Kodeks postępowania karnego

Stan prawny aktualny na dzień: 05.06.2023

Dz.U.2022.0.1375 t.j. - Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego

Kodeks postępowania karnego

Dział III. Strony, obrońcy, pełnomocnicy, przedstawiciel społeczny, podmiot zobowiązany, właściciel przedsiębiorstwa

Rozdział 4. Pokrzywdzony

Ucz się efektywniej
rozwiązując test

Obserwuj akt

Rozdział 4. Pokrzywdzony

Art. 49. Pojęcie pokrzywdzonego

§ 1.

Pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.

§ 2.

Pokrzywdzonym może być także niemająca osobowości prawnej:

1)

instytucja państwowa lub samorządowa;

2)

inna jednostka organizacyjna, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną.

§ 3.

Za pokrzywdzonego uważa się zakład ubezpieczeń w zakresie, w jakim pokrył szkodę wyrządzoną pokrzywdzonemu przez przestępstwo lub jest zobowiązany do jej pokrycia.

§ 3a.

W sprawach o przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, o których mowa w art 218-221, oraz w art. 225 zakłócanie kontroli przeprowadzanej w zakresie ochrony środowiska i inspekcji pracy § 2 Kodeksu karnego, organy Państwowej Inspekcji Pracy mogą wykonywać prawa pokrzywdzonego, jeżeli w zakresie swego działania ujawniły przestępstwo lub wystąpiły o wszczęcie postępowania.

§ 4.

W sprawach o przestępstwa, którymi wyrządzono szkodę w mieniu instytucji lub jednostki organizacyjnej, o której mowa w § 2, jeżeli nie działa organ pokrzywdzonej instytucji lub jednostki organizacyjnej, prawa pokrzywdzonego mogą wykonywać organy kontroli państwowej, które w zakresie swojego działania ujawniły przestępstwo lub wystąpiły o wszczęcie postępowania.

Orzeczenia: 4 Porównania: 1 Przypisy: 1

Art. 49a. Wniosek o naprawienie szkody

Pokrzywdzony, a także prokurator, może aż do zamknięcia przewodu sądowego na rozprawie głównej złożyć wniosek, o którym mowa w art. 46 obowiązek naprawienia szkody § 1 Kodeksu karnego.

Przypisy: 1

Art. 49b. Zasada domniemania wieku pokrzywdzonego

Jeżeli wątpliwości co do wieku pokrzywdzonego nie da się usunąć, a zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że jest on małoletni, stosuje się do niego przepisy niniejszego kodeksu dotyczące małoletnich pokrzywdzonych.

Art. 50. Wyłączenie możliwości korzystania z uprawnień pokrzywdzonego

W postępowaniu sądowym z uprawnień pokrzywdzonego określonych w art. 53 pokrzywdzony jako oskarżyciel posiłkowy nie może korzystać osoba występująca w tej samej sprawie w charakterze oskarżonego, z wyjątkiem przewidzianym w art. 497 wzajemny akt oskarżenia i art. 498 niedopuszczalność oskarżenia wzajemnego § 3.

Art. 51. Zastępstwo pokrzywdzonego nie będącego osobą fizyczną

§ 1.

Za pokrzywdzonego, który nie jest osobą fizyczną, czynności procesowych dokonuje organ uprawniony do działania w jego imieniu.

§ 2.

Jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni albo ubezwłasnowolniony całkowicie lub częściowo, prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje.

§ 3.

Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba nieporadna, w szczególności ze względu na wiek lub stan zdrowia, jego prawa może wykonywać osoba, pod której pieczą pokrzywdzony pozostaje.

Orzeczenia: 1 Porównania: 1 Przypisy: 1

Art. 52. Wykonywanie praw zmarłego pokrzywdzonego

§ 1.

W razie śmierci pokrzywdzonego prawa, które by mu przysługiwały, mogą wykonywać osoby najbliższe lub osoby pozostające na jego utrzymaniu, a w wypadku ich braku lub nieujawnienia – prokurator, działając z urzędu.

§ 2.

W przypadku gdy organ prowadzący postępowanie dysponuje informacjami o osobach najbliższych dla pokrzywdzonego lub osobach pozostających na jego utrzymaniu, poucza o przysługujących uprawnieniach co najmniej jedną z nich.

Orzeczenia: 1 Porównania: 1 Przypisy: 1

Art. 52a. Oświadczenie pokrzywdzonego w związku ze stosowaniem wobec niego środków ochrony i bezpieczeństwa

Mając na względzie potrzebę zastosowania wobec pokrzywdzonego art. 147 utrwalanie czynności za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk lub obraz § 1 w odniesieniu do czynności, o której mowa w art. 143 obowiązek spisania protokołu § 1 pkt 2, a także art. 177 obowiązek stawiennictwa i sposoby przesłuchania świadka § 1a, art 184–185c, art. 299a uprawnienia pokrzywdzonego § 1, art. 360 wyłączenie jawności rozprawy § 1 pkt 1 lit. d oraz pkt 3, art. 390 obecność oskarżonego przy czynnościach postępowania dowodowego § 2 i 3 oraz art. 10 pomoc psychologiczna ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka (Dz. U. z 2015 r. poz. 21), organ prowadzący postępowanie karne ustala okoliczności sprawy, w szczególności dotyczące właściwości i warunków osobistych pokrzywdzonego, a także rodzaju i rozmiaru ujemnych następstw przestępstwa. Przed rozpoczęciem czynności wskazanych w przepisach wymienionych w zdaniu pierwszym organ odbiera od pokrzywdzonego oświadczenie, czy chce zastosowania przewidzianych w nich środków, chyba że odebranie oświadczenia jest niemożliwe, zastosowanie określonego środka jest obowiązkowe lub organ prowadzący postępowanie działa na wniosek pokrzywdzonego. Organ bierze pod uwagę oświadczenie pokrzywdzonego.