PO 4/BA-722-341/95

Odpowiadając na pismo z 14.3.1995 r. Ministerstwo Finansów wyjaśnia:

1. Stosownie do § 1 ust. 4 pkt 5 rozporządzenia z 25.1.1994 r. w sprawie odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych oraz obniżek podatku dochodowego (Dz.U. Nr 18, poz. 62 ze zm.) wydatki inwestycyjne są to nie zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie, pomniejszone o naliczony podatek od towarów i usług oraz o podatek akcyzowy, jeżeli podatki te w całości lub części podlegają odliczeniu od należnego podatku od towarów i usług. Od dochodu do opodatkowania można odliczyć całość lub część wydatków inwestycyjnych, jeśli zostały spełnione warunki określone w powyższym rozporządzeniu.

Prawo do odliczeń, w związku z poniesionymi wydatkami, w momencie ich odliczenia (w deklaracji na zaliczki lub w zeznaniu wstępnym) powinno m.in. być udokumentowane fakturą VAT. Jeżeli, jak wynika to z pisma, na wpłaconą w grudniu 1994 r. zaliczkę na poczet dostawy maszyny offsetowej Zakłady Górnicze otrzymały fakturę VAT, to nie ma przeszkód do uznania, iż Spółka nabyła prawo do odliczenia tego wydatku z dochodu wykazanego w zeznaniu wstępnym za 1994 r. Pozostałą zaś część kwoty udokumentowaną fakturą końcową VAT Spółka może odliczyć z dochodu w 1995 r. Dodać jednakże należy, że prawo do tych odliczeń określone w rozporządzeniu przysługuje Spółce, o ile spełnia ona odrębnie w każdym roku pozostałe warunki określone w rozporządzeniu.

2. Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z 5.2.1992 r., o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 1993 r., Nr l06, poz. 482 ze zm.) koszty uzyskania przychodu poniesione w walutach obcych powinny być ustalone w walucie polskiej przy zastosowaniu kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez NBP z zarachowania kosztów oraz kursu sprzedaży tych walut, ogłaszanego przez bank dewizowy, z którego usług korzystał podatnik z faktycznego poniesienia kosztu. Jeżeli zaś między dniem zarachowania kosztów a dniem ich faktycznego poniesienia wystąpią różne kursy walut, powstałe różnice kursowe bądź zwiększają bądź zmniejszają koszty uzyskania przychodu. W wyniku potrącenia uregulowanego w art. 498-499 KC, dochodzi do umorzenia dwóch wzajemnych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej. Następująca w ten sposób kompensacja zwalnia strony od obowiązku świadczenia poprzez wzajemne zwolnienie z obowiązku. Potrącenie jest jedną z form likwidacji istniejącego stosunku prawnego i w związku z tym ustalenie ewentualnych różnic kursowych następuje poprzez porównanie kursów walut z ich zarachowania i z zapłaty - w tym konkretnym przypadku - z dokonania potrącenia - w sposób przytoczony powyżej.