Rozdział 3. Rada pracownicza przedsiębiorstwa - Ustawa o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego

Art. 13. Skład, wybory i kadencja rady pracowniczej przedsiębiorstwa

1.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa składa się z piętnastu członków. Statut samorządu załogi może ustalić inną liczbę członków rady pracowniczej.

2.

Radę pracowniczą przedsiębiorstwa wybierają pracownicy przedsiębiorstwa w wyborach powszechnych, bezpośrednich i równych, w głosowaniu tajnym.

3.

Kadencja rady pracowniczej przedsiębiorstwa trwa dwa lata.

4.

Wyborcy, w trybie przewidzianym w ust. 2, mogą przed upływem kadencji odwołać członka rady pracowniczej przedsiębiorstwa lub całą radę.

5.

Wniosek o odwołanie członka rady pracowniczej przedsiębiorstwa lub całej rady wymaga podpisu jednej piątej liczby wyborców.

Art. 14. Czynne prawo wyborcze pracowników

1.

Czynne prawo wyborcze przysługuje każdemu pracownikowi przedsiębiorstwa.

2.

Każdy pracownik przedsiębiorstwa ma prawo zgłaszać kandydatów na członków rady pracowniczej.

Art. 15. Bierne prawo wyborcze pracowników

1.

Bierne prawo wyborcze przysługuje pracownikom, którzy pracują w przedsiębiorstwie co najmniej dwa lata. Nie dotyczy to przedsiębiorstw nowo tworzonych.

2.

Bierne prawo wyborcze nie przysługuje dyrektorowi przedsiębiorstwa, jego zastępcom, głównemu księgowemu, radcy prawnemu, kierownikom zakładów i ich zastępcom oraz pracownikowi przedsiębiorstwa oddelegowanemu do pracy poza przedsiębiorstwem na okres dłuższy niż pół roku.

3.

Pracownik przedsiębiorstwa nie może pełnić funkcji członka rady pracowniczej bez przerwy dłużej niż dwie kadencje.

Art. 16. Komisja wyborcza w wyborach do rady pracowniczej

1.

Wybory członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa organizuje i przeprowadza komisja wyborcza.

2.

Statut samorządu załogi przedsiębiorstwa określa szczegółowo zasady powoływania komisji wyborczej oraz tryb jej działania.

Art. 17. Liczba członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa

Komisja wyborcza określa, proporcjonalnie do liczby pracowników zatrudnionych w poszczególnych wewnętrznych jednostkach organizacyjnych przedsiębiorstwa, liczbę członków rady pracowniczej, którzy mają być wybrani przez pracowników zatrudnionych w tych jednostkach.

Art. 18. Głosowanie nad wnioskiem o odwołanie całego składu rady pracowniczej

W wypadku złożenia wniosku o odwołanie całego składu rady pracowniczej przedsiębiorstwa lub poszczególnych jej członków, głosowanie nad tym wnioskiem przeprowadza komisja wyborcza, powołana zgodnie z przepisami art. 16 komisja wyborcza w wyborach do rady pracowniczej,

Art. 19. Powołanie komisji wyborczej dla przeprowadzenia wyborów uzupełniających do rady pracowniczej

W razie zmniejszenia się składu rady pracowniczej przedsiębiorstwa o połowę - w celu przeprowadzenia wyborów uzupełniających - rada pracownicza może inicjować powołanie komisji wyborczej. Przepisy art. 16 komisja wyborcza w wyborach do rady pracowniczej i art. 17 liczba członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa stosuje się odpowiednio.

Art. 20. Termin pierwszych wyborów rady pracowniczej w przedsiębiorstwie

W nowo utworzonym przedsiębiorstwie wybory rady pracowniczej przedsiębiorstwa powinny odbyć się przed upływem pół roku od dnia wpisania przedsiębiorstwa do rejestru.

Art. 21. Wybory prezydium rady pracowniczej

1.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa wybiera ze swego grona na okres dwóch lat prezydium w składzie: przewodniczący, jeden lub więcej zastępców przewodniczącego oraz sekretarz.

2.

Członkiem prezydium rady pracowniczej przedsiębiorstwa nie może być pracownik przedsiębiorstwa, który pełni funkcję kierowniczą w organizacji politycznej lub związkowej działającej w przedsiębiorstwie.

Art. 22. Status prezydium rady pracowniczej i jego zadania

1.

Prezydium jest wewnętrznym organem rady pracowniczej przedsiębiorstwa i realizuje określone przez nią zadania.

2.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa nie może upoważnić prezydium do występowania w jej imieniu w sprawach należących do jej kompetencji.

Art. 23. Komisje i zespoły rady pracowniczej

1.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa może powoływać komisje i zespoły spośród swoich członków oraz innych pracowników przedsiębiorstwa. Komisje i zespoły są pomocniczymi organami rady pracowniczej przedsiębiorstwa.

2.

Statut samorządu załogi może przewidywać powoływanie do prac komisji i zespołów również osób nie będących pracownikami przedsiębiorstwa.

Art. 24. Kompetencje stanowiące rady pracowniczej przedsiębiorstwa

1.

Do kompetencji stanowiących rady pracowniczej przedsiębiorstwa należy:

1)

uchwalenie oraz zmiana planu rocznego przedsiębiorstwa;

2)

przyjmowanie sprawozdania rocznego oraz zatwierdzanie bilansu;

3)

podejmowanie uchwał w sprawie inwestycji;

4)

wyrażanie zgody na utworzenie lub przystąpienie do spółki handlowej lub innej struktury organizacyjnej przewidzianej przepisami prawa bądź nabycie jej udziałów (akcji), jak również podejmowanie uchwał w sprawie wystąpienia z takiej struktury, żądania jej rozwiązania lub zbycia jej udziałów (akcji);

5)

wyrażanie zgody na oddawanie środków trwałych przedsiębiorstwa osobom prawnym lub fizycznym do korzystania z nich w formie przewidzianej w prawie cywilnym;

6)

podejmowanie uchwał w sprawie łączenia i podziału przedsiębiorstw;

7)

podejmowanie uchwał w sprawie zakładowego budownictwa mieszkaniowego i socjalnego;

8)

podejmowanie uchwał w sprawie zmiany kierunku działalności przedsiębiorstwa;

9)

podejmowanie uchwał w sprawie podziału na fundusze wygospodarowanego dochodu pozostającego w dyspozycji przedsiębiorstwa oraz zasad wykorzystania tych funduszów, z zastrzeżeniem przepisu ust. 3;

10)

wyrażanie zgody na zbywanie środków trwałych stanowiących przedmiot stałego użytku przedsiębiorstwa oraz na dokonanie darowizny;

11)

decydowanie o przystąpieniu przedsiębiorstwa w charakterze członka zbiorowego do organizacji społecznych;

12)

podejmowanie uchwał w sprawie klubów techniki i racjonalizacji;

13)

(skreślony);

14)

podejmowanie uchwał o przeprowadzeniu w przedsiębiorstwie referendum;

15)

wybieranie swego przedstawiciela do rady zrzeszenia przedsiębiorstw.

2.

Do kompetencji stanowiących rady pracowniczej przedsiębiorstwa należy również podejmowanie uchwał w sprawach powołania i odwołania dyrektora przedsiębiorstwa oraz innych osób wykonujących kierownicze funkcje w przedsiębiorstwie, zgodnie z przepisami ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.

3.

Rada pracownicza dokonując podziału, o którym mowa w ust. 1 pkt 9, powinna zapewnić niezbędne środki na prowizje od zysku zgodnie z odrębnymi przepisami.

Art. 25. Uprawnienia rady pracowniczej

1.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo wyrażania opinii we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa oraz jego kierownictwa.

1a.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo do uzyskiwania informacji i przeprowadzania konsultacji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. Nr 79, poz. 550, z 2008 r. Nr 93, poz. 584 oraz z 2009 r. Nr 97, poz. 805).

2.

Właściwe organy obowiązane są do zasięgania opinii rady pracowniczej przedsiębiorstwa w sprawach: zmiany aktu o utworzeniu i likwidacji przedsiębiorstwa, komercjalizacji i prywatyzacji bezpośredniej przedsiębiorstwa - z wyjątkiem przypadku, gdy z wnioskiem wystąpił dyrektor przedsiębiorstwa państwowego i rada pracownicza, zawierania przez przedsiębiorstwo porozumień i umów długoterminowych z innymi organizacjami gospodarczymi oraz organami administracji państwowej, wniosków o nadanie orderów i odznaczeń państwowych, decyzji dyrektora o przydziale mieszkań.

3.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma obowiązek wyrażenia opinii w sprawach przedłożonych przez dyrektora przedsiębiorstwa i organ założycielski, a wymienionych w ust. 2.

Art. 26. Termin wyrażenia opinii przez radę pracowniczą

1.

Wyrażenie opinii przez radę pracowniczą przedsiębiorstwa w sprawach wymienionych w art. 25 uprawnienia rady pracowniczej ust. 2 powinno nastąpić przed upływem dwóch tygodni od dnia otrzymania zapytania, chyba że termin na wyrażenie opinii został przedłużony. W sprawach pilnych właściwy organ może zwrócić się o wyrażenie opinii w terminie krótszym, jednakże nie krótszym niż pięć dni.

2.

Niewyrażenie przez radę pracowniczą przedsiębiorstwa opinii w określonym lub uzgodnionym terminie uważa się za brak zgłoszenia zastrzeżeń.

Art. 27. Inicjatywy, wnioski, uwagi i zapytania w sprawach dotyczących przedsiębiorstwa

1.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo występowania z inicjatywami, wnioskami i uwagami we wszystkich sprawach dotyczących przedsiębiorstwa.

2.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo zwracania się do dyrektora przedsiębiorstwa z zapytaniem w sprawach stanu przedsiębiorstwa lub działalności organów przedsiębiorstwa.

3.

Dyrektor przedsiębiorstwa ma obowiązek powiadomić radę pracowniczą przedsiębiorstwa o zajętym stanowisku w sprawie przedstawionej inicjatywy lub zgłoszonego wniosku oraz udzielić odpowiedzi na pytanie niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu dwóch tygodni.

Art. 28. Uprawnienia rady pracowniczej do kontroli działalności przedsiębiorstwa

1.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa ma prawo kontroli całokształtu działalności przedsiębiorstwa, ze szczególnym uwzględnieniem dbałości o racjonalną gospodarkę mieniem przedsiębiorstwa.

2.

Kontrola obejmuje w szczególności zbadanie i ocenę wykonania zadań planowych oraz realizacji zawartych umów i porozumień, analizę sprawozdania rocznego i bilansu, analizę i ocenę okresowych oraz doraźnych sprawozdań dyrektora przedsiębiorstwa, kontrolę wykonania uchwał rady pracowniczej, właściwego wykorzystania zasobów pracy, prawidłowości gospodarki materiałowej i finansowej, ochrony środowiska, a w porozumieniu ze związkami zawodowymi - kontrolę przestrzegania norm pracy oraz dyscypliny pracy i płac.

3.

Dyrektor przedsiębiorstwa jest obowiązany udostępnić dokumenty i materiały niezbędne do przeprowadzenia kontroli.

Art. 29. Posiedzenia rady pracowniczej

1.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa odbywa posiedzenia co najmniej raz na kwartał.

2.

Na pisemny wniosek jednej piątej liczby członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa prezydium rady ma obowiązek zwołać posiedzenie rady.

Art. 30. Uchwały rady pracowniczej

1.

Do ważności podejmowanych uchwał niezbędna jest obecność co najmniej połowy liczby członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa. Do ważności uchwał w sprawach wymienionych w art. 40 wstrzymanie przez radę pracowniczą wykonania decyzji dyrektora, wymagana jest obecność na posiedzeniu dwóch trzecich liczby członków rady pracowniczej.

2.

Uchwały zapadają zwykłą większością głosów.

Art. 31. Głosowanie na posiedzeniach rady pracowniczej

1.

Głosowanie na posiedzeniach odbywa się jawnie. Wyjątek stanowi głosowanie w sprawach osobowych, które odbywa się tajnie.

2.

Głosowanie tajne odbywa się również na wniosek członka rady pracowniczej przedsiębiorstwa.

Art. 32. Tryb działania rady pracowniczej przedsiębiorstwa

1.

Szczegółowy tryb działania rady pracowniczej przedsiębiorstwa oraz zasady zwoływania i odbywania posiedzeń reguluje statut samorządu załogi.

2.

Rada pracownicza przedsiębiorstwa może uchwalić odrębny od statutu regulamin posiedzeń.

Dz.U.2015.0.1543 t.j. - Ustawa z dnia 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego