1. 
Kontrola ruchu drogowego w gminach lub miastach, które utworzyły straż gminną (miejską) może być wykonywana przez strażników gminnych (miejskich).
2. 
Strażnicy gminni (miejscy) są uprawnieni do wykonywania kontroli ruchu drogowego wobec:
1) 
kierującego pojazdem niestosującego się do zakazu ruchu w obu kierunkach, określonego odpowiednim znakiem drogowym;
2) 
uczestnika ruchu naruszającego przepisy o:
a) zatrzymaniu lub postoju pojazdów,
b) ruchu motorowerów, rowerów, wózków rowerowych, hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego, pojazdów zaprzęgowych oraz o jeździe wierzchem lub pędzeniu zwierząt,
c) ruchu pieszych oraz osób poruszających się przy użyciu urządzeń wspomagających ruch,
d) ograniczeniu ruchu w strefie czystego transportu, określonej w uchwale rady gminy, wydanej na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 875, 1394, 1506 i 1681 oraz z 2024 r. poz. 834),
e) nacisku osi.
a) zatrzymaniu lub postoju pojazdów,
b) ruchu motorowerów, rowerów, wózków rowerowych, hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego, pojazdów zaprzęgowych oraz o jeździe wierzchem lub pędzeniu zwierząt,
c) ruchu pieszych oraz osób poruszających się przy użyciu urządzeń wspomagających ruch,
d) ograniczeniu ruchu w strefie czystego transportu, określonej w uchwale rady gminy, wydanej na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 875, 1394, 1506 i 1681 oraz z 2024 r. poz. 834),
e) nacisku osi.
3. 
W ramach wykonywania kontroli ruchu drogowego w zakresie, o którym mowa w ust. 2, strażnicy gminni (miejscy) są upoważnieni do:
1) 
zatrzymania pojazdu, osoby poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch lub jadącego wierzchem; 
2) 
sprawdzania dokumentów, o których mowa w art. 38 dokumenty wymagane od kierującego pojazdem, oraz weryfikacji danych o:
a) pojeździe, w tym danych o dokumentach pojazdu, w centralnej ewidencji pojazdów,
b) kierującym pojazdem w centralnej ewidencji kierowców;
a) pojeździe, w tym danych o dokumentach pojazdu, w centralnej ewidencji pojazdów,
b) kierującym pojazdem w centralnej ewidencji kierowców;
3) 
(uchylony)
4) 
legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi, używania pojazdu lub urządzenia wspomagającego ruch; 
5) 
wydawania poleceń:
a) osobie, która spowodowała przeszkodę utrudniającą ruch drogowy lub zagrażającą jego bezpieczeństwu,
b) kontrolowanemu uczestnikowi ruchu - co do sposobu jego zachowania;
a) osobie, która spowodowała przeszkodę utrudniającą ruch drogowy lub zagrażającą jego bezpieczeństwu,
b) kontrolowanemu uczestnikowi ruchu - co do sposobu jego zachowania;
6) 
sprawdzenia wykonania obowiązków określonych w art. 78 dokumenty przekazywane kupującemu przy sprzedaży pojazdu ust. 2;
7) 
żądania od właściciela lub posiadacza pojazdu wskazania komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie;
8) 
ustalenia tożsamości kierującego pojazdem na podstawie danych z Rejestru Dowodów Osobistych; 
9) 
sprawdzenia nacisku osi pojazdu znajdującego się na drodze;
10) 
używania przyrządów kontrolnych lub pomiarowych służących do określania nacisku osi pojazdu;
11) 
uniemożliwiania jazdy pojazdem przekraczającym dopuszczalny nacisk osi.
3a. 
W celu dokonania sprawdzenia nacisku osi pojazdu strażnicy gminni (miejscy), mający prawo jazdy odpowiedniej kategorii, mogą kierować tym pojazdem.
4. 
(uchylony)
 
                    