1.
Organizatorem Muzeum powołanego na mocy zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 marca 2020 r. w sprawie przekształcenia Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w państwową instytucję kultury oraz nadania statutu Muzeum (Dz. Urz. Min. Sprawiedl. poz. 83) jest Prezes Instytutu Pamięci.
2.
Muzeum jest państwową instytucją kultury i działa na podstawie:
1)
niniejszej ustawy, z wyjątkiem art. 53m komitety ochrony pamięci walk i męczeństwa;
2)
ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194);
3)
ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2022 r. poz. 385), z wyjątkiem art. 617 _ 6 ust. 1, art. 8 nadzór nad muzeami, art. 11 wymogi wobec kandydata na stanowisko Prezesa Instytutu Pamięci, art. 23 zamiana, sprzedaż lub darowizna muzealiów przez muzea państwowe i samorządowe, art. 24 skreślenie muzealiów z inwentarza i art. 27 postępowanie z muzealiami w razie likwidacji muzeum państwowego;
4)
statutu, o którym mowa w art. 53s statut Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL.
3.
Przedmiotem działania Muzeum jest upamiętnienie historii Polski i działalności Żołnierzy Wyklętych, a także działaczy podziemia antykomunistycznego i opozycji antykomunistycznej w Polsce w latach 1944–1990.
