1.
W sytuacji kryzysowej Prezes Rady Ministrów może, z własnej inicjatywy albo na wniosek ministra wydawać polecenia obowiązujące:
1)
organy administracji rządowej;
2)
państwowe osoby prawne oraz państwowe jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną;
3)
organy samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne oraz samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej;
4)
osoby prawne, inne niż określone w pkt 2, i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz przedsiębiorców.
2.
W sytuacji kryzysowej minister kierujący działem administracji rządowej, zwany dalej ministrem wydającym polecenie może wydawać w zakresie swojego działania, określonego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1370), polecenia obowiązujące:
1)
podległe mu lub przez niego nadzorowane organy administracji rządowej;
2)
podległe mu lub przez niego nadzorowane państwowe osoby prawne oraz państwowe jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną;
3)
spółki, w których prawa z akcji Skarbu Państwa wykonuje:
a) minister wydający polecenie,
b) państwowa osoba prawna lub państwowa jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną, która jest podległa ministrowi wydającemu polecenie lub jest przez niego nadzorowana,
c) inna spółka, w której prawa z akcji Skarbu Państwa wykonuje minister wydający polecenie.
a) minister wydający polecenie,
b) państwowa osoba prawna lub państwowa jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną, która jest podległa ministrowi wydającemu polecenie lub jest przez niego nadzorowana,
c) inna spółka, w której prawa z akcji Skarbu Państwa wykonuje minister wydający polecenie.
3.
Polecenia, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być wydawane w celu:
1)
przejęcia kontroli nad sytuacją kryzysową, której wpływ na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska, jest szczególnie negatywny;
2)
zapewnienia właściwego funkcjonowania, ochrony, wzmocnienia lub odbudowy infrastruktury krytycznej;
3)
usunięcia skutków sytuacji kryzysowej, o której mowa w pkt 1.
4.
Polecenia, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mogą dotyczyć rozstrzygnięć co do istoty sprawy załatwianej w drodze decyzji administracyjnej, a także nie mogą dotyczyć czynności operacyjno¬¬ rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych oraz czynności z zakresu ścigania wykroczeń i przestępstw.
5.
Wykonywanie poleceń, o których mowa w ust. 1, może być finansowane z budżetu państwa lub innych źródeł określonych na podstawie odrębnych przepisów. Polecenia, o których mowa w ust. 2, są finansowane z części budżetowej, której dysponentem jest minister wydający polecenie.
6.
W przypadku wydania polecenia, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw finansów publicznych może utworzyć w celu finansowania nową rezerwę celową i przenieść do tej rezerwy kwoty wydatków zablokowanych na podstawie art. 177 blokowanie planowanych wydatków budżetowych ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1270, z późn. zm.).
7.
Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera co najmniej:
1)
wskazanie podmiotu, wobec którego ma być wydane polecenie;
2)
określenie zakresu przedmiotowego polecenia;
3)
szczegółowe uzasadnienie wniosku, w tym określenie celu, o którym mowa w ust. 3;
4)
określenie szacunkowych kosztów wykonania polecenia;
5)
wskazanie źródeł finansowania wykonania polecenia;
6)
określenie okresu, w jakim ma obowiązywać polecenie;
7)
wskazanie ministra właściwego w sprawach wykonania oraz nadzorowania wykonania polecenia.
8.
W przypadku, gdy wniosek nie spełnia wymogów, o których mowa w ust. 7, Prezes Rady Ministrów może wystąpić do ministra składającego wniosek o jego uzupełnienie lub wyjaśnienie treści.
9.
Polecenia, o których mowa w ust. 1 i 2, są wydawane po uzyskaniu opinii Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej i podlegają natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia.
10.
Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej wydaje opinię o projekcie polecenia niezwłocznie, nie później jednak niż po upływie 3 dni od dnia przekazania projektu polecenia.
11.
W uzasadnionych przypadkach polecenia, o których mowa w ust. 1, mogą być wydane bez wystąpienia o opinię, o której mowa w ust. 9, lub przed jej uzyskaniem.
12.
Do wydawania poleceń, o których mowa w ust. 1 i 2, ich zmiany oraz uchylenia, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572), z wyjątkiem przepisów dotyczących doręczeń oraz sprostowań.
13.
Polecenia, o których mowa w ust. 1 i 2, zawierają w szczególności:
1)
podstawę prawną wydania polecenia;
2)
wskazanie na czyj wniosek polecenie jest wydawane, w przypadku poleceń wydawanych na wniosek;
3)
wskazanie podmiotu, wobec którego polecenie jest wydawane;
4)
określenie zakresu przedmiotowego polecenia;
5)
wskazanie źródeł finansowania wykonania polecenia;
6)
określenie okresu, w jakim ma obowiązywać polecenie;
7)
wskazanie ministra właściwego w sprawach wykonania oraz nadzorowania wykonania polecenia, w przypadku poleceń, o których mowa w ust. 1.
14.
Do zmiany i uchylenia poleceń, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące wydawania poleceń.
15.
Polecenia, o których mowa w ust. 1, mogą być uchylone lub zmieniane, przez Prezesa Rady Ministrów, z własnej inicjatywy, na wniosek ministra lub innego podmiotu objętego poleceniem, o którym mowa w ust. 1.
16.
Wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 15, o zmianę lub uchylenie polecenia składany jest za pośrednictwem właściwego ministra, o którym mowa w ust. 1.
17.
Prezes Rady Ministrów może wystąpić o opinię w sprawie wniosku o uchylenie lub zmianę polecenia do ministra, o którym mowa w ust. 1 oraz w ust. 13 pkt 7.
18.
Od poleceń, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz od ich uchylenia lub zmiany przysługuje prawo wniesienia do sądu administracyjnego skargi na zasadach i w trybie określonych dla aktów lub czynności, o których mowa w art. 3 kontrola działalności administracji publicznej § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 935). Stronami postępowania mogą być skarżący, podmiot objęty poleceniem lub minister, który złożył wniosek o wydanie, zmianę lub uchylenie polecenia.
19.
Do ministra, który złożył wniosek o wydanie polecenia, stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi dotyczące organu, którego działanie jest przedmiotem skargi.
20.
Zadania nałożone w trybie, o którym mowa w ust. 1, są realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej.
21.
Minister wydający polecenie niezwłocznie informuje o wydaniu polecenia Prezesa Rady Ministrów, wskazując co najmniej:
1)
adresata polecenia;
2)
treść polecenia;
3)
datę wydania polecenia;
4)
treść opinii Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.
