II SA/Gd 684/13

Uzasadnienie

Wspólnota Mieszkaniowa złożyła skargę na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z 16 lipca 2013 r. utrzymującą w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z 15 lutego 2013 r. orzekającą o braku podstaw do wydania, na podstawie art. 66 ustawy – Prawo budowlane, nakazu w sprawie montażu skrzydła drzwiowego otwieranego w kierunku spocznika klatki schodowej w wielorodzinnym budynku mieszkalnym przy ul. D. w S.

Decyzje powyższe zapadły w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

W piśmie z 13 czerwca 2012 r. Wspólnota Mieszkaniowa (zwana dalej Wspólnotą) wystąpiła do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli w zakresie zagrożenia komunikacyjnego związanego z zainstalowaniem dodatkowych drzwi zewnętrznych w lokalu nr [[...]] budynku wielorodzinnego, zlokalizowanego przy ulicy D. w S., otwieranych na klatkę schodową. W dniu 30 sierpnia 2012 r. organ I instancji przeprowadził kontrolę w w/w budynku bez udziału stron. W trakcie kontroli organ zrobił pomiary sytuacyjne, uwidocznione na k. 12 akt administracyjnych, z których wynika, że minimalna odległość otwieranego skrzydła drzwi mieszkania nr [[...]] od barierki schodowej jest większa niż 80 cm i wynosi 85 cm w najwęższym miejscu. Z w/w pomiarów organu I instancji wynika również, że przedmiotowe drzwi lokalu nr [[...]], po ich całkowitym otwarciu blokują wyjście z mieszkania nr [[...]] omawianego budynku, (minimalny prześwit między otwartymi drzwiami lokalu nr [[...]] i ościeżnicą drzwi lokalu nr [[...]] wynosi 35 cm). Ponadto organ I instancji ustalił, że przedmiotowe drzwi zostały wykonane na podstawie skutecznie przyjętego zgłoszenia z 28 marca 2012 r. przez odpowiedni organ architektoniczno - budowlany. Organ I instancji poinformował Wspólnotę o swoich ustaleniach w piśmie z 1 października 2012 r., wyrażając stanowisko, że w niniejszym przypadku szerokość przejścia ewakuacyjnego nie może być mniejsza o ponad 1/3 od określonej w przepisach technicznych. Dla omawianego zaś przypadku szerokość nie zapewniająca możliwości ewakuacji musiałaby być mniejsza niż 80 cm (1,2 m x 1/3), a jak wskazano powyżej – wynosi ona 85 cm, więc jest zgodna z przepisami prawa. W odpowiedzi na kolejne pismo Wspólnoty z 8 października 2012 r. organ I instancji wszczął postępowanie administracyjne (zawiadomienie z 19 listopada 2012 r.) w sprawie nieodpowiedniego stanu technicznego w zakresie montażu w mieszkaniu nr [[...]] drzwi wejściowych, które po całkowitym otwarciu blokują wyjście z mieszkania nr [[...]] w budynku przy ul. D. w S.

Pismem z 27 listopada 2012 r. E. O. (inwestor w zakresie montażu przedmiotowych drzwi) poinformowała organ I instancji, że drzwi te wyposażone są w samozamykacz marki [[...]], który ogranicza kąt ich otwarcia do kąta mniejszego niż 90°, oraz powoduje samoczynne zamykanie drzwi, co sprawia, że drzwi te nie są nigdy otwarte na stałe a tylko w momencie wejścia lub wyjścia. Inwestor przedłożyła nadto w organie "Opinię techniczną na okoliczność powstałych warunków w komunikacji przy wejściu do mieszkania nr [[...]] w budynku przy ul. D. w S." sporządzoną przez rzeczoznawcę budowlanego.

Następnie organ przeprowadził dowód z oględzin nieruchomości w dniu 18 grudnia 2012 r. z udziałem wszystkich stron postępowania. W trakcie oględzin ustalono, że przedmiotowe skrzydło drzwiowe otwierające się w kierunku spocznika klatki schodowej zostało wykonane w kwietniu 2012 r. Stwierdzono, że skrzydło to wyposażone jest w samozamykacz oraz, że od strony klatki schodowej na całym obwodzie ościeżnicy zamocowano drewnianą listwę, która skutecznie ogranicza możliwość całkowitego otwarcia przedmiotowych drzwi. Ponadto, dokonano pomiarów odległości maksymalnie otwartych drzwi mieszkania nr [[...]] do ościeżnicy drzwi mieszkania nr [[...]], która wynosi 103 cm, jak również pomierzono odległość otwieranych drzwi mieszkania nr [[...]] do poręczy schodów - odległość ta wynosi od 82,5 cm do 99,7 cm, przy czym wymiar 99,7 cm dotyczy całkowitego otwarcia przedmiotowych drzwi.

W piśmie z 21 grudnia 2012 r. Wspólnota poinformowała, że w budynku mieszkalnym przy ul. D. w S. przebywa faktycznie 28 stałych mieszkańców. Liczbę tą zakwestionowała E. O., twierdząc, że jest znacznie mniejsza.

W decyzji z 15 lutego 2013 r. organ I instancji, z powołaniem na art. 66 ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj.: Dz. U. z 2010 r., nr 243, poz. 1623 ze zm.), orzekł o braku podstaw do wydania nakazu w sprawie montażu przedmiotowego skrzydła drzwiowego. W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, że w przedmiotowym budynku klatka schodowa stanowi drogę ewakuacji. Dodatkowe skrzydło drzwiowe do mieszkania nr [[...]] otwierane jest w kierunku drogi ewakuacyjnej. Poszczególne wymiary organ ustalił poprzez ich pomiar na miejscu. Szerokość przejścia pomiędzy dodatkowymi drzwiami do mieszkania nr [[...]] z uwzględnieniem samozamykacza i listwy ograniczającej i najdalej wysuniętym w kierunku drzwi do mieszkania nr [[...]] elementem tych drzwi – opaską drzwi do mieszkania nr [[...]], wynosi 100 cm. Organ podkreślił, że w opinii przedłożonej przez inwestora wymiar ten opisano jako 106 cm. Z kolei, wskazywany przez Wspólnotę wymiar 35 cm dotyczy sytuacji, gdy drzwi do mieszkania nr [..] są otwarte bez ich oparcia o ościeżnicę drzwi do mieszkania nr [[...]]. Organ podkreślił, że obecnie taka sytuacja nie jest możliwa z uwagi na zamontowanie samozamykacza i listwy wokół drzwi do mieszkania nr [[...]]. Wskazując na przepisy § 242 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690 ze zm.) oraz § 16 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 109, poz. 719) organ I instancji ocenił, że roboty budowlane wykonane przez inwestora, polegające na zainstalowaniu dodatkowego skrzydła drzwiowego w lokalu nr [[...]] nie zostały zrealizowane niezgodne z prawem. Dlatego brak jest podstaw do wszczynania odrębnego postępowania w sprawie w.w. prac na podstawie art. 51 ustawy – Prawo budowlane. Natomiast, odnośnie do zastosowania nakazu z art. 66 ustawy – Prawo budowlane, organ I instancji podał, że w jego ocenie szerokość istniejących w budynku dróg ewakuacyjnych wynosi 109 cm (szerokość biegu schodów od wejścia do budynku do spocznika w poziomie parteru). Zdaniem organu, zamontowane ograniczniki otwarcia tych drzwi zapewniają warunki do ewakuacji, wymagane w.w. przepisami prawa, co prowadzi do wniosku o braku podstaw do orzeczenia na podstawie art. 66 ustawy – Prawo budowlane.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła Wspólnota Mieszkaniowa, domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji w całości. W treści odwołania wskazano, że szerokość dróg poziomych nie może być, stosownie do powołanych przez organ przepisów, mniejsza niż 140 cm, co prowadzi do wniosku, że szerokość przejścia w budynku nie może być mniejsza niż 98 cm. W konsekwencji, wbrew ustaleniom organu, szerokość przejścia w budynku mniejsza niż 93,3 cm powoduje zagrożenie dla życia ludzi. Ponadto Wspólnota argumentowała, że w budynku od wielu lat mieszka więcej niż 20 osób, co zostało całkowicie pominięte przez organ w ustaleniach faktycznych.

Po rozpoznaniu powyższego odwołania Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w decyzji z 16 lipca 2013 r. zaskarżoną decyzję utrzymał w mocy, nie znajdując podstaw do jej uchylenia.

W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z art. 66 ust.1 ustawy - Prawo budowlane w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany może zagrażać życiu lub zdrowiu, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, środowisku lub bezpieczeństwu mienia albo jest w nieodpowiednim stanie technicznym właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania obowiązku. Z kolei, stosownie do § 242 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych należy obliczać proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywać jednocześnie na danej kondygnacji budynku, przyjmując co najmniej 0,6 m na 100 osób lecz nie mniej niż 1,4 m. Skrzydła drzwi, stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną nie mogą, po ich całkowitym otwarciu, zmniejszyć wymaganej szerokości tej drogi. Natomiast zgodnie z § 16 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów użytkowany budynek istniejący uznaje się za zagrażający życiu ludzi, gdy występujące w nim warunki techniczne nie zapewniają możliwości ewakuacji ludzi. Podstawą do stwierdzenia, że w budynku występują warunki techniczne, o których mowa w ust. 1, jest szerokość przejścia, dojścia lub wyjścia ewakuacyjnego albo biegu bądź spocznika klatki schodowej służącej ewakuacji, która nie może być mniejsza o ponad jedną trzecią od określonej w przepisach techniczno-budowlanych.

Organ odwoławczy przyjął za wiążące pomiary, dokonane przez organ I instancji w trakcie oględzin przedmiotowego budynku przeprowadzonych 18 grudnia 2012 r.: odległości od całkowicie otwartych drzwi mieszkania nr [[...]] do ościeżnicy drzwi mieszkania nr [[...]], wynoszącej 103 cm, zaś odległości całkowicie otwartych drzwi mieszkania nr [[...]] do poręczy schodów - 99,7 cm.

W ocenie organu wyższego stopnia, zgodnie z w.w. przepisami minimalna szerokość poziomej drogi ewakuacyjnej nie może być mniejsza o ponad jedną trzecią od określonej w w.w. przepisach techniczno-budowlanych, tj. od 1,4 m, zatem nie może być mniejsza od 93 cm. Z powyższego wynika, że przedmiotowe skrzydło drzwi po całkowitym otwarciu nie zmniejsza wymaganej przepisami szerokości drogi ewakuacyjnej.

Organ odwoławczy zauważył ponadto, że przedmiotowe drzwi zostały wykonane po skutecznie przyjętym zgłoszenia z 28 marca 2012 r. przez odpowiedni organ architektoniczno - budowlany. W takiej zaś sytuacji, zgodnie z poglądem przyjętym w orzecznictwie sądów administracyjnych, norma art. 66 ust. l ustawy - Prawo budowlane nie daje podstaw do nakazania usunięcia stanu niezgodnego z przepisami techniczno-budowlanymi, jeżeli stan ten został zaakceptowany w decyzji o pozwoleniu na budowę lub niezakwestionowanym we właściwym trybie zgłoszeniu właściwemu organowi.

Odnosząc się do argumentów zawartych w odwołaniu organ odwoławczy wskazał, że w omawianej sprawie liczba mieszkańców nie ma znaczenia, gdyż organ przy ustalaniu minimalnej szerokości drogi ewakuacyjnej przyjął wielkość wynoszącą 1,40 m a nie pomniejszoną ze względu na liczbę mieszkańców wielkość wynoszącą 1,20 m. Z kolei, forma zgłoszenia zamiaru wykonania dodatkowych drzwi w lokalu nr [[...]] przez inwestora, zdaniem organu, nie ma znaczenia w niniejszym postępowaniu, ewentualnie zaś, kwestia ta winna być rozstrzygana przez organ architektoniczno-budowlany, po złożeniu przez odwołujących odpowiedniego wniosku. Odnośnie do wymaganej minimalnej szerokości drogi ewakuacyjnej, organ wyjaśnił, że wielkość ta, zgodnie z w.w. przepisami, mierzona jest przy całkowitym otwarciu drzwi i w tym konkretnym przypadku wynosi ona 99,7 cm (zgodnie z protokołem z dnia 18 grudnia 2012 r.), zatem jest większa od minimalnej tj. 140 cm x 1/3 = 93,3 cm.

Skargę na powyższą decyzję wniosła Wspólnota Mieszkaniowa w S. Skarżąca domagała się uchylenia zaskarżonej decyzji w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie przepisów prawa budowlanego administracyjnego, dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że montaż dodatkowego skrzydła drzwiowego w lokalu nr [[...]] nastąpił na skutek samowoli budowlanej, nie zaś jak twierdzi organ – w wyniku skutecznie przyjętego zgłoszenia robót budowlanych. Wskazano, że inwestor przedmiotowych drzwi – E. O. pierwotnie zamontowała drzwi w dniu 12 marca 2012 r. Po interwencji Wspólnoty, drzwi zostały wyjęte z zawiasów. Następnie, inwestor złożyła w organie zgłoszenie montażu dodatkowego skrzydła drzwiowego do jej mieszkania, a następnie – 5 maja 2012 r. - drzwi te ponownie zamontowała na istniejących uprzednio zawiasach. Zdaniem Wspólnoty, inwestor dokonała inwestycji bez uprzedniej zgody Wspólnoty, a w takiej sytuacji mogłaby dokonać montażu co najwyżej drzwi otwierających się "do mieszkania", a nie na klatkę schodową. Skarżąca wyraziła też przekonanie, że montaż drzwi wejściowych do mieszkania jest rodzajem robót budowlanych, wymagających pozwolenia na budowę, a nie tylko zgłoszenia.

Następnie skarżąca argumentowała, że organy administracji zaniechały przeprowadzenia "inspekcji w trybie art. 66". W jej ocenie, w odpowiedzi na zgłoszony przez nią wniosek z żądaniem dokonania takiej inspekcji, ustawowym obowiązkiem organu I instancji jest przeprowadzenie inspekcji i stwierdzenie, czy instalacja dodatkowych drzwi jest zgodna ze zgłoszeniem i czy nie zagraża bezpieczeństwu ludzi.

Podnosząc zarzut naruszenia przepisów techniczno-budowlanych skarżąca wskazała, że budynek Wspólnoty wybudowany został w 1936 roku w oparciu o mniej rygorystyczne niż obecnie przepisy dotyczące bezpieczeństwa budynków. Drzwi we wszystkich 9 mieszkaniach na trzech kondygnacjach budynku otwierają się do wewnątrz mieszkania, co sprawia, że mimo niespełnienia obecnej normy w zakresie szerokości dróg ewakuacyjnych, wynoszącej 140 cm, zapewniona jest swobodna droga na całej długości, także dla osób niepełnosprawnych. Tymczasem zainstalowanie dodatkowych drzwi przez właścicielkę lokalu nr [[...]] o szerokości 90 cm, na zewnętrznej ościeżnicy i otwierających się na korytarz powoduje dwa zagrożenia:

1) zawężenie przejścia przy barierce schodów do 82,5 cm, co narusza § 242 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, zgodnie z którym szerokość ta nie może być mniejsza niż 93,3 cm,

2) zagrożenie dla mieszkańców lokalu nr [[...]], którzy w razie otwarcia drzwi lokalu nr [[...]] na oścież, nie mogą swobodnie wychodzić ze swego mieszkania, gdyż pozostający prześwit wynosi zaledwie 35 cm. Nawet po zainstalowaniu ogranicznika na drzwiach lokalu nr [[...]] wychodzenie z mieszkania nr [[...]] jest dla jego mieszkańców poważnie utrudnione, gdyż na drodze do wyjścia głównego z budynku pojawiła się obecnie ruchoma bariera, którą należy omijać, zachowując szczególne środki ostrożności.

W skardze sformułowano także zarzuty w odniesieniu do przedłożonej przez inwestora opinii technicznej, jako opartej na błędnych ustaleniach i nieprawidłowych pomiarach.

Wreszcie, skarżąca zarzuciła organowi I instancji nierówne traktowanie stron, tj. inwestora i Wspólnoty. Wskazał, że organ nie doręczał jej wszystkich pism w sprawie, nie odpowiadał na zgłaszane zarzuty, wadliwie prowadził akta niniejszej sprawy administracyjnej. Skarżąca podkreśliła, że montaż drzwi przez inwestora w opisanych okolicznościach faktycznych stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa wszystkich 28 mieszkańców, a przede wszystkim dla dzieci, osób starszych i niepełnosprawnych. Te okoliczności zostały zaś całkowicie pominięte przez organy orzekające w niniejszej sprawie.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości stanowisko wyrażone w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek nie z powodów w niej wskazanych.

Materialnoprawną podstawą wydanych decyzji jest art. 66 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tj.: Dz. U. z 2010 r., nr 243, poz. 1632 ze zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany:

1) może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo

2) jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo

3) jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo

4) powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia

- właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku. W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1-3, właściwy organ może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.

Decyzja, o której mowa w powołanym powyżej przepisie stanowi konsekwencję obowiązku nałożonego na zarządcę oraz właściciela obiektu budowlanego w art. 61 ust. 1 ustawy, którym jest utrzymywanie i użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywaniem go w należytym stanie technicznym i estetycznym (art. 61 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane). Zaznaczyć także należy, że decyzja wydana w oparciu o treść art. 66 ust. 1 ustawy - Prawo budowlane ma charakter związany, co oznacza, że organ nadzoru budowlanego - po ustaleniu wystąpienia którejkolwiek z przesłanek określonych w powyższym przepisie - jest zobowiązany do wydania decyzji nakazującej usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Obowiązek wykonania robót budowlanych ma przy tym jedynie charakter naprawczy, a sam ich rodzaj oraz zasięg zależy od rodzaju stwierdzonych nieprawidłowości. Rozstrzygnięcie organu powinno uwzględniać zarówno wyniki przeprowadzonej kontroli stanu obiektu, jak i możliwość jego doprowadzenia do właściwego stanu technicznego i estetycznego przez usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Możliwość nałożenia obowiązków, o jakich mowa w art. 66 ustawy powiązana jest z nieprawidłowościami powstałymi w trakcie użytkowania budynku np. na skutek upływu czasu, czy też wystąpienia innego czynnika niezwiązanego z działalnością inwestycyjną, który przyczynia się do pogorszenia stanu technicznego, czy też estetycznego budynku (Z. Kostka, Prawo budowlane. Komentarz. Gdańsk 2007, str. 197; zob. też wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 7 lutego 2013 r., sygn. akt II SA/Po 688/12, LEX nr 1287027).

Prowadząc postępowanie administracyjne w trybie art. 66 ustawy - Prawo budowlane organ orzekający zobligowany jest podjąć wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli (art. 7 k.p.a.). W tym celu, winien on w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy (art. 77 § 1 k.p.a.), uwzględniając przy tym fakt, że jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny (art. 75 § 1 k.p.a.). Ocena zaś, czy dana okoliczność została udowodniona jest możliwa dopiero na podstawie całokształtu materiału dowodowego (art. 80 k.p.a.).

W niniejszym stanie faktycznym przedmiotem analizy z punktu widzenia przesłanek zastosowania art. 66 ustawy – Prawo budowlane jest okoliczność posadowienia przez właścicielkę mieszkania nr [[...]] skrzydła drzwiowego otwierającego się na zewnątrz klatki schodowej w budynku wielorodzinnym, położonym przy ul. D. w S., który to sposób zamontowania – z uwagi na ograniczenie drogi ewakuacji - może powodować zagrożenie dla bezpieczeństwa mieszkańców budynku. W ocenie Wspólnoty Mieszkaniowej (skarżącej) montaż skrzydła drzwiowego otwierającego się w kierunku klatki schodowej narusza przepisy techniczno-budowlane i stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa mieszkańców, ograniczając drogę ewakuacji poniżej standardów wskazanych w przepisach prawa jako minimalne. Dla mieszkańców lokalu mieszkalnego nr [[...]] zaś taki montaż skrzydła drzwiowego przez inwestorkę ogranicza warunki swobodnego ruchu, stwarzając dyskomfort kolizji w przejściu do wyjścia z klatki schodowej.

Tak podniesione przez skarżącą zarzuty wymagają analizy zgodności rozwiązań zastosowanych przez inwestora drzwi zewnętrznych do lokalu nr [[...]] z przepisami techniczno – budowlanymi, dotyczącymi bezpieczeństwa drogi ewakuacji. Zgodnie z treścią § 242 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U nr 75, poz. 690 ze zm.) szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych należy obliczać proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywać jednocześnie na danej kondygnacji budynku, przyjmując co najmniej 0,6 m na 100 osób, lecz nie mniej niż 1,4 m. Dopuszcza się zmniejszenie szerokości poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeżeli jest ona przeznaczona do ewakuacji nie więcej niż 20 osób. Skrzydła drzwi, stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną, nie mogą, po ich całkowitym otwarciu, zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi. Z kolei, § 16 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 109, poz. 719) określa sytuacje, kiedy budynek należy traktować jako stwarzający zagrożenie życiu ludzi z punktu widzenia warunków bezpieczeństwa ewakuacji. Zgodnie z tym przepisem użytkowany budynek istniejący uznaje się za zagrażający życiu ludzi, gdy występujące w nim warunki techniczne nie zapewniają możliwości ewakuacji ludzi. Podstawą do stwierdzenia, że w budynku występują warunki techniczne, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem § 45, może być (m. in.): sytuacja, gdy szerokość przejścia, dojścia lub wyjścia ewakuacyjnego albo biegu bądź spocznika klatki schodowej służącej ewakuacji, mniejsza o ponad jedną trzecią od określonej w przepisach techniczno-budowlanych. Właściciel lub zarządca budynku, o którym mowa w ust. 1, zobowiązany jest zastosować rozwiązania zapewniające spełnienie wymagań bezpieczeństwa pożarowego w sposób określony w przepisach techniczno-budowlanych.

W ocenie sądu, przedstawione w uzasadnieniu skarżonej decyzji ustalenia dotyczące istotnych w niniejszej sprawie okoliczności, pozwalających na dokonanie oceny zgodności zastosowanych przez inwestora rozwiązań z w.w. przepisami technicznymi budzą poważne wątpliwości natury procesowej, naruszając zasady postępowania administracyjnego, sformułowane w art. 7, 77 i 80 k.p.a. oraz w konsekwencji – w art. 107 § 3 k.p.a. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że organ nie ustalił w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości, jaka jest faktycznie szerokość przejścia na klatce schodowej, stanowiącej wyjście ewakuacyjne w związku z zamontowaniem dodatkowych drzwi przez właścicielkę lokalu nr [[...]] oraz spocznika klatki schodowej służącej ewakuacji. Analiza akt administracyjnych organu I instancji wskazuje na wielość pomiarów i istotne różnice pomiędzy nimi. Taka sytuacja w sposób szczególny obliguje organ do wnikliwego i nie budzącego wątpliwości ustalenia faktów, tym bardziej w przypadku, gdy chodzi o poczynienie pomiarów, które przecież mają charakter obiektywny. I tak, dnia 30 sierpnia 2012 r. organ ten dokonał kontroli okoliczności zgłoszonych przez Wspólnotę. Znalazło to odzwierciedlenie w treści protokołu oględzin obiektu budowlanego, do którego załącznik stanowi szkic spocznika klatki schodowej (k. 11 akt). Ze szkicu tego wynika, że przy założeniu, że skrzydło drzwiowe w mieszkaniu nr [[...]] jest całkowicie otwarte (na oścież) szerokość przejścia z mieszkania nr [[...]] wynosi około 35 cm, zaś odległość pomiędzy poręczą schodów na klatce schodowej a otwartymi drzwiami lokalu nr [[...]] wynosi 85 cm. Z kolei na szkicu, załączonym przez inwestorkę przy piśmie z 27 listopada 2012 r. (k. 26 akt), uwzględniającym fakt zamontowania przez inwestora samozamykacza i ogranicznika kąta otwarcia drzwi, szerokość przejścia z mieszkania nr [[...]], przy założeniu otwarcia drzwi na maksymalną szerokość, na którą pozwala ogranicznik, wynosi 93,5 cm, zaś odległość pomiędzy poręczą schodów na klatce schodowej a otwartymi drzwiami lokalu nr [[...]] wynosi 85 cm. Inwestor załączyła do akt sprawy opinię rzeczoznawcy budowlanego w sprawach architektonicznych, który również sporządził inwentaryzację stanu w obrębie spocznika parteru przedmiotowego budynku, obrazujący opisane wyżej odległości, również przy założeniu ograniczenia kąta otwarcia drzwi przez ogranicznik i samozamykacz. I tak, odległość pomiędzy otwartym skrzydłem drzwiowym lokalu nr [[...]] a ościeżnicą drzwi lokalu nr [[...]] wynosi 106 cm, zaś szerokość przejścia pomiędzy poręczą a otwartymi drzwiami lokalu nr [[...]] wynosi 84 cm. W aktach znajduje się również protokół oględzin obiektu budowlanego z 18 grudnia 2012 r. (k. 44 akt) i stanowiący załącznik do niego szkic sytuacyjny wskazuje, że odległość pomiędzy ościeżnicą lokalu nr [[...]] a otwartym skrzydłem drzwi lokalu nr [[...]] wynosi 92 cm, zaś minimalna odległość od poręczy do otwartych drzwi lokalu nr [[...]] wynosi 82,5 cm. Akceptując w uzasadnieniu decyzji ustalenia (wyniki pomiarów), wynikające z tego ostatniego protokołu organy obu instancji zobowiązane były – mając pełną świadomość sprzeczności powyższych ustaleń z pomiarem odległości zaprezentowanym przez skarżącą – wyjaśnić z jakich powodów nie dają wiary dowodom (szkicom) przedstawionym przez Wspólnotę. Takich zaś rozważań brakuje w uzasadnieniach decyzji organów obu instancji.

Należy zauważyć przy tym, że dokonując oceny w zakresie szerokości przejścia na podstawie wyżej zacytowanych przepisów technicznych organ powinien był uwzględnić, że szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych należy obliczać proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywać jednocześnie na danej kondygnacji budynku, przyjmując co najmniej 0,6 m na 100 osób, lecz nie mniej niż 1,4 m. Skoro organ nie poczynił ustaleń w zakresie liczy osób mogących przebywać jednocześnie na danej kondygnacji budynku (a była to okoliczność sporna między stronami), to zasadnie powinien był przyjąć, że szerokość ta nie może być mniejsza od 1,4 m. Uwzględniając zaś przepis § 16 ust. 1 cytowanego wyżej rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczący szerokości przejścia ewakuacyjnego albo biegu bądź spocznika klatki schodowej służącej ewakuacji, która nie może być mniejsza o ponad jedną trzecią od określonej w przepisach techniczno-budowlanych, tj. od 1,4 m, oznacza to, że szerokość ta musi wynosić co najmniej 93,8 cm. Zebrany materiał dowodowy w jego całokształcie nie prowadzi w sposób nie budzący wątpliwości do wniosku, że przez zamontowanie przedmiotowego skrzydła drzwi w lokalu nr [[...]], szerokość taka została zachowana. Przeczą temu wyżej wymienione pomiary, wynikające z czterech różnych szkiców sytuacyjnych (inwentaryzacji pomiarów), znajdujących w aktach sprawy, wskazujące na różnice w pomiarach rzędu 21 cm (pomiędzy 85 cm a 106 cm). Jest to różnica, której w żaden sposób nie można potraktować w kategoriach dopuszczalnego marginesu błędu pomiarów. W ocenie sądu, organy winny również – w kontekście zarzutów Wspólnoty - ocenić, czy fakt zamontowania przez inwestora ogranicznika kąta otwarcia drzwi w lokalu nr [[...]] w sposób dostateczny gwarantuje zachowanie wymogów bezpieczeństwa ewakuacji, określonych w wyżej wymienionych przepisach technicznych. Organy nie ustosunkowały się w żaden sposób do argumentu, że zachowanie zmniejszonego kąta otwarcia tych drzwi w istocie jest uzależnione wyłącznie od dobrej woli właściciela lokalu nr [[...]], co w warunkach znaczącego skonfliktowania członków Wspólnoty może nie gwarantować zachowania minimalnych wymogów co do szerokości drogi ewakuacji, które przecież mają charakter obiektywny.

Należy również zauważyć, że zarówno przepisy art. 61 ustawy – Prawo budowlane, jak i art. 66 tej ustawy odnoszą się wyłącznie do pewnych stanów faktycznych, czyli zmierzają do doprowadzenia obiektu budowlanego do należytego stanu technicznego. Celem powołanych przepisów nie jest natomiast doprowadzenie obiektu do stanu zgodnego z prawem, bowiem w tym zakresie zastosowanie ma art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy. Z tych względów, akceptując co do zasady prawidłowość oceny niniejszego stanu faktycznego z puntu widzenia przesłanek z art. 66 ustawy, Sąd nie odnosił się do podniesionego przez skarżącą zarzutu zamontowania przedmiotowych drzwi w warunkach samowoli budowlanej, gdyż okoliczność ta wykracza poza ramy przedmiotowej sprawy administracyjnej.

Mając na względzie powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku stwierdził, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem prawa i uchylił ją na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 – tj. ze zm.). Rozpoznając ponownie sprawę organ odwoławczy ustali w sposób jednoznaczny odległości, których zachowanie gwarantuje zachowanie wymogów określonych w przepisach technicznych stosownie do liczby mieszkańców i stosownie do tych ustaleń – podejmie decyzję w sprawie. Ponadto, organ oceni fakt zamontowania ogranicznika w kontekście zachowania tych wymogów.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 200 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zasądzając na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej kwotę 500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Na powyższą kwotę składa się uiszczony przez skarżącą wpis sądowy w wysokości 500 zł.