1401/PD-4230Z-25/05/MB

Pytanie podatnika:

Zdaniem Stowarzyszenia wpływy Stowarzyszenia, z opłat wnoszonych przez Współwłaścicieli na poczet wydatków dotyczących utrzymania nieruchomości związanych z obiektami mieszkaniowymi (tj. części wspólne osiedla, basen, parking wielopoziomowy), zwolnione są z opodatkowania, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa /j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60/ w związku z art. 17 ust 1 pkt 4o ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 28 kwietnia 2005 r. Stowarzyszenia wniesionego na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Bemowo z dnia 19.04.2005r., nr US31/PP/4210/370/2005 w sprawie udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie Stowarzyszenia w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych,

orzeka:

- odmówić zmiany postanowienia wydanego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Bemowo z dnia 19.04.2005 r., nr US31/PP/4210/370/2005.

Uzasadnienie

Stowarzyszenie wnioskiem z dnia 19.01.2005 r. uzupełnionym pismami z dnia: 03.02.2005 r., 09.02.2005 r., 16.02.2005r., 07.03.2005 r. zwróciło się w trybie art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa o wydanie interpretacji co do zakresu stosowania przepisów prawa podatkowego przedstawiając następujący stan faktyczny: Zgodnie z § 7 Statutu Stowarzyszenia celem Stowarzyszenia jest reprezentowanie interesów lokalnej wspólnoty mieszkańców Osiedla.Stowarzyszenie zostało powołane do zarządzania tzw. częściami wspólnymi Osiedla, basenem i parkingiem wielopoziomowym, które to nieruchomości pozostają współwłasnością właścicieli lokali mieszkalnych w Osiedlu. Właściciel lokalu nabywając lokal mieszkalny wykupił przynależne do tego lokalu udziały w częściach wspólnych i basenie Osiedla. Ponadto kupując stanowisko garażowe w parkingu wielopoziomowym również nabywał udziały w w/w nieruchomościach.Na terenie Osiedla znajduje się 8 nieruchomości -wspólnot mieszkaniowych (budynków mieszkalnych) oraz basen, parking wielopoziomowy i części wspólne tj. trawniki, chodniki, drogi dojazdowe, altanki śmietnikowe itp. Cały teren jest ogrodzony, strzeżony i stanowi kompleks mieszkalny. Wszystkie nieruchomości, budowle i urządzenia znajdujące się na ww osiedlu przeznaczone są do wyłącznego użytku właścicieli lokali mieszkalnych. Nieruchomości Wspólnot Mieszkaniowych są zarządzane poprzez powołane przez siebie, zgodnie z ustawą o własności lokali, zarządy tych wspólnot.Rozbudowana infrastruktura Osiedla wymaga odrębnego niż poszczególne zarządy wspólnot mieszkaniowych, podmiotu, który by nią zarządzał. Stowarzyszenie powstało w tym celu, aby jeden podmiot dysponujący rachunkiem bankowym, nr REGON i NIP mógł m.in. zawierać umowy na dostawę mediów i usług dla części wspólnych osiedla, basenu i parkingu wielopoziomowego. Współwłaściciele części wspólnych, basenu i parkingu wielopoziomowego udzielili Stowarzyszeniu upoważnienia do zarządzania w zakresie zarządu zwykłego ww nieruchomościami.Stowarzyszenie nie prowadzi na chwilę obecną działalności gospodarczej.Wpływy Stowarzyszenia to opłaty wnoszone przez Współwłaścicieli na poczet kosztów związanych z utrzymaniem ww nieruchomości - na podstawie zawartego porozumienia - przekazywane na konto Stowarzyszenia przez wspólnoty mieszkaniowe w imieniu Współwłaścicieli. Każda ze wspólnot mieszkaniowych na Osiedlu przekazuje w/w opłaty na koszty zarządzania współwłasnością w takiej wysokości jaka wynika z sumy udziałów poszczególnych właścicieli lokali w częściach wspólnych Osiedla.Na koszty utrzymania nieruchomości zarządzanych przez Stowarzyszenie składają się m.in.: wydatki na remonty i bieżącą konserwację; opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody; wydatki na utrzymanie porządku i czystości; wydatki związane z zarządzaniem/administrowaniem nieruchomością.Osiągana nadwyżka wpływów nad wydatkami jest przeznaczana wyłącznie na cele związane z utrzymaniem, modernizacją, remontami części wspólnych, basenu i parkingu wielopoziomowego w przyszłych okresach.Stowarzyszenie, podobnie jak zarządy wspólnot mieszkaniowych, zawarło umowę zlecenia z firmą zarządzającą na obsługę administracyjną nieruchomości. Firma ta nie może prowadzić dla żadnej z administrowanych nieruchomości rachunku bankowego ani zawierać zobowiązań finansowych (umów) w imieniu właścicieli.

Zdaniem Stowarzyszenia wpływy Stowarzyszenia, z opłat wnoszonych przez Współwłaścicieli na poczet wydatków dotyczących utrzymania nieruchomości związanych z obiektami mieszkaniowymi (tj. części wspólne osiedla, basen, parking wielopoziomowy), zwolnione są z opodatkowania, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Postanowieniem z dnia 19.04.2005 r., nr US31/PP/4210/370/2005 Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Bemowo uznał stanowisko Stowarzyszenia za nieprawidłowe stwierdzając, że w myśl postanowień art. 17 ust. 1 pkt 4o ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U z 2000r. nr 54 poz.654 z późn.zm.) w/g stanu prawnego na 2004 r., wolne od podatku są dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi uzyskane przez osoby prawne, których zadaniem jest administrowanie nieruchomościami w imieniu właścicieli i zarządów domów - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje użytego w w/w przepisie pojęcia " mieszkaniowy" wyjaśnienia znaczenia tegoż wyrażenia należy szukać w przepisach innych ustaw.I tak stosownie do treści art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24.06.1994 r. o własności lokali (Dz.U. z 2000r. nr 80 poz. 903 z póżn.zm.), samodzielnym lokalem mieszkalnym w rozumieniu tejże ustawy jest (...) izba lub zespół izb przeznaczony na stały pobyt ludzi (...) , które służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Z przedstawionych przez Stowarzyszenie przykładowych aktów notarialnych kupna-sprzedaży lokali mieszkalnych na Osiedlu wynika iż działki gruntu nr X, X, ... oraz X, nie są nieruchomością wspólną w rozumieniu art.3 ust.1 i 2 ustawy o własności lokali . Tym samym rzeczone nieruchomości nie są częściami składowymi lokali mieszkalnych. Powyższe stwierdzenie wskazuje jednoznacznie iż nieruchomości te nie stanowią zasobów mieszkaniowych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych . Reasumując organ I instancji stwierdził, że zwolnienie z art. 17 ust. 1 pkt. 4o w/w ustawy nie znajdzie zastosowania do dochodów Stowarzyszenia.

Nie zgadzając się z powyższą interpretacją Stowarzyszenie wniosło zażalenie z dnia 28.04.2005 r., wnosząc o uchylenie go w całości i dokonania rozstrzygnięcia zgodnie ze złożonym wnioskiem. Przedmiotowemu postanowieniu podatnik zarzuca błędną wykładnię art. 17 ust 1 pkt 4o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W uzasadnieniu zażalenia podnosi, że argumentacja w postanowieniu w zakresie interpretacji pojęcia "zasoby mieszkaniowe" jest całkowicie błędna i niezgodna z przepisami w tym zakresie.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego w pytaniu Stowarzyszenia, oraz interpretacji przepisów prawa podatkowego zawartej w postanowieniu, będącym przedmiotem zażalenia stwierdza co następuje:

W myśl zapisów statutu Stowarzyszenia jego celem jest reprezentowanie interesów wspólnoty mieszkańców Osiedla. Stowarzyszenie realizuje swoje cele w szczególności przez:

1. reprezentowanie członków Stowarzyszenia wobec dewelopera;

2. wyrażanie opinii i składanie wniosków do administracji państwowej i samorządowej oraz innych instytucji we wszelkich sprawach dotyczących części wspólnych Osiedla Jerozolimskie;

3. współpracę z innymi instytucjami i osobami, których działalność jest zbieżna z celami Stowarzyszenia;

4. podpisywanie umów z firmami lub osobami fizycznymi w celu utrzymania części wspólnych osiedla w należytym stanie;

5. integrowanie środowiska mieszkańców Osiedla;

6. organizowanie wspólnych dla wszystkich mieszkańców akcji sportowych i rekreacyjnych;

7. organizowanie akcji edukacyjnych związanych z ochroną środowiska i utrzymaniem porządku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa;

8. prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi i niemieszkalnymi z przeznaczeniem uzyskanych środków na rzecz działalności Stowarzyszenia.

Stowarzyszenie dnia 01.09.2004 r. podpisało "umowę-porozumienie" z ośmioma Wspólnotami Mieszkaniowymi, w którym to porozumieniu Wspólnoty przekazały Stowarzyszeniu zarządzanie następującymi nieruchomościami:

-częściami wspólnymi, tj. nieruchomością położoną w X przy ul. X, stanowiącą działki ewidencyjne o nr: X,X,X z obrębu X, o łącznej powierzchni X m2, obejmującą tereny wspólne Osiedla, na której posadowiony jest obiekt sportowo-rekreacyjny, dla której Sąd Rejonowy w X, Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą KW Nr X;

- parkingiem czyli nieruchomością położoną w X przy ul. X stanowiącą działkę ewidencyjne nr X z obrębu X, o powierzchni X m2 , na której posadowiony jest budynek parkingu wielopoziomowego, dla której Sąd Rejonowy w X, Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą KW Nr X.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Z 2004 r. Nr 254, poz. 2533) w ustawie z dnia 12 listopada 2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1957) art. 5 ust. 1 i 2 otrzymał brzmienie :

Zwolnienia o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4f, 4h-4j, 4ł-4o, 4w, 6a, 6b, 7, 8, 14, 14b, 25, 29, 33 i 35 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2003 r. stosuje się do dnia 31 grudnia 2006 r. W zakresie i na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2003 r. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2003 r. w zakresie utraty prawa do zwolnienia stosuje się odpowiednio. Podatnicy, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4f, 4h-4j, 4ł-4o, 4w, 6a, 6b, 7, 8, 14, 14b, 25, 29, 33 i 35 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2003 r., którzy przeznaczyli, a nie wydatkowali dochodów osiągniętych do końca 2006 r. na realizację celów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4f, 4h-4j, 4ł-4o, 4w, 6a, 6b, 7, 8, 14, 14b, 25, 29, 33 i 35, zachowują prawo do zwolnienia od podatku dochodowego tych dochodów w zakresie i na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2003 r. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2003 r. w zakresie utraty prawa do zwolnienia, stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4o PDOPrU, wolne od podatku są dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, uzyskane przez osoby prawne, których zadaniem jest administrowanie nieruchomościami w imieniu właścicieli i zarządców domów - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.Z przepisu art. 17 ust. 1b wynika, że omawiane zwolnienie ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w ust. 1 pkt 4o, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków nie stanowiących kosztu uzyskania przychodów.Powołane przepisy oznaczają, że zwolnienie przedmiotowe od podatku dochodowego ma charakter ograniczony, gdyż może z niego korzystać tylko dochód (jako nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania) osiągnięty z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów.Przepis ten posługuje się pojęciem zasoby mieszkaniowe, które nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Analizując więc problematykę dotyczącą kwalifikowania danych obiektów do zasobów mieszkaniowych należy posłużyć się innymi ustawami, w których ta tematyka została poruszona. Analizując więc inne ustawy z zakresu prawa mieszkaniowego można zaobserwować pewną prawidłowość, jeśli chodzi o operowanie przez ustawodawcę pojęciem "zasób mieszkaniowy." W każdym przypadku chodzi o zbiorczą nazwę obejmującą przedmioty należące do jednego lub kilku właścicieli będące w zarządzie jednego podmiotu. Kierując się zatem powyższym oraz posiłkując się definicją zasobu ze słownika języka polskiego pod redakcją prof. dr M. Szymczaka tom III, zgodnie z którą zasobem jest "pewna ilość czegoś zebrana, nagromadzona w celu wykorzystania w przyszłości" należy przyjąć, że w skład zasobu mieszkaniowego wchodzą lokale mieszkalne.

W świetle powyższych wyjaśnień stwierdza się, że stanowisko Stowarzyszenia dotyczące możliwości zastosowania przez niego zwolnienia o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie jest zasadne.W zapytaniu Stowarzyszenie podaje, że: zarządza nieruchomościami będącymi na wyposażeniu nieruchomości mieszkalnej (basen, parking, teren osiedla) w imieniu ich właścicieli, nie prowadzi działalności gospodarczej,przychody to zaliczki od Współwłaścicieli na koszt utrzymania w/w obiektów,osiągnięty dochód przeznacza na cele związane z utrzymaniem w/w obiektów (zwiększa fundusz statutowy).

W konkretnej zatem sytuacji, skoro - jak wynika z zapytania - zadaniem statutowym Stowarzyszenia jest zarządzanie częściami wspólnymi osiedla, basenem i parkingiem wielopoziomowym w imieniu właścicieli, nadwyżka przychodów uzyskiwanych od właścicieli lokali na pokrycie kosztów dotyczących obsługi zarządzanych przez Stowarzyszenie nieruchomości, nad kosztami uzyskania tych przychodów (w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej), stanowić będzie dochód, który nie będzie korzystał ze zwolnienia o którym mowa w cyt. wyżej art. 17 ust. 1 pkt 4o ustawy podatkowej, gdyż nie został spełniony warunek przeznaczenia dochodu na cele określone w tym przepisie.

Stwierdza się również, że grunty na których są usytuowane garaż i basen stanowią odrębne nieruchomości posiadające własne księgi wieczyste KW NR "X" i KW NR "X". Zakup więc udziałów w działkach gruntów na których są usytuowane garaż wielopoziomowy oraz basen, które stanowią odrębne nieruchomości w stosunku do nieruchomości gruntowych na których usytuowano lokale mieszkaniowe, nie może być uznany za zakup pomieszczeń przynależnych do danego lokalu mieszkaniowego.

Organ odwoławczy nie podziela także poglądu strony skarżącej jakoby ustawodawca wprowadzając zwolnienie przedmiotowe w podatku dochodowym od osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4o, miał na uwadze, iż do zasobów mieszkaniowych należą wszystkie budynki, lokale, budowle i urządzenia służące mieszkalnym i gospodarczym potrzebom lokatorów. To, że do zakresu obowiązków skarżącego Stowarzyszenia należy, m.in. zapewnienie utrzymania porządku i czystości części wspólnych osiedla, zapewnienie dostaw energii elektrycznej, cieplnej, wody, gazu itp. nie oznacza, że jest spełnieniem warunków określonych tym przepisem.

Należy zaznaczyć, że przepis art. 17 ust. 1 pkt 4o ww ustawy uzupełnia wykaz podmiotów, których dochody uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi były dotychczas objęte. Należy także zauważyć, ze w tym przypadku zwolnienie obejmuje jedynie dochody uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, a nie wszelkie dochody z innych źródeł, jak ma to miejsce w przypadku dochodów: spółdzielni mieszkaniowych (pkt 4f), wspólnot mieszkaniowych (pkt 4m), komunalnych zakładów gospodarki mieszkaniowej (pkt 4h), Wojskowej Agencji Mieszkaniowej (pkt 4i), towarzystw budownictwa społecznego (pkt 4j).

Dokonując wykładni art. 17 ust. 1 pkt 4o PDOPrU, organ II instancji kierował się regułą o niedopuszczalności rozszerzającego traktowania wyjątków, zwolnień przedmiotowych, będących odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania. Przepis art. 17 został zredagowany w sposób kazuistyczny, zatem również ustawodawca nie dopuszcza dowolności w interpretacji spornego przepisu.