II SA/Ol 1011/13

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia "[...]", nr "[...]" Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Urzędu Wojewódzkiego, działając z upoważnienia Wojewody utrzymał w mocy decyzję Starosty Powiatu z dnia "[...]"., którą organ I instancji działając w trybie wznowienia postępowania uchylił własne decyzje: z dnia "[...]" o uznaniu E. S. (dalej jako: skarżąca) za osobę bezrobotną z dniem 5 lipca 2012r. oraz z dnia "[...]" o przyznaniu skarżącej z tym dniem prawa do zasiłku dla bezrobotnych i orzekł

o odmowie uznania skarżącej za osobę bezrobotną w dniu 5 lipca 2012r.

W motywach rozstrzygnięcia organ wskazał, że w dniu 5 lipca 2012r. skarżąca zarejestrował się w Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotna. Oświadczyła wówczas m.in., że nie pobiera nauki w systemie stacjonarnym. Decyzją z dnia "[...]", nr "[...]", Starosta Powiatu orzekł o uznaniu skarżącej za osobę bezrobotną i odmówił przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych od dnia 5 lipca 2012 r. z uwagi na fakt rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w PUP. Decyzją z dnia "[...]" r., nr "[...]", przyznano skarżącej prawo do zasiłku od dnia 4 października 2012 r. w wysokości 635,40 zł brutto miesięcznie w okresie pierwszych trzech miesięcy posiadania prawa do zasiłku oraz od dnia 4 stycznia 2013 r. w wysokości 498,90 zł brutto miesięcznie w okresie kolejnych miesięcy posiadania prawa do zasiłku. W dniu 13 maja 2013 r. skarżąca przedłożyła w PUP dyplom ukończenia studiów w formie stacjonarnej w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2013 r., z którego wynika, że w dniu 20 marca 2013 r. uzyskała tytuł magistra.

W piśmie z dnia 13 czerwca 2013 r. skarżąca oświadczyła, że w chwili rejestracji w PUP jako bezrobotna, jak i później nie miała statusu studenta; nie pobierała nauki na uczelni wyższej; nie posiadała ubezpieczenia w NFZ z tytułu kontynuowania nauki; od dawna nie posiadała ważnej legitymacji studenckiej, czyli dokumentu potwierdzającego status studenta; od dawna nie realizowała jakichkolwiek przedmiotów czy też seminarium magisterskiego, nie przysługiwały jej żadne prawa studenckie; przez ponad półtora roku pracowała w pełnym wymiarze godzin na umowę o pracę, co uniemożliwiało jej jednoczesne studiowanie. Skarżąca przedłożyła ponadto zaświadczenie Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie z dnia 3 czerwca 2013 r.

o stanie studiów wyższych. W zaświadczeniu stwierdzono, że skarżąca jest absolwentką SGH w Warszawie na kierunku metody ilościowe w ekonomii i systemy informacyjne. Podano, że skarżąca została zrekrutowana na pięcioletnie studia jednolite magisterskie rozpoczynające się z dniem 1 października 2005 r. Do lutego 2011 r. realizowała obowiązujący ją program studiów, nie składając jednak w tym terminie pracy dyplomowej i nie realizując przedmiotu metody statystyczne. W okresie od początku semestru letniego roku akademickiego 2011/2012 do lutego 2013 r. skarżąca nie deklarowała do realizacji jakichkolwiek przedmiotów znajdujących się w ofercie dydaktycznej szkoły. W okresach od 31 marca 2011 r. do 1 października 2012 r. skarżąca nie występowała również o przedłużenie ważności legitymacji studenckiej.

W zaświadczeniu podano ponadto, że w dniu 1 lutego 2013 r. skierowano do skarżącej zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie skreślenia z listy studentów, którego skutkiem było wywiązanie się z obowiązków warunkujących dopuszczenie do egzaminu dyplomowego i jego złożenie w dniu 20 marca 2013 r.

Pismem z dnia 17 czerwca 2013 r. PUP zawiadomił skarżącą

o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w celu ustalenia uprawnień do statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku. Organ wskazał, że jest zobowiązany do ustalenia okresu odbywania przez nią studiów dziennych w SGH w Warszawie.

W tym celu w dniu 17 czerwca 2013 r. PUP zwrócił się do uczelni z prośbą

o udzielenie takiej informacji.

W piśmie z dnia 26 czerwca 2013 r. Prodziekan Studium Magisterskiego SGH zawarł informacje zbieżne z zaświadczeniem z dnia 3 czerwca 2013 r. Dodał, że zgodnie z art. 167 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, skarżąca zakończyła studia z datą złożenia egzaminu dyplomowego, tj. 20 marca 2013 r.

W dniu 11 lipca 2013 r. skarżąca oświadczyła, że zapoznała się z informacją podaną w piśmie SGH z dnia 26 czerwca 2013 r. oraz z aktami sprawy dotyczącymi ustalenia jej uprawnień do statusu osoby bezrobotnej od dnia 5 lipca 2012 r. i przyznanego prawa do zasiłku od 4 października 2012 r. Potwierdziła ponadto swoje oświadczenie, które wpłynęło do urzędu w dniu 13 czerwca 2013 r. Stwierdziła, że skoro nie pobierała nauki od lutego 2011 r., to w dniu rejestracji spełniała wszystkie warunki ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, niezbędne do uzyskania statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku.

Postanowieniem z dnia "[...]" r., znak: "[...]", wydanym na podstawie art. 145 § 1 pkt 5, art. 147, art. 149 § 1 i art. 150 k.p.a. oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Starosta Powiatu wznowił z urzędu postępowanie w sprawie wydanych decyzji o uznaniu za osobę bezrobotną i przyznaniu zasiłku. Następnie wskazaną na wstępie decyzją orzekł o ich uchyleniu i odmowie uznania skarżącej za osobę bezrobotną w dniu 5 lipca 2012r.

W uzasadnieniu organ I instancji powołał się na art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w myśl którego bezrobotnym jest osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, nieucząca się w szkole, z wyjątkiem uczącej się w szkole dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły lub w szkole wyższej, gdzie studiuje w formie studiów niestacjonarnych. Podano, że w wyniku przeprowadzonego postępowania uzyskano wyjaśnienie SGH

w Warszawie, z którego wynika, że w okresie od 1 października 2005 r. do dnia złożenia egzaminu dyplomowego, tj. 20 marca 2013 r. skarżąca pozostawała

w ewidencji studentów studiów stacjonarnych. Pomimo nierealizowania programu studiów w okresie od lutego 2011 r. do lutego 2013 r. nie została skreślona z ewidencji. W związku z powyższym organ uznał, że w dniu rejestracji skarżąca nie spełniała ustawowych warunków do uzyskania statusu osoby bezrobotnej i tym samym, nie była uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych.

Od decyzji powyższej E. S. wniosła odwołanie do Wojewody, w którym podniosła, że mimo pozostawania w ewidencji studentów studiów stacjonarnych Szkoły Głównej Handlowej, od lutego 2011r. była osobą nieuczącą się w żadnej szkole ani w formie stacjonarnej, ani niestacjonarnej, a niewykreślenie z listy studentów było pomyłką uczelni. Skarżąca ponownie oświadczyła, że w chwili rejestracji w PUP oraz w okresie późniejszym nie miała statusu studenta studiów stacjonarnych oraz, że nie pobierała nauki na żadnej uczelni wyższej, od lutego 2011 r. nie realizowała żadnych przedmiotów czy też seminarium magisterskiego w Szkole Głównej Handlowej, od dawna nie posiadała ważnej legitymacji studenckiej czyli dokumentu potwierdzającego status studenta i uprawniającego do odpowiednich zniżek, nie przysługiwały jej w tym okresie żadne prawa studenckie, nie posiadała ubezpieczenia w NFZ z tytułu kontynuowania nauki a od października 2010 r. do czerwca 2012 r. pracowała w pełnym wymiarze godzin na umowę o pracę, co uniemożliwiało jej jednoczesne studiowanie na studiach stacjonarnych. Jedyny kontakt z uczelnią nastąpił w bieżącym roku, kiedy to w lutym zdała eksternistycznie (ucząc się do niego samodzielnie) ostatni wymagany egzamin, a 20 marca zaliczyła obronę pracy magisterskiej – co, jak zaznaczyła, nie jest jednoznaczne z kontynuowaniem nauki w trybie stacjonarnym.

Zaskarżoną decyzją organ II instancji podzielił w całości stanowisko organu

I instancji, przyznając, że w okresie, za który wydano decyzje Starosty Powiatu z dnia ‘[...]" skarżąca posiadała status studenta studiów stacjonarnych. Podniesiono, że jednoznacznie wynika to z informacji uzyskanych ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Podkreślono, że fakt ten nie był znany organowi I instancji w momencie wydawania wymienionych decyzji.W związku z tym, uzyskawszy tę informację, organ I instancji miał obowiązek, kierując się zasadą wyrażoną w art. 6 k.p.a., wznowić postępowanie administracyjne na podstawie art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a. i wydać nową decyzję w trybie art. 151 § 1 pkt 2 k.p.a.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie E. S. wniosła o uchylenie decyzji wydanych w I i II instancji w związku z naruszeniem art. 32 Konstytucji RP i art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, poprzez błędną interpretację tego przepisu i niewłaściwe zastosowanie. Zarzuciła również błędną interpretację zgromadzonego materiału dowodowego. W uzasadnieniu strona podniosła takie same argumenty jak w odwołaniu. Podkreśliła, że zastosowana przez organy interpretacja przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia doprowadziła do absurdalnych skutków, naruszających jej konstytucyjne prawa do równości wobec prawa. Stwierdziła, że organy nie analizowały występujących

w sprawie okoliczności faktycznych, skupiając się na fakcie, że pozostawała (nie ze swojej winy, a z powodu opieszałości uczelni) w ewidencji SGH. Zdaniem skarżącej została ukarana za wysiłki podejmowane w celu podniesienia kwalifikacji, zwiększające jej szanse na rynku pracy. Oświadczyła, że odmowa zarejestrowania jej jako osoby bezrobotnej jest jawną dyskryminacją. Oznacza bowiem pozbawienie jej możliwości skorzystania z przywilejów, jakie daje ustawa osobom bezrobotnym.

W odpowiedzi na skargę organ II instancji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko i argumenty zawarte w zaskarżonej decyzji. Podkreślił, że w myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy, student szkoły wyższej może uzyskać status bezrobotnego tylko i wyłącznie wówczas, gdy studiuje w trybie niestacjonarnym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu, kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Stosownie zaś do art. 134 § 1

w zw. z art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012, poz. 270 ze zm., - dalej jako: "p.p.s.a."), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W związku z tym sąd administracyjny kontroluje zaskarżoną decyzję wyłącznie

w aspekcie jej zgodności z prawem i może ją wzruszyć jedynie wówczas, gdy narusza ona przepisy prawa materialnego lub postępowania w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy (art. 3 § 1 w zw. z art. 145 § 1 p.p.s.a.). Oznacza to, że badaniu

w postępowaniu sądowym podlega prawidłowość zastosowania przez organy administracji publicznej przepisów prawa w odniesieniu do istniejącego w sprawie stanu faktycznego oraz trafność zastosowania wykładni tych przepisów. Tym samym sąd administracyjny nie ocenia decyzji organu pod kątem jej słuszności, czy też celowości, jak również nie rozpatruje sprawy kierując się zasadami współżycia społecznego, ale

w zakresie dokonywanej kontroli sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji orzekając w sprawie nie naruszyły prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy.

Rozpatrując stan faktyczny i prawny sprawy Sąd stwierdził, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja, wbrew stanowisku strony skarżącej, nie narusza prawa. W szczególności Sąd nie dopatrzył się, aby

w stanie faktycznym sprawy doszło do naruszenia konstytucyjnej zasady równości wobec prawa określonej w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Z konstytucyjnej zasady równości wynika nakaz jednakowego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej klasy (kategorii). Wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną (relewantną) powinny być traktowane równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących, jak i faworyzujących. Oznacza to, że organy administracji publicznej stosując przepis prawa powszechnie obowiązującego wobec tych samych rodzajowo sytuacji faktycznych i prawnych powinny zastosować jednakową miarę oceny i tak też uczyniono w rozpatrywanym przypadku.

Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w rozpoznawanej sprawie stanowił przepis art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia

i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2013r. poz. 674 ze zm.), który określa definicję bezrobotnego przyjmując, iż oznacza to osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2 lit. a-g lub lit. i, j, l, lub cudzoziemca - członka rodziny obywatela polskiego, niezatrudnioną i niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, albo jeżeli jest osobą niepełnosprawną, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, nieuczącą się w szkole, z wyjątkiem uczącej się w szkole dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły lub w szkole wyższej gdzie studiuje w formie studiów niestacjonarnych, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, o ile spełnia wymogi wskazane w punktach a – l.

Treść tego przepisu daje podstawę do przyjęcia normy prawnej zgodnie z którą, statusu bezrobotnego nie może uzyskać osoba ucząca się. Z tym, że ustawodawca wyszczególnił jednocześnie od tej zasady trzy wyjątki. Mianowicie zakaz ten nie dotyczy osób: 1. uczących się w szkole dla dorosłych, 2. przystępujących do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły (dla dorosłych) oraz 3. uczących się w szkole wyższej w formie studiów niestacjonarnych. Wobec sprecyzowania tych wyjątków zapisy te należy odczytywać ściśle. Tym samym, w myśl powyższego, statusu bezrobotnego nie mogą nabyć bezwzględnie osoby uczące się – studiujące w systemie stacjonarnym. Przy czym wyrażenia "uczących się" nie można utożsamiać jedynie

z czynnym realizowaniem obowiązków i praw ucznia – studenta, ale z posiadaniem

w ogóle takiego statusu. W świetle obowiązującego prawa tej samej osobie nie może jednocześnie przysługiwać przymiot studenta studiów stacjonarnych i bezrobotnego (por. wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 30 listopada 2011r., sygn. akt II SA/Rz 783/11, wyrok WSA w Szczecinie z dnia 16 maja 2012r., sygn. akt II SA/Sz 324/12, publ.

w internetowej centralnej bazie orzeczeń sądów administracyjnych, na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl).

Podnoszone przez skarżącą okoliczności trzeba więc interpretować w kontekście ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 572 ze zm.), która stanowi, kiedy dana osoba nabywa prawa studenta i do kiedy je zachowuje. Stosownie do art. 170 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym osoba przyjęta na studia nabywa prawa studenta z chwilą immatrykulacji i złożenia ślubowania. Uprawnienia z tym związane student utrzymuje do zakończenia studiów. Zgodnie z art. 167 ust. 2 tej ustawy datą ukończenia studiów jest data złożenia egzaminu dyplomowego. Przed tym terminem student może zostać skreślony z listy studentów na skutek dobrowolnej rezygnacji ze studiów lub naruszenia regulaminu studiów (art. 162 wskazanej ustawy). Uwzględniając te regulacje prawne, stwierdzić należy, że wbrew przekonaniu skarżącej, organy uwzględniły, iż od lutego 2011r. do marca 2013r. nie realizowała programu studiów, nie posiadała ważnej legitymacji, w tym czasie przez półtora roku także pracowała na pełnym etacie, a ostatni egzamin zaliczyła eksternistycznie i 20 marca 2013r. obroniła pracę magisterską. Okoliczności te wskazują, że skarżąca mimo przerwania realizacji programu studiów nie utraciła statusu studenta SGH w Warszawie, gdyż nie została skreślona z listy studentów, co umożliwiło jej ostatecznie ukończenie studiów i uzyskanie tytułu magistra. Mimo zarzucanej uczelni opieszałości w skreśleniu skarżącej z listy studentów, sama skarżąca nie była zainteresowana utratą statusu studenta. Nie poinformowała bowiem organu uczelni

o rezygnacji ze studiów, a wobec wszczętej procedury skreślenia jej z listy studentów przystąpiła niezwłocznie do ostatniego egzaminu i obroniła pracę magisterską w dniu 20 marca 2013r., kończąc dopiero z tym dniem rozpoczęte studia.

Mając powyższe na uwadze nie budzi wątpliwości Sądu, że w dniu 5 lipca 2012r., kiedy skarżąca zgłosiła się do PUP w celu rejestracji jako bezrobotna, posiadała ciągle status studenta studiów stacjonarnych, o czym nie poinformowała i okoliczność ta nie była znana organowi I instancji w dacie wydawania weryfikowanych decyzji. W związku z tym zaistniała przesłanka do wznowienia postępowań w sprawie uznania za osobę bezrobotną oraz przyznania z tego tytułu zasiłku i rozstrzygnięcia ponownie w tym przedmiocie, co też prawidłowo wyjaśniono w zaskarżonej decyzji.

W tym stanie rzeczy, wobec braku podstaw do kwestionowania zgodności zaskarżonej decyzji z prawem, należało skargę jako nieuzasadnioną oddalić na podstawie art. 151 p.p.s.a.