• Prawo konsularne
  19.03.2024

Prawo konsularne

Stan prawny aktualny na dzień: 19.03.2024

Dz.U.2023.0.1329 t.j. - Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. - Prawo konsularne

Obserwuj akt

DZIAŁ II. KONSULOWIE I FUNKCJE KONSULARNE

Rozdział 1. Urzędnicy konsularni

Urzędnikiem konsularnym jest konsul lub inny członek personelu dyplomatyczno-konsularnego wykonujący funkcje konsularne w państwie przyjmującym.
1.
Urzędnika konsularnego wyznacza dyrektor generalny służby zagranicznej.
2.
Wyznaczenie następuje po złożeniu przez kandydata na urzędnika konsularnego egzaminu konsularnego z wynikiem pozytywnym.
1.
Egzamin konsularny jest sprawdzianem wiedzy i umiejętności praktycznych kandydata na urzędnika konsularnego niezbędnych do wykonywania funkcji konsularnych w państwie przyjmującym.
2.
Egzamin konsularny obejmuje sprawdzenie:
1)
wiadomości o państwie przyjmującym, współpracy i stosunkach między państwem przyjmującym a Rzecząpospolitą Polską;
2)
znajomości ustaw i innych aktów prawnych regulujących działalność i czynności konsula;
3)
znajomości prawa międzynarodowego, aktów prawnych Unii Europejskiej, zwyczajów i praktyki międzynarodowej dotyczących wykonywania funkcji konsularnych;
4)
znajomości specyfiki wykonywania funkcji konsularnych w państwie przyjmującym;
5)
wiedzy o polityce Rzeczypospolitej Polskiej wobec Polonii i Polaków w państwie przyjmującym;
6)
praktycznych umiejętności załatwiania spraw i wykonywania czynności przez konsula.
3.
Przed przystąpieniem do egzaminu konsularnego kandydat na urzędnika konsularnego uczestniczy w szkoleniu przedegzaminacyjnym z zakresu wiedzy, o którym mowa w ust. 2.
4.
Dyrektor generalny służby zagranicznej może zwolnić kandydata na urzędnika konsularnego z obowiązku uczestniczenia w całości lub części szkolenia przedegzaminacyjnego, jeżeli posiadana przez niego wiedza, doświadczenie zawodowe i umiejętności praktyczne dają gwarancję właściwego wykonywania funkcji konsularnych w państwie przyjmującym.
1.
Z obowiązku uczestniczenia w szkoleniu przedegzaminacyjnym i złożenia egzaminu konsularnego zwolniony jest kandydat na urzędnika konsularnego, który:
1)
w okresie 12 miesięcy przed datą wyznaczenia złożył egzamin konsularny z wynikiem pozytywnym w związku z wcześniejszym wyznaczeniem na urzędnika konsularnego;
2)
w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy przed datą wyznaczenia na urzędnika konsularnego zaprzestał wykonywania funkcji konsularnych, z wyłączeniem wykonywania funkcji na podstawie upoważnienia udzielonego w trybie art. 16 wykonywanie przez konsula funkcji konsularnych ust. 3.
2.
Kandydat na urzędnika konsularnego zwolniony z obowiązku uczestniczenia w szkoleniu przedegzaminacyjnym i złożenia egzaminu konsularnego uczestniczy w szkoleniu przedwyjazdowym z zakresu wiedzy i umiejętności praktycznych niezbędnych do właściwego wykonywania funkcji konsularnych w państwie przyjmującym.
3.
Dyrektor generalny służby zagranicznej może zwolnić kandydata na urzędnika konsularnego z obowiązku uczestniczenia w szkoleniu przedwyjazdowym, jeżeli posiadana przez niego wiedza, doświadczenie zawodowe i umiejętności praktyczne dają gwarancję właściwego wykonywania funkcji konsularnych w państwie przyjmującym.
1.
Egzamin konsularny przeprowadza komisja egzaminacyjna powoływana przez dyrektora generalnego służby zagranicznej spośród członków służby zagranicznej, w tym osób zajmujących stanowiska kierownicze w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych, wyróżniających się wiedzą, doświadczeniem zawodowym oraz umiejętnościami praktycznymi z zakresu niezbędnego do prawidłowego wykonywania funkcji konsularnych.
2.
Egzamin konsularny składa się z części pisemnej i ustnej. Do złożenia z wynikiem pozytywnym egzaminu konsularnego jest konieczne zaliczeniu obydwu części.
Minister właściwy do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
tryb i sposób przeprowadzania egzaminu konsularnego,
2)
sposób powoływania członków komisji egzaminacyjnej oraz ich liczbę,
3)
tryb pracy komisji egzaminacyjnej,
4)
tryb i sposób przeprowadzania szkolenia przedegzaminacyjnego, potwierdzania jego odbycia oraz zwalniania z niego,
5)
tryb i sposób przeprowadzania szkolenia przedwyjazdowego, potwierdzania jego odbycia oraz zwalniania z niego
– uwzględniając potrzebę weryfikacji wiedzy i umiejętności kandydata na urzędnika konsularnego oraz potrzebę terminowego wyznaczania urzędników konsularnych, a także mając na uwadze konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia egzaminu konsularnego oraz potrzebę zapewnienia właściwego przygotowania kandydata na urzędnika konsularnego do wykonywania funkcji konsularnych.

1.
Urzędnikowi konsularnemu nadaje się tytuł konsularny.
2.
Ustanawia się następujące tytuły konsularne:
1)
konsul generalny;
2)
konsul;
3)
wicekonsul;
4)
attaché konsularny.
3.
Tytuł konsularny nadaje dyrektor generalny służby zagranicznej z uwzględnieniem stopnia dyplomatycznego posiadanego przez urzędnika konsularnego.
4.
Urzędnik konsularny używa tytułu konsularnego za zgodą państwa przyjmującego.

Rozdział 2. Konsulowie

Konsulem jest kierownik urzędu konsularnego, a w okręgu konsularnym, w którym nie utworzono urzędu konsularnego – powołany urzędnik konsularny w przedstawicielstwie dyplomatycznym.
Na konsula powołuje się urzędnika konsularnego dającego rękojmię należytego wykonywania funkcji konsularnych.
1.
Konsula powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw zagranicznych na wniosek dyrektora generalnego służby zagranicznej.
2.
Powołując konsula, minister właściwy do spraw zagranicznych wyznacza siedzibę oraz okręg konsularny, w którym konsul wykonuje funkcje konsularne.
1.
Konsul podlega służbowo ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych.
2.
Nadzór nad wykonywaniem funkcji konsularnych sprawuje minister właściwy do spraw zagranicznych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
3.
W ramach sprawowanego nadzoru minister właściwy do spraw zagranicznych może wydawać wiążące wytyczne, formułować zalecenia oraz żądać od konsula informacji, wyjaśnień i dokumentów.
4.
Wytyczne oraz zalecenia, o których mowa w ust. 3, nie mogą dotyczyć rozstrzygnięć co do istoty sprawy załatwianej przez konsula.
Minister właściwy do spraw zagranicznych, za zgodą państwa przyjmującego, może na piśmie upoważnić konsula do wykonywania funkcji konsularnych poza wyznaczonym okręgiem konsularnym.
1.
Po powiadomieniu państwa przyjmującego i wobec braku jego sprzeciwu minister właściwy do spraw zagranicznych może powierzyć wykonywanie określonych funkcji konsularnych kierownikowi przedstawicielstwa dyplomatycznego państwa trzeciego lub konsulowi państwa trzeciego.
2.
Po powiadomieniu państwa przyjmującego i wobec braku jego sprzeciwu minister właściwy do spraw zagranicznych może powierzyć konsulowi wykonywanie określonych funkcji konsularnych na rzecz państwa trzeciego.
1.
Konsul wykonuje funkcje konsularne osobiście.
2.
Konsul może na piśmie upoważnić podległych mu urzędników konsularnych do wykonywania funkcji konsularnych w jego imieniu.
3.
W uzasadnionych przypadkach, za zgodą ministra właściwego do spraw zagranicznych, konsul może na piśmie upoważnić na czas określony do wykonywania określonych czynności:
1)
członków personelu dyplomatyczno-konsularnego albo personelu pomocniczego w rozumieniu ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej;
2)
osoby zatrudnione w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej na podstawie umowy o pracę zawartej zgodnie z prawem państwa przyjmującego oraz na podstawie powołania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140 oraz z 2023 r. poz. 240 i 641), w tym osoby zatrudnione na czas wykonywania funkcji w placówce przez członka rodziny.

Rozdział 3. Funkcje konsularne

Funkcjami konsularnymi jest ogół działań i czynności, do których konsul jest uprawniony zgodnie z przepisami prawa polskiego, prawa międzynarodowego, prawa Unii Europejskiej oraz zwyczajami międzynarodowymi.
Konsul w ramach wykonywania funkcji konsularnych:
1)
chroni prawa i interesy Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej obywateli w granicach dozwolonych przez prawo międzynarodowe;
2)
działa na rzecz rozwijania przyjaznych stosunków oraz współpracy między Rzecząpospolitą Polską a państwem przyjmującym;
3)
podejmuje działania na rzecz umacniania więzi między Rzecząpospolitą Polską a obywatelami polskimi, osobami polskiego pochodzenia oraz osobami deklarującymi przynależność do Narodu Polskiego, zamieszkałymi w państwie przyjmującym;
4)
działa na rzecz polskiej mniejszości narodowej oraz praw i wolności osób należących do tej mniejszości, określonych w ustawodawstwie państwa przyjmującego, w umowach międzynarodowych, a także w dokumentach Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie;
5)
czuwa w zakresie swojej właściwości nad wykonywaniem umów międzynarodowych obowiązujących w stosunkach między Rzecząpospolitą Polską a państwem przyjmującym;
6)
działa na rzecz rozwijania i pogłębiania współpracy gospodarczej, naukowej, technicznej oraz kulturalnej między Rzecząpospolitą Polską a państwem przyjmującym, jak również na rzecz promocji polskiej gospodarki, nauki i kultury oraz języka polskiego;
7)
przedstawia organom i opinii publicznej państwa przyjmującego informacje o polityce zagranicznej i wewnętrznej Rzeczypospolitej Polskiej oraz o rozwoju polskiej gospodarki, nauki i kultury;
8)
zapoznaje się z sytuacją w państwie przyjmującym, w szczególności ze stanem jego gospodarki, nauki i kultury, oraz z ustawodawstwem państwa przyjmującego i umowami zawieranymi przez to państwo, jak również udziela informacji w tym zakresie zainteresowanym obywatelom polskim oraz właściwym organom i instytucjom w Rzeczypospolitej Polskiej.
W przypadku powzięcia wiadomości o tym, że obywatel polski jest traktowany przez władze państwa przyjmującego w sposób mniej korzystny niż wynika to z przepisów obowiązujących w tym państwie, noszący znamiona dyskryminacji lub niezgodny z międzynarodowymi standardami dotyczącymi praw człowieka, konsul podejmuje działania zgodne z prawem międzynarodowym i prawem państwa przyjmującego w celu ochrony praw tego obywatela polskiego.
1.
Konsul udziela pomocy obywatelowi polskiemu, w szczególności w razie poważnego wypadku lub ciężkiej choroby, aresztowania lub zatrzymania tego obywatela, w razie aktu przemocy, którego ofiarą padł obywatel polski, w razie zgonu obywatela polskiego lub konieczności nagłego powrotu obywatela polskiego pozbawionego środków finansowych do Rzeczypospolitej Polskiej albo do państwa zamieszkania (pomoc konsularna).
2.
Pomoc konsularna jest udzielana w niezbędnym zakresie i z zastosowaniem środków koniecznych do ochrony istotnych praw i interesów obywatela polskiego.
3.
Konsul może żądać od organów władzy publicznej, sądów, prokuratury, organizacji lub instytucji udzielenia informacji lub udostępnienia dokumentów, w tym zawierających dane osobowe, niezbędne do ochrony istotnych praw i interesów obywatela polskiego, jeżeli jest to konieczne do udzielenia pomocy konsularnej.
1.
W takim samym zakresie jak obywatelowi polskiemu konsul udziela pomocy konsularnej obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które na terytorium państwa przyjmującego niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej, nie ma swojego przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego, albo jeżeli nie może w danym przypadku udzielić pomocy konsularnej temu obywatelowi.
2.
Konsul może przekazać wniosek o udzielenie pomocy konsularnej obywatela, o którym mowa w ust. 1, urzędowi konsularnemu lub przedstawicielstwu dyplomatycznemu innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeśli jest on właściwy do udzielenia takiej pomocy i nie narusza to praw i interesów tego obywatela.
3.
Konsul w niezbędnym zakresie współpracuje, a także koordynuje swoje działania z państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz z Unią Europejską, w szczególności poprzez:
1)
prowadzenie konsultacji i uzgodnień poprzedzających udzielenie pomocy konsularnej;
2)
wymianę i dostarczanie niezbędnych informacji, w tym danych osobowych potwierdzających tożsamość i obywatelstwo obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej wnioskujących o udzielenie pomocy konsularnej;
3)
zawieranie, za zgodą ministra właściwego do spraw zagranicznych, praktycznych uzgodnień dotyczących udzielania pomocy konsularnej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej na terytorium państwa przyjmującego niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej;
4)
podawanie do powszechnej wiadomości i wykonywanie praktycznych uzgodnień, o których mowa w pkt 3.
Konsul wykonuje czynności dotyczące zabezpieczenia i realizacji praw majątkowych mogących przysługiwać lub przysługujących Skarbowi Państwa z tytułu spadków i darowizn.
1.
Na wniosek obywatela polskiego, na okres niezbędny do ochrony jego praw i interesów, konsul może przyjąć do depozytu dokumenty, środki płatnicze lub przedmioty wartościowe.
2.
Konsul odmawia przyjęcia do depozytu rzeczy, których przechowanie byłoby niemożliwe ze względu na ich właściwości lub znacznie utrudniałoby pracę urzędu konsularnego albo przedstawicielstwa dyplomatycznego Rzeczypospolitej Polskiej.
3.
Niepodjęte depozyty podlegają likwidacji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów (Dz. U. poz. 1537 oraz z 2009 r. poz. 1241).
1.
Konsul może przyjąć rzeczy znalezione w celu ich zwrotu właścicielowi, o ile zostanie uprawdopodobnione, że należą one lub należały do obywatela polskiego.
2.
Konsul odmawia przyjęcia rzeczy, jeżeli ich przyjęcie i zwrot nie byłoby możliwe ze względu na ich właściwości lub znacznie utrudniałoby pracę urzędu konsularnego albo przedstawicielstwa dyplomatycznego Rzeczypospolitej Polskiej.
3.
Rzeczy niezwrócone właścicielowi podlegają likwidacji. Przepisy ustawy z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów stosuje się odpowiednio.
Konsul przesyła znalezione i przekazane mu dokumenty wydane przez polski organ, w szczególności: dokumenty paszportowe, dowody osobiste, dokumenty stwierdzające uprawnienia do kierowania pojazdami i dowody rejestracyjne pojazdów, do organu, który je wydał, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, pocztą dyplomatyczną lub przy użyciu innych środków łączności będących w dyspozycji urzędów konsularnych lub przedstawicielstw dyplomatycznych Rzeczypospolitej Polskiej.
1.
Na wniosek organu administracji publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej, sądu lub prokuratora konsul:
1)
doręcza pisma i inne dokumenty;
2)
przesłuchuje strony, uczestników postępowania, świadków i podejrzanych;
2a)
jest obecny w miejscu przebywania świadka przesłuchiwanego w sposób określony w art. 177 obowiązek stawiennictwa i sposoby przesłuchania świadka § 1a ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1375, z późn. zm.);
3)
przekazuje wnioski o udzielenie pomocy prawnej sądom i innym organom państwa przyjmującego.
2.
Czynności wymienione w ust. 1 pkt 1 i 2 konsul wykonuje, stosując odpowiednio właściwe przepisy prawa polskiego, jeżeli odbiorca pisma lub innego dokumentu albo osoba, która ma być przesłuchana, jest obywatelem polskim i zgadza się dobrowolnie przyjąć pismo lub inny dokument albo złożyć zeznanie lub wyjaśnienie.
Na wniosek obywatela polskiego, organu administracji publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej, sądu lub prokuratora konsul:
1)
występuje do sądów i innych organów państwa przyjmującego w sprawie uzyskania odpisów orzeczeń sądowych, dokumentów stanu cywilnego, świadectw pracy i innych dokumentów;
2)
wskazuje organ w kraju właściwy w danej sprawie;
3)
udziela informacji o podmiotach świadczących pomoc prawną w państwie przyjmującym, w szczególności pomoc prawną świadczoną bezpłatnie lub przez osoby posługujące się językiem polskim.
1.
Na wniosek obywatela polskiego lub organu administracji publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej konsul:
1)
sporządza i poświadcza wypisy, odpisy, wyciągi i kopie dokumentów;
2)
poświadcza własnoręczność podpisu i znaku ręcznego;
3)
poświadcza datę okazania dokumentu, pozostawania osoby przy życiu lub w określonym miejscu.
2.
Konsul może wykonać czynności, o których mowa w ust. 1, również na wniosek cudzoziemca lub organu administracji publicznej w państwie przyjmującym, jeżeli mają one wywrzeć skutek na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3.
Konsul może sporządzić akt notarialny po uzyskaniu od Ministra Sprawiedliwości upoważnienia na piśmie, udzielonego mu na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych.
Do czynności, o których mowa w art. 28 czynności notarialne, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2022 r. poz. 1799). Mają one taką samą moc prawną jak czynności wykonane przez notariusza w Rzeczypospolitej Polskiej.
Konsul nie sporządza aktu poświadczenia dziedziczenia, nie przyjmuje wykazu inwentarza, nie dokonuje czynności dotyczących europejskich poświadczeń spadkowych oraz nie sporządza elektronicznych wypisów i wyciągów z aktów notarialnych.
1.
Konsul:
1)
sporządza i poświadcza tłumaczenia dokumentów z języka polskiego na język urzędowy lub powszechnie używany w państwie przyjmującym oraz z języka urzędowego lub powszechnie używanego w państwie przyjmującym na język polski, a także sprawdza i poświadcza tłumaczenia tych dokumentów sporządzone przez tłumacza lub inne osoby;
2)
sporządza i poświadcza odpisy dokumentów sporządzonych w języku urzędowym lub powszechnie używanym w państwie przyjmującym, a także sprawdza i poświadcza odpisy dokumentów sporządzonych w języku urzędowym lub powszechnie używanym w państwie przyjmującym, sporządzone przez tłumacza lub inne osoby.
2.
Do czynności, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1326).
3.
Czynności, o których mowa w ust. 1, mają taką samą moc prawną jak czynności wykonane przez tłumacza przysięgłego w Rzeczypospolitej Polskiej.
1.
Konsul legalizuje dokumenty urzędowe sporządzone lub uwierzytelnione w państwie przyjmującym.
2.
Wykonując czynność, o której mowa w ust. 1, konsul w szczególności może poświadczyć autentyczność podpisu i charakter, w jakim działała osoba podpisująca dokument urzędowy lub dokonująca jego uwierzytelnienia, oraz tożsamość pieczęci albo stempla, którym jest opatrzony ten dokument.
1.
Konsul wykonuje czynności na podstawie upoważnienia udzielonego na piśmie przez ministra właściwego do spraw zagranicznych, a czynności określone w art. 28 czynności notarialne ust. 1, art. 31 sporządzanie i poświadczanie tłumaczeń dokumentów i art. 32 legalizacja dokumentów urzędowych - na podstawie upoważnienia udzielonego na piśmie przez ministra właściwego do spraw zagranicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości.
2.
W uzasadnionych przypadkach minister właściwy do spraw zagranicznych może upoważnić konsula do wykonywania wyłącznie określonych czynności.
Konsul na podstawie odrębnych przepisów:
1)
wydaje paszporty i paszporty tymczasowe, unieważnia je, stwierdza ich nieważność oraz odmawia ich wydania;
2)
wydaje wizy albo odmawia ich wydania, cofa i unieważnia wizy oraz rozpatruje wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy w tym zakresie, a także unieważnia naklejki wizowe;
3)
udziela zezwoleń na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego, odmawia ich udzielenia lub je cofa;
4)
przyjmuje i przekazuje do właściwego organu w kraju wnioski w sprawie o nadanie, przywrócenie, potwierdzenie posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego lub o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, a także przyjmuje oświadczenia w zakresie obywatelstwa polskiego;
5)
wydaje tymczasowe polskie dokumenty podróży dla cudzoziemca lub odmawia ich wydania;
6)
wydaje obywatelom innych państw Unii Europejskiej tymczasowe dokumenty podróży lub odmawia ich wydania;
7)
wydaje decyzje w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia oraz decyzje o zakwalifikowaniu do wydania wizy krajowej w celu repatriacji, może przyznawać i wypłacać pomoc ze środków budżetu państwa lub pokrywać koszty uczestnictwa w kursie języka polskiego, a także dokonuje tłumaczenia na język polski lub poświadcza tłumaczenie zagranicznych dokumentów umożliwiających sporządzenie polskiego aktu stanu cywilnego, o których mowa w art. 12c wniosek o sporządzenie polskiego aktu stanu cywilnego w rejestrze stanu cywilnego ust. 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1105), i przekazuje je, wraz z wnioskiem o sporządzenie polskiego aktu stanu cywilnego w rejestrze stanu cywilnego, kierownikowi urzędu stanu cywilnego wybranemu przez osobę, o której mowa w art. 12c wniosek o sporządzenie polskiego aktu stanu cywilnego w rejestrze stanu cywilnego ust. 1 tej ustawy;
8)
przyznaje Kartę Polaka, odmawia jej przyznania lub ją unieważnia, wydaje Kartę Polaka oraz przedłuża jej ważność;
8a)
wydaje uczniom i nauczycielom dokumenty poświadczające uprawnienie do korzystania z ulgowych przejazdów – w związku z pobieraniem albo nauczaniem języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej lub innych przedmiotów nauczanych w języku polskim – oraz przedłuża ich ważność;
9)
wydaje zaświadczenia uprawniające do przywozu broni na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub uprawniające do przewozu broni przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także dokonuje wpisów w Europejskiej karcie broni palnej;
10)
wydaje zaświadczenia dotyczące możliwości sprowadzenia zwłok i szczątków z zagranicy;
11)
przyjmuje od osób zamierzających zawrzeć małżeństwo zapewnienie, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa;
12)
przyjmuje oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński oraz oświadczenia w sprawie nazwiska małżonków i ich dzieci;
13)
wydaje zaświadczenia stwierdzające, że zgodnie z prawem polskim można zawrzeć małżeństwo;
14)
przyjmuje wnioski o rejestrację urodzenia lub zgonu, jeżeli urodzenie lub zgon nastąpiły za granicą i nie zostały tam zarejestrowane albo w państwie urodzenia lub zgonu nie jest prowadzona rejestracja stanu cywilnego;
15)
przyjmuje oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa;
16)
przyjmuje wnioski i oświadczenia dotyczące imion lub nazwisk i przekazuje je do właściwego organu;
16a)
przyjmuje wnioski o transkrypcję zagranicznego dokumentu stanu cywilnego i przekazuje je do właściwego organu;
17)
wykonuje czynności w odniesieniu do statków podnoszących polską banderę i ich załóg, w szczególności wydaje tymczasowe świadectwa polskiej przynależności statku i certyfikaty bezpieczeństwa statku oraz przyjmuje protesty morskie;
18)
przyjmuje wnioski o udzielenie zgody na służbę w obcym wojsku lub obcej organizacji wojskowej i przekazuje je do właściwego organu;
19)
poświadcza podpis, przyjmuje i przekazuje do Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu wnioski o udostępnienie do wglądu dokumentów będących w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, wnioski o wydanie kopii tych dokumentów lub wnioski o wydanie przedmiotów znajdujących się w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu;
20)
wykonuje czynności mające na celu przeprowadzenie wyborów i referendum ogólnokrajowego;
21)
przyjmuje pisma i przekazuje je do kraju, jeżeli ich złożenie u konsula skutkuje, zgodnie z odrębnymi przepisami, zachowaniem terminu w postępowaniu;
22)
pełni funkcję punktu potwierdzającego profil zaufany ePUAP.
1.
Konsul odmawia wykonania czynności, która byłaby sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.
2.
Konsul może odmówić wykonania czynności, jeżeli jej wykonanie:
1)
mogłoby stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia jego lub innych osób;
2)
mogłoby wywołać poważną szkodę;
3)
wymagałoby nieproporcjonalnie dużych nakładów, a istnieją inne możliwości wykonania czynności łatwo dostępne dla składającego wniosek.
3.
Konsul odmawia przyjęcia decyzji organu państwa przyjmującego dotyczącej obywatela polskiego. Konsul informuje ten organ o możliwości doręczenia jego decyzji przesyłką pocztową lub w inny sposób przewidziany przez prawo międzynarodowe.
W przypadku wystąpienia zdarzeń mogących powodować zagrożenie dla życia lub bezpieczeństwa obywateli polskich przebywających w okręgu konsularnym konsul podejmuje działania w celu wsparcia bezpiecznego i sprawnego opuszczenia przez nich zagrożonego obszaru. Przepis art. 21 pomoc konsularna udzielana obywatelowi państwa UE stosuje się odpowiednio.
1.
Konsul może prowadzić wykaz obywateli polskich przebywających w okręgu konsularnym, w celu sprawnego przeprowadzenia działań, o których mowa w art. 36 działania dla wsparcia opuszczenia przez obywateli polskich zagrożonego obszaru.
2.
Na wniosek obywatela polskiego w wykazie, o którym mowa w ust. 1, zamieszcza jego imię, nazwisko, datę urodzenia, adres miejsca pobytu, informacje umożliwiające nawiązanie z nim bezpośredniego kontaktu oraz przewidywany okres pobytu w okręgu konsularnym.
1.
Konsul prowadzi rejestry czynności i rejestry spraw, a także inne rejestry lub ewidencje określone w przepisach odrębnych, oraz przetwarza dane osobowe umieszczone w tych rejestrach i ewidencjach.
2.
Rejestry i ewidencje, o których mowa w ust. 1, są prowadzone w systemie teleinformatycznym. W uzasadnionych przypadkach mogą być prowadzone w postaci papierowej.
3.
Dane cudzoziemców zawarte w prowadzonych przez konsula rejestrach spraw dotyczących wiz i zezwoleń na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego udostępnia się Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Policji, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego i Straży Granicznej w zakresie niezbędnym do realizacji ich ustawowych zadań.
1.
W ramach pomocy konsularnej konsul może, na wniosek, udzielić obywatelowi polskiemu przebywającemu w okręgu konsularnym pomocy finansowej na pokrycie niezbędnych wydatków na powrót do Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej „pomocą finansową”.
2.
Wniosek o udzielenie pomocy finansowej zawiera w szczególności imię (imiona) i nazwisko wnioskodawcy, nazwisko rodowe, numer PESEL, jeżeli został nadany, adres miejsca zamieszkania oraz nazwę i numer dokumentu tożsamości, nazwę organu wydającego dokument tożsamości i datę jego wydania oraz uzasadnienie.
3.
Konsul może odmówić udzielenia pomocy finansowej, jeżeli wnioskodawca:
1)
wydatkował poprzednio udzieloną pomoc finansową na cele inne niż powrót do Rzeczypospolitej Polskiej;
2)
nie wywiązał się z zobowiązań zaciągniętych w związku z udzieloną mu wcześniej pomocą finansową;
3)
ma możliwość uzyskania środków na pokrycie niezbędnych wydatków, o których mowa w ust. 1, w szczególności poprzez:
a) otrzymanie kwoty w wysokości wystarczającej na pokrycie kosztów powrotu,
b) opłacenie biletu powrotnego przez osobę trzecią,
c) odroczenie przez przewoźnika płatności za bilet powrotny,
d) skorzystanie z kart płatniczych lub innych form zapłaty bezgotówkowej,
e) pokrycie kosztów powrotu do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 511 i 2185).
4.
W wyjątkowych przypadkach pomoc finansowa może zostać udzielona z urzędu.
5.
Konsul udziela pomocy finansowej lub odmawia jej udzielenia w drodze decyzji.
1.
Pomoc finansowa może być udzielona, jeżeli:
1)
osoba trzecia wpłaci na rachunek bankowy urzędu konsularnego, przedstawicielstwa dyplomatycznego Rzeczypospolitej Polskiej albo ministra właściwego do spraw zagranicznych kwotę przeznaczoną dla wnioskodawcy w wysokości stanowiącej równowartość udzielanej pomocy finansowej;
2)
wnioskodawca złoży oświadczenie o zobowiązaniu się do zwrotu otrzymanej kwoty.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, zwrot kwoty pomocy finansowej następuje w terminie wskazanym przez konsula. Termin zwrotu nie może być krótszy niż miesiąc i dłuższy niż trzy miesiące od dnia udzielenia pomocy finansowej.
1.
W ramach pomocy konsularnej konsul może przekazać obywatelowi polskiemu przebywającemu w okręgu konsularnym, w szczególności aresztowanemu lub odbywającemu karę pozbawienia wolności, kwotę pieniężną, która pozwala na zabezpieczenie podstawowych potrzeb tego obywatela, jeżeli osoba trzecia wpłaci na rachunek bankowy urzędu konsularnego, przedstawicielstwa dyplomatycznego Rzeczypospolitej Polskiej albo ministra właściwego do spraw zagranicznych równowartość tej kwoty.
2.
Minister właściwy do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
sposób przekazania przez konsula kwoty stanowiącej równowartość kwoty wpłaconej przez osobę trzecią,
2)
sposób przeliczania równowartości kwoty, która ma być przekazana,
3)
wzór potwierdzenia przekazania kwoty stanowiącej równowartość kwoty wpłaconej przez osobę trzecią
– mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawności prowadzonego postępowania, efektywnego udzielania pomocy konsularnej oraz transparentność działań konsula.
1.
Konsul może udzielić pomocy finansowej obywatelowi Unii Europejskiej, o którym mowa w art. 21 pomoc konsularna udzielana obywatelowi państwa UE ust. 1. Przepis art. 39 udzielanie pomocy finansowej obywatelom polskim stosuje się odpowiednio.
2.
Pomoc finansowa może być udzielona jeżeli osoba, o której mowa w ust. 1, złoży oświadczenie o zobowiązaniu się do zwrotu państwu członkowskiemu Unii Europejskiej, którego jest obywatelem, kwoty udzielonej pomocy finansowej. Przepisu art. 40 warunki udzielania pomocy finansowej nie stosuje się.
3.
Informację o udzieleniu pomocy finansowej, o której mowa w ust. 1, w tym o kwocie tej pomocy, konsul niezwłocznie przekazuje ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych.
4.
Minister właściwy do spraw zagranicznych, w terminie 3 miesięcy od dnia uzyskania informacji, o której mowa w ust. 3, występuje do państwa członkowskiego Unii Europejskiej, o którym mowa w ust. 2, o zwrot równowartości kwoty udzielonej pomocy finansowej.
1.
Jeżeli państwo członkowskie Unii Europejskiej, które udzieliło obywatelowi polskiemu pomocy konsularnej, w tym pomocy finansowej, wystąpi o zwrot kosztów takiej pomocy, minister właściwy do spraw zagranicznych zwraca te koszty w terminie 12 miesięcy od daty wystąpienia z wnioskiem o ich zwrot.
2.
Minister właściwy do spraw zagranicznych występuje do obywatela polskiego o zwrot kosztów pomocy konsularnej, o której mowa w ust. 1, wyznaczając termin tej spłaty. Termin zwrotu nie może być krótszy niż miesiąc i dłuższy niż trzy miesiące od dnia zwrotu przez ministra właściwego do spraw zagranicznych państwu członkowskiemu Unii Europejskiej, o którym mowa w ust. 1, kwoty pomocy finansowej.
Minister właściwy do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
sposób dokumentowania pomocy finansowej udzielanej obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
2)
wzór wniosku o udzielenie pomocy finansowej obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
3)
wzór oświadczenia o zobowiązaniu się przez osobę, której konsul udzielił pomocy finansowej do zwrotu państwu członkowskiemu Unii Europejskiej, którego jest obywatelem kwoty stanowiącej jej równowartość,
4)
wzór wniosku do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o zwrot kwoty stanowiącej równowartość pomocy finansowej udzielonej przez konsula obywatelowi tego państwa,
5)
sposób ustalania wartości udzielanej pomocy finansowej w złotych albo w walucie euro
− mając na uwadze konieczność zapewnienia efektywnego udzielania pomocy finansowej oraz kompletność wzorów wniosków, w szczególności uwzględniając warunki określone w art. 39 udzielanie pomocy finansowej obywatelom polskim ust. 1 i 3, od spełnienia których jest uzależnione przyznanie pomocy.
Osobom, o których mowa w art. 36 działania dla wsparcia opuszczenia przez obywateli polskich zagrożonego obszaru, jak również ofiarom innych nadzwyczajnych zdarzeń losowych, konsul może w ramach posiadanych środków na pomoc konsularną udzielić pomocy finansowej bez spełnienia warunków, o których mowa w art. 40 warunki udzielania pomocy finansowej ust. 1.
1.
Niespłacone w terminie zobowiązania wynikające z decyzji konsula o udzieleniu pomocy finansowej obywatelowi polskiemu, wydanej po złożeniu oświadczenia, o którym mowa w art. 40 warunki udzielania pomocy finansowej ust. 1 pkt 2, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479, z późn. zm.), przy czym wierzycielem zobowiązania wynikającego z tej decyzji jest minister właściwy do spraw zagranicznych.
2.
Zobowiązanie wynikające z decyzji, o której mowa w ust. 1, przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin zwrotu kwoty udzielonej pomocy finansowej.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do zobowiązań dotyczących kosztów, o których mowa w art. 42 zwrot kosztów pomocy konsularnej udzielonej obywatelowi polskiemu przez państwo członkowskie UE ust. 2.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, ze względu na ważny interes zobowiązanego lub interes publiczny, minister właściwy do spraw zagranicznych w drodze decyzji może:
1)
odroczyć termin zwrotu całości lub części należności albo rozłożyć płatność całości lub części należności na raty;
2)
umorzyć zobowiązanie w całości lub w części.
Minister właściwy do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
sposób dokumentowania udzielanej pomocy finansowej,
2)
sposób dokonywania wpłaty kwoty stanowiącej równowartość udzielanej pomocy finansowej,
3)
sposób spłaty pomocy finansowej w przypadku, o którym mowa w art. 40 warunki udzielania pomocy finansowej ust. 1 pkt 2,
4)
wzory wniosków o udzielenie pomocy finansowej,
5)
sposób ustalania wartości udzielanej pomocy finansowej w złotych lub w walucie, w której ona jest udzielana
− mając na uwadze konieczność zapewnienia efektywnego udzielania pomocy finansowej oraz kompletność wzorów wniosków uwzględniających wymagania określone w art. 40 warunki udzielania pomocy finansowej ust. 1 pkt 1 i 2, od których jest uzależnione przyznanie pomocy.
1.
W uzasadnionych przypadkach konsul może udzielić zapomogi obywatelom polskim albo osobom polskiego pochodzenia przebywającym lub zamieszkałym w okręgu konsularnym, znajdującym się w niedostatku i niemogącym otrzymać pomocy z innych źródeł.
2.
Zapomoga, o której mowa w ust. 1, może zostać przyznana w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb bytowych osób, o których mowa w ust. 1, w szczególności na zakup niezbędnych lekarstw, żywności, odzieży, pomocy szkolnych lub na opłacenie kosztów niezbędnej opieki, jeżeli te osoby udokumentowały swoją trudną sytuację.
3.
Zapomogi w gotówce udziela się za pokwitowaniem.
1.
Przepisów art. 20 pomoc konsularna udzielana obywatelowi polskiemu i art. 39 udzielanie pomocy finansowej obywatelom polskim nie stosuje się do obywateli polskich posiadających obywatelstwo państwa przyjmującego.
2.
Przepisów art. 21 pomoc konsularna udzielana obywatelowi państwa UE i art. 41 udzielanie pomocy finansowej obywatelom UE nie stosuje się do obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej posiadających obywatelstwo państwa przyjmującego.
Szukaj: Filtry
Ładowanie ...