Kodeks postępowania cywilnego

Stan prawny aktualny na dzień: 23.01.2025

Dz.U.2024.0.1568 t.j. - Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego

Kodeks postępowania cywilnego

Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze

Księga pierwsza. Proces

Tytuł VII. Postępowania odrębne

Dział IIa. Postępowanie w sprawach gospodarczych

Ucz się efektywniej
rozwiązując test

Obserwuj akt

Dział IIa. Postępowanie w sprawach gospodarczych

Art. 458¹. Odpowiednie stosowanie przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych

§ 1.

Przepisy niniejszego działu stosuje się w sprawach gospodarczych podlegających rozpoznaniu w procesie. Nie dotyczy to spraw, o których mowa w art. 458² katalog spraw gospodarczych § 1 pkt 5 i 6, jeżeli jedną ze stron jest konsument, z tym że sprawy te podlegają rozpoznaniu przez sąd gospodarczy.

§ 2.

W sprawach gospodarczych rozpoznawanych według przepisów niniejszego działu przepisy o innych postępowaniach odrębnych stosuje się w zakresie, w którym nie są sprzeczne z przepisami niniejszego działu. Nie dotyczy to spraw gospodarczych rozpoznawanych w europejskim postępowaniu nakazowym, europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń oraz elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Art. 458². Katalog spraw gospodarczych

§ 1.

Sprawami gospodarczymi są sprawy:

1)

ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej;

2)

określone w pkt 1, choćby którakolwiek ze stron zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej;

3)

ze stosunku spółki oraz dotyczące roszczeń, o których mowa w art 21idx12–21¹⁴, art 291–300, art 300idx123–300¹³⁴ i art 479–490 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18 i 96);

4)

przeciwko przedsiębiorcom o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenie do stanu poprzedniego lub o naprawienie szkody z tym związanej oraz o zakazanie albo ograniczenie działalności zagrażającej środowisku;

5)

z umów o roboty budowlane oraz ze ściśle związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych;

6)

z umów leasingu;

7)

przeciwko osobom odpowiadającym za dług przedsiębiorcy, także posiłkowo lub solidarnie, z mocy prawa lub czynności prawnej;

8)

między organami przedsiębiorstwa państwowego;

9)

między przedsiębiorstwem państwowym lub jego organami a jego organem założycielskim lub organem sprawującym nadzór;

10)

z zakresu prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego;

11)

o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, którym jest orzeczenie sądu gospodarczego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu albo ugoda zawarta przed tym sądem;

12)

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego opartego na prawomocnym lub podlegającym natychmiastowemu wykonaniu orzeczeniu sądu gospodarczego albo ugodzie zawartej przed tym sądem.

§ 2.

Nie są sprawami gospodarczymi sprawy o:

1)

podział majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej po jej ustaniu;

2)

wierzytelność nabytą od osoby niebędącej przedsiębiorcą, chyba że wierzytelność ta powstała ze stosunku prawnego w zakresie działalności gospodarczej prowadzonej przez wszystkie jego strony.

Art. 458³. Uchylony

Art. 458⁴. Obowiązek pouczenia strony o treści niektórych przepisów ustawy

§ 1.

Stronę niezastępowaną przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej sąd poucza o treści art. 458⁵ wezwanie stron do powołania twierdzeń i dowodów § 1 i 4, art. 458⁶ rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów dotyczących postępowania w sprawach gospodarczych, art. 458¹⁰ dopuszczenie dowodu z zeznań świadków oraz art. 458¹¹ wykazanie dokumentem czynności strony.

§ 2.

Pouczeń, o których mowa w § 1, udziela się powodowi niezwłocznie po wniesieniu pozwu, a pozwanemu – równocześnie z doręczeniem odpisu pozwu. Jeżeli zachodzą przesłanki wydania nakazu zapłaty, pouczeń udziela się równocześnie z doręczeniem nakazu zapłaty.

§ 3.

(uchylony)

§ 4.

(uchylony)

Art. 458⁵. Wezwanie stron do powołania twierdzeń i dowodów

§ 1.

Powód jest obowiązany powołać wszystkie twierdzenia i dowody w pozwie, a pozwany – w odpowiedzi na pozew.

§ 2.

Doręczając pouczenia, o których mowa w art. 458⁴ obowiązek pouczenia strony o treści niektórych przepisów ustawy § 1, przewodniczący wzywa stronę, by w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż tydzień, powołała wszystkie twierdzenia i dowody.

§ 3.

Stosownie do okoliczności sprawy przewodniczący może określić inny termin do powołania przez stronę twierdzeń i dowodów.

§ 4.

Twierdzenia i dowody powołane z naruszeniem § 1–3 podlegają pominięciu, chyba że strona uprawdopodobni, że ich powołanie nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. W takim przypadku dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym ich powołanie stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania.

Art. 458⁶. Rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów dotyczących postępowania w sprawach gospodarczych

§ 1.

Na wniosek strony, która nie jest przedsiębiorcą lub jest przedsiębiorcą będącym osobą fizyczną, sąd rozpoznaje sprawę z pominięciem przepisów niniejszego działu.

§ 2.

Wniosek, o którym mowa w § 1, strona może złożyć w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej na piśmie pouczeń, o których mowa w art. 458⁴ obowiązek pouczenia strony o treści niektórych przepisów ustawy § 1, a jeżeli doręczenie pouczeń nie było wymagane – w pozwie albo pierwszym piśmie procesowym pozwanego.

Art. 458⁷. Przekazanie sprawy gospodarczej sądowi właściwemu

§ 1.

Sąd gospodarczy, który stwierdzi, że sprawa nie jest sprawą gospodarczą, może z tego powodu przekazać ją sądowi właściwemu w terminie miesiąca od dnia wdania się w spór co do istoty sprawy przez pozwanego.

§ 2.

Przekazanie sprawy gospodarczej może nastąpić w terminie miesiąca od dnia wdania się w spór co do istoty sprawy przez pozwanego. Sprawę gospodarczą, której nie przekazano sądowi gospodarczemu ze względu na upływ tego terminu, rozpoznaje się z pominięciem przepisów niniejszego działu.

Art. 458⁸. Niedopuszczalność występowania w toku postępowania z nowymi roszczeniami

§ 1.

W toku postępowania nie można występować z nowymi roszczeniami zamiast lub obok dotychczasowych. Jednakże w przypadku zmiany okoliczności powód może żądać, zamiast pierwotnego przedmiotu sporu, jego równowartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się może nadto rozszerzyć powództwo o świadczenia za kolejne okresy.

§ 2.

Przepisów art. 177 fakultatywne zawieszenia postępowania z urzędu § 1 pkt 5, art 194–196, art. 198 skutki prawne zawiadomień i wezwań do udziału w sprawie oraz art. 205 przekazanie sprawy sądowi okręgowemu na wniosek pozwanego nie stosuje się.

§ 3.

Powództwo wzajemne jest niedopuszczalne.

§ 4.

Przewodniczący i sąd są obowiązani podejmować czynności tak, by rozstrzygnięcie w sprawie zapadło nie później niż sześć miesięcy od dnia złożenia odpowiedzi na pozew. Jeżeli odpowiedź ta była dotknięta brakami, termin ten biegnie od dnia usunięcia tych braków, a jeżeli jej nie złożono – od dnia upływu terminu do jej złożenia.

Art. 458⁹. Umowa dowodowa

§ 1.

Strony mogą się umówić o wyłączenie określonych dowodów w postępowaniu w sprawie z określonego stosunku prawnego powstałego na podstawie umowy (umowa dowodowa).

§ 2.

Umowę dowodową zawiera się na piśmie pod rygorem nieważności albo ustnie przed sądem. W przypadku wątpliwości uważa się, że umowa późniejsza utrzymuje w mocy te postanowienia umowy wcześniejszej, które da się z nią pogodzić.

§ 3.

Umowa dowodowa zawarta pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu jest nieważna.

§ 4.

Zarzut nieważności lub bezskuteczności umowy dowodowej można podnieść najpóźniej na posiedzeniu, na którym powołano się na tę umowę, a jeśli uczyniono to w piśmie procesowym – najpóźniej w następnym piśmie procesowym albo na najbliższym posiedzeniu.

§ 5.

Objęcie umową dowodową dowodu przeprowadzonego przed sądem przed jej zawarciem nie pozbawia go mocy dowodowej.

§ 6.

Sąd nie dopuści z urzędu dowodu wyłączonego umową dowodową.

§ 7.

Fakty, które miałyby zostać wykazane dowodami wyłączonymi przez umowę dowodową, sąd może ustalić na podstawie twierdzeń stron, biorąc pod rozwagę całokształt okoliczności sprawy. Jeżeli ustalenia wymaga rozmiar należnego świadczenia, przepis art. 322 niemożność ścisłego udowodnienia wysokości żądania stosuje się odpowiednio.

Art. 458¹⁰. Dopuszczenie dowodu z zeznań świadków

Dowód z zeznań świadków sąd może dopuścić jedynie wtedy, gdy po wyczerpaniu innych środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Art. 458¹¹. Wykazanie dokumentem czynności strony

Czynność strony, w szczególności oświadczenie woli lub wiedzy, z którą prawo łączy nabycie, utratę lub zmianę uprawnienia strony w zakresie danego stosunku prawnego, może być wykazana tylko dokumentem, o którym mowa w art. 77³ definicja dokumentu Kodeksu cywilnego, chyba że strona wykaże, że nie może przedstawić dokumentu z przyczyn od niej niezależnych.

Art. 458¹². Obciążenie stron kosztami procesu

Niezależnie od wyniku sprawy sąd może obciążyć kosztami procesu w całości lub części stronę, która przed wytoczeniem powództwa zaniechała próby dobrowolnego rozwiązania sporu, uchyliła się od udziału w niej lub uczestniczyła w niej w złej wierze i przez to przyczyniła się do zbędnego wytoczenia powództwa lub wadliwego określenia przedmiotu sprawy.

Art. 458¹³. Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy do wyroku sądu pierwszej instancji

Do wyroku sądu pierwszej instancji zasądzającego świadczenie w pieniądzu lub rzeczach zamiennych przepisy art. 492 nakaz zapłaty jako tytuł zabezpieczenia i jego wykonalność § 1 i 2 stosuje się odpowiednio.