował Wnioskodawcę, jaką kwotę ma przelać ze swojego rachunku bankowego (nie będącego rachunkiem inwestycyjnym) na rachunek bankowy Biura Maklerskiego oraz jaki powinien być tytuł przelewu („wpłata na rachunek inwestycyjny numer ). Postępując zgodnie z instrukcjami Pracownika Biura Maklerskiego, w celu nabycia określonych papierów wartościowych Wnioskodawca wpłacał na rachunek bankowy Biura Maklerskiego własne środki z poleceniem ich alokacji na rachunki inwestycyjne, których numery każdorazowo wskazywał Wnioskodawcy Pracownik Biura Maklerskiego.
Wnioskodawca pozostawał w przekonaniu, że transakcje zakupu papierów wartościowych dochodziły do skutku, tym bardziej, że po każdej transakcji Pracownik Biura Maklerskiego przesyłał Wnioskodawcy potwierdzenia zawarcia transakcji, z których bezpośrednio wynikało, że transakcje zostały zrealizowane i Wnioskodawca stał się właścicielem określonego pakietu papierów wartościowych. Ponadto papiery wartościowe - nabyte w wyniku powyższych transakcji - były również wykazywane w wyciągach z rachunków inwestycyjnych przesyłanych przez Pracownika Biura Maklerskiego. Przelewów środków pieniężnych na rachunek bankowy Biura Maklerskiego Wnioskodawca dokonywał w dobrej wierze, że zostaną one wykorzystane w sposób przez Wnioskodawcę zamierzony i zgodnie z informacjami przekazanymi przez Pracownika Biura Maklerskiego. Wnioskodawca nie posiadał w tym okresie wiedzy, że z technicznego i prawnego punktu widzenia nie było możliwe nabycie przez Wnioskodawcę papierów wartościowych w drodze wyżej opisanych transakcji inicjowanych przez Pracownika Biura Maklerskiego.
W związku z powyższym dopiero wraz z otrzymaniem stanu sald na rachunkach inwestycyjnych Wnioskodawcy w maju 2011 roku, przesłanym Wnioskodawcy przez Bank, Wnioskodawca stwierdził niezgodność sald z zestawieniami uprzednio przekazywanymi Wnioskodawcy przez Pracownika Biura Maklerskiego i w dniu 23 maja 2011 roku Wnioskodawca wniósł do Banku reklamację w tym zakresie. Jak wynika z udostępnionych Wnioskodawcy przez Bank informacji, wstępne postępowanie wyjaśniające przeprowadzone przez Bank na skutek reklamacji Wnioskodawcy wykazało, że zgłoszona przez Wnioskodawcę niezgodność stanu sald na rachunkach inwestycyjnych ma związek z przelewami dokonywanymi przez Wnioskodawcę na rachunek Biura Maklerskiego w celu zakupu instrumentów finansowych z inicjatywy Pracownika Biura Maklerskiego. Okazało się, że transakcje nabycia papierów wartościowych nie dochodziły do skutku, natomiast środki pieniężne Wnioskodawcy przelane na rachunek Biura Maklerskiego zasilały rachunki inwestycyjne innych klientów Biura Maklerskiego bez podstawy prawnej. Zostało również ujawnione, iż rachunek inwestycyjny Wnioskodawcy został w marcu 2011 r. uznany kwotą wpłaconą przez osobę trzecią, pomimo iż Wnioskodawca nie był strona jakichkolwiek czynności prawnych, z których mogło wynikać po stronie Wnioskodawcy takie przysporzenie.
W wyniku błędnych informacji udzielonych Wnioskodawcy przez Pracownika Biura Maklerskiego Wnioskodawca przeznaczył swoje środki finansowe na inwestycje, które nigdy nie doszły do skutku, ponieważ nie było takiej technicznej i prawnej możliwości. W efekcie Wnioskodawca nie osiągnął zamierzonego skutku w postaci realizacji transakcji inicjowanych przez pracownika Biura Maklerskiego, ponieważ nie nabył żadnych instrumentów finansowych w zamian za przelewane przez Wnioskodawcę pieniądze.
W związku z powyższym w dniu 25 lipca 2012 r. Wnioskodawca zawarł z Bankiem Porozumienie wstępne („Porozumienie Wstępne”), w wykonaniu którego Biuro Maklerskie zamknęło wszystkie rachunki inwestycyjne Wnioskodawcy. Ponadto na mocy Porozumienia Wstępnego strony zobowiązały się w szczególności do zawarcia - po uzyskaniu interpretacji indywidualnej, której dotyczy niniejszy wniosek - porozumienia, o treści uzgodnionej w załączniku nr 1 do Porozumienia Wstępnego („Porozumienie”) oraz porozumienia w sprawie zapłaty odsetek, którego treść określa załącznik nr 2 do Porozumienia Wstępnego („Porozumienie w sprawie zapłaty odsetek”). Na podstawie Porozumienia Bank będzie zobowiązany zwrócić Wnioskodawcy środki pieniężne, które Wnioskodawca przelał - w celu nabycia instrumentów finansowych - na rachunek Biura Maklerskiego z poleceniem alokacji na rachunki inwestycyjne innych klientów Biura Maklerskiego, jednakże pomniejszone o sumę pieniężną, która bez podstawy prawnej wpłynęła na rachunek inwestycyjny Wnioskodawcy w marcu 2011 r. Porozumienie przewiduje w szczególności, że w związku ze zwróceniem Wnioskodawcy uzgodnionej w Porozumieniu kwoty, Wnioskodawca zrzeknie się wobec Banku wszelkich roszczeń, które Wnioskodawca mógłby podnieść w związku z funkcjonowaniem Banku. Natomiast w Porozumieniu w sprawie zapłaty odsetek Bank zobowiązał się bezwarunkowo zapłacić na rzecz Wnioskodawcy uzgodnioną kwotę odsetek od sumy pieniężnej wskazanej w Porozumieniu za okres od dnia 23 maja 2011 roku do dnia zawarcia Porozumienia. Jednocześnie, zapłata ustalonej kwoty odsetek zaspokoi wszelkie roszczenia Wnioskodawcy wobec Banku z tytułu przysługujących Wnioskodawcy lub mogących przysługiwać odsetek za opóźnienie. Odsetki wypłacone Wnioskodawcy przez Bank będą podlegać opodatkowaniu, nie są one zatem przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację prawa podatkowego.
Intencją stron, wyrażoną w Porozumieniu Wstępnym oraz uzgodnionej treści przyszłego Porozumienia, jest dokonanie przez Bank zwrotu środków pieniężnych wpłaconych przez Wnioskodawcę w celu nabycia instrumentów finansowych, który to cel nie został osiągnięty (pomniejszonych o kwotę, która bez podstawy prawnej wpłynęła na rachunek inwestycyjny Wnioskodawcy w marcu 2011 r.), a więc przywrócenie stanu sprzed nieuprawnionego działania Pracownika Biura Maklerskiego.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy zwrot środków pieniężnych dokonany na rzecz Wnioskodawcy przez Bank na mocy zawartego w przyszłości pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem Porozumienia (o treści określonej Porozumieniem Wstępnym) będzie powodował powstanie u Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 9, a w szczególności w art. 11 Ustawy o PIT...
Zdaniem Wnioskodawcy, zwrot środków pieniężnych dokonany na rzecz Wnioskodawcy przez Bank na mocy zawartego w przyszłości pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem Porozumienia (o treści określonej Porozumieniem Wstępnym) nie będzie powodował powstania u Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 9, a w szczególności w art. 11 Ustawy o PIT.
Stanowisko swoje Wnioskodawca uzasadnia faktem, że zwrot środków pieniężnych przez Bank na rzecz Wnioskodawcy nie doprowadzi do powstania po stronie Wnioskodawcy przysporzenia majątkowego i nie może być uznany za dochód w rozumieniu art. 9 Ustawy o PIT. Zwrot ten ma na celu jedynie przywrócenie stanu majątku Wnioskodawcy sprzed zdarzeń inicjowanych przez Pracownika Biura Maklerskiego.
Bowiem w myśl wyroku NSA w Warszawie z 27 listopada 2003 r. (sygn. akt III SA 3382/02) stwierdzono, iż „do przychodów zaliczyć można tylko takie wartości, które określają definitywny przyrost majątku podatnika”. Dodatkowo, NSA w wyroku z dnia 14 maja 1998 r. (sygn. akt SA/Sz 1305/97), stwierdził, iż: „z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem - jako źródłem dochodu - jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika, może powiększyć jego aktywa”. Natomiast zwrot środków przez Bank nie doprowadza do powiększenia majątku Wnioskodawcy, a jedynie prowadzi do odzyskania przez Wnioskodawcę własnych środków pieniężnych przekazanych w dobrej wierze na inwestycje w związku z działaniami Pracownika Biura Maklerskiego.
Ponadto, nie bez znaczenia pozostaje fakt, że rachunki inwestycyjne w Biurze Maklerskim Wnioskodawca założył z intencją dokonywania transakcji zakupu papierów wartościowych i obrotu nimi. Dokonując więc przelewów środków pieniężnych na rachunek Biura Maklerskiego z poleceniem alokacji na rachunki inwestycyjne innych klientów, Wnioskodawca chciał nabyć instrumenty finansowe w celu dalszego nimi obrotu i uzyskania korzyści w przyszłości. Ufając Pracownikowi Biura Maklerskiego, Wnioskodawca był przekonany, że inwestuje środki pieniężne w określony pakiet papierów wartościowych. Od Pracownika Biura Maklerskiego Wnioskodawca otrzymywał potwierdzenia zawarcia transakcji oraz wyciągi z rachunków inwestycyjnych, które utwierdzały Wnioskodawcę w słuszności swojego przekonania. Do maja 2011 r., Wnioskodawca nie miał wystarczającej wiedzy i świadomości, że dokonywał przelewów z poleceniem alokacji na rachunki inwestycyjne innych klientów Biura Maklerskiego bez tytułu prawnego i nie jest możliwe, aby w ich rezultacie Wnioskodawca otrzymał w zamian jakiekolwiek instrumenty finansowe.
Intencją stron, wyrażoną w Porozumieniu Wstępnym oraz uzgodnionej treści przyszłego Porozumienia, jest dokonanie przez Bank zwrotu środków pieniężnych wpłaconych przez Wnioskodawcę w celu nabycia instrumentów finansowych, który to cel nie został osiągnięty (pomniejszonych o kwotę, która bez podstawy prawnej wpłynęła na rachunek inwestycyjny Wnioskodawcy w marcu 2011 r.), a więc przywrócenie stanu sprzed nieuprawnionego działania Pracownika Biura Maklerskiego. Wskutek realizacji Porozumienia Wnioskodawca odzyska zatem własne środki finansowe, które przelał na rachunek Biura Maklerskiego w wyniku błędnych informacji otrzymanych przez Pracownika Biura Maklerskiego.
Zdaniem Wnioskodawcy, przyszły zwrot środków pieniężnych - w przedstawionych we wniosku okolicznościach - nie może być uznany za przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT. Bowiem w przypadku Wnioskodawcy nie doszło ani do nabycia instrumentów finansowych ani realizacji praw, które by mogły z nich wynikać.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.