1.
Dom uznaje się za spełniający warunki, jeżeli:
1)
w zakresie usług bytowych:
a) budynek i jego otoczenie nie mają barier architektonicznych,
b) budynek wielokondygnacyjny ma zainstalowaną windę dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych; w przypadku domów, o których mowa w art. 56 rodzaje domów pomocy społecznej pkt 3-5 ustawy, zalecana jest winda dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych,
c) budynek jest wyposażony w:
– system przyzywowo-alarmowy,
– system sygnalizacji pożarowej, który nie musi być połączony z obiektem komendy Państwowej Straży Pożarnej lub innym obiektem, wskazanym przez właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej,
d) liczba miejsc w domu jest nie większa niż 100;
1a)
w budynku jest umieszczona tablica ogłoszeń, znajdująca się w widocznym miejscu, zawierająca informacje dotyczące:
a) typu domu,
b) nazwy podmiotu prowadzącego dom lub imienia i nazwiska osoby prowadzącej dom pomocy spo-
łecznej,
c) numeru domu w rejestrze domów pomocy społecznej,
d) numerów alarmowych,
e) danych teleadresowych organów, właściwych miejscowo instytucji i organizacji działających w za
kresie wolności i praw człowieka oraz instytucji kontrolnych, w szczególności:
– Rzecznika Praw Obywatelskich,
– Rzecznika Praw Pacjenta,
– państwowego powiatowego inspektora sanitarnego,
– właściwego do spraw pomocy społecznej wydziału urzędu wojewódzkiego,
– właściwego ze względu na miejsce położenia domu ośrodka pomocy społecznej,
– prokuratury rejonowej,
– sądu opiekuńczego;
2)
znajdują się w nim następujące pomieszczenia:
a) pokoje mieszkalne jednoosobowe i wieloosobowe,
b) pokoje dziennego pobytu,
c) jadalnia,
d) gabinet przedmedycznej pomocy doraźnej,
e) pomieszczenia do terapii i rehabilitacji,
f) kuchenka pomocnicza,
g) pomieszczenie pomocnicze do prania i suszenia,
h) palarnia, jeżeli wśród mieszkańców domu są osoby palące,
i) pokój gościnny,
j) miejsce kultu religijnego zgodne z wyznaniem mieszkańca domu, jeżeli nie ma on możliwości uczestniczenia w nabożeństwach poza domem,
k) inne pomieszczenia techniczne służące zaspokajaniu potrzeb sanitarnych mieszkańców domu;
3)
pokój mieszkalny:
a) jednoosobowy ma powierzchnię nie mniejszą niż 9 m2,
b) wieloosobowy ma powierzchnię nie mniejszą niż 6 m2 na osobę i:
– w przypadku osób poruszających się samodzielnie - jest przeznaczony dla nie więcej niż trzech osób,
– w przypadku osób leżących - jest przeznaczony dla nie więcej niż czterech osób,
c) jest wyposażony w łóżko lub tapczan, szafę, stół, krzesła, szafkę nocną dla każdego mieszkańca domu oraz odpowiednią do liczby osób mieszkających w pokoju liczbę wyprowadzeń elektrycznych; w domach, o których mowa w art. 56 rodzaje domów pomocy społecznej pkt 5 ustawy, wyprowadzenia elektryczne są zabezpieczone przed dostępem dzieci
- przy czym pokój uznaje się za spełniający wymagane normy, o których mowa w lit. a i b, jeżeli odstępstwo od tych norm poniżej wymaganej wartości nie jest większe niż 5%;
3a)
mieszkaniec domu charakteryzujący się znacznymi zaburzeniami interakcji społecznych i komunikacji zamieszkuje w pokoju jednoosobowym, za swoją zgodą, a w przypadku osób ubezwłasnowolnionych, za zgodą opiekuna prawnego, o ile warunki domu na to pozwalają i uzasadnione jest to względami terapeutycznymi;
3b)
dyrektor domu w uzasadnionych przypadkach decyduje o konieczności odstępstwa od norm wskazanych w pkt 3 lit. c;
4)
w zakresie warunków sanitarnych:
a) liczba łazienek zapewnia możliwość korzystania z każdej przez nie więcej niż sześć osób, a w przypadku toalet przez nie więcej niż cztery osoby; jeżeli liczba osób leżących przekracza 50% ogólnej liczby mieszkańców domu, dopuszcza się zmniejszenie liczby tych pomieszczeń o 25%,
b) łazienki i toalety są przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych,
c) łazienka wyposażona co najmniej w miskę ustępową, umywalkę i prysznic albo toaleta wyposażona co najmniej w miskę ustępową i umywalkę oraz łazienka wyposażona co najmniej w prysznic i umywalkę znajdują się w pomieszczeniach związanych z pokojami mieszkalnymi,
d) na każdej kondygnacji domu z pokojami mieszkalnymi znajduje się łazienka przystosowana do kąpieli osób leżących, wyposażona w urządzenia ułatwiające wykonywanie czynności związanych z kąpielą;
5)
pomieszczenia mieszkalne domu są czyste, sprzątane w miarę potrzeby, nie rzadziej niż raz dziennie, estetyczne i wolne od nieprzyjemnych zapachów;
6)
w zakresie wyżywienia i organizacji posiłków:
a) mieszkańcom domu zapewnia się co najmniej 3 posiłki dziennie, w tym jeden gorący, a w przypadku domów, o których mowa w art. 56 rodzaje domów pomocy społecznej pkt 5 ustawy, co najmniej 4 posiłki dziennie, w tym jeden gorący,
b) zapewnia się wybór zestawu posiłków lub możliwość otrzymania posiłku dodatkowego oraz posiłku dietetycznego, zgodnie ze wskazaniem lekarza,
c) dla każdego z posiłków czas wydawania wynosi 2 godziny,
d) podstawowe produkty żywnościowe oraz napoje są dostępne przez całą dobę,
e) mieszkaniec może spożywać posiłki w pokoju mieszkalnym,
f) w razie potrzeby mieszkaniec jest karmiony;
7)
mieszkańcom domu nieposiadającym własnej odzieży i obuwia oraz możliwości ich zakupienia z własnych środków zapewnia się odzież i obuwie odpowiedniego rozmiaru, dostosowane do ich potrzeb i pory roku, utrzymane w czystości i wymieniane w razie potrzeby, w tym:
a) odzież całodzienną - co najmniej dwa zestawy,
b) odzież zewnętrzną: płaszcz lub kurtkę - co najmniej jeden zestaw,
c) bieliznę dzienną - co najmniej 4 komplety,
d) bieliznę nocną - co najmniej 2 komplety,
e) co najmniej jedną parę obuwia oraz pantofle domowe
- przy czym w przypadku mieszkańców leżących zaopatrywanie w odzież i obuwie dostosowuje się do potrzeb wynikających z ich stanu zdrowia;
8)
mieszkańcom domu zapewnia się pomoc w utrzymaniu higieny osobistej, a w przypadku gdy sami nie są w stanie zapewnić sobie środków czystości i środków higienicznych, zapewnia się im w szczególności:
a) w miarę potrzeby: mydło, pastę i szczoteczkę do mycia zębów oraz środki piorące, szampon do mycia włosów, a dla mężczyzn i starszych chłopców - przybory do golenia,
b) co najmniej dwie sztuki ręczników, zmienianych w miarę potrzeby, nie rzadziej niż raz na tydzień,
c) pościel, zmienianą w miarę potrzeby, nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie;
9)
dzieci mają zapewnione zabawki odpowiednie do ich wieku i sprawności;
10)
w zakresie usług opiekuńczych i wspomagających zapewnia się mieszkańcom domu:
a) świadczenie pracy socjalnej,
b) organizację zajęć terapeutycznych, w tym terapii zajęciowej, w pracowniach terapii, a w przypadku osób przebywających w domach, o których mowa w art. 56 rodzaje domów pomocy społecznej pkt 3 i 4 ustawy, także umożliwienie korzystania z usług w warsztatach terapii zajęciowej,
c) możliwość korzystania z biblioteki lub punktu bibliotecznego oraz codziennej prasy, a także możliwość zapoznania się z przepisami prawnymi dotyczącymi domów,
d) organizację świąt i uroczystości okazjonalnych oraz umożliwia się udział w imprezach kulturalnych i turystycznych,
e) możliwość kontaktu z kapłanem i udział w praktykach religijnych, zgodnie z wyznaniem mieszkańca domu,
f) regularny kontakt z dyrektorem domu w określonych dniach tygodnia i godzinach, podanych do wiadomości w dostępnym miejscu,
g) sprawienie pogrzebu, zgodnie z wyznaniem zmarłego mieszkańca domu.
1a.
Przepis ust. 1 pkt 1 lit. c tiret drugie stanowi przepis przeciwpożarowy w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2057 oraz z 2023 r. poz. 1088 i 1560).
1b.
W przypadku budynku domu pomocy społecznej przeznaczonego dla nie więcej niż 10 mieszkańców, w którym personel domu jest stale obecny, dopuszcza się jego wyposażenie w autonomiczne czujki dymu zamiast w system sygnalizacji pożarowej, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c tiret drugie. Autonomiczne czujki dymu powinny obejmować wszystkie pomieszczenia, z wyjątkiem pomieszczeń niewymagających ochrony za pomocą automatycznego wykrywania pożaru – z uwagi na niskie ryzyko pożarowe.
2.
Warunkiem efektywnej realizacji usług opiekuńczych i wspomagających jest:
1)
zatrudnianie w pełnym wymiarze czasu pracy nie mniej niż dwóch pracowników socjalnych na stu mieszkańców domu;
2)
zapewnianie mieszkańcom domu kontaktu z psychologiem, a w przypadku domów, o których mowa:
a) w art. 56 rodzaje domów pomocy społecznej pkt 3–5 i 7 ustawy – również z psychiatrą lub lekarzem w trakcie specjalizacji w dziedzinie psychiatrii,
b) w art. 56 rodzaje domów pomocy społecznej pkt 7 ustawy – również ze specjalistą psychoterapii uzależnień lub instruktorem terapii uzależnień albo osobą przeszkoloną w zakresie oddziaływań terapeutyczno-rehabilitacyjnych wobec osób uzależnionych od alkoholu;
3)
posiadanie wskaźnika zatrudnienia pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, w odpowiednim typie domu dla:
a) osób w podeszłym wieku – nie mniej niż 0,4 na jednego mieszkańca domu,
b) osób przewlekle somatycznie chorych – nie mniej niż 0,5 na jednego mieszkańca domu,
c) osób przewlekle psychicznie chorych – nie mniej niż 0,5 na jednego mieszkańca domu,
d) osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie – nie mniej niż 0,5 na jednego mieszkańca domu,
e) dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie – nie mniej niż 0,5 na jednego mieszkańca domu,
f) osób niepełnosprawnych fizycznie – nie mniej niż 0,5 na jednego mieszkańca domu,
g) osób uzależnionych od alkoholu – nie mniej niż 0,5 na jednego mieszkańca domu
– przy czym przy ustalaniu wskaźników zatrudnienia uwzględnia się również wolontariuszy, stażystów, praktykantów oraz osoby odbywające służbę zastępczą w domu, a także osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, jeżeli pracują bezpośrednio z mieszkańcami domu; przy wyliczaniu wskaźnika udział tych osób nie może przekroczyć 20% ogólnej liczby osób zatrudnionych w zespole terapeutyczno--opiekuńczym, a także pracowników pierwszego kontaktu zatrudnionych na stanowiskach administracyjnych lub obsługi, w wymiarze proporcjonalnym do czasu, w jakim koordynują działania wynikające z indywidualnego planu wsparcia mieszkańca domu;
4)
uczestniczenie pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego co najmniej raz na dwa lata w organizowanych przez dyrektora domu szkoleniach na temat praw mieszkańca domu oraz kierunków prowadzonej terapii, a także metod pracy z mieszkańcami, w tym w zakresie komunikacji wspomagającej lub alternatywnej, o ile występują problemy z komunikacją werbalną wśród mieszkańców;
4a)
ukończenie przez pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego szkolenia z zakresu udzielania
pierwszej pomocy przedmedycznej zorganizowanego przez dyrektora domu;
5)
pracownicy domu, o którym mowa w art. 56 rodzaje domów pomocy społecznej pkt 7 ustawy, powinni posiadać przeszkolenie w zakresie podstawowej pomocy osobom uzależnionym od alkoholu.