• Kodeks postępowania karne...
  19.03.2024

Kodeks postępowania karnego

Stan prawny aktualny na dzień: 19.03.2024

Dz.U.2024.0.37 t.j. - Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego

Dział XV. Postępowanie karne w sprawach podlegających orzecznictwu sądów wojskowych

Rozdział 72. Przepisy ogólne

W sprawach podlegających orzecznictwu sądów wojskowych nie stosuje się przepisów o postępowaniu prywatnoskargowym, nakazowym i przyspieszonym. Poza tym stosuje się przepisy działów poprzednich, chyba że przepisy działu niniejszego stanowią inaczej.
Porównania: 1 Przypisy: 1
§ 1.
Orzecznictwu sądów wojskowych podlegają sprawy:
1)
żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, z wyjątkiem terytorialnej służby wojskowej pełnionej dyspozycyjnie, o przestępstwa:
a) określone w rozdziałach XXXIX–XLIV Kodeksu karnego,
b) popełnione przeciwko organowi wojskowemu lub innemu żołnierzowi,
c) popełnione podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w obrębie obiektu wojskowego lub wyznaczonego miejsca przebywania, na szkodę wojska lub z naruszeniem obowiązku wynikającego ze służby wojskowej,
d) popełnione za granicą, podczas użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 755);
2)
pracowników wojska o przestępstwa:
a) określone w art 356-363 Kodeksu karnego w związku z art. 317 stosowanie ustawy do żołnierzy § 2 tego kodeksu,
b) popełnione za granicą, podczas użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa;
3)
żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz członków ich personelu cywilnego, o przestępstwa popełnione w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, chyba że umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, stanowi inaczej.
§ 2.
Sprawy o przestępstwa wymienione w § 1 nie przestają podlegać orzecznictwu sądów wojskowych mimo zwolnienia żołnierza z czynnej służby wojskowej lub ustania zatrudnienia pracownika w wojsku.
§ 3.
W razie zwolnienia żołnierza z czynnej służby wojskowej lub ustania zatrudnienia pracownika w wojsku sprawę, o której mowa w § 1 pkt 1 lit. b lub d, oraz – jeżeli przestępstwo nie wiąże się z naruszeniem obowiązku służbowego – w § 1 pkt 2 lit. b, sąd wojskowy, najpóźniej do dnia rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej, może przekazać do rozpoznania sądowi powszechnemu, jeżeli dobro wymiaru sprawiedliwości temu się nie sprzeciwia.
§ 4.
(uchylony)
§ 5.
Na postanowienie w przedmiocie przekazania sprawy w myśl § 3 przysługuje zażalenie.
Przypisy: 4
Orzecznictwu sądów wojskowych podlegają także sprawy o:
1)
współdziałanie w popełnieniu przestępstw określonych w rozdziałach XXXIX-XLIV Kodeksu karnego;
2)
przestępstwa określone w art. 239 poplecznictwo, art 291-293, a także w art. 294 obostrzenie odpowiedzialności karnej w odniesieniu do art. 291 paserstwo umyślne §1, Kodeksu karnego - jeżeli czyn pozostaje w związku z przestępstwem przewidzianym w rozdziałach XXXIX-XLIV tego kodeksu;
3)
inne przestępstwa, o ile przepisy szczególne tak stanowią.
Porównania: 1 Przypisy: 1
§ 1.
Jeżeli sprawca przestępstwa podlegającego orzecznictwu sądów wojskowych popełnił także przestępstwo podlegające orzecznictwu sądów powszechnych, a przestępstwa pozostają ze sobą w takim związku, że dobro wymiaru sprawiedliwości wymaga ich łącznego rozpoznania, rozpoznaje je łącznie sąd wojskowy.
§ 2.
Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w postępowaniu przygotowawczym.
§ 1.
Jeżeli w sprawie przeciwko dwóm lub więcej oskarżonym sąd wojskowy nie byłby właściwy do jej rozpoznania w całości bądź ze względu na rodzaj jednego z czynów, bądź ze względu na osobę jednego z oskarżonych, a dobro wymiaru sprawiedliwości tego wymaga, sąd wojskowy może rozpoznać sprawę łącznie lub przekazać ją w tym celu sądowi powszechnemu.
§ 2.
(uchylony)
§ 3.
Przekazanie nie może nastąpić, jeżeli sprawa dotyczy przestępstwa wskazanego w art. 647 katalog spraw podlegających orzecznictwu sądów wojskowych § 1 pkt 1 lit. a lub c lub pkt 2 lit. a oraz w art. 648 zakres spraw podlegających orzecznictwu sądów wojskowych pkt 1.
§ 4.
Na postanowienie w przedmiocie przekazania sprawy w myśl § 1 przysługuje zażalenie.
Porównania: 1
§ 1.
W sprawach o przestępstwa wymienione w art. 647 katalog spraw podlegających orzecznictwu sądów wojskowych § 1 pkt 1 i 2 orzeka sąd wojskowy, obejmujący swoją właściwością jednostkę wojskową, w której żołnierz pełnił służbę wojskową lub pracownik był zatrudniony.
§ 2.
Właściwość sądu wojskowego ze względu na przynależność oskarżonego do jednostki wojskowej określa się według chwili wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego.
§ 3.
(uchylony)
Porównania: 1 Przypisy: 1
W sprawach podlegających orzecznictwu sądów wojskowych orzekają stosownie do zakresu właściwości:
1)
wojskowy sąd garnizonowy;
2)
wojskowy sąd okręgowy;
3)
Sąd Najwyższy.
§ 1.
Wojskowy sąd garnizonowy orzeka w pierwszej instancji we wszystkich sprawach, z wyjątkiem spraw przekazanych ustawą do właściwości innego sądu.
§ 2.
W wypadkach wskazanych w ustawie wojskowy sąd garnizonowy rozpoznaje również w zakresie swej właściwości środki odwoławcze od orzeczeń i zarządzeń wydanych w postępowaniu przygotowawczym.
§ 3.
Wojskowy sąd garnizonowy ma poza tym uprawnienia i obowiązki procesowe, które w postępowaniu przed sądami powszechnymi przysługują sądowi rejonowemu.
§ 1.
Wojskowy sąd okręgowy orzeka w pierwszej instancji w sprawach o przestępstwa:
1)
popełnione przez żołnierzy posiadających stopień majora i wyższy;
2)
podlegające w postępowaniu przed sądami powszechnymi właściwości sądu okręgowego oraz określone w art. 339 dezercja § 3 i art. 345 czynna napaść żołnierza na przełożonego § 3 i 4 Kodeksu karnego;
3)
popełnione przez żołnierzy i członków personelu cywilnego, o których mowa w art. 647 katalog spraw podlegających orzecznictwu sądów wojskowych § 1 pkt 3;
4)
inne na podstawie przepisów szczególnych.
§ 2.
W postępowaniu przygotowawczym, w przedmiocie tymczasowego aresztowania w stosunku do żołnierzy, o których mowa w § 1 pkt 1, a także do żołnierzy sił zbrojnych państw obcych i członków ich personelu cywilnego, o których mowa w § 1 pkt 3, orzeka jednoosobowo wojskowy sąd okręgowy.
§ 3.
Wojskowy sąd okręgowy rozpoznaje także środki odwoławcze od orzeczeń i zarządzeń wydanych w pierwszej instancji w wojskowym sądzie garnizonowym oraz w wypadkach wskazanych w ustawie i z zachowaniem granic wskazanych w § 1 - od orzeczeń i zarządzeń wydanych w postępowaniu przygotowawczym.
§ 4.
Wojskowy sąd okręgowy rozpoznaje ponadto sprawy przewidziane dla sądu wyższego rzędu nad wojskowym sądem garnizonowym oraz inne sprawy przekazane mu przez ustawę.
§ 5.
Wojskowy sąd okręgowy ma poza tym uprawnienia i obowiązki procesowe, które w postępowaniu przed sądami powszechnymi przysługują sądowi okręgowemu.
Porównania: 1 Przypisy: 2
§ 1.
Sąd Najwyższy rozpoznaje:
1)
środki odwoławcze od orzeczeń i zarządzeń wydanych w pierwszej instancji w wojskowym sądzie okręgowym;
2)
kasacje;
3)
sprawy przewidziane w niniejszym kodeksie dla sądu wyższego rzędu nad wojskowym sądem okręgowym;
4)
inne sprawy przekazane przez ustawę Sądowi Najwyższemu.
§ 2.
Przepisy art. 39 przekazanie sprawy sądowi powszechnemu przez sąd wojskowy i art. 439 bezwzględne przyczyny odwoławcze § 1 pkt 3 stosuje się odpowiednio do orzeczeń Sądu Najwyższego w zakresie spraw podlegających orzecznictwu sądów wojskowych.
§ 1.
W sprawie dwu lub więcej oskarżonych, należącej do właściwości sądów wojskowych tego samego rzędu, orzeka sąd wojskowy właściwy dla oskarżonego o przestępstwo zagrożone karą najsurowszą. W razie niemożności ustalenia w ten sposób właściwości, sprawę rozpoznaje sąd wojskowy, na którego obszarze działania najpierw wszczęto postępowanie.
§ 2.
Jeżeli jednak sprawa należy do właściwości sądów wojskowych różnego rzędu, rozpoznaje ją sąd wyższego rzędu.
§ 1.
Uprawnienia procesowe Prokuratora Generalnego przysługują również Zastępcy Prokuratora Generalnego do Spraw Wojskowych, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, a uprawnienia prokuratora okręgowego przysługują odpowiednio zastępcy prokuratora okręgowego do spraw wojskowych.
§ 2.
Jeżeli niniejszy kodeks mówi o oskarżycielu publicznym lub prokuratorze, należy przez to rozumieć prokuratora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury.
§ 3.
Przepisu art. 45 oskarżyciel publiczny § 2 nie stosuje się.
§ 4.
Jeżeli niniejszy kodeks mówi o prokuratorze wojskowym, należy przez to rozumieć prokuratora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury wykonującego czynności w komórce organizacyjnej do spraw wojskowych.
Porównania: 1 Przypisy: 1
§ 1.
Prokurator wojskowy odmawia wszczęcia postępowania o przestępstwo ścigane na wniosek dowódcy jednostki wojskowej, jeżeli wobec sprawcy zastosowano już środki przewidziane w wojskowych przepisach dyscyplinarnych.
§ 2.
Nie dotyczy to wypadku, w którym wniosek o ściganie składa wyższy dowódca po uchyleniu kary dyscyplinarnej albo prokurator wojskowy korzysta z uprawnienia przewidzianego w art. 660 wszczęcie postępowania o przestępstwo ścigane na wniosek dowódcy jednostki wojskowej bez tego wniosku .
§ 3.
Przepisu art. 12 wniosek o ściganie § 3 nie stosuje się do wniosku dowódcy jednostki wojskowej lub wniosku wyższego dowódcy.
§ 1.
W sprawach o przestępstwa ścigane na wniosek dowódcy jednostki wojskowej uprawnienia pokrzywdzonego lub instytucji określone w art. 306 zażalenie na postanowienie w przedmiocie wszczęcia śledztwa lub jego umorzenia, a w wypadku przewidzianym w art. 330 uchylenie postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego lub odmowie jego wszczęcia § 2 – również określone w art. 55 subsydiarny akt oskarżenia § 1, przysługują temu dowódcy.
§ 2.
Uprawnienia i obowiązki dowódcy jednostki wojskowej przysługują odpowiednio kierownikowi instytucji cywilnej, w której żołnierz pełni służbę wojskową.
Porównania: 1 Przypisy: 1
§ 1.
Prokurator wojskowy może wszcząć postępowanie karne o przestępstwo ścigane na wniosek dowódcy jednostki wojskowej, także bez wniosku, jeżeli wymagają tego ważne względy dyscypliny wojskowej.
§ 2.
Dowódcy jednostki, a w wypadku określonym w art. 347 znieważenie przełożonego przez żołnierza § 1 Kodeksu karnego także pokrzywdzonemu, na postanowienie prokuratora przysługuje zażalenie do sądu właściwego do rozpoznania sprawy.
§ 3.
Przepisu § 2 nie stosuje się, jeżeli dopiero w toku postępowania sądowego okaże się, iż czyn wyczerpuje znamiona przestępstwa ściganego na wniosek dowódcy jednostki wojskowej.
§ 1.
Przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego staje się z chwilą złożenia skargi przez pokrzywdzonego przestępstwem ściganym z urzędu.
§ 2.
Prokurator wojskowy może także wszcząć z urzędu postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego, jeżeli wymaga tego interes społeczny.
§ 3.
Na postanowienie prokuratora pokrzywdzonemu przysługuje zażalenie do sądu właściwego do rozpoznania sprawy.
§ 4.
Na wniosek pokrzywdzonego, złożony przed prawomocnym ukończeniem postępowania wszczętego na podstawie § 1, postępowanie w sprawie umarza się, chyba że interes społeczny temu się sprzeciwia; w razie złożenia wniosku po rozpoczęciu przewodu sądowego w pierwszej instancji konieczna jest ponadto zgoda oskarżonego.
§ 1.
O oskarżonym żołnierzu, oprócz danych określonych w art. 213 ustalanie tożsamości oskarżonego, zbiera się też dane dotyczące przebiegu służby wojskowej, wyróżnień oraz ukarań dyscyplinarnych.
§ 2.
Uprawnienia i obowiązki zawodowego kuratora sądowego przysługują odpowiednio wojskowemu kuratorowi społecznemu.
§ 3.
Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób powoływania i zakres działalności wojskowych kuratorów społecznych, mając na uwadze warunki funkcjonowania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wymagania służby wojskowej.
Porównania: 1 Przypisy: 1

Rozdział 73. Środki przymusu i postępowanie przygotowawcze

Prawo zatrzymania osoby podejrzanej podlegającej właściwości sądów wojskowych przysługuje, w warunkach określonych w art. 244 zatrzymanie przez Policję, także przełożonemu wojskowemu i wojskowym organom porządkowym.
§ 1.
O zatrzymaniu żołnierza lub pracownika wojska należy niezwłocznie zawiadomić dowódcę jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę a pracownik jest zatrudniony, również gdy zatrzymany tego nie żąda.
§ 2.
Jeżeli zatrzymanie żołnierza w warunkach określonych w art. 244 zatrzymanie przez Policję § 1 nastąpiło w związku z uzasadnionym przypuszczeniem popełnienia przestępstwa ściganego na wniosek dowódcy jednostki wojskowej, zatrzymanego należy niezwłocznie zwolnić również na polecenie uprawnionego dowódcy, chyba że wyższy dowódca lub prokurator wojskowy temu się sprzeciwią.
§ 1.
Tymczasowe aresztowanie żołnierza oskarżonego o popełnienie przestępstwa określonego w art. 338 samowolne opuszczenie jednostki przez żołnierza § 1, art. 339 dezercja, art. 341 odmowa pełnienia służby wojskowej lub wykonywania obowiązku wynikającego z tej służby § 1, art. 343 odmowa wykonania rozkazu przez żołnierza § 2, art. 345 czynna napaść żołnierza na przełożonego, art. 352 znęcanie się żołnierza nad podwładnym i art. 358 samowolne dysponowanie środkami walki przez żołnierza § 2 Kodeksu karnego może nastąpić wyjątkowo również wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony ponownie popełni jedno z tych przestępstw.
§ 2.
Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do pozostałych środków zapobiegawczych.
Postępowanie przygotowawcze ma na celu również zebranie danych, o jakich mowa w art. 662 dane osobopoznawcze o oskarżonym żołnierzu § 1.
§ 1.
Śledztwo prowadzi się w sprawach o zbrodnie, a w innych sprawach, gdy wymaga tego waga lub zawiłość sprawy.
§ 2.
Postępując w myśl art. 334 przesłanie aktu oskarżenia do sądu § 2 prokurator wojskowy poucza oskarżonego oraz pokrzywdzonego niebędącego żołnierzem także o prawie do złożenia wniosku, o którym mowa w art. 669 ławnicy w sądzie wojskowym § 2 i 2a.
Porównania: 1 Przypisy: 1

Rozdział 74. Postępowanie przed sądem

§ 1.
Ławnikiem nie może być żołnierz mający niższy stopień wojskowy niż oskarżony pełniący czynną służbę wojskową. Ograniczenia tego nie stosuje się, jeżeli ławnik ma stopień generała brygady lub kontradmirała.
§ 2.
W sprawie o zbrodnię, na wniosek oskarżonego złożony w terminie 7 dni od doręczenia mu zawiadomienia prokuratora wojskowego o przesłaniu aktu oskarżenia do sądu wojskowego z pouczeniem, o którym mowa w art. 668 śledztwo § 2, prezes tego sądu, jeżeli nie zachodzi wypadek przewidziany w art. 28 skład sądu orzekającego w pierwszej instancji § 3, wyznacza do składu orzekającego zamiast ławników żołnierzy – ławników sądu powszechnego.
§ 2a.
Przepis § 2 stosuje się odpowiednio na wniosek pokrzywdzonego niebędącego żołnierzem; w wypadku określonym w art. 55 subsydiarny akt oskarżenia § 1 wniosek dołącza się do aktu oskarżenia.
§ 3.
Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, sposób postępowania w sprawach związanych z uczestnictwem ławników sądów powszechnych w składach orzekających sądów wojskowych, o których mowa w § 2, mając na uwadze konieczność zapewnienia właściwego współdziałania prezesów sądów wojskowych i powszechnych przy wyznaczaniu ławników do składu orzekającego.
Porównania: 1 Przypisy: 3
§ 1.
Udział obrońcy w rozprawie głównej przeciwko żołnierzowi odbywającemu zasadniczą służbę wojskową jest obowiązkowy przed wszystkimi sądami wojskowymi.
§ 2.
Udział obrońcy w rozprawie głównej jest obowiązkowy przed wszystkimi sądami wojskowymi w sprawie przeciwko żołnierzowi oskarżonemu o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem przez niego obowiązków służbowych poza granicami państwa.
§ 3.
Udział obrońcy w posiedzeniu sądu wojskowego przeciwko osobom wymienionym w § 1 i 2 jest obowiązkowy również w wypadkach przewidzianych w art. 339 przesłanki skierowania sprawy na posiedzenie § 1 pkt 2 i 3.
§ 4.
Udział obrońcy w rozprawie głównej przeciwko innemu oskarżonemu niż wymieniony w § 1 jest obowiązkowy przed wojskowym sądem okręgowym, jeżeli zachodzi wypadek przewidziany w art. 654 wojskowy sąd okręgowy § 1 pkt 2.
§ 5.
W wypadkach określonych w § 1-4 stosuje się odpowiednio art. 81 wyznaczanie obrońcy z urzędu lub jego zmiana.
Porównania: 1 Przypisy: 1
Porównania: 1 Przypisy: 1
Sąd wojskowy pierwszej instancji sporządza uzasadnienie wyroku z urzędu; nie dotyczy to wyroku uwzględniającego wnioski, o których mowa w art. 335 wniosek o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy § 1 lub 2 oraz art. 387 wniosek oskarżonego o skazanie bez przeprowadzania postępowania dowodowego.
Orzeczenia: 1 Porównania: 1 Przypisy: 1
Przypisy: 1
W kwestii wznowienia postępowania orzeka w składzie trzech sędziów wojskowy sąd okręgowy, a w sprawach zakończonych orzeczeniem tego sądu lub Sądu Najwyższego – Sąd Najwyższy.
Porównania: 1 Przypisy: 1

Rozdział 75. (Uchylony)

Porównania: 1
Porównania: 1
Porównania: 1
Porównania: 1
Porównania: 1
Porównania: 1
Porównania: 1
Porównania: 1
----------
[Ustawa została ogłoszona 04.08.1997 r. - Dz. U. z 1997 r. poz. 555]
Porównania: 1
Szukaj: Filtry
Ładowanie ...