• Prawo bankowe
  29.03.2024

Prawo bankowe

Stan prawny aktualny na dzień: 29.03.2024

Dz.U.2023.0.2488 t.j. - Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe

Rozdział 5. Kredyty i pożyczki pieniężne oraz zasady koncentracji zaangażowań

1.
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
2.
Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:
1)
strony umowy;
2)
kwotę i walutę kredytu;
3)
cel, na który kredyt został udzielony;
4)
zasady i termin spłaty kredytu;
4a)
w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu;
5)
wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany;
6)
sposób zabezpieczenia spłaty kredytu;
7)
zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu;
8)
terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych;
9)
wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje;
10)
warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.
3.
W przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kapitałowo-odsetkowych oraz dokonać przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. W tym przypadku w umowie o kredyt określa się także zasady otwarcia i prowadzenia rachunku służącego do gromadzenia środków przeznaczonych na spłatę kredytu oraz zasady dokonywania spłaty za pośrednictwem tego rachunku.
Orzeczenia: 15 Porównania: 1 Przypisy: 2
1.
Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności.
2.
Osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może udzielić kredytu pod warunkiem:
1)
ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu;
2)
przedstawienia niezależnie od zabezpieczenia spłaty kredytu programu naprawy gospodarki podmiotu, którego realizacja zapewni – według oceny banku – uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie, przy czym programem naprawy gospodarki podmiotu, o którym mowa powyżej, może być w szczególności układ przyjęty w ramach postępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego zgodnie z ustawą z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2309 oraz z 2023 r. poz. 1723 i 1860).
3.
Kredytobiorca jest obowiązany umożliwić podejmowanie przez bank czynności związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej oraz kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.
4.
Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio przy udzielaniu kredytu nowoutworzonemu przedsiębiorcy, osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną.
5.
(uchylony)
6.
(uchylony)
Porównania: 1 Przypisy: 2
1.
Banki i inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów na wniosek osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, ubiegającej się o kredyt przekazują, w formie pisemnej, wyjaśnienie dotyczące dokonanej przez siebie oceny zdolności kredytowej wnioskującego.
1a.
Banki i inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów, przekazując osobie fizycznej, osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej ubiegającej się o kredyt informację o dokonanej ocenie zdolności kredytowej, mają obowiązek pouczyć tę osobę o prawie do złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, i terminie jego złożenia.
1b.
Pouczenie formułuje się w sposób jasny i zrozumiały dla klienta i przekazuje się mu na trwałym nośniku.
1c.
Termin złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, wynosi rok od dnia otrzymania przez wnioskującego oceny zdolności kredytowej, o której mowa w ust. 1.
1d.
Odpowiedzi na wniosek, o którym mowa w ust. 1, udziela się niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.
2.
Wyjaśnienie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje informacje na temat czynników, w tym danych osobowych wnioskującego, które miały wpływ na dokonaną ocenę zdolności kredytowej.
3.
W przypadku przedsiębiorców bank i inna instytucja ustawowo upoważniona do udzielania kredytów może pobierać opłatę za sporządzenie wyjaśnienia, o którym mowa w ust. 1. Wysokość opłaty powinna być odpowiednia do wysokości kredytu.
3a.
Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do udzielania wyjaśnień w przypadku dokonywania oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego opartych wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, w tym profilowaniu danych osobowych, o którym mowa w art. 105a przetwarzanie informacji stanowiących tajemnicę bankową ust. 1a.
4.
Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do przedsiębiorcy ubiegającego się o pożyczkę pieniężną.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje ekspozycji wymienionych w art. 400 ust. 2 i art. 493 ust. 3 rozporządzenia nr 575/2013, wobec których nie stosuje się przepisu art. 395 ust. 1 tego rozporządzenia, kierując się potrzebą odzwierciedlenia faktycznego obciążenia funduszy własnych banku ryzykiem prowadzonej działalności, wynikającym z koncentracji ekspozycji.
Porównania: 1 Przypisy: 12
Porównania: 1
1.
Banki w celu wspólnego udzielenia kredytu mogą zawrzeć umowę o utworzeniu konsorcjum bankowego.
2.
W umowie, o której mowa w ust. 1, banki ustalają warunki udzielenia kredytu i jego zabezpieczenia oraz wyznaczają bank umocowany do zawarcia umowy kredytu.
3.
Banki, o których mowa w ust. 1, ponoszą ryzyko związane z udzielonym kredytem proporcjonalnie do wysokości wniesionych środków finansowych do wspólnie udzielonego kredytu.
Porównania: 1
W czasie obowiązywania umowy kredytu kredytobiorca jest obowiązany przedstawić - na żądanie banku - informacje i dokumenty niezbędne do oceny jego sytuacji finansowej i gospodarczej oraz umożliwiające kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.
Porównania: 1
1.
W przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej.
2.
Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni.
3.
Wypowiedzenie umowy kredytu z powodu utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub zagrożenia jego upadłością nie może nastąpić, jeżeli bank zgodził się na realizację przez kredytobiorcę programu naprawczego.
4.
Przepis ust. 3 stosuje się przez cały okres realizacji programu naprawczego, chyba że bank stwierdzi, iż program naprawczy nie jest w sposób należyty realizowany.
Orzeczenia: 1 Porównania: 1 Przypisy: 1
1.
O ile umowa kredytu nie stanowi inaczej, termin spłaty kredytu jest terminem zastrzeżonym na rzecz obu stron.
2.
W przypadku gdy strony ustaliły termin spłaty kredytu dłuższy niż rok, kredytobiorca może wypowiedzieć umowę z zachowaniem terminu trzymiesięcznego.
Przypisy: 1
1.
Wykonanie uprawnienia, o którym mowa w art. 69 umowa kredytu, ust. 3, nie może wiązać się z poniesieniem przez kredytobiorcę dodatkowych kosztów.
2.
Bank nie może uzależnić wykonania przez kredytobiorcę uprawnienia, o którym mowa w art. 69 umowa kredytu, ust. 3, od wprowadzenia dodatkowych ograniczeń, w szczególności nie może zobowiązać kredytobiorcy do nabywania waluty przeznaczonej na spłatę rat kredytu, jego całości lub części, od określonego podmiotu.
3.
Otwarcie i prowadzenie rachunku, o którym mowa w art. 69 umowa kredytu, ust. 3, jest wolne od opłat w przypadku, gdy kredytobiorcą jest konsument w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.
4.
Przepisy ust. 1–3, art. 69 umowa kredytu, ust. 2 pkt 4a oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych.
Przypisy: 1
1.
Jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych.
2.
W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
3.
Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy.
4.
Restrukturyzacja, o której mowa w ust. 1, dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę.
5.
Bank, w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy,
bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację.
6.
Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych.
Zasady oprocentowania kredytu określa umowa kredytu, z tym że w razie stosowania stopy zmiennej należy:
1)
określić w umowie kredytowej warunki zmiany stopy procentowej kredytu;
2)
powiadomić w sposób określony w umowie kredytobiorcę, poręczyciela oraz, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, inne osoby będące dłużnikami banku z tytułu zabezpieczenia kredytu o każdej zmianie stopy jego oprocentowania.
Orzeczenia: 1 Porównania: 1 Przypisy: 1
Bank jest obowiązany niezwłocznie powiadomić, w sposób określony w umowie, osoby będące dłużnikami banku z tytułu zabezpieczenia kredytu, jeżeli kredytobiorca opóźnia się z jego spłatą.
Przypisy: 1
Umowa kredytu może określać, że od kredytu postawionego do dyspozycji kredytobiorcy i przez niego niewykorzystanego przysługuje bankowi odrębna prowizja.
Porównania: 1
Bank może przyjąć zlecenie udzielenia kredytu osobie trzeciej. Zlecenie powinno być złożone w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W takim przypadku, jeśli umowa nie stanowi inaczej, dający zlecenie staje się poręczycielem za dług przyszły.
Przypisy: 1
Do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu.
Porównania: 1
Przepisy ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.
Porównania: 1 Przypisy: 1
Przepisów art 720dx2–720dx5 Kodeksu cywilnego nie stosuje się do umowy kredytu i pożyczki pieniężnej udzielanej przez bank.
1.
Bank nie może stosować korzystniejszych warunków, a w szczególności korzystniejszych stóp oprocentowania niż stosowane przez bank dla danego rodzaju umowy przy prowadzeniu rachunków bankowych oraz przy udzielaniu kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych, poręczeń:
1)
podmiotom dominującym lub zależnym od banku;
2)
podmiotom działającym w tym samym co bank holdingu;
3)
jednostkom zależnym i stowarzyszonym z bankiem w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;
4)
swoim akcjonariuszom albo członkom;
5)
osobom zatrudnionym w banku, członkom zarządu i członkom rady nadzorczej;
6)
osobom zatrudnionym w podmiocie dominującym, członkom zarządu i członkom rady nadzorczej podmiotu dominującego;
7)
podmiotom powiązanym kapitałowo lub organizacyjnie z:
a) akcjonariuszem i członkiem,
b) członkiem zarządu, rady nadzorczej lub osobą zajmującą stanowisko kierownicze w banku.
2.
Bank ustala w formie regulaminu warunki udzielenia kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń, o których mowa w ust. 1, oraz prowadzi ich osobną ewidencję.
Porównania: 1 Przypisy: 1
1.
Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia członkowi zarządu albo rady nadzorczej banku lub osobie zajmującej stanowisko kierownicze w banku następuje zgodnie z regulaminem uchwalonym przez radę nadzorczą.
2.
Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia członkowi zarządu albo członkowi rady nadzorczej banku w kwocie łącznego zobowiązania przekraczającej 10.000 euro, obliczonej w złotych według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień udzielenia kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia, wymaga zgody wyrażonej w uchwale zarządu oraz uchwale rady nadzorczej banku. Uchwały te zapadają bez udziału zainteresowanej osoby, w głosowaniu tajnym, większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy składu organu.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do udzielenia kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia podmiotowi powiązanemu kapitałowo lub organizacyjnie z członkiem zarządu albo rady nadzorczej lub osobą zajmującą stanowisko kierownicze w banku.
4.
Suma kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń, o których mowa w ust. 1 i 3, nie może przekroczyć:
1)
w banku w formie spółki akcyjnej i w banku państwowym – 10% kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 50 rozporządzenia nr 575/2013,
2)
w banku spółdzielczym – 25% kapitału podstawowego Tier I, o którym mowa w art. 50 rozporządzenia nr 575/2013
– przy czym wartość kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń jest ustalana w sposób, w jaki bank oblicza wartość ekspozycji, o której mowa w art. 395 rozporządzenia nr 575/2013.
5.
Przez osobę zajmującą stanowisko kierownicze w banku rozumie się osobę zatrudnioną podległą bezpośrednio członkowi zarządu, dyrektora oddziału i jego zastępcę oraz głównego księgowego.
Przypisy: 1
1.
Bank, na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego, przekazuje informacje o kredytach, pożyczkach pieniężnych, gwarancjach bankowych oraz poręczeniach udzielonych:
1)
członkom zarządu i członkom rady nadzorczej banku;
2)
osobom zajmującym kierownicze stanowiska w banku;
3)
małżonkom, dzieciom lub rodzicom członka zarządu lub rady nadzorczej banku;
4)
spółkom, w których osoby, o których mowa w pkt 1–3, posiadają co najmniej 10% udziałów w kapitale lub praw głosu, lub na które te osoby mogą wywierać znaczący wpływ, lub w których te osoby pełnią funkcję członka rady nadzorczej albo kadry kierowniczej wyższego szczebla;
5)
akcjonariuszom banku, z wyłączeniem akcjonariuszy posiadających wyłącznie akcje dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w liczbie uprawniającej do wykonywania nie więcej niż 5% głosów na walnym zgromadzeniu;
6)
w przypadku banku spółdzielczego – udziałowcom tego banku.
2.
Komisja Nadzoru Finansowego może zażądać dokumentów dotyczących kredytów i pożyczek udzielonych podmiotom, o których mowa w ust. 1.
3.
Informacje, o których mowa w ust. 1, przechowuje się przez okres 5 lat od dnia:
1)
zakończenia sprawowania funkcji – w przypadku informacji dotyczących osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2;
2)
zakończenia sprawowania funkcji przez członka zarządu lub rady nadzorczej banku, którego małżonkowi, rodzicowi lub dziecku udzielono kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia – w przypadku informacji dotyczących osób, o których mowa w ust. 1 pkt 3;
3)
w którym przestały być spełniane warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 4–6 – w przypadku informacji dotyczących spółek i osób, o których mowa w ust. 1 pkt 4–6.
Porównania: 1 Przypisy: 3
Przepisy art. 79a dokonywanie czynności bankowych wobec członków organów banku lub osób zajmujących kierownicze stanowiska w banku i art. 79b obowiązek udzielenia KNF informacji o udzieleniu kredytu, pożyczki lub gwarancji członkowi zarządu lub rady nadzorczej. stosuje się także do innych niż gwarancje bankowe i poręczenia zobowiązań pozabilansowych udzielanych osobom, o których mowa w art. 79 zakaz stosowania przez bank wobec niektórych podmiotów korzystniejszych warunków ust. 1, lub na ich zlecenie.
Przypisy: 1
Szukaj: Filtry
Ładowanie ...