• Ustawa o usługach płatnic...
  20.04.2024

Ustawa o usługach płatniczych

Stan prawny aktualny na dzień: 20.04.2024

Dz.U.2024.0.30 t.j. - Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych

Obserwuj akt

DZIAŁ VIB. Małe instytucje płatnicze

1.
Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze małej instytucji płatniczej jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.
2.
Działalność, o której mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3.
Średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez małą instytucję płatniczą, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ona usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty stanowiącej równowartość 1 500 000 euro miesięcznie.
4.
Przy ustalaniu średniej, o której mowa w ust. 3, całkowitą kwotę transakcji płatniczych za dany miesiąc oblicza się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.
5.
Mała instytucja płatnicza może prowadzić działalność gospodarczą inną niż świadczenie usług płatniczych oraz działalność, o której mowa w art. 74 usługi świadczone przez krajową instytucję płatniczą ust. 1 pkt 1 i ust. 3.
6.
Do świadczenia przez małą instytucję płatniczą usługi przeliczenia waluty w ramach wykonania transakcji płatniczej przepis art. 74 usługi świadczone przez krajową instytucję płatniczą ust. 2 stosuje się odpowiednio.
1.
Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze małej instytucji płatniczej może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.
2.
Rejestr małych instytucji płatniczych jest rejestrem działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, dla działalności, o której mowa w art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 1.
1.
Działalność w charakterze małej instytucji płatniczej może być wykonywana, jeżeli:
1)
mała instytucja płatnicza posiada rozwiązania organizacyjne pozwalające na:
a) wyliczenie całkowitej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych,
b) wykonanie obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;
2)
osoba zarządzająca małą instytucją płatniczą nie została prawomocnie skazana za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a finansowanie przestępstwa o charakterze terrorystycznym Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe.
2.
Mała instytucja płatnicza jest obowiązana posiadać:
1)
program działalności i plan finansowy na okres pierwszych 12 miesięcy działalności, uwzględniający wymóg określony w art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 3;
2)
aktualną procedurę zarządzania ryzykiem, na które może być narażona.
3.
Mała instytucja płatnicza świadcząca usługę, o której mowa w art. 3 pojęcie usług płatniczych ust. 1 pkt 1, może przechowywać środki pieniężne użytkowników na rachunkach płatniczych użytkowników, przy czym łączna wysokość środków przyjętych dla jednego użytkownika w każdym czasie nie może przekroczyć równowartości w walucie polskiej 2000 euro.
4.
Do małych instytucji płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 73 informacje o instytucji płatniczej i jej usługach i art. 75 okres przechowywania dokumentacji usług płatniczych.
5.
Do obliczania limitu, o którym mowa w ust. 3, przepis art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 4 stosuje się odpowiednio.
1.
Mała instytucja płatnicza dokonuje transferu środków pieniężnych otrzymanych od płatnika na rachunek płatniczy odbiorcy w drodze polecenia przelewu wyłącznie za pośrednictwem rachunku płatniczego utworzonego do dokonywania takich transferów, prowadzonego przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 dostawca usług płatniczych ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9.
2.
W przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko małej instytucji płatniczej środki pieniężne znajdujące się na rachunku płatniczym, o którym mowa w ust. 1, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego albo administracyjnego tytułu wykonawczego, chyba że postępowanie egzekucyjne dotyczy roszczeń użytkowników wobec małej instytucji płatniczej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usług płatniczych za pośrednictwem tego rachunku.
Mała instytucja płatnicza może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agenta oraz powierzyć innemu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych. Przepisy art 84–90 stosuje się odpowiednio.
1.
Wpis do rejestru małych instytucji płatniczych następuje na pisemny wniosek przedsiębiorcy zawierający dane, o których mowa w art. 136d zakres danych w rejestrze małych instytucji płatniczych pkt 2–4.
2.
Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:
1)
wykaz usług płatniczych, które wnioskodawca zamierza świadczyć, wraz z przedstawieniem tych usług w formie schematu graficznego z opisem tych usług oraz wskazaniem, do którego z rodzajów usług określonych w art. 3 pojęcie usług płatniczych ust. 1 pkt 1–6 należą te usługi;
2)
oświadczenie wnioskodawcy o następującej treści: „Oświadczam, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą. Znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w charakterze małej instytucji płatniczej, określone w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30).”, a także klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”, która zastępuje pouczenie organu uprawnionego do odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia;
3)
opis rozwiązań organizacyjnych, o których mowa w art. 117h warunki wykonywania działalności w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 1 pkt 1;
4)
program, plan finansowy oraz aktualną procedurę, o których mowa w art. 117h warunki wykonywania działalności w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 2;
5)
opis działalności gospodarczej, o której mowa w art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 5, ze wskazaniem jej rodzaju, którą wnioskodawca prowadzi lub zamierza prowadzić;
6)
opis sposobu ochrony środków pieniężnych użytkowników, o którym mowa w art. 117o ochrona środków pieniężnych przez małą instytucję płatniczą, oraz zobowiązanie do niezwłocznego poinformowania KNF o jego zmianach;
7)
dane kontaktowe wnioskodawcy, w tym imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby uprawnionej do jego reprezentowania;
8)
adres wnioskodawcy wskazany do doręczeń korespondencji w formie pisemnej oraz adres do doręczeń elektronicznych, jeżeli wnioskodawca taki adres posiada.
3.
Wnioskodawca oraz mała instytucja płatnicza powiadamiają KNF o zmianie danych, o których mowa w ust. 2 pkt 3–8, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o zmianie.
1.
KNF dokonuje wpisu małej instytucji płatniczej w terminie 3 miesięcy od dnia wpływu do KNF wniosku o wpis lub jego uzupełnienia, wraz z oświadczeniem, o którym mowa w art. 117j wniosek o wpis do rejestru małych instytucji płatniczych ust. 2 pkt 2.
2.
Za dzień rozpoczęcia działalności w charakterze małej instytucji płatniczej uważa się dzień dokonania wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.
3.
KNF wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.
Mała instytucja płatnicza przechowuje dokumenty niezbędne do wykazania spełniania warunków wymaganych do wykonywania działalności przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich wytworzenia lub otrzymania.
Mała instytucja płatnicza zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności w charakterze małej instytucji płatniczej, wskazując termin zakończenia działalności.
KNF wykreśla wpis małej instytucji płatniczej z rejestru małych instytucji płatniczych w przypadku otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 117m zawiadomienie o zamiarze zakończenia działalności przez małą instytucję płatniczą, a także po uzyskaniu informacji o zgonie przedsiębiorcy. Wykreślenie następuje także po uzyskaniu informacji z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego o wykreśleniu przedsiębiorcy.
Mała instytucja płatnicza chroni środki pieniężne otrzymane od użytkowników, w tym środki otrzymane za pośrednictwem agentów lub innego dostawcy w celu wykonania transakcji płatniczych. Przepisy art. 78 ochrona środków pieniężnych przyjętych od użytkowników na poczet wykonania transakcji płatniczych i art. 80 wyłączenie spod egzekucji środków pieniężnych przyjętych na poczet wykonania transakcji płatniczych oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 79 rozporządzenie w sprawie kategorii aktywów i ich limitów stosuje się odpowiednio.
1.
Mała instytucja płatnicza zgłasza KNF:
1)
przekroczenie poziomu 1 500 000 euro:
a) całkowitej kwoty transakcji płatniczych w danym miesiącu, w tym wykonanych przez agentów, za pośrednictwem których mała instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze,
b) średniej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych za każdy okres ostatnich 3 miesięcy i ostatnich 12 miesięcy, w tym wykonywanych przez agentów, za pośrednictwem których mała instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze;
2)
wszczęcie postępowania karnego w sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 117h warunki wykonywania działalności w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 1 pkt 2, lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe przeciwko osobie zarządzającej;
3)
numer rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 117ha transfer środków pieniężnych przez małą instytucję płatniczą, wraz z kopią umowy tego rachunku.
2.
Do obliczania kwoty transakcji płatniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, przepis art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 4 stosuje się odpowiednio.
3.
Zgłoszenia, o których mowa w ust. 1, dokonuje się w terminie 14 dni od dnia:
1)
upływu okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 1;
2)
powzięcia przez małą instytucję płatniczą wiadomości o wszczęciu postępowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;
3)
zawarcia lub zmiany umowy rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 117ha transfer środków pieniężnych przez małą instytucję płatniczą.
4.
W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na małą instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 1000 zł za każdy dzień opóźnienia, nie większej jednak niż 250 000 zł. Przepisy art. 105 uprawnienia KNF wobec krajowej instytucji płatniczej naruszającej przepisy ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
1.
W przypadku przekroczenia średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych, o której mowa w art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 3, mała instytucja płatnicza, niezależnie od obowiązku zgłoszenia, o którym mowa w art. 117p obowiązek zgłoszenia przekroczenia określonego poziomu transakcji płatniczych i wszczęcia postępowania karnego ust. 1 pkt 1 lit. b:
1)
dostosowuje rozmiar prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu, o którym mowa w art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 3, albo
2)
składa wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 zezwolenie na świadczenie usług płatniczych ust. 1
– w terminie 30 dni od końca okresu, w którym nastąpiło przekroczenie.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, do czasu rozpoznania wniosku przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się. W przypadku odmowy wydania zezwolenia umorzenia postępowania albo pozostawienia wniosku bez rozpoznania termin określony w tym przepisie biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.
3.
Średnia całkowitej kwoty transakcji, o której mowa w art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 3, nie może przekraczać w okresie rozpoznawania wniosku kwoty określonej w zgłoszeniu dokonanym przez małą instytucję płatniczą na podstawie art. 117p obowiązek zgłoszenia przekroczenia określonego poziomu transakcji płatniczych i wszczęcia postępowania karnego ust. 1 pkt 1 lit. b.
4.
Mała instytucja płatnicza nie może składać wniosku o rozszerzenie zakresu usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniona na podstawie wpisu do rejestru, w okresie, w którym średnia całkowita kwota transakcji przekracza kwotę, o której mowa w art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 3.
1.
Mała instytucja płatnicza przekazuje KNF:
1)
informacje o łącznej wartości i liczbie transakcji płatniczych wykonanych w zakresie poszczególnych rodzajów usług płatniczych, w tym przez jej agentów, w danym:
a) kwartale – w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu kończącym dany kwartał,
b) roku – w terminie do dnia 31 stycznia roku następującego po danym roku,
c) miesiącu w okresie, o którym mowa w art. 117q obowiązki małej instytucji płatniczej w przypadku przekroczenia średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 zdanie drugie – w terminie do piętnastego dnia miesiąca następującego po danym miesiącu;
2)
roczne sprawozdanie finansowe wraz z odpisem uchwały albo postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego – w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, jeżeli takie sprawozdanie sporządza.
2.
Przepisy ust. 1 pkt 1 lit. a i b oraz pkt 2 stosuje się także w przypadku, gdy mała instytucja płatnicza, w tym także przez swoich agentów, w danym okresie nie wykonała żadnej transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą w charakterze małej instytucji płatniczej w danym okresie miała zawieszoną działalność gospodarczą.
3.
KNF informuje Komisję Europejską o liczbie małych instytucji płatniczych oraz całkowitej kwocie transakcji płatniczych wykonanych w danym roku przez małe instytucje płatnicze, w tym przez ich agentów.
1.
Działalność w zakresie usług płatniczych prowadzona przez małe instytucje płatnicze podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF w zakresie i na zasadach określonych w ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.
2.
Celem nadzoru nad małymi instytucjami płatniczymi jest zapewnienie zgodności działalności małych instytucji płatniczych z przepisami ustawy i rozporządzenia (UE) 2015/751, a także ochrona interesów użytkowników.
3.
Do nadzoru nad małymi instytucjami płatniczymi przepisy art. 100 czynności nadzorcze, art. 101 wyłączenie odpowiedzialności za szkody w związku ze sprawowanym nadzorem, art. 102 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 1 pkt 1, 2 i 5 oraz ust. 1a, 1b i 2, art. 103 uprawnienia kontrolne KNF, art. 106 uprawnienia KNF w przypadku rozpowszechniania informacji wprowadzających lub mogących wprowadzać w błąd ust. 1 i art. 112 ochrona informacji uzyskanych w związku ze sprawowaniem nadzoru stosuje się odpowiednio.
4.
W ramach nadzoru KNF może wydawać małym instytucjom płatniczym zalecenia w zakresie:
1)
zapewnienia zgodności działalności małej instytucji płatniczej z przepisami ustawy, rozporządzenia (UE) 2015/751 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009;
2)
zastosowania środków koniecznych do zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników.
4a.
Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane w formie pisemnej:
1)
w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo
2)
w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.
4b.
Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.
5.
W razie stwierdzenia, że mała instytucja płatnicza nie wykonuje obowiązku udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 1 pkt 1, lub obowiązku przekazywania danych, o którym mowa w art. 102 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 1 pkt 2, albo wykonuje je nieprawidłowo, nie wykonała w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w ust. 4, lub nakazu, o którym mowa w art. 102 uprawnienia nadzorcze KNF ust. 1 pkt 5, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103 uprawnienia kontrolne KNF, a także gdy działalność małej instytucji płatniczej jest wykonywana z naruszeniem prawa albo stwarza zagrożenie dla interesów użytkowników, KNF może zastosować środki określone w art. 105 uprawnienia KNF wobec krajowej instytucji płatniczej naruszającej przepisy ust. 1 pkt 1–3.
6.
W przypadkach, o których mowa w ust. 5, KNF może także:
1)
nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;
2)
nałożyć na małą instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł.
7.
KNF może wydać decyzję o zakazie wykonywania działalności w charakterze małej instytucji płatniczej, w przypadku gdy:
1)
oświadczenie, o którym mowa w art. 117j wniosek o wpis do rejestru małych instytucji płatniczych ust. 2 pkt 2, zostało złożone niezgodnie ze stanem faktycznym;
2)
stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności w charakterze małej instytucji płatniczej lub wynikających z przepisów ustawy obowiązków związanych z prowadzeniem działalności w charakterze małej instytucji płatniczej;
3)
stwierdzi przekroczenie kwoty, o której mowa w art. 117f działalność w charakterze małej instytucji płatniczej ust. 3, a mała instytucja płatnicza nie dopełni obowiązku, o którym mowa w art. 117q obowiązki małej instytucji płatniczej w przypadku przekroczenia średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych ust. 1.
8.
W przypadku niewykonania zalecenia lub nakazu, o których mowa w art. 106 uprawnienia KNF w przypadku rozpowszechniania informacji wprowadzających lub mogących wprowadzać w błąd ust. 1, KNF może:
1)
nałożyć kary pieniężne, o których mowa w ust. 6;
2)
wydać decyzję, o której mowa w ust. 7.
9.
Decyzja, o której mowa w ust. 7, podlega natychmiastowemu wykonaniu.
10.
Do nakładania kar, o których mowa w ust. 6 i 8 pkt 1, przepisy art. 105 uprawnienia KNF wobec krajowej instytucji płatniczej naruszającej przepisy ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
Jeżeli działalność hybrydowej małej instytucji płatniczej w zakresie niepolegającym na świadczeniu usług płatniczych narusza lub może naruszać stabilność finansową tej instytucji lub mogłaby ograniczać możliwość sprawowania nadzoru, KNF może, w drodze decyzji, nakazać hybrydowej małej instytucji płatniczej prawne i organizacyjne wyodrębnienie działalności w zakresie usług płatniczych przez utworzenie nowego podmiotu, który będzie prowadził tę działalność. Przepisy art. 68 nakaz wyodrębnienia działalności w zakresie usług płatniczych ust. 2–11 stosuje się odpowiednio.
1.
Mała instytucja płatnicza jest obowiązana do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie stanowiącej iloczyn całkowitej kwoty transakcji płatniczych wykonanych przez małą instytucję płatniczą, w tym przez jej agentów, i stawki nieprzekraczającej 0,025%.
2.
Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
3.
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1)
terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1,
2)
sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1
– uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru oraz mając na uwadze, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.
Szukaj: Filtry
Ładowanie ...