II FPP 7/14

Uzasadnienie

1. W dniu 13 sierpnia 2014 r. J. K. (zwany dalej skarżącym) za pośrednictwem biura podawczego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

we Wrocławiu wniósł skargę na przewlekłość postępowania przed tym sądem,

sygn. akt I SA/Wr 1152/13, w sprawie ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia 5 marca 2013 r. w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2011 r.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, że w dniu 6 czerwca 2013 r. wniósł do

WSA we Wrocławiu skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego

z dnia 5 marca 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w dniu 14 maja 2014 r. oddalił skargę. W dniu 21 maja 2014 r. skarżący złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji. Uzasadnienie to zostało sporządzone "po 68 dniach - w dniu 28 lipca 2014 r.". W skardze na przewlekłość postępowania skarżący podkreślił, że zgodnie z art. 141 § 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej: p.p.s.a.) – w sprawach, w których skargę oddalono uzasadnienie wyroku sporządza się na wniosek strony w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia wniosku. W sprawie skarżącego natomiast minęło 68 dni.

Skarżący podniósł również, że w dniu 9 czerwca 2014 r. wniósł do NSA zażalenie na postanowienie WSA we Wrocławiu z dnia 19 maja 2014 r.

w przedmiocie sprostowania wyroku z dnia 14 maja 2014 r. Do dnia 13 sierpnia 2014 r. nie nadano sprawie biegu. Wskazane okoliczności obniżyły u skarżącego poczucie efektywności działania wymiaru sprawiedliwości.

Mając powyższe na uwadze, skarżący wniósł o :

1) stwierdzenie, że w postępowaniu sądowym przed WSA we Wrocławiu, I SA/Wr 1152/13, nastąpiła przewlekłość postępowania;

2) przyznanie na rzecz skarżącego kwoty 5. 000 (słownie: pięć tysięcy) złotych od Skarbu Państwa.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie ma usprawiedliwionych podstaw i dlatego podlega oddaleniu.

2. Skarga na przewlekłość postępowania została uregulowana w ustawie z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy

w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm., zwanej dalej: u.s.n.p.). Jej merytoryczne rozpatrzenie jest możliwe po upewnieniu się, że zostały spełnione przesłanki z art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 17 ust. 1 u.s.n.p. Tym samym taka skarga: 1) powinna zostać wniesiona tylko

w toku postępowania, którego dotyczy - tj. do czasu prawomocnego zakończenia takiego postępowania, 2) musi spełniać wymogi pisma procesowego, a ponadto zawierać żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy oraz przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie, 3) musi zostać opłacona wpisem sądowym w wysokości 100 zł (karta nr 125 akt).

W rozpatrywanej sprawie wskazane wymogi formalne zostały spełnione, zatem Naczelny Sąd Administracyjny może przejść do merytorycznego badania skargi.

3. Art. 141 § 1 p.p.s.a. przewiduje, że uzasadnienie wyroku sporządza się

w terminie 14 dni od daty zgłoszenia wniosku. Wskazany przez ustawodawcę termin ma charakter instrukcyjny. Stosowny wniosek został złożony przez skarżącego

w dniu 21 maja 2014 r. za pośrednictwem biura podawczego w WSA we Wrocławiu (karta nr 92). Celem sporządzenia uzasadnienia sędziemu sprawozdawcy w dniu 21 maja 2014 r. doręczono akta sprawy (karta nr 111). Sędzia sprawozdawca Daria Gawlak-Nowakowska zwróciła je – wraz ze sporządzonym przez siebie uzasadnieniem - w dniu 28 lipca 2014 r. Niewątpliwie okres, jaki upłynął między dniem 21 maja, a dniem 28 lipca był dłuższy, niż - przewidywany ustawą – okres 14 dni. Był on jednak usprawiedliwiony okolicznościami.

Z akt sprawy wynika (karta nr 130), że sędzia sporządzająca uzasadnienie była

z powodu choroby nieobecna w pracy od dnia 22 maja do dnia 4 lipca 2014 r. (piątek). Podjęła wykonywanie obowiązków od dnia 7 lipca 2014 r. (poniedziałek).

W istocie od tej daty należy liczyć termin do sporządzenia uzasadnienia. Akta wraz ze sporządzonym uzasadnieniem zostały zwrócone sekretariatowi w dniu 28 lipca. Co prawda przewidziany ustawą termin 14-dniowy do sporządzenia uzasadnienia został przekroczony, ale biorąc pod uwagę całokształt okoliczności – mimo spóźnienia- nie można mówić o przewlekłości postępowania. Czynności sądu zmierzające do rozstrzygnięcia sprawy nie były ani opieszałe, ani przewlekłe. Warto zaznaczyć, że o naruszeniu prawa do rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP) decyduje nie sam upływ czasu, ale nieuzasadnione przewlekanie procesu (por. postanowienie NSA z dnia 29 lipca 2014 r., II FPP 3/14, dostępne na stronie: http//:orzeczenia.nsa.gov.pl/ ).

Po sporządzeniu uzasadnienia przez sędziego sprawozdawcę niezbędne było jeszcze uzyskanie podpisów sędziów, którzy byli obecni przy ogłoszeniu wyroku. Ostatni podpis uzyskano dopiero w dniu 4 sierpnia 2014 r. (karta nr 111). Tego samego dnia, w dniu 4 sierpnia 2014 r., sędzia sprawozdawca wydała zarządzenie

o doręczeniu skarżącemu wyroku wraz z uzasadnieniem. Zarządzenie zostało wykonane przez sekretariat w dniu 11 sierpnia 2014 r. razem z innymi zarządzeniami z dnia 4 sierpnia. Sekretariat wykonywał zarządzenia zgodnie z kolejnością ich wpływu.

4. Ustawodawca szczegółowo uregulował kwestie związane z funkcjonowaniem sądu administracyjnego w ustawie z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo

o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.; zwanej dalej: p.u.s.a.). W art. 23 p.u.s.a. wskazał, że Prezydent RP w drodze rozporządzenia ustala regulamin określający szczegółowo tryb wewnętrznego urzędowania wojewódzkich sądów administracyjnych (por. rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 18 września 2003 r., Regulamin wewnętrznego urzędowania wojewódzkich sądów administracyjnych, Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1646, zwany dalej regulaminem). Ustęp 1 § 55 regulaminu wskazuje, że uzasadnienie wyroku sporządza

sędzia sprawozdawca. Ustęp 3 tego paragrafu stanowi, że jeżeli sporządzenie uzasadnienia przez sędziego sprawozdawcę nie jest możliwe lub napotyka przeszkody, których czasu trwania nie można przewidzieć – uzasadnienie orzeczenia sporządza przewodniczący posiedzenia lub inny sędzia, który brał udział w wydaniu orzeczenia. Zastępstwo zatem jest możliwe, o ile – już na początku – wiadomo, że absencja będzie długotrwała. Z dokumentu dostarczonego przez Oddział spraw ogólnych i osobowych (kadry) Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu wynika – o czym skarżący nie mógł wiedzieć, czekając na uzasadnienie – że sędzia sprawozdawca przebywała na pięciu, następujących po sobie,

zwolnieniach chorobowych. Kiedy pierwszy – siedmiodniowy- okres nieobecności sędziego sprawozdawcy mijał, nie wyznaczano do sporządzenia uzasadnienia innego sędziego ze składu z uwagi na przekonanie - wynikające ze zwolnienia – że sędzia sprawozdawca wróci do pracy. Kolejny okres zwolnienia – tym razem trzydniowy- również nie pozwalał przypuszczać, że choroba sędziego sprawozdawcy będzie dłuższa na tyle, iż pojawi się konieczność przedłużenia zwolnienia o kolejne 6 dni. Okoliczności sprawy nie wskazywały na to, że nieobecność sędziego sprawozdawcy będzie jeszcze dłuższa. Tym samym nie zostały spełnione przesłanki z § 55 ust. 3 regulaminu.

5. Skarżący wskazał również w uzasadnieniu skargi na przewlekłość postępowania, że w dniu 9 czerwca 2014 r. wniósł do "Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie zażalenie na postanowienie WSA we Wrocławiu

z dnia 19 maja 2014 r. w przedmiocie sprostowania wyroku WSA we Wrocławiu

z dnia 14 maja 2014 r. Do dnia wniesienia skargi także nie nadano biegu sprawie".

Należy mieć na uwadze, że akta sprawy po rozprawie w dniu 14 maja 2014 r. (protokół rozprawy na karcie nr 82) i po wydaniu postanowienia na posiedzeniu niejawnym, w przedmiocie sprostowania oczywistej omyłki w sentencji wyroku z dnia 14 maja 2014 r. (karta nr 85), zostały przekazane sędzi Darii Gawlak-Nowakowskiej celem sporządzenia uzasadnienia wyroku (karta nr 111). Pani sędzia zwróciła je do sekretariatu wraz z uzasadnieniem po zakończeniu zwolnienia lekarskiego. Wówczas też nadesłane pismo wszyto do akt. Jest to widoczne w aktach, gdyż zachwiana została chronologia. Z akt (karta 109) wynika, że zażalenie skarżącego, opatrzone datą 9 czerwca 2014 r., zostało wszyte za zarządzeniem z dnia 7 sierpnia 2014 r. Jak wspomniano – wynika to z tego, że akta sprawy pozostawały u sędziego, który był nieobecny z powodu choroby. Tym samym nie można uznać, że doszło do opieszałości sądu i przewlekłości postępowania.

Powyższe wyliczenie ma na celu unaocznienie, że na czynność sporządzenia uzasadnienia i wysłania go skarżącemu, który wniósł stosowny wniosek składają się czynności wielu osób, zarówno merytoryczne – sędziego – jak i techniczne – sekretariatu. Tym samym przekonanie skarżącego, że sąd przewlekał postępowanie

w jego sprawie od dnia 21 maja 2014 r. do dnia 13 sierpnia 2014 r. wynikało

z niewiedzy o okolicznościach wskazanych wyżej.

6. Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 12 ust. 1 u.s.n.p. orzekł jak w sentencji postanowienia.