Rozdział 2. Zasady tworzenia centrum integracji społecznej - Ustawa o zatrudnieniu socjalnym

Art. 3. Centrum integracji społecznej

1.

Centrum integracji społecznej, zwane dalej "Centrum", realizuje reintegrację zawodową i społeczną przez następujące usługi:

1)

kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych dostępnych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu;

2)

nabywanie umiejętności zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższanie kwalifikacji zawodowych;

3)

naukę planowania życia i zaspokajania potrzeb własnym staraniem, zwłaszcza przez możliwość osiągnięcia własnych dochodów przez zatrudnienie lub działalność gospodarczą;

4)

uczenie umiejętności racjonalnego gospodarowania posiadanymi środkami pieniężnymi.

1a.

Miejsce realizacji usług, o których mowa w ust. 1, może być inne niż miejsce funkcjonowania Centrum.

1b.

Usługi, o których mowa w ust. 1, mogą być realizowane na rzecz pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie społecznym, o którym mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 113 i 1635).

2.

Centrum, na zasadach określonych w ustawie, może być tworzone przez:

1)

jednostkę samorządu terytorialnego w formie:
a) jednostki budżetowej,
b) samorządowego zakładu budżetowego,

2)

organizację pozarządową,

3)

podmioty, o których mowa w art. 3 działalność pożytku publicznego, organizacje pozarządowe, wyłączenie stosowania przepisów ustawy ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2024 r. poz. 1491, 1761 i 1940)
- zwane dalej "instytucjami tworzącymi".

3.

(uchylony)

4.

Centrum utworzone przez organizację pozarządową lub podmioty, o których mowa w art. 3 działalność pożytku publicznego, organizacje pozarządowe, wyłączenie stosowania przepisów ustawy ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, działa w formie jednostki wyodrębnionej organizacyjnie i finansowo w sposób zapewniający należytą identyfikację pod względem organizacyjnym i finansowym, w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników, z uwzględnieniem przepisów o rachunkowości.

Art. 4. Wniosek o przyznanie statusu Centrum

1.

Wniosek o przyznanie statusu Centrum instytucja tworząca składa do wojewody właściwego ze względu na siedzibę Centrum.

2.

Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:

1)

nazwę instytucji tworzącej Centrum i adres jej siedziby

2)

informację o miejscu funkcjonowania Centrum oraz miejscu realizacji usług, o którym mowa w art. 3 centrum integracji społecznej ust. 1a, i przewidywanym terminie rozpoczęcia działalności;

2a)

dane kontaktowe Centrum;

3)

przewidywaną liczbę uczestników oraz wskazanie, dla jakiej grupy uczestników Centrum będzie świadczyć usługi;

4)

planowany rodzaj działalności wytwórczej, handlowej lub usługowej;

5)

program prac prowadzonych z uczestnikami w ramach reintegracji zawodowej i społecznej;

6)

przewidywaną liczbę pracowników Centrum oraz ich kwalifikacje;

6a)

planowane rodzaje umów o pracę pracowników Centrum i ich wymiar czasu pracy;

7)

dane o organizacji i systemie zajęć w Centrum;

8)

dane o zakładanych efektach działania Centrum, w tym planowaną liczbę osób do przyuczenia do zawodu, przekwalifikowania lub podwyższenia kwalifikacji, planowaną liczbę osób, którym uczestniczenie w zajęciach w Centrum i wspierane zatrudnienie socjalne pomogą w uzyskaniu zatrudnienia na zasadach przewidzianych w przepisach prawa pracy lub w podjęciu działalności gospodarczej, planowaną liczbę osób usamodzielnionych ekonomicznie;

9)

dane o szacunkowym rocznym preliminarzu ogólnych kosztów działalności Centrum, w tym kosztów realizacji reintegracji zawodowej i społecznej;

10)

dane o wysokości zasobów własnych instytucji tworzącej poniesionych na utworzenie Centrum oraz o formach tych zasobów, a także o przewidywanym udziale własnym w finansowaniu działalności Centrum;

11)

dane o innych źródłach finansowania działalności Centrum, w tym ze środków określonych w gminnym programie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień oraz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu;

12)

projekt regulaminu Centrum;

13)

kopię dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do nieruchomości, w której ma funkcjonować Centrum lub w której będą realizowane usługi wymienione w art. 3 centrum integracji społecznej ust. 1;

14)

opinię starosty o potrzebie powołania Centrum na terenie podległego mu powiatu, z wyłączeniem wniosku składanego przez powiat;

15)

akt powołania Centrum, w przypadku powołania Centrum przez jednostkę samorządu terytorialnego.

Art. 5. Nadanie statusu Centrum, obowiązki sprawozdawcze Centrum

1.

Status Centrum nadaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce funkcjonowania Centrum, w drodze decyzji administracyjnej, na podstawie wniosku, o którym mowa w art. 4 wniosek o przyznanie statusu Centrum.

2.

Status Centrum nadaje się na okres 5 lat.

3.

(uchylony)

4.

Centrum jest obowiązane:

1)

(uchylony)

2)

przedstawiać corocznie, nie później niż do dnia 31 marca, wojewodzie oraz jednostkom i podmiotom przyznającym dotacje Centrum, a także instytucji tworzącej sprawozdanie zawierające rozliczenie dotacji za rok poprzedni, efekty reintegracji zawodowej i społecznej, a także preliminarz wydatków i przychodów na rok bieżący związanych z wykonywaniem usług, o których mowa w art. 3 centrum integracji społecznej ust. 1, oraz informację o zmianie danych zawartych we wniosku, o którym mowa w art. 4 wniosek o przyznanie statusu Centrum.

5.

Wojewoda prowadzi rejestr jednostek organizacyjnych, którym nadał status Centrum. Nadanie statusu Centrum jest równoznaczne z wpisem do rejestru.

5a.

Rejestr obejmuje dane wymienione w art. 4 wniosek o przyznanie statusu Centrum ust. 2 pkt 1–2a i 4 oraz datę nadania lub przedłużenia statusu Centrum.

5b.

Rejestr, o którym mowa w ust. 5, jest udostępniany w postaci elektronicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego wojewodę.

6.

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, wzór sprawozdania, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, zawierającego dane dotyczące:

1)

liczby pracowników zatrudnionych w okresie sprawozdawczym;

2)

liczby uczestników, z uwzględnieniem podziału na grupy osób, o których mowa w art. 1 zakres podmiotowy ustawy, ust. 2;

3)

liczby uczestników usamodzielnionych ekonomicznie;

4)

liczby uczestników objętych reintegracją zawodową i społeczną;

5)

usług kierowanych do uczestników w ramach reintegracji zawodowej i społecznej;

6)

wykonania planu finansowego za poprzedni rok, z uwzględnieniem przyznanych dotacji, wypłaconych świadczeń integracyjnych i premii motywacyjnych;

7)

preliminarza wydatków i przychodów na rok bieżący, kierując się potrzebą ujednolicenia elementów sprawozdawczych.

7.

Wojewoda przedstawia corocznie, nie później niż do dnia 30 kwietnia danego roku, ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego sprawozdanie zbiorcze z informacji uzyskanych w trybie ust. 4 pkt 2.

Orzeczenia: 1

Art. 5a. Przedłużenie statusu Centrum

Wojewoda, na wniosek instytucji tworzącej, może wydać decyzję o przedłużeniu statusu Centrum na okres, o którym mowa w art. 5 nadanie statusu Centrum, obowiązki sprawozdawcze Centrum ust. 2, biorąc pod uwagę przedstawiane sprawozdanie, o którym mowa w art. 5 nadanie statusu Centrum, obowiązki sprawozdawcze Centrum ust. 4 pkt 2, z 3 ostatnich lat. Wniosek powinien zawierać dane, o których mowa w art. 4 wniosek o przyznanie statusu Centrum ust. 2.

Art. 5b. Nadzór nad działalnością Centrum

1.

Wojewoda sprawuje nadzór nad działalnością Centrum w zakresie prawidłowości realizacji reintegracji zawodowej i społecznej, zgodności działalności prowadzonej przez Centrum z wymaganiami stanowiącymi podstawę przyznania statusu Centrum wynikającymi z art. 4 wniosek o przyznanie statusu Centrum oraz w zakresie wypełniania obowiązku określonego w art. 5 nadanie statusu Centrum, obowiązki sprawozdawcze Centrum ust. 4 pkt 2.

2.

W ramach sprawowanego nadzoru, o którym mowa w ust. 1, wojewoda ma prawo:

1)

żądać od Centrum wyjaśnień; Centrum jest obowiązane do ich przedłożenia w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania do złożenia wyjaśnień;

2)

w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w funkcjonowaniu Centrum – wezwać Centrum do ich zaniechania lub usunięcia w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 30 dni od dnia otrzymania wezwania.

Art. 6. Utrata statusu Centrum

1.

W przypadku nierealizowania przez Centrum założeń przyjętych we wniosku, o którym mowa w art. 4 wniosek o przyznanie statusu Centrum, w stopniu uniemożliwiającym wykonywanie usług określonych w art. 3 centrum integracji społecznej lub w razie stwierdzenia nieprawidłowości rozliczeń finansowych przewidzianych ustawą, mających wpływ na wynik finansowy, wojewoda wydaje decyzję o utracie statusu Centrum z urzędu lub na wniosek marszałka województwa, wójta, burmistrza lub prezydenta miasta przyznających dotacje Centrum lub instytucji tworzącej Centrum.

1a.

Wojewoda wydaje decyzję o utracie statusu Centrum również po bezskutecznym upływie terminów, o których mowa w art. 5b nadzór nad działalnością Centrum ust. 2, lub na wniosek instytucji tworzącej.

2.

W przypadku likwidacji instytucji tworzącej Centrum wojewoda wydaje decyzję o utracie statusu Centrum, z zastrzeżeniem ust. 4.

3.

W przypadku wydania decyzji o utracie statusu Centrum niewykorzystane środki finansowe pochodzące z dotacji podlegają zwrotowi do jednostek, które udzieliły dotacji, w wysokości proporcjonalnej do wysokości udzielonej dotacji.

4.

W przypadku gdy instytucja tworząca, będąca organizacją pozarządową lub podmiotami, o których mowa w art. 3 działalność pożytku publicznego, organizacje pozarządowe, wyłączenie stosowania przepisów ustawy ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, ulega likwidacji, prawa i obowiązki tej instytucji może przejąć gmina właściwa ze względu na siedzibę Centrum. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 6a. Organ wyższego stopnia w sprawach nadania, przedłużenia lub utraty statusu Centrum

W postępowaniu administracyjnym dotyczącym wydawania decyzji o nadaniu, przedłużeniu lub utracie statusu Centrum organem wyższego stopnia jest minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego.

Art. 6b. Odesłanie do przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego

W sprawach nieuregulowanych w ustawie dotyczących nadania statusu Centrum stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572).

Art. 7. Finansowanie utworzenia Centrum

1.

Utworzenie Centrum jest finansowane:

1)

w przypadku Centrum tworzonego przez jednostkę samorządu terytorialnego - na zasadach określonych w przepisach o finansach publicznych;

2)

w przypadku Centrum tworzonego przez organizację pozarządową lub podmioty, o których mowa w art. 3 działalność pożytku publicznego, organizacje pozarządowe, wyłączenie stosowania przepisów ustawy ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z:
a) zasobów instytucji tworzącej pochodzących ze zbiórek, darowizn lub innych źródeł,
b) (uchylona)
c) dotacji na wyposażenie pochodzącej z dochodów własnych gminy przeznaczonych na realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych,
d) innych dochodów własnych jednostki samorządu terytorialnego niż określone w lit. c.

2.

Utworzenie Centrum może być finansowane z dotacji na wyposażenie pochodzącej z dochodów własnych samorządu województwa przeznaczonych na realizację wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, na zasadach porozumienia, o którym mowa w art. 8 dotacja na wyposażenie lub na początek działalności Centrum ust. 1.

Art. 8. Dotacja na wyposażenie lub na początek działalności Centrum

1.

Marszałek województwa, na zasadach określonych w porozumieniu zawartym z instytucją tworzącą lub podmiotem prowadzącym klub integracji społecznej, może przyznać Centrum lub klubowi integracji społecznej dotację na wyposażenie oraz przyznać Centrum dotację na działalność przez okres pierwszych 3 miesięcy z dochodów własnych samorządu województwa przeznaczonych na realizację wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

2.

Dotacja na wyposażenie, o której mowa w ust. 1, może być przeznaczona na:

1)

przystosowanie do potrzeb uczestników zajęć w Centrum lub klubie integracji społecznej pomieszczeń przeznaczonych na reintegrację zawodową i społeczną;

2)

wyposażenie pomieszczeń oraz przygotowanie stanowisk pracy, w tym zakup maszyn i urządzeń niezbędnych do prowadzenia działalności, o której mowa w art. 9 działalność Centrum w ramach integracji zawodowej,

3)

zakup surowców, materiałów i narzędzi niezbędnych do prowadzenia działalności.

3.

Wysokość dotacji na działalność Centrum przez okres pierwszych 3 miesięcy jest równa kwocie ustalonej jako iloczyn 50% kwoty zasiłku dla bezrobotnych, obowiązującej w dniu zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 1, oraz liczby uczestników zajęć reintegracji zawodowej i społecznej prowadzonych w Centrum i liczby pracowników Centrum zatrudnionych na okres nie krótszy niż rok, według stanu na koniec każdego miesiąca.

4.

Dotację na wyposażenie przekazuje się Centrum w terminie 30 dni od dnia zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 1.

5.

Dotację na działalność przez okres pierwszych 3 miesięcy przekazuje się Centrum w trzech ratach miesięcznych w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który została przyznana dotacja.

Art. 8a. Finansowanie utworzenia Centrum przez organizację pozarządową

Do finansowania, o którym mowa w art. 7 finansowanie utworzenia Centrum ust. 1 pkt 2 lit. c i d i ust. 2 oraz w art. 8 dotacja na wyposażenie lub na początek działalności Centrum, dotyczącego utworzenia Centrum przez organizację pozarządową lub podmioty, o których mowa w art. 3 działalność pożytku publicznego, organizacje pozarządowe, wyłączenie stosowania przepisów ustawy ust. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, nie stosuje się art. 221 umowa jednostki samorządu terytorialnego o udzielenie dotacji celowej z budżetu jednostki ust. 2–4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1530, 1572, 1717, 1756 i 1907).

Art. 8b. Zakres danych przetwarzanych przez Biuro i ich przechowywanie

1.

Centrum przetwarza dane osobowe:

1)

uczestników obejmujące imię i nazwisko, numer PESEL, datę urodzenia, dane adresowe, stan cywilny, wykształcenie, doświadczenie lub kwalifikacje zawodowe, pochodzenie etniczne, stan zdrowia, nałogi, skazania, orzeczenia o ukaraniu, a także inne orzeczenia wydane w postępowaniu sądowym lub administracyjnym,

2)

członków rodziny lub przedstawiciela ustawowego uczestnika obejmujące imię i nazwisko, numer PESEL, datę urodzenia, dane adresowe - w zakresie niezbędnym do realizacji usług określonych w art. 3 centrum integracji społecznej ust. 1. 2. W związku z przetwarzaniem danych osobowych w celu realizacji usług przez Centrum wykonanie obowiązku, o którym mowa w art. 13 informacje podawane w przypadku zbierania danych od osoby, której dane dotyczą ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2016/679”, następuje przez umieszczenie informacji, o których mowa w art. 13 informacje podawane w przypadku zbierania danych od osoby, której dane dotyczą ust. 1 i 2 rozporządzenia 2016/679, w widocznym miejscu w budynku, w którym realizowane są usługi.

3.

O ograniczeniu, o którym mowa w ust. 2, administrator danych informuje osobę, której dane dotyczą, najpóźniej przy pierwszej czynności skierowanej do tej osoby.

4.

Zabezpieczenia stosowane przez administratora danych w celu ochrony danych osobowych polegają co najmniej na:

1)

dopuszczeniu do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób posiadających pisemne upoważnienie wydane przez administratora danych;

2)

pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych do zachowania ich w tajemnicy.

5.

Dane osobowe, o których mowa w ust. 1, przechowuje się przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zakończono realizację usług na rzecz osób, których dane dotyczą.

6.

Centrum i osoby realizujące usługi określone w art. 3 centrum integracji społecznej ust. 1 obowiązane są do zachowania w tajemnicy wszelkich informacji i danych, które uzyskały przy realizacji tych usług.

Dz.U.2025.0.83 t.j. - Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym