IPPB2/436-434/08-2/MZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 17.11.2008 r. (data wpływu 20.11.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 20.11.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

X Sp. z o.o. (dalej jako „X” albo „Spółka”) wraz podmiotem z grupy C… zawarł z A. S. A. (dalej jako „Bank”) w dniu 28 sierpnia 2008 r. wielostronną Umowę cash poolingu.

Usługa dotyczy kompleksowego produktu oferowanego przez Bank, służącego do zarządzania płynnością finansową jego Uczestników poprzez rzeczywistą konsolidację sald z poszczególnych ich rachunków bankowych. Przedmiotowy produkt bankowy polega na następującej strukturze:

Podmioty z grupy C… (dalej jako „Spółki”) prowadzą w Banku bieżące rachunki bankowe (dalej jako „Rachunki Bieżące”), na których przechowują środki pieniężne, a Bank dokonuje na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Bank prowadzi na rzecz i w imieniu Agenta, którym został X, Rachunek Główny, utworzony dla realizacji celów Umowy cash poolingu, na którym dokonywana jest konsolidacja środków z Rachunków Bieżących Spółek.

Bank za świadczenie przedmiotowej usługi na rzecz Spółek pobiera jednorazową opłatę początkową i miesięczne wynagrodzenie kalkulowane w oparciu o liczbę Spółek uczestniczących w a strukturze cash poolingu.

Koniec dnia roboczego

Na koniec każdego dnia roboczego, oddział Banku prowadzący Rachunek Główny dokonuje następujących operacji:

przeniesienia na Rachunek Główny środków pozostających na Rachunkach Bieżących poszczególnych Spółek, do wysokości salda dodatniego takiego rachunku na koniec dnia roboczego (Przejęcie Długu),

przeniesienia z Rachunku Głównego na Rachunki Bieżące poszczególnych Spółek środków odpowiadających wysokości salda ujemnego tych Rachunków Bieżących na koniec dnia roboczego (Nabycie Wierzytelności).

W konsekwencji, po dokonaniu powyższych operacji, saldo netto na Rachunku Głównym może byt dodatnie lub ujemne.

Jeżeli na Rachunku Głównym powstanie dodatnie saldo Bank będzie naliczał za każdy dzień odsetki według ustalonej stawki. W przypadku zaś powstania na Rachunku Głównym salda ujemnego, Bank będzie pobierał odsetki według ustalonej stawki za każdy dzień utrzymywania się tego salda na Rachunku Głównym.

Uznania i obciążenia Rachunku Głównego z tytułu odsetek będą następowały w ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca z datą waluty następnego dnia roboczego.

Początek następnego dnia roboczego

Środki przeniesione przez Bank na koniec danego dnia roboczego na Rachunek Główny/ z Rachunku Głównego będą w tej samej wysokości z powrotem przenoszone na odpowiednie Rachunki Bieżące Spółek (Zwrotne Przejęcie Długu i Zwrotne Przeniesienie Wierzytelności).

Alokacja odsetek

Ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca odsetki, którymi Rachunek Główny został uznany lub obciążony, podlegają podziałowi pomiędzy posiadaczy Rachunków Bieżących poprzez, odpowiednio, uznanie bądź obciążenie ich Rachunków.

Klasyfikacja statystyczna

Opisana powyżej struktura została sklasyfikowana, na wniosek Spółki, przez Urząd Statystyczny jako usługa świadczona przez Bank, polegająca na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową i mieszcząca się w grupowaniu 65.23.10.00.00 „Usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

W związku z przedstawionym powyżej stanem faktycznym, Spółka zwraca się z pytaniem, czy prawidłowe jest stanowisko Spółki. zgodnie z którym:

umowa cash poolingu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz

w przypadku Spółki nie dochodzi do świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Odpowiedź w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie podatku od towarów i usług został rozpatrzony.

Zdaniem wnioskodawcy:

Zdaniem Spółki, kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową grupy C…, świadczona przez Bank, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto, w przypadku Spółki nie dochodzi także do świadczenia usług w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.

Podatek od czynności cywilnoprawnych - uzasadnienie stanowisko Spółki

Zgodnie art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68. poz. 450) opodatkowaniu tym podatkiem podlegają jedynie wymienione w tym przepisie czynności, a mianowicie:

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

umowy pożyczki,

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

umowy dożywocia,

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

ustanowienie hipoteki,

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

umowy depozytu nieprawidłowego,

umowy spółki (akty założycielskie);

Ponadto, zgodnie z ust. 2 cytowanego artykułu, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany powyższych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, oraz orzeczenia sądów, W tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

W świetle powyższego, Spółka stoi na stanowisku, że czynność polegająca na zarządzaniu płynnością finansową grupy C… wykonywana na podstawie Umowy cash poolingu, która pozostaje na gruncie prawa polskiego umową nienazwaną, nie mieści się w powyższym katalogu.

Literalne brzmienie cytowanego przepisu uzasadnia pogląd, że katalog w nim zawarty ma charakter zamknięty. Zdaniem Spółki, intencją ustawodawcy tworzącego opisywaną normę prawną w takiej właśnie postaci było precyzyjne określenie czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu. Oznacza to tym samym, że brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności innych, niż te wymienione w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Treść przedmiotowej Umowy cash poolingu wskazuje, że jest to rozbudowany, wielostopniowy system rozliczeń finansowych w obrębie grupy C… Nie jest to natomiast żadna z umów wymienionych w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Spółka pragnie wskazać, iż taki pogląd jest zgodny ze stanowiskiem Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego wyrażonym w piśmie z dnia 12 kwietnia 2005 r. nr 1471/DC/436/5/05/HB.

Ponadto, Spółka pragnie zauważyć, iż organy statystyczne już wielokrotnie klasyfikowały czynności polegające na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej jako usługę pośrednictwa finansowego świadczoną przez banki. Klasyfikacja taka znalazła również potwierdzenie w otrzymanej przez Spółkę indywidualnej interpretacji Urzędu Statystycznego w Łodzi z dnia 7 sierpnia 2008 r.; znak: OK.-5677/KU-2832/2008.

W opinii Spółki, otrzymana przez Spółkę klasyfikacja statystyczna stanowi dodatkowe potwierdzenie, iż usługa świadczona w ramach przedmiotowej umowy nie mieści się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

następujące czynności cywilnoprawne:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki,

c) (uchylona),

d) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e) umowa dożywocia,

f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat i dopłat,

g) (uchylona),

h) ustanowienie hipoteki,

i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j) umowy depozytu nieprawidłowego,

k) umowy spółki (akty założycielskie);

zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku Spółki konstrukcja „cash poolingu”, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. „Cash pooling” polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku „cash poolingu” mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników „cash poolingu”.

Reasumując stwierdza się, iż umowa cash poolingu nie została wymieniona w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy „cash poolingu” nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.