Rozdział 9. Odpowiedzialność dyscyplinarna członka korpusu służby cywilnej - Ustawa o służbie cywilnej

Art. 113. Odpowiedzialność dyscyplinarna członka korpusu służby cywilnej

1.

Członek korpusu służby cywilnej odpowiada dyscyplinarnie za naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej.

2.

Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie trzech miesięcy od dnia powzięcia przez dyrektora generalnego urzędu wiadomości o naruszeniu obowiązków członka korpusu służby cywilnej ani po upływie dwóch lat od popełnienia tego czynu.

3.

Jeżeli członek korpusu służby cywilnej z powodu nieobecności w pracy nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, bieg trzymiesięcznego terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy.

4.

Jeżeli czyn członka korpusu służby cywilnej zawiera znamiona przestępstwa, przedawnienie następuje nie wcześniej niż przedawnienie przewidziane w przepisach Kodeksu karnego.

5.

Karalność przewinienia dyscyplinarnego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęły 4 lata.

Art. 114. Katalog kar dyscyplinarnych

1.

Karami dyscyplinarnymi stosowanymi wobec urzędników służby cywilnej są:

1)

upomnienie;

2)

nagana;

3)

pozbawienie możliwości awansowania przez okres dwóch lat na wyższy stopień służbowy;

4)

obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, nie więcej niż o 25 % - przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy;

5)

obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej;

6)

wydalenie ze służby cywilnej.

2.

Karami dyscyplinarnymi stosowanymi wobec osób zajmujących wyższe stanowiska w służbie cywilnej oraz pracowników służby cywilnej są:

1)

upomnienie;

2)

nagana;

3)

obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, nie więcej niż o 25 % - przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy;

4)

wydalenie z pracy w urzędzie.

3.

Prawomocne orzeczenie kary wymienionej w ust. 2 pkt 4 powoduje wygaśnięcie stosunku pracy.

4.

Prawomocne orzeczenie kar wymienionych w ust. 1 pkt 6 oraz ust. 2 pkt 4 powoduje zakaz ubiegania się o zatrudnienie w korpusie służby cywilnej przez okres pięciu lat.

Art. 115. Kara upomnienia

1.

Za mniejszej wagi naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej dyrektor generalny urzędu może ukarać członka korpusu służby cywilnej upomnieniem na piśmie. Ukaranie może być poprzedzone postępowaniem mającym na celu wyjaśnienie okoliczności sprawy.

2.

Członek korpusu służby cywilnej może w ciągu siedmiu dni od wymierzenia mu kary upomnienia wnieść sprzeciw do dyrektora generalnego urzędu.

3.

W razie wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 2, dyrektor generalny urzędu niezwłocznie przekazuje sprawę rzecznikowi dyscyplinarnemu. Przekazanie sprawy rzecznikowi wszczyna postępowanie wyjaśniające.

Art. 116. Komisje dyscyplinarne

1.

Sprawy dyscyplinarne członków korpusu służby cywilnej rozpoznają komisje dyscyplinarne:

1)

w I instancji - komisja dyscyplinarna;

2)

w II instancji - Wyższa Komisja Dyscyplinarna Służby Cywilnej, zwana dalej "Wyższą Komisją Dyscyplinarną".

2.

Sprawy dyscyplinarne osób zajmujących stanowiska dyrektorów generalnych urzędu rozpoznaje w I i II instancji Wyższa Komisja Dyscyplinarna.

3.

Sprawy dyscyplinarne osób zajmujących stanowiska wojewódzkich lekarzy weterynarii i ich zastępców rozpatruje w I instancji komisja dyscyplinarna działająca w urzędzie obsługującym Głównego Lekarza Weterynarii.

4.

Sprawy dyscyplinarne osób zajmujących stanowiska powiatowych lekarzy weterynarii i ich zastępców rozpatruje w I instancji komisja dyscyplinarna działająca w urzędzie obsługującym właściwego wojewódzkiego lekarza weterynarii.

5.

Sprawy dyscyplinarne dotyczące osób zajmujących stanowiska wojewódzkich inspektorów jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych i ich zastępców rozpatruje w I instancji komisja dyscyplinarna działająca w urzędzie obsługującym Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

Art. 117. Tryb powoływania i organizacja pracy komisji dyscyplinarnych

1.

Komisję dyscyplinarną urzędu powołuje dyrektor generalny urzędu spośród członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędzie.

2.

Dyrektorzy generalni urzędów mogą w drodze porozumienia powołać wspólną komisję dyscyplinarną dla kierowanych przez nich urzędów.

2a.

Dyrektorzy generalni urzędów mogą, w drodze porozumienia, przystępować do wspólnych komisji dyscyplinarnych powołanych na podstawie ust. 2 lub z nich występować.

3.

O powołaniu komisji dyscyplinarnej oraz o przystąpieniu do wspólnej komisji dyscyplinarnej zawiadamia się niezwłocznie Szefa Służby Cywilnej.

4.

Komisję dyscyplinarną, w liczbie co najmniej 10 członków, powołuje się na okres 4 lat. Przystąpienie do wspólnej komisji dyscyplinarnej w trakcie trwania jej kadencji nie wpływa na długość kadencji.

4a.

Dyrektor generalny urzędu:

1)

rozwiązuje komisję dyscyplinarną urzędu – w przypadku powołania wspólnej komisji dyscyplinarnej albo przystąpienia do wspólnej komisji dyscyplinarnej;

2)

powołuje komisję dyscyplinarną urzędu – w przypadku wystąpienia ze wspólnej komisji dyscyplinarnej albo rozwiązania wspólnej komisji dyscyplinarnej.

4b.

Rozwiązanie wspólnej komisji dyscyplinarnej przed upływem jej kadencji jest możliwe na mocy porozumienia dyrektorów generalnych urzędów.

5.

Komisja dyscyplinarna powołuje ze swojego grona przewodniczącego komisji i jego 2 zastępców.

6.

Tryb pracy komisji dyscyplinarnej określa regulamin uchwalony przez komisję dyscyplinarną i zatwierdzony przez dyrektora generalnego urzędu.

Art. 118. Wyższa Komisja Dyscyplinarna

1.

Wyższą Komisję Dyscyplinarną powołuje Prezes Rady Ministrów.

2.

W skład Wyższej Komisji Dyscyplinarnej wchodzi 15 członków powoływanych przez Prezesa Rady Ministrów na okres 6 lat, w tym 12 członków powoływanych na wniosek Szefa Służby Cywilnej spośród urzędników służby cywilnej oraz 3 członków powoływanych na wniosek dyrektora generalnego służby zagranicznej spośród członków personelu dyplomatyczno-konsularnego. Członkowie Wyższej Komisji Dyscyplinarnej pełnią swoje funkcje do czasu powołania ich następców.

3.

Wyższa Komisja Dyscyplinarna powołuje ze swojego grona przewodniczącego Wyższej Komisji Dyscyplinarnej i jego zastępców.

4.

Tryb pracy Wyższej Komisji Dyscyplinarnej określa regulamin uchwalany przez Komisję.

5.

Obsługę prac Wyższej Komisji Dyscyplinarnej zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Art. 119. Równoważność wykonywania zadań w komisji dyscyplinarnej z wykonywaniem obowiązków pracowniczych

Wykonywanie zadań w komisji dyscyplinarnej przez jej członków jest traktowane na równi z wykonywaniem obowiązków pracowniczych.

Art. 120. Rozporządzenie w sprawie wynagrodzenia członków komisji dyscyplinarnych oraz rzeczników dyscyplinarnych i ich zastępców

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wynagrodzenie członków Wyższej Komisji Dyscyplinarnej, komisji dyscyplinarnych oraz rzeczników dyscyplinarnych i ich zastępców, przyjmując minimalne wynagrodzenie przewidziane w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę za podstawę ustalania wysokości wynagrodzenia przewodniczącego, zastępców przewodniczącego i pozostałych członków tych komisji oraz rzeczników dyscyplinarnych i ich zastępców.

Art. 121. Właściwość organu w sprawach rozpatrywania odwołań od orzeczeń komisji dyscyplinarnych

Wyższa Komisja Dyscyplinarna rozpatruje odwołania od orzeczeń komisji dyscyplinarnych.

Art. 122. Niezawisłość członków komisji dyscyplinarnych

Członkowie komisji dyscyplinarnych są niezawiśli w zakresie orzecznictwa dyscyplinarnego oraz nie są związani rozstrzygnięciami innych organów stosujących prawo, z wyjątkiem prawomocnego wyroku sądu.

Art. 123. Składy orzekające komisji dyscyplinarnych

1.

Komisje dyscyplinarne orzekają w składzie:

1)

w I instancji:
a) trzech członków, gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o zastosowanie kary określonej w art. 114 katalog kar dyscyplinarnych, ust. 1 pkt 1-5 oraz ust. 2 pkt 1-3,
b) pięciu członków, w tym przewodniczący składu posiadający wykształcenie prawnicze, gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o zastosowanie kary określonej w art. 114 katalog kar dyscyplinarnych, ust. 1 pkt 6 oraz ust. 2 pkt 4;

2)

w II instancji pięciu członków, z których co najmniej dwóch powinno posiadać wykształcenie prawnicze, gdy rozpatrywana jest sprawa, co do której orzeczono karę określoną w art. 114 katalog kar dyscyplinarnych, ust. 1 pkt 6 oraz ust. 2 pkt 4.

2.

Przewodniczący komisji dyscyplinarnej wyznacza skład orzekający i termin rozprawy.

3.

W przypadku rozpatrywania spraw dyscyplinarnych, o których mowa w art. 116 komisje dyscyplinarne, ust. 2, do składu orzekającego w II instancji wyznacza się członków komisji, którzy nie brali udziału w rozpoznawaniu sprawy w I instancji.

Art. 124. Tryb powoływania rzeczników dyscyplinarnych

1.

Rzecznika dyscyplinarnego urzędu powołuje dyrektor generalny urzędu spośród podległych mu członków korpusu służby cywilnej.

2.

Rzecznika dyscyplinarnego do spraw dyscyplinarnych osób zajmujących stanowiska dyrektorów generalnych urzędów powołuje Szef Służby Cywilnej, spośród członków korpusu służby cywilnej.

3.

Rzecznika dyscyplinarnego do spraw dyscyplinarnych osób zajmujących stanowiska wojewódzkich lekarzy weterynarii i ich zastępców powołuje Główny Lekarz Weterynarii, spośród podległych mu członków korpusu służby cywilnej.

3a.

Rzecznika dyscyplinarnego do spraw dyscyplinarnych osób zajmujących stanowiska powiatowych lekarzy weterynarii i ich zastępców powołuje wojewódzki lekarz weterynarii, spośród podległych mu członków korpusu służby cywilnej.

3b.

Rzecznika dyscyplinarnego do spraw dyscyplinarnych dotyczących osób zajmujących stanowiska wojewódzkich inspektorów jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych i ich zastępców powołuje Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, spośród podległych mu członków korpusu służby cywilnej.

4.

W uzasadnionych przypadkach można powołać zastępcę rzecznika dyscyplinarnego. Przepisy ust. 1-3 i 5 oraz art. 125 zadania rzecznika dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio.

5.

W przypadku powołania komisji dyscyplinarnej w trybie określonym w art. 117 tryb powoływania i organizacja pracy komisji dyscyplinarnych ust. 2, porozumienie może przewidywać powołanie wspólnego rzecznika dyscyplinarnego.

Orzeczenia: 1

Art. 125. Zadania rzecznika dyscyplinarnego

1.

Rzecznik dyscyplinarny wszczyna postępowanie wyjaśniające na polecenie osób, o których mowa w art. 124 tryb powoływania rzeczników dyscyplinarnych, ust. 1-3, i informuje je o dokonanych ustaleniach. O wszczęciu postępowania rzecznik zawiadamia osobę, której ono dotyczy.

2.

Rzecznik dyscyplinarny postanawia o przekazaniu komisji dyscyplinarnej wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego albo, za zgodą osób, o których mowa w art. 124 tryb powoływania rzeczników dyscyplinarnych, ust. 1-3, o umorzeniu postępowania wyjaśniającego.

3.

Do wykonywania zadań przez rzecznika dyscyplinarnego i jego zastępcę stosuje się przepisy art. 119 równoważność wykonywania zadań w komisji dyscyplinarnej z wykonywaniem obowiązków pracowniczych,

Orzeczenia: 1

Art. 126. Postępowanie przed komisją dyscyplinarną

1.

Komisja dyscyplinarna wszczyna postępowanie dyscyplinarne z dniem zgłoszenia wniosku rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania.

2.

Obwiniony ma prawo korzystania z pomocy wybranego przez siebie obrońcy, z zastrzeżeniem przepisów o ochronie tajemnicy ustawowo chronionej. W przypadku gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o orzeczenie kary wydalenia ze służby cywilnej albo kary wydalenia z pracy w urzędzie, a obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, przewodniczący składu orzekającego wyznacza obrońcę spośród członków korpusu służby cywilnej.

3.

Komisja dyscyplinarna wydaje orzeczenie po przeprowadzeniu rozprawy, w toku której wysłuchuje rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego oraz jego obrońcy, jeżeli został ustanowiony, a także po rozpatrzeniu innych dowodów mających znaczenie w sprawie.

4.

Nieusprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje rozpoznania sprawy.

5.

Rozprawa jest jawna. W uzasadnionych przypadkach skład orzekający może wyłączyć jawność rozprawy, jednakże ogłoszenie orzeczenia jest jawne.

6.

Orzeczenie wraz z uzasadnieniem doręcza się stronom w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia orzeczenia.

7.

Od orzeczenia komisji dyscyplinarnej strony mogą odwołać się, za pośrednictwem komisji dyscyplinarnej I instancji, do Wyższej Komisji Dyscyplinarnej w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Komisja dyscyplinarna I instancji przekazuje odwołanie wraz z aktami sprawy Wyższej Komisji Dyscyplinarnej w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania.

Orzeczenia: 1

Art. 127. Postępowanie przed Wyższą Komisją Dyscyplinarną

1.

W postępowaniu przed Wyższą Komisją Dyscyplinarną stosuje się odpowiednio przepisy art. 126 postępowanie przed komisją dyscyplinarną, ust. 1-6.

2.

Od orzeczeń Wyższej Komisji Dyscyplinarnej stronom oraz Szefowi Służby Cywilnej przysługuje odwołanie do sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem Wyższej Komisji Dyscyplinarnej.

3.

Do rozpoznania odwołania stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o apelacji. Od orzeczenia sądu apelacyjnego kasacja nie przysługuje.

Orzeczenia: 1

Art. 128. Wykonywanie kar dyscyplinarnych

1.

Odpis prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej o ukaraniu dołącza się do akt osobowych członka korpusu służby cywilnej.

2.

Dyrektor generalny urzędu wykonuje kary, o których mowa w art. 114 katalog kar dyscyplinarnych, ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2 pkt 3, z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Art. 129. Zatarcie kary dyscyplinarnej

1.

Kary dyscyplinarne określone w art. 114 katalog kar dyscyplinarnych, ust. 1 pkt 1-5 oraz ust. 2 pkt 1-3 ulegają zatarciu, a odpis orzeczenia dołączony do akt osobowych podlega zniszczeniu po upływie trzech lat od dnia doręczenia prawomocnego orzeczenia o ukaraniu. Na wniosek ukaranego zatarcie może nastąpić po upływie dwóch lat.

2.

Jeżeli w okresie przed zatarciem kary dyscyplinarnej członek korpusu służby cywilnej będzie ponownie ukarany dyscyplinarnie, termin trzech lat, o którym mowa w ust. 1, liczy się od dnia doręczenia prawomocnego orzeczenia o ponownym ukaraniu.

3.

W przypadku kary dyscyplinarnej określonej w art. 114 katalog kar dyscyplinarnych, ust. 1 pkt 6 oraz ust. 2 pkt 4 zatarcie kary oraz zniszczenie odpisu orzeczenia następuje po upływie 3 lat od dnia upływu okresu, o którym mowa w art. 114 katalog kar dyscyplinarnych, ust. 4.

4.

Kara upomnienia na piśmie, o której mowa w art. 115 kara upomnienia, ust. 1, ulega zatarciu po upływie roku od dnia uprawomocnienia.

Orzeczenia: 1

Art. 130. Rozporządzenie w sprawie postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego, w tym:

1)

warunki powoływania i odwoływania członka komisji dyscyplinarnej, rzecznika dyscyplinarnego i jego zastępcy,

2)

sposób dokonywania zmian w składzie komisji dyscyplinarnej,

3)

zakres czynności rzecznika dyscyplinarnego i jego zastępcy, służących wyjaśnieniu sprawy,

4)

organizację i funkcjonowanie komisji dyscyplinarnych oraz tryb prowadzenia postępowania dyscyplinarnego,

5)

warunki i sposób ustalania należności przysługujących członkom komisji dyscyplinarnych, rzecznikom dyscyplinarnym i ich zastępcom, świadkom, obrońcom i biegłym
- kierując się potrzebą rzetelnego i sprawnego prowadzenia tych postępowań.

Art. 131. Zasady ponoszenia kosztów postępowania dyscyplinarnego

1.

Koszty obrońcy z wyboru ponosi obwiniony.

2.

Koszty biegłych powołanych przez komisję dyscyplinarną i koszty zleconych przez nią ekspertyz ponosi urząd, przy którym działa komisja dyscyplinarna.

3.

W przypadku komisji dyscyplinarnych powołanych w trybie określonym w art. 117 tryb powoływania i organizacja pracy komisji dyscyplinarnych, ust. 2, koszty, o których mowa w ust. 2, ponosi urząd, w którym w dniu wszczęcia postępowania dyscyplinarnego był zatrudniony obwiniony, o ile porozumienie, o którym mowa w art. 117 tryb powoływania i organizacja pracy komisji dyscyplinarnych, ust. 2, nie stanowi inaczej.

Dz.U.2024.0.409 t.j. - Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej