1.
Krajowy ośrodek opracowuje projekt Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza dla substancji, dla których w załączniku nr 3 do ustawy określono krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji substancji, zwanego dalej „Krajowym programem ograniczania zanieczyszczenia powietrza”.
2.
Krajowy program ograniczania zanieczyszczenia powietrza jest opracowany zgodnie z formatem określonym w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2018/1522 z dnia 11 października 2018 r. ustanawiającej wspólny format krajowych programów ograniczania zanieczyszczenia powietrza na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2284 w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych (Dz. Urz. UE L 256 z 12.10.2018, str. 87, z późn. zm.).
3.
Krajowy program ograniczania zanieczyszczenia powietrza zawiera co najmniej:
1)
krajowe ramy polityki dotyczącej jakości powietrza i zanieczyszczenia powietrza, w których program został opracowany, w szczególności:
a) priorytety polityczne i ich odniesienie do priorytetów określonych w innych powiązanych obszarach polityki, w tym w polityce dotyczącej zmiany klimatu oraz, w stosownych przypadkach, rolnictwa, przemysłu i transportu,
b) określone w przepisach prawa obowiązki organów administracji publicznej z podziałem na obowiązki krajowe, regionalne (województwo) i lokalne (powiat, gmina) lub innych właściwych podmiotów dotyczące realizacji założeń Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza,
c) postępy poczynione w ramach aktualnej polityki i zastosowanych środków w dziedzinie redukcji emisji i poprawy jakości powietrza oraz stopień, w jakim wypełniane są zobowiązania wynikające z przepisów prawa,
d) prognozowany dalszy rozwój sytuacji w zakresie osiągania założeń Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza przy założeniu, że nie nastąpi żadna zmiana w już przyjętej polityce i stosowanych środkach;
a) priorytety polityczne i ich odniesienie do priorytetów określonych w innych powiązanych obszarach polityki, w tym w polityce dotyczącej zmiany klimatu oraz, w stosownych przypadkach, rolnictwa, przemysłu i transportu,
b) określone w przepisach prawa obowiązki organów administracji publicznej z podziałem na obowiązki krajowe, regionalne (województwo) i lokalne (powiat, gmina) lub innych właściwych podmiotów dotyczące realizacji założeń Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza,
c) postępy poczynione w ramach aktualnej polityki i zastosowanych środków w dziedzinie redukcji emisji i poprawy jakości powietrza oraz stopień, w jakim wypełniane są zobowiązania wynikające z przepisów prawa,
d) prognozowany dalszy rozwój sytuacji w zakresie osiągania założeń Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza przy założeniu, że nie nastąpi żadna zmiana w już przyjętej polityce i stosowanych środkach;
2)
warianty strategiczne rozważane w celu wypełnienia zobowiązań w zakresie redukcji emisji substancji w okresie od 2020 r. do 2029 r. oraz w okresie na 2030 r. i na lata następne, jak również dla osiągnięcia średnioterminowych poziomów emisji określonych na 2025 r. oraz w celu dalszej poprawy jakości powietrza, analizę tych wariantów wraz z metodą jej przeprowadzenia, a także poszczególne lub łączne skutki strategii i środków dotyczących redukcji emisji substancji, jakości powietrza i środowiska oraz związaną z nimi niepewność, w przypadku gdy informacje o takich skutkach są dostępne;
3)
ścieżkę redukcji emisji substancji określoną jako orientacyjny poziom zmniejszania wielkości emisji substancji, dla których zostały określone krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji substancji, o których mowa w art. 16a krajowe zobowiązania w zakresie redukcji emisji substancji;
4)
środki i strategie, które zdecydowano się przyjąć, w tym harmonogram ich przyjmowania, wdrażania i dokonywania ich przeglądu, wraz ze wskazaniem odpowiedzialnych właściwych organów administracji publicznej lub innych właściwych podmiotów;
5)
w stosownych przypadkach, wyjaśnienie powodów, dla których osiągnięcie orientacyjnych poziomów emisji substancji określonych na 2025 r. jest niemożliwe bez pociągania za sobą nieproporcjonalnie wysokich kosztów, a także powodów, dla których przyjęto nieliniową ścieżkę redukcji emisji substancji, o której mowa w art. 16c ścieżka redukcji emisji ust. 3;
6)
w stosownych przypadkach, informacje na temat możliwości stosowania przepisów art. 16d propozycje dodatkowych działań i środków w celu ograniczania zanieczyszczenie powietrza ust. 3 i 5;
7)
ocenę, w jaki sposób wybrane strategie i środki zapewniają spójność z politykami, strategiami, programami, planami i prognozami w innych obszarach polityki.
4.
Krajowy ośrodek, opracowując projekt Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza:
1)
ocenia, do jakiego stopnia krajowe źródła emisji substancji mogą wpływać na jakość powietrza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i sąsiednich państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym używając danych i metod opracowanych w ramach europejskiego programu monitorowania i oceny, o którym mowa w art. 9 prognozy zmian aktywności dla niektórych sektorów gospodarki Konwencji LRTAP;
2)
uwzględnia potrzebę zmniejszenia emisji zanieczyszczeń powietrza, aby osiągnąć cele dotyczące jakości powietrza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz, w stosownych przypadkach, sąsiednich państw członkowskich Unii Europejskiej, przy czym przez cele dotyczące jakości powietrza rozumie się poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe i pułapy stężeń ekspozycji określone w przepisach wydanych na podstawie art. 86 rozporządzenie w sprawie ocen jakości powietrza ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
3)
priorytetowo traktuje środki redukcji emisji sadzy przy podejmowaniu środków służących wypełnieniu krajowych zobowiązań w zakresie redukcji emisji pyłu, przy czym przez sadzę rozumie się węglowe cząstki stałe pochłaniające światło;
4)
uwzględnia potrzebę zapewnienia spójności Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza z innymi politykami, strategiami, programami, planami i prognozami przyjętymi w oparciu o wymogi określone w przepisach prawa.
5.
Organy administracji publicznej przekazują Krajowemu ośrodkowi, na jego wniosek, informacje i opinie potrzebne do sporządzenia projektu Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.
6.
Krajowy ośrodek przedkłada ministrowi właściwemu do spraw klimatu projekt Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza.
7.
Minister właściwy do spraw klimatu przy opracowywaniu Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza zapewnia udział społeczeństwa na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2021 r. poz. 2373 i 2389).
8.
Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw klimatu, przyjmuje Krajowy program ograniczania zanieczyszczenia powietrza w drodze uchwały.
9.
Minister właściwy do spraw klimatu przekazuje przyjęty Krajowy program ograniczania zanieczyszczenia powietrza Komisji Europejskiej.
10.
Krajowy program ograniczania zanieczyszczenia powietrza jest aktualizowany nie rzadziej niż co 4 lata.
11.
Aktualizacja Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza zawiera elementy, o których mowa w ust. 3, a także:
1)
ocenę postępów we wdrażaniu Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza, redukcji emisji substancji i zmniejszaniu stężeń;
2)
wszelkie znaczące zmiany polityki i strategii oraz przyjętych założeń, a także znaczące zmiany harmonogramu wdrażania Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza.
12.
Aktualizacji Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza dokonuje się również w przypadku, gdy z inwentaryzacji emisji, o której mowa w art. 11 roczne inwentaryzacje emisji gazów cieplarnianych i innych substancji ust. 1 pkt 3, wynika, że przyjęty w Krajowym programie ograniczania zanieczyszczenia powietrza poziom redukcji emisji substancji wynikający ze ścieżki redukcji emisji nie został osiągnięty lub zachodzi ryzyko, że nie zostanie osiągnięty.
13.
Aktualizacja, o której mowa w ust. 12, uwzględnia dodatkowe działania i środki, które zostały lub zostaną podjęte w celu zmniejszenia poziomu emisji substancji zgodnie z przyjętą ścieżką redukcji spośród ścieżek redukcji, o których mowa w art. 16c ścieżka redukcji emisji, jeżeli takie działania i środki są wymagane.
14.
Dodatkowe działania i środki, o których mowa w ust. 13, oraz harmonogram ich wdrożenia są podejmowane na podstawie propozycji, o których mowa w art. 16d propozycje dodatkowych działań i środków w celu ograniczania zanieczyszczenie powietrza ust. 2.
15.
Aktualizacji, o której mowa w ust. 12, dokonuje się w terminie 18 miesięcy od dnia przekazania Komisji Europejskiej inwentaryzacji emisji, o której mowa w art. 11 roczne inwentaryzacje emisji gazów cieplarnianych i innych substancji ust. 1 pkt 3.
16.
Do aktualizacji, o której mowa w ust. 10 i 12, stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1, 2 i 4–9.