Rozdział 2. Dawcy krwi - Ustawa o publicznej służbie krwi

Art. 6. Tytuły i odznaki honorowych dawców krwi

1.

Dawcy krwi przysługuje tytuł „Honorowy Dawca Krwi”.

2.

Honorowy Dawca Krwi otrzymuje legitymację „Honorowego Dawcy Krwi” wydaną przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi, w której dawca krwi oddał krew lub jej składniki.

3.

Dawcy krwi:

1)

kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,

2)

mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników
– przysługuje tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” i brązowa odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia”.

4.

Dawcy krwi:

1)

kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,

2)

mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników
– przysługuje tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” i srebrna odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia”.

5.

Dawcy krwi:

1)

kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,

2)

mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników
– przysługuje tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” i złota odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia”.

6.

Odznakę, o której mowa w ust. 3–5, wraz z legitymacją „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”, wydaje Polski Czerwony Krzyż, na podstawie danych przekazanych przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi, w której dawca krwi oddał krew lub jej składniki o objętości uprawniającej do nadania tej odznaki. O wydaniu odznaki wraz z legitymacją Polski Czerwony Krzyż zawiadamia jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi, która przekazała dane, będące podstawą jej nadania. Przekazanie danych przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi do Polskiego Czerwonego Krzyża wymaga zgody dawcy krwi wyrażonej w formie pisemnej.

7.

Polski Czerwony Krzyż, w ramach realizacji zadania, o którym mowa w ust. 6, prowadzi centralną ewidencję wydanych odznak i legitymacji oraz ich duplikatów.

8.

Wydatki związane z wydawaniem odznak honorowych i legitymacji, o których mowa w ust. 6, są pokrywane z budżetu państwa, z części będącej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia, w formie dotacji celowej dla Polskiego Czerwonego Krzyża.

9.

Legitymacje, o których mowa w ust. 2 i 6, zawierają następujące dane:

1)

imię i nazwisko dawcy krwi;

2)

numer PESEL, a w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL – serię, numer oraz rodzaj dokumentu stwierdzającego tożsamość dawcy krwi;

3)

nazwę i adres jednostki wystawiającej legitymację;

4)

oznaczenie stopnia odznaki, o której mowa w ust. 3–5.

10.

Legitymacje, o których mowa w ust. 2 i 6, są ważne wyłącznie z dokumentem stwierdzającym tożsamość.

11.

Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1)

wzory odznak, o których mowa w ust. 3–5,

2)

wzory legitymacji, o których mowa w ust. 2 i 6,

3)

zakres i sposób prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 7
– mając na celu zapewnienie sprawnego wydawania legitymacji i odznak, prawidłowego dokumentowania nadanych tytułów, prawdziwości danych i jednolitości tych wzorów oraz uwzględniając stopnie nadawanych odznak.

Orzeczenia: 1

Art. 7. Nadawanie tytułu i odznaki "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi"

1.

Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi, który oddał co najmniej 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, mogą być nadawane ordery i odznaczenia oraz odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”.

2.

Wraz z odznaką wydaje się legitymację zawierającą dane, o których mowa w ust. 4 pkt 1.

3.

Odznakę „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” nadaje minister właściwy do spraw zdrowia na wniosek:

1)

kierownika jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi, w której dawca krwi oddał krew lub jej składniki o objętości uprawniającej do nadania odznaki;

2)

organów ogólnopolskich stowarzyszeń honorowych dawców krwi.

4.

Wniosek o nadanie odznaki zawiera:

1)

dane dawcy krwi:
a) imię i nazwisko,
b) numer PESEL, a w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL – serię, numer oraz rodzaj dokumentu stwierdzającego tożsamość,
c) adres miejsca zamieszkania i adres do korespondencji;

2)

informację o objętości pobranej od dawcy krwi lub równoważnej ilości jej składników.

5.

Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1)

wzory:
a) wniosku o nadanie odznaki, o którym mowa w ust. 3,
b) legitymacji i odznaki „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”,

2)

sposób dokumentowania objętości oddanej krwi lub równoważnej ilości jej składników do celów nadania odznaki „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”
– mając na uwadze zapewnienie jednolitości tych wzorów oraz uwzględniając dane, które powinien zawierać wniosek, oraz objętość oddanej krwi lub równoważnej ilości jej składników, a także potrzebę zachowania jednolitości dokumentowania objętości oddanej krwi lub jej składników oraz sprawnego trybu nadawania odznaki.

Orzeczenia: 1

Art. 8. Równoważniki oddanej krwi

Równoważnymi ilościami składników krwi odpowiadającymi 1 litrowi oddanej krwi uprawniającymi do tytułu i jednej z odznak, o których mowa w art. 6 tytuły i odznaki honorowych dawców krwi ust. 3–5 i art. 7 nadawanie tytułu i odznaki "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" ust. 1, są:

1)

3 litry osocza;

2)

2 donacje krwinek płytkowych pobranych przy użyciu separatora komórkowego;

3)

0,5 donacji krwinek białych pobranych przy użyciu separatora komórkowego;

4)

2 jednostki krwinek czerwonych pobranych przy użyciu separatora komórkowego.

Art. 9. Uprawnienia honorowych dawców krwi

1.

Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje:

1)

zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od wykonywania czynności służbowych w dniu, w którym oddaje krew, oraz w dniu następnym, a także na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 298² rozporządzenie w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy i zakres zwolnień od pracy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465);

2)

zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy;

3)

zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju; koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi;

4)

posiłek regeneracyjny.

1a.

Dokumentem poświadczającym uprawnienia, o których mowa w ust. 1, jest zaświadczenie wydane przez regionalne centrum, Wojskowe Centrum lub Centrum MSWiA.

2.

Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wartość kaloryczną posiłku regeneracyjnego przysługującego dawcy krwi, uwzględniając ilość oddanej krwi oraz inne zabiegi związane z uodpornieniem dawcy.

Orzeczenia: 2

Art. 9a. Uprawnienia honorowego dawcy krwi w stanie zagrożenia epidemicznego lub epidemii

1.

W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii:

1)

(uchylony)

2)

honorowemu dawcy krwi, który oddał co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocze po chorobie COVID-19, przysługuje ulga w wysokości 33% na przejazdy w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego:
a) kolejowego w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej,
b) kolejowego w 2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne
– na podstawie biletów jednorazowych.

2.

Honorowy dawca krwi, któremu przysługuje ulga na przejazd, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jest obowiązany do uiszczenia dopłaty w wysokości stanowiącej różnicę między należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 1 a należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 2.

3.

Dokumentem poświadczającym uprawnienia, o których mowa w ust. 1:

1)

(uchylony)

2)

pkt 2 – jest zaświadczenie potwierdzające co najmniej 3 donacje wydane przez regionalne centrum, Wojskowe Centrum lub Centrum MSWiA.

4.

Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, zawiera:

1)

datę wydania zaświadczenia;

2)

imię i nazwisko dawcy krwi;

3)

numer PESEL dawcy krwi;

4)

informację o oddaniu 3 donacji krwi lub jej składników, w tym osocza po chorobie COVID-19.

5.

Środki finansowe na realizację uprawnień, o których mowa w ust. 1 pkt 2, pochodzą z budżetu państwa.

Art. 10. Uchylony

Art. 11. Rekompensata pieniężna za pobraną krew i zabiegi

1.

Dawcom krwi rzadkich grup i dawcom krwi, którzy przed pobraniem krwi lub jej składników zostali poddani zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom wykonywanym w celu uzyskania osocza lub surowic diagnostycznych, przysługuje, oprócz uprawnień określonych w art. 6 tytuły i odznaki honorowych dawców krwi–9, rekompensata pieniężna za niedogodności związane z koniecznością stawienia się na każde żądanie jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi, o której mowa w art. 4 jednostki organizacyjne i zadania publicznej służby krwi ust. 3 pkt 2–4, w celu oddania krwi lub jej składników lub poddania się zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom wykonywanym w celu uzyskania osocza lub surowic diagnostycznych. Koszt rekompensaty ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi. Maksymalna wysokość rekompensaty nie może przekroczyć jednorazowo 1000 złotych.

2.

Minister właściwy do spraw zdrowia, na wniosek Instytutu, określi, w drodze rozporządzenia, rzadkie grupy krwi, rodzaje osocza i surowic diagnostycznych, których uzyskanie wymaga przed pobraniem krwi lub jej składników wykonania zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów, oraz wysokość rekompensaty, o której mowa w ust. 1, uwzględniając częstotliwość występowania w populacji poszczególnych antygenów krwinek czerwonych oraz wiedzę medyczną w tym zakresie.

Art. 12. Odszkodowanie za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia

Dawcy krwi, który w związku z zabiegiem pobrania krwi lub jej składników lub w związku z zabiegiem uodpornienia doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, przysługuje odszkodowanie na podstawie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, 1615, 1890 i 1933).

Art. 13. Anonimowość dawców krwi

1.

Publiczna służba krwi zapewnia anonimowość dawcy krwi.

2.

Oznakowanie opakowań krwi i opakowań składników krwi nie może zawierać danych umożliwiających identyfikację dawcy krwi przez biorcę krwi lub inną osobę albo jednostkę organizacyjną inną niż jednostka organizacyjna publicznej służby krwi. Nie dotyczy to pobrania autologicznego.

Dz.U.2024.0.281 t.j. - Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi