US72/ROP1/423/761/04/PK

Pytanie podatnika:

Jakie rodzi obowiązki podatkowe nabywanie akcji własnych Spółki dla pracowników tej Spółki oraz czy powstają inne obowiązki podatkowe?

W odpowiedzi na pytanie Spółki z dnia 01.09.2004 r. ( do tutejszego Urzędu Skarbowego wpłynęło dnia 27.10.2004r.) złożone w trybie art. 14 a § 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, z późn. zm), uzupełnione w dniu 24.11.2004 r.

Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego, zważa co następuje:

Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, że Spółka xxx S.A. nabyła podczas sesji giełdowej w bieżącym roku 109.489 akcji własnych po cenie jednostkowej 2,74 PLN za akcję celem zaoferowania ich pracownikom xxx S.A. w ramach stworzonego w Spółce programu motywacyjnego po cenie nominalnej 1,00 PLN.

W związku z powyższym Spółka prosi o informację: Jakie ta transakcja rodzi obowiązki podatkowe dla pracowników nabywających akcje oraz czy powstają inne obowiązki podatkowe?

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( Dz. U. Nr. 54 z 2000 r. poz.654 ze zm. ) przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich ten dochód został osiągnięty. Natomiast art.7 ust.2 wspomnianej ustawy stanowi, że dochodem jest z zastrzeżeniem art. 10 i 11 nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

W ocenie Naczelnika II Mazowieckiego Urzędu Skarbowego sprzedaż własnych akcji pracownikom Spółki nie jest dochodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż źródłem przychodu nie jest generalnie posiadanie akcji, ale ich kupno w celu sprzedaży na potrzeby programu motywacyjnego i wtedy zastosowanie powinny mieć przepisy art. 14 i 16 ust.1 pkt 8 powołanej ustawy. W przedmiotowej sprawie w Spółce nie występuje dochód z tytułu sprzedaży akcji, gdyż Spółka oferuje akcje pracownikom po cenie niższej od ceny ich zakupu lub objęcia. W związku z powyższym nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych. Jednakże zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodem z odpłatnego zbycia praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w umowie i gdy ta wartość odbiega bez uzasadnionej przyczyny od wartości rynkowej praw majątkowych przychód taki określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Od tak uzyskanego przychodu, po potrąceniu kosztów jego uzyskania, zgodnie art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy podatku dochodowym od osób prawnych, gdy powstanie dochód, podlega on opodatkowaniu stawką 19%.W ocenie czy wartość sprzedanych akcji odbiega bez uzasadnienia od cen rynkowych, zasadnicze znaczenie ma cel i zasadność programu motywacyjnego związanego ze sprzedażą akcji pracownikom jako czynnik wpływający na możliwość uzyskiwania przychodów przez Spółkę.

Zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm. ) nabycie akcji Spółki xxx S.A. przez jej pracowników, po cenie niższej od ceny giełdowej, nie skutkuje powstaniem przychodu. W tym przypadku nie mamy bowiem do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu art. 11 ust. 1 w/w ustawy. Przepis ten stanowi, iż przychodami z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9 i art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Udzielona przez pracodawcę bonifikata przy zakupie akcji, będzie miała znaczenie dopiero przy sprzedaży tych akcji. Bowiem przychód, u w/w pracowników powstanie dopiero w momencie sprzedaży tak nabytych akcji. Natomiast zgodnie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ( Dz. U. Nr 86 z 2000 r., poz. 959 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają m.in. umowy sprzedaży rzeczy oraz praw majątkowych.

Uprawnienia wynikające z posiadania akcji to typowe prawa majątkowe. Dlatego też sprzedaż akcji podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) tej ustawy. Natomiast art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c) wspomnianej ustawy stanowi, że podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa prawa majątkowego, którą określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju z dnia dokonania danej czynności, bez odliczania długów i ciężarów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy stawka podatku wynosi 1% podstawy opodatkowania. Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania umowy sprzedaży i ciąży solidarnie na obu stronach umowy sprzedaży.

Stosownie do art. 10 ust. 1 tej ustawy strony umowy mają obowiązek złożyć deklarację PPC - 1 do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę nabywcy oraz obliczyć i wpłacić należny podatek w terminie 14 dni od powstania obowiązku podatkowego.