1.
Strażnicy są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia określone w:
1)
art. 49 okazywanie lekceważenia Narodowi Polskiemu, Rzeczypospolitej Polskiej, jej organom i naruszenie przepisów o symbolach narodowych, art. 50 nieopuszczenie zbiegowiska publicznego pomimo wezwania, art. 51 zakłócanie spokoju lub wywołanie zgorszenia w miejscu publicznym § 1 i 2, art. 52 naruszanie przepisów o zgromadzeniach § 2 i 3 pkt 2–3, art. 54 naruszanie przepisów porządkowych o zachowywaniu się w miejscach publicznych, art. 55 kąpiel w miejscu zabronionym, art. 56 publiczna zbiórka ofiar bez wymaganego zgłoszenia lub naruszenie warunków zgłoszenia zbiórki § 1, art. 58 żebractwo w miejscu publicznym § 1, art. 601 naruszenie wymogów w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej § 1–3 i § 4 pkt 1, art. 603 prowadzenie sprzedaży poza miejscem wyznaczonym przez gminę § 1, art. 63a bezprawne umieszczenie w miejscu publicznym ogłoszenia lub plakatu § 1, art. 65 wprowadzenie w błąd podmiotu uprawnionego co do swojej tożsamości, art. 66 bezprawne wywołanie alarmu lub blokowanie telefonicznego numeru alarmowego § 1, art. 67 uniemożliwianie zaznajomienia się z informacją zamieszczoną przez instytucję publiczną, art. 72 niedopełnienie obowiązku odpowiedniego zabezpieczenie miejsca niebezpiecznego, art. 74 niszczenie lub usuwanie oznaczeń miejsc niebezpiecznych § 1, art. 75 niezachowanie należytej ostrożności w postępowaniu z ciężkimi przedmiotami oraz płynami § 1, art 77–79, art. 80 naruszanie ograniczeń w użytkowaniu wałów przeciwpowodziowych § 1 i 2, art. 81 niszczenie lub uszkadzanie urządzeń do ochrony brzegów wód, art. 82 sprowadzanie zagrożenia pożarowego § 3 i 4, art. 82a niedopełnienie obowiązków w razie powstania pożaru § 2, art. 84 niedopełnienie obowiązków w zakresie oznaczenia przeszkody w ruchu drogowym, art. 85 samowolne ustawianie, niszczenie i uszkadzanie znaków, sygnałów ostrzegawczych lub zabezpieczających § 1 i 2, art. 85a naruszanie przepisów dotyczących sposobu znakowania dróg wewnętrznych, art. 86a naruszanie zasad kierowania hulajnogą elektryczną lub urządzeniem wspomagającym ruch, art. 86b naruszenie przepisów ruchu drogowego przez prowadzącego pojazd mechaniczny § 2 za czyny określone w § 1 pkt 5, art. 89 dopuszczenie do przebywania małoletniego na drodze publicznej lub torach pojazdu szynowego, art. 91 zanieczyszczanie drogi publicznej lub spowodowanie na niej utrudnienia w ruchu, art. 96 dopuszczenie do prowadzenia pojazdu wbrew przepisom prawa § 3, art. 99 niszczenie lub uszkadzanie drogi, urządzeń drogowych lub zasłon odśnieżnych § 1 pkt 2 i 3, art 100–102, art. 104 skłanianie do żebrania, art. 106 dopuszczenie do przebywania w okolicznościach niebezpiecznych małoletniego lub osoby pod opieką lub nadzorem, art. 108 szczucie psem człowieka, art. 109 zanieczyszczanie wody, art. 117 niewykonywanie obowiązków w zakresie utrzymywania czystości i porządku, art. 138d wprowadzanie w błąd co do posiadania uprawnień przewodnika górskiego § 1, art. 140 dopuszczenie się publicznie nieobyczajnego wybryku, art. 141 umieszczenie w miejscu publicznym nieobyczajnego ogłoszenia, napisu, rysunku lub używanie słów nieprzyzwoitych, art. 143 utrudnianie lub uniemożliwianie korzystania z urządzeń użytku publicznego § 1, art. 144 niszczenie lub uszkadzanie roślinności na terenach przeznaczonych do użytku publicznego § 1 i 2, art. 145 zanieczyszczanie lub zaśmiecanie obszaru kolejowego lub miejsc publicznych § 1, art. 151 wypasanie zwierząt gospodarskich na cudzych gruntach § 1–3, art. 153 zbieranie w cudzym lesie § 1, art. 154 opalnictwo na cudzym gruncie leśnym lub polnym, zaśmiecanie gruntu lub niszczenie urządzeń § 1 i 2, art. 157 nieopuszczenie, wbrew żądaniu osoby uprawnionej, cudzego terenu § 1, art. 161 bezprawny wjazd pojazdem do cudzego lasu w miejscu niedozwolonym, art. 162 zanieczyszczanie gleby i wody albo zaśmiecanie lasu § 1, art. 166 puszczanie luzem psa w lesie ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2023 r. poz. 2119);
2)
art XII § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks pracy (Dz. U. poz. 142 oraz z 1990 r. poz. 198);
3)
art. 431 odpowiedzialność karna za spożywanie alkoholu wbrew zakazom ust. 1 i 2, art. 45 pkt 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2021 r. poz. 1119 i 2469 oraz z 2022 r. poz. 24 i 218);
4)
art. 13 przepis karny ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 276);
5)
art. 10 odpowiedzialność karna za naruszenie przepisów ustawy ust. 1–2c ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1297;
6)
art. 37 odpowiedzialność karna za naruszenie nakazów lub zakazów ustawy ust. 1 za czyny określone w art. 9 obowiązki utrzymującego zwierzę domowe, art. 10a zakaz obrotu zwierzętami na targowiskach ust. 1–3, art. 25 obowiązki kierowcy, który potrącił zwierzę, art. 37a odpowiedzialność karna za prowadzenie hodowli lub utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną bez wymaganego zezwolenia ust. 1 oraz art. 37e odpowiedzialność karna za nabywanie zwierząt domowych na targowiskach ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2022 r. poz. 572);
7)
art. 334 nie przestrzeganie przepisów uchwały sejmiku województwa w sprawie dopuszczonych do stosowania paliw i art. 343 naruszenie zakazu używania instalacji lub urządzeń nagłaśniających ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2021 r. poz. 1973, 2127 i 2269 oraz z 2022 r. poz. 1079 i 1260);
8)
art. 26 odpowiedzialność karna za naruszenie przepisów ustawy ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz. U. z 2021 r. poz. 2068 oraz z 2022 r. poz. 1117);
9)
art. 92 naruszenie obowiązków lub warunków przewozu drogowego ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 2180 i 200) w zakresie określonym w art. 28 ust. 4 oraz art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1343);
10)
art. 112 naruszenie zakazów lub ograniczeń obowiązujących w parku kulturowym ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2022 r. poz. 840);
11)
art. 85 odpowiedzialność karna za naruszenie przepisów ustawy ust. 1a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2020 r. poz. 1421);
12)
(uchylony)
13)
art. 48 odpowiedzialność karna za nieprzekazanie pojazdu wycofanego z eksploatacji uprawnionym podmiotom ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 2056);
14)
art. 50 odpowiedzialność karna za naruszenie przepisów ustawy pkt 5 w związku z art. 38a zakazy w zakresie stref uzdrowiskowych ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1301);
14a)
art. 27h ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz. U. z 2022 r. poz. 438, 1561, 1576, 1967 i 2456);
14b)
art. 48 ust. 1a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1752, 1615, 1688 i 1762);
15)
art. 78 umieszczanie baterii lub akumulatorów w pojemniku z innymi odpadami ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1113);
16)
art. 79 odpowiedzialność karna za naruszenie przepisów ustawy ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz. U. z 2022 r. poz. 671);
17)
art. 494 naruszenie przepisów ustawy w zakresie zasad prowadzenia agitacji wyborczej i art. 495 oraz art. 498 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1277);
18)
art. 171 przepis karny, art. 177 przepis karny, art. 188 przepis karny oraz art. 191 przepis karny ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2022 r. poz. 699 i 1250);
19)
art. 95 odpowiedzialność karna za umieszczanie zużytego sprzętu z innymi odpadami i art. 96 odpowiedzialność karna za nieprzekazywanie zużytego sprzętu z gospodarstw domowych ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1893 i 2151 oraz z 2022 r. poz. 974);
20)
art. 478 przepis karny pkt 2, 5, 6 i 8 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2021 r. poz. 2233 i 2368 oraz z 2022 r. poz. 88, 258, 855 i 1079);
21)
aktach prawa miejscowego, ustanawiających przepisy porządkowe w zakresie zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego, których naruszenie zagrożone jest karą grzywny.
2.
Strażnicy mogą ponadto nakładać grzywny w drodze mandatu karnego za wykroczenia określone w art. 88 prowadzenie pojazdu bez wymaganych świateł lub pozostawienie pojazdu bez wymaganego oświetlenia, art. 90 tamowanie lub utrudnianie ruchu na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, art. 92 niestosowanie się do znaków drogowych, sygnałów drogowych lub poleceń kierującego ruchem § 1, art. 94 prowadzenie pojazdu bez uprawnień lub prowadzenie pojazdu niedopuszczonego do ruchu § 1a i 2, art. 95 prowadzenie pojazdu bez posiadania przy sobie wymaganych dokumentów, art. 96 dopuszczenie do prowadzenia pojazdu wbrew przepisom prawa § 1 pkt 2, art. 96b nieuprawnione posługiwanie się kartą parkingową osoby niepełnosprawnej, art. 96c oraz art. 97 naruszanie przepisów o ruchu drogowym ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń.
