I SA/Wa 1019/13

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] grudnia 2012 r., nr [...] Wojewoda [...] po rozpatrzeniu odwołania P. S. od decyzji Prezydenta W. z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...] odmawiającej przyznania odszkodowania za część gruntu nieruchomości położonej w W. przy ul. [...], oznaczonej [...] – utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Decyzja Wojewody [...] została wydana w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i ocenę prawną sprawy.

Wyżej opisana nieruchomość położona w W. przy ul. [...] została objęta działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz.279). Z dniem wejścia w życie dekretu grunty nieruchomości [...], w tym grunty przedmiotowej nieruchomości, przeszły na własność gminy W., a od 1950 r., na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. Nr 14, poz. 130) na własność Skarbu Państwa.

Zgodnie z zaświadczeniem Sądu Rejonowego [...] według wykazu hipotecznego księgi wieczystej pod nazwą [...], place nr [...], stanowiły własność J. i J. S. w częściach równych, na mocy aktu kupna z dnia [...] stycznia 1930 r.

Wnioskiem z dnia 1 lutego 1949 r. J. i J. S. złożyli wniosek o przyznanie prawa własności czasowej do gruntu przy ul. [...].

Decyzją z dnia [...] sierpnia 1972 r., nr [...] Prezydium Rady Narodowej W. odmówiło spadkobiercom byłych właścicieli – K. D. i T. S. przyznania prawa prawa użytkowania wieczystego do przedmiotowej nieruchomości, obejmującej plac nr [...], z uwagi na przeznaczenie jej pod budownictwo mieszkaniowe, spółdzielcze – osiedle [...].

Decyzją z dnia [...] lipca 1974 r., nr [...] Naczelnik Dzielnicy W. przyznał na rzecz K. D. i T. S. prawo użytkowania wieczystego gruntu działki budowlanej, położonej w W. przy ul. [...], w zamian za nieruchomość stanowiącą plac nr [...]. Różnicę w wartościach ww. działek ustalono i wypłacono w kwocie [...] zł.

Pismem z dnia 12 października 1999 r. K. D. wystąpiła do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydium Rady Narodowej W. z dnia [...] sierpnia 1972 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. decyzją z dnia [...] sierpnia 2001 r., nr [...] uchyliło własną decyzję z dnia [...] maja 2001 r., nr [...] umarzającą postępowanie o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydium Rady Narodowej w W. z dnia [...] sierpnia 1972 r. i stwierdziło nieważność tej decyzji - odmawiającej następcom prawnym byłych właścicieli przyznania prawa użytkowania wieczystego do przedmiotowego gruntu – plac nr [...].

Wobec powyższego decyzją z dnia [...] lipca 2003 r., nr [...] Prezydent W. ustalił na rzecz K. D. i T. S. prawo użytkowania wieczystego gruntu położonego przy ul. [...], oznaczonego jako działka ewidencyjna nr [...], natomiast odmówił ustanowienia tego prawa w odniesieniu do reszty gruntu o pow. [...], włączonej w granice działki ewidencyjnej nr [...], znajdującego się w liniach rozgraniczających ul. [...], czyli z uwagi na przeznaczenie tej części nieruchomości na cel publiczny – ulicę. Z kolei w odniesieniu do placu nr [...] postępowanie zostało umorzone.

Z akt sprawy wynika, że działka nr [...] powstała w wyniku dokonanego podziału działki ewidencyjnej nr [...].

Wnioskiem z dnia 29 września 2004 r. K. D. i T. S. wystąpili do Urzędu W. o przyznanie odszkodowania za część placu nr [...].

Z pisma Urzędu Miasta W. z dnia 12 stycznia 2006 r., skierowanego do Biura Gospodarki Nieruchomościami dotyczącego informacji w zakresie rozliczenia hipoteki [...] wynika, że w skład dawnej działki nr [...] wchodzi działka nr [...], zaś w skład dawnej działki nr [...] wchodzi działka nr [...].

Decyzją z dnia [...] grudnia 2006 r., nr [...] Prezydent W. odmówił przyznania odszkodowania K. D. i T. S. za część gruntu nieruchomości położonej w W. przy ul. [...]. Decyzja ta została uchylona decyzją Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2007 r., nr [...] z uwagi błędną interpretację, przez organ pierwszej instancji, przepisu art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wojewoda uznał za niewłaściwe stwierdzenie Prezydenta, że skoro wnioskodawcy posiadający uprawnienia wynikające z dekretu z dnia 26 października 1945 r. otrzymali wcześniej odszkodowanie za plac nr [...] (pochodzący z przedmiotowej nieruchomości hipotecznej) w formie nieruchomości zamiennej przy ul. [...] - to ich uprawnienia odszkodowawcze zostały wyczerpane. Jak wskazał organ drugiej instancji z literalnego przepisu art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, że nie daje on podstawy do przyjęcia, iż poprzedniemu właścicielowi bądź jego następcom prawnym przysługuje prawo do żądania odszkodowania tylko za jedną działkę. Zgodnie bowiem z wolą ustawodawcy w przepisie art. 83 ust. 2 poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości, jaki i przepisie art. 215 ust. 2 aktulanie obowiązującej ustawy o gospodarce nieruchomościami, nie przywrócony został już dawny zapis art. 53 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. wskazujący, że odszkodowanie dotyczy jednej działki budowlanej pod budowę domu jednorodzinnego.

Rozpoznając ponownie przedmiotową sprawę, Prezydent W. decyzją z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...] odmówił przyznania odszkodowania K. D. i T. S. za część gruntu nieruchomości położonej w W. przy ul. [...]. Organ pierwszej instancji wyjaśnił, że obecnie część gruntu nieruchomości – plac [...] - wchodzi w skład działki ewidencyjnej nr [...]. Z załączonej do akt mapy, z zaznaczonymi granicami nieruchomości hipotecznej, wynika że sporna część gruntu o powierzchni [...] m2 znajduje się w liniach rozgraniczajacych ul. [...], która uwidoczniona była już na przedwojennym planie [...]. Ponadto stan taki wynika również z dokumentów archiwalnych, jak np. z Ogólnego Planu Zabudowania W. zatwierdzonego przez Ministerstwo Robót Publicznych w dniu 11 sierpnia 1931 r., L-VIII reg-100/31, sygn. K I 262 oraz z planu hipotecznego nieruchomości tego terenu z 1936 r., sygn. [..]. Jednocześnie, dla uzasadnienia swojego stanowiska, Prezydent stwierdził, że z planów przesłanych przez Archiwum Państwowe W. wynika, że budynki przy ul. [...] są odsunięte od granic nieruchomości hipotecznych, zaś z planu sytuacyjnego nieruchomości zawartego w elaboracie szacunkowym z maja 1973 r. wynika, że ogrodzenie posesji przy ul. [...] postawione jest wzdłuż linii frontu budynku. Zatem, zdaniem organu, grunt przed budynkiem stanowił część drogi publicznej. W konsekwencji, organ pierwszej instancji stwierdził, że nie jest możliwe ustalenie odszkodowania za niniejszą część nieruchomości - na podstawie art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami - gdyż sporna część nieruchomości nie mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, a ponadto faktyczna utrata możności władania niniejszą nieruchomością przez byłych właścicieli nastąpiła przed 5 kwietnia 1958 r.

Pismem z dnia 1 sierpnia 2012 r. P. S., działający w imieniu T. S., złożył odwołanie od ww. decyzji z dnia [...] lipca 2012 r. podnosząc, że obie przesłanki odszkodowawcze, zawarte w art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zostały spełnione w odniesieniu do przedmiotowej nieruchomości, oraz zarzucając błędne ustalenie stanu faktycznego dotyczącego części działki ewidencyjnej nr [...] poprzez ocenę materiału dowodowego sąsiedniej działki ewidencyjnej nr [...], na której znajdował się budynek mieszkalny, podczas gdy wnioskodawcy zwrócili się z prośbą o ustalenie odszkodowania za działkę niezabudowaną. Ponadto, mylne jest twierdzenie Prezydenta, jakoby przedmiotowa nieruchomość stanowiła część drogi publicznej ul. [...].

Wojewoda [...], decyzją z dnia [...] grudnia 2012 r., nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji z dnia [...] lipca 2012 r. Organ odwoławczy wskazał, że przesłanki odszkodowawcze odnośnie przedmiotowej nieruchomości reguluje art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r., Nr 261, poz. 2603 ze zm.), który stanowi, że przepisy dotyczące odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości stosuje się odpowiednio do działki, która przed dniem wejścia w życie ww. dekretu mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, jeżeli poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 r. Stwierdzenie braku spełnienia jednej z przesłanek uniemożliwia ustalenie odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. Wojewoda stanął na stanowisku, że potraktowanie planu zatwierdzonego przez Ministerstwo Robót Budowlanych w dniu 11 sierpnia 1931 r. - jako dowodu jedynego i wystarczającego do ustalenia przesłanki możliwości przeznaczenia działki pod budownictwo jednorodzinne - niewątpliwie byłoby w niniejszej sprawie niewystarczające ze względu na jego ogólny charakter oraz cel, którym było m.in. ustalenie kierunków i perspektyw rozwoju urbanistycznego W., w tym maksymalnych normatywów zabudowy. W konsekwencji, zdaniem organu odwoławczego, prawidłowo Prezydent odwołał się również do innych dokumentów archiwalnych, tj. do planu hipotecznego nieruchomości tego terenu z 1936 r., przedwojennego planu [...], z których wynika, że ulica [...] była ulicą, która powstała już przed II wojną światową. Jednocześnie, Wojewoda stwierdził, że porównanie położenia spornej części dawnego placu nr [...] uwidocznionego w treści planu hipotecznego z 1936 r., a także na zdjęciach lotniczych z 1936 r. - z wypisem i wyrysem z rejestru gruntów z dnia [...] stycznia 2006 r., przedstawiającym działkę nr [...], prowadzi także do konkluzji, iż część nieruchomości o powierzchni [...] znajdowała i znajduje się w liniach rozgraniczających ulicy [...]. Organ drugiej instancji stwierdził również, że z aktualnej mapy sytuacyjnej nieruchomości [...] - wynika także, że część gruntu przedmiotowej nieruchomości znajduje się w liniach rozgraniczających ulicy [...]. W konsekwencji, Wojewoda wskazał, że prawidłowo wywiódł organ pierwszej instancji, iż w przedmiotowej sprawie nie została spełniona także przesłanka związana z utratą faktycznej możliwości władania nieruchomością, tj. że dawni właściciele nieruchomości położonej przy ul. [...] w W. utracili faktyczną możliwość władania nią przed dniem 5 kwietnia 1958 r. Wojewoda wyjaśnił, że z orzecznictwa sądowego wynika, iż "faktyczna możliwość władania nieruchomością", to nie tylko efektywne z niej korzystanie, lecz także sama tylko możliwość takiego korzystania, choćby władający nie czynił z niej użytku. W ocenie organu odwoławczego chodzi zatem o taką sytuację, w której poprzedni właściciele zostają definitywnie pozbawieni możliwości jakiegokolwiek korzystania z działki, co następowało zazwyczaj w chwili jej rzeczywistego zajęcia w związku z realizacją inwestycji państwowych. Przesłanka wskazana w art. 215 może być ustalona jedynie na podstawie dowodów potwierdzających fakt i datę zajęcia gruntu pod inwestycję. Skoro więc część dawnego placu nr [...] położona była w liniach rozgraniczających już w latach przedwojennych – to dawni właściciele nieruchomości utracili faktyczną możliwość władania nią przed dniem 5 kwietnia 1958 r. Odnosząc się do zarzutu odwołania, że nastąpiła pomyłka przy rozpoznaniu wniosku o odszkodowanie za część działki ewidencyjnej nr [...] poprzez ocenę materiału dowodowego sąsiedniej działki ewidencyjnej nr [...], na której znajdował się budynek mieszkalny, Wojewoda uznał, iż jest on bezpodstawny, podobnie jak twierdzenie strony odwołującej się, iż władanie przedmiotowym gruntem przez dawnych jego właścicieli kontynuowane było do roku 1984 r., gdyż ani w odwołaniu, ani w toku postępowania wyjaśniającego, prowadzonego przez organ pierwszej instancji wnioskodawcy nie wskazali dowodów potwierdzających słuszność powołanych w odwołaniu zarzutów.

Od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 2013 r., skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, wniósł P. S. wnosząc o jej uchylenie jak również o uchylenie decyzji Prezydenta W. z dnia [...] lipca 2012 r. Zdaniem skarżącego Wojewoda naruszył art. 7, 8 k.p.a. w związku z niewypełnieniem przesłanki wynikającej z art. 75, 77, 78, oraz art. 35 k.p.a. P. S nie zgodził się z twierdzeniem organu, że sporna część nieruchomości nie mogła być przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe, bowiem jak wynika z aktu notarialnego Rep. [...], którym to Prezydent W. przekazał działkę ew. [...] w użytkowanie wieczyste - "nieruchomość jest niezabudowana, stanowi teren przeznaczony pod zabudowę mieszkaniowo-usługową". Ponadto skarżący dodał, że na ulicy [...], również pod tym samym numerem, ale na sąsiedniej działce [...], stał "nasz" dom z 1934 roku. Czyli, zabudowa mieszkaniowa była tam dopuszczona. Nadto, utrata faktycznej możliwości władania, całą działką nr [...], nastąpiła dopiero z chwilą wyprowadzenia się przez "nas" do bloków, w 1984 r. Bowiem, wcześniej zamieszkując tam "dysponowaliśmy" całym tym gruntem o powierzchni [...], w żaden sposób nie podzielonym. Do dnia dzisiejszego pozostaje w miejscu podmurówka wyznaczająca granicę działki ewidencyjnej [...] i ulicy [...], na co wskazywano organom obu instancji od początku postępowania, tj. od 2004 roku. W ocenie skarżącego decyzja organu pierwszej instancji odnosi się do gruntu przed budynkiem - zatem, do sąsiedniej działki o numerze ew. [...]. Tymczasem wniosek o odszkodowanie, dotyczy działki ew. [...], niezabudowanej. Ponadto, uzasadnienie decyzji organu pierwszej instancji, zawiera mylne stwierdzenie, że ogrodzenie posesji dz. ew. [...] postawione jest wzdłuż linii frontu budynku. Tak nie jest i nigdy nie było. Działka niezabudowana [...], jest wysunięta w odniesieniu do linii frontu budynku z sąsiedniej działki [...], przed którym to budynkiem, jest zatoka dla pojazdów wykonana z przedwojennego bruku pomiędzy 1934-1938 r. Niestety, mapa sytuacyjna nieruchomości [...], wykonana przez Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Kartograficznej, nie obrazuje tego faktu. Mimo, że np. zdjęcia satelitarne, z ogólnodostępnej strony internetowej "Google Map" przedstawiają obecnie ulicę [...], w nadal nie poszerzonym kształcie - wraz z zatoką dla pojazdów. Sporna część działki o powierzchni [...] nigdy, nie została włączona w linie rozgraniczające ulicy [...] czego świadectwem jest zachowana do dzisiaj jeszcze wyżej wspomniana przedwojenna podmurówka pod ogrodzeniem. W konsekwencji, ta cześć gruntu pozostaje nadal nierozliczona. Nadto, w aktach sprawy, brak jest dowodu zajęcia gruntu pod jakąkolwiek inwestycję. Przesłanka wskazana w art. 215 u.g.n. może być ustalona jedynie na podstawie dowodów potwierdzających fakt i datę zajęcia gruntu pod inwestycję (wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 czerwca 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 269/08). T. S., zarzucił organowi brak przeprowadzenia oględzin przedmiotowej nieruchomości, a także opieszałość organu w załatwianiu sprawy w sytuacji gdy prawie dwa lata temu zapadł wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, sygn. I SAB/Wa 387/11, w którym stwierdzono, że bezczynność Prezydenta W. w załatwianiu sprawy ma miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Skarga zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek nie z wszystkich przyczyn w niej podniesionych.

W ocenie Sądu, zarówno zaskarżona decyzja Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 2012 r., ja i ją poprzedzająca decyzja Prezydenta W. z dnia [...] lipca 2012 r., naruszają prawo, zaś naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy.

Podstawę materialnoprawną decyzji organu pierwszej instancji stanowił m. in. art. 215 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.) - dalej "u.g.n.". Zgodnie z brzmieniem art. 215 ust. 2 u.g.n. Przepisy ustawy dotyczące odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości stosuje się odpowiednio do domu jednorodzinnego, jeżeli przeszedł on na własność państwa po dniu 5 kwietnia 1958 r., oraz do działki, która przed dniem wejścia w życie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze [...] mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, jeżeli poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 r. W ramach przyznanego odszkodowania poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni mogą otrzymać w użytkowanie wieczyste działkę pod budowę domu jednorodzinnego.

Omawiany przepis w odniesieniu do działki przewiduje więc dwa kryteria, od których uzależnione jest uzyskanie odszkodowania. Po pierwsze - działka przed dniem wejścia w życie dekretu mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne (tj. przed dniem 21 listopada 1945 r.), po drugie - poprzedni właściciel lub jego następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 r. Oba warunki muszą być spełnione kumulatywnie. Przepis nie wprowadza żadnych dodatkowych kryteriów, jak np. "działka zabudowana" czy "działka niezabudowana", lecz posługuje się określeniem "działka, która mogła być przed dniem wejścia w życie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne" (zob. wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 lutego 2006 r., sygn. akt I SA/Wa 921/05, LEX nr 203893). Z uwagi na to, że ustawodawca użył w przepisie art. 215 ust. 2 u.g.n. zwrotu "mogła być przeznaczona", w ocenie Sądu, możliwość przeznaczenia działki pod budownictwo jednorodzinne należy oceniać na podstawie planu zabudowania istniejącego w dniu wejścia w życie dekretu (zob. wyrok NSA z dnia 9 maja 1994 r., sygn. akt IV SA 726/93 - niepubl., i z dnia 8 stycznia 1996 r. sygn. akt. IV SA 959/93 - niepubl.). Otrzymanie odszkodowania za działkę, przez poprzedniego właściciela lub jego następców prawnych, jest natomiast uzależnione od utraty władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 r. Chodzi przy tym o faktyczne pozbawienie władania i udowodnienie, że nie istniała możliwość władania działką przez poprzedniego właściciela czy następcę prawnego.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne i rozważania na stan przedmiotowej sprawy, należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia organów administracji były przedwczesne.

I tak, organy obu instancji uznały, że w rozpatrywanej sprawie nie została spełniona żadna z dwóch przesłanek wynikających z art. 215 u.g.n. Wynika to z faktu, że sporna część nieruchomości hipotecznej (pochodząca z dawnego placu nr [...], a wchodząca w skład obecnej działki ewidencyjnej nr [...] nie mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, gdyż stanowiła przed II wojną światową ulicę [...], jak również stanowi obecnie. W ocenie organów, istnienie ulicy [...] wynika bezspornie z planu zatwierdzonego przez Ministerstwo Robót Budowlanych w dniu 11 sierpnia 1931 r., planu hipotecznego nieruchomości tego terenu z 1936 r., oraz planu przedwojennego [...]. Okoliczność położenia części spornej działki w liniach rozgraniczających ulicy [...] wynika także, zdaniem Wojewody, z porównania położenia części dawnego placu nr [...] (uwidocznionego w treści ww. planu hipotecznego z 1936 r. oraz na zdjęciach lotniczych z 1936 r.) - z wypisem i wyrysem z rejestru gruntów z dnia [...] stycznia 2006 r., przedstawiającym działkę nr [...], jak również z aktualnej mapy sytuacyjnej nieruchomości KW [...]. Zdaniem organów obu instancji, powyższe ustalenia mają wpływ na ocenę drugiej przesłanki, wynikającej z art. 215 ust. 2 u.g.n.. Skoro bowiem ulica [...] istniała już w okresie przedwojennym, to tym samym dawni właściciele nieruchomości położonej przy ul. [...], bądź ich następcy prawni utracili faktyczną możliwość władania tą częścią nieruchomości przed dniem 5 kwietnia 1958 r., a nie po dniu 5 kwietnia 1958 r.

W ocenie Sądu, z przywoływanej wyżej dokumentacji, tak jednoznacznego stanowiska wywieść nie można. Należy zwrócić bowiem uwagę, że przynależność spornej części nieruchomości do drogi powinna jednoznacznie wynikać z dokumentu geodezyjnego sporządzonego przez osobę uprawnioną, np. z mapy z zaznaczeniem granicy działki – [...] przed wejściem w życie dekretu z 1945 r. (z uwzględnieniem jej położenia i przeznaczenia w planie zabudowy miasta W.) z nakładką na tę mapę z zaznaczonymi granicami obecnej spornej części działki. Takiego dokumentu zaś w aktach sprawy niewątpliwie brak. Przy czym, wymagane jest aby skonkretyzować jaki numer ewidencyjny stanowi aktualnie sporna część działki pochodząca z placu nr [...] (ewentualnie w skład jakiej działki ewidencyjnej aktualnie wchodzi), z powołaniem dokumentów z jakich to wynika i z uwzględnieniem historycznych przekształceń. Wprawdzie organ pierwszej instancji wskazał, że sporna część gruntu wchodzi aktualnie w skład działki ewidencyjnej nr [...], jednakże nie wynika to z sentencji decyzji orzekającej o odmowie przyznania odszkodowania, która w sposób jasny powinna identyfikować działkę, której rozstrzygnięcie dotyczy. Ponadto organy obu instancji nie sprecyzowały czy działka nr [...] jest tożsama w jakiś sposób z działką nr [...], na którą powołuje się Urząd Miasta W. w piśmie z dnia [...] stycznia 2006 r., dotyczącym informacji co do rozliczenia hipoteki [...]. Z pisma tego wynika bowiem, że w skład dawnej działki nr [...] wchodzi działka nr [...].

Ponadto, Sąd zauważa, że organy administracji, uzasadniając swoje rozstrzygnięcie powołały się na ogólny plan z 1931 r., plan hipoteczny nieruchomości z 1936 r., zdjęcia lotnicze (które nie stanowią dokumentu w rozumieniu przepisów prawa), z których to materiałów wynika jedynie, że wzdłuż placu nr [...] istniała ulica [...]. Z dokumentów tych nie wynika, że sporna część działki (reszta placu nr [...] znajdowała się w granicach drogi ulicy [...]. Do konstatacji takiej nie prowadzi, wbrew twierdzeniu Wojewody, porównanie położenia części dawnego placu nr [...] z wypisem i wyrysem z rejestru gruntów z dnia [...] stycznia 2006 r., przedstawiającym działkę nr [...], jak również z aktualnej mapy sytuacyjnej nieruchomości KW [...] dotyczącej działki nr [...]. Z dokumentów tych nie wynika również czy była to ulica o charakterze publicznym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Z 1921 r., Nr 6, poz. 32), obowiązującej na dzień wejścia w życie dekretu z 1945 r., czy też o innym przeznaczeniu. Zgodnie bowiem z art. 3 tej ustawy wszelkie urządzenia, które znajdują się na torze jezdnym lub tuż obok niego jak: mosty, tamy, nasypy, rowy, place składowe na materiały drogowe, budynki drogowe itp. stanowią przynależność drogi publicznej. Tylko w takiej więc sytuacji można by było mówić o przynależności, na dzień wejścia w życie dekretu, spornej części gruntu do ulicy [...], i to przy założeniu, że ulica [...] była ulicą o charakterze publicznym. Ponadto Sąd zwraca uwagę, że pojęcie linii granicznych (rozgraniczających) drogę zostało wprowadzone dopiero ustawą z dnia 21 czerwca 1985 r. o drogach publicznych (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 260 ze zm.), tym samym twierdzenie Wojewody, w sytuacji oceny stanu faktycznego przed dniem wejścia w życie dekretu z 1945 r., że sporna część działki leżała w liniach rozgraniczających ulicę [...] jest nieuprawnione.

Sąd podkreśla, że odmowa przyznania odszkodowania możliwa jest jedynie wówczas jeżeli organ bezspornie wykaże, że przed dniem 21 listopada 1945 r. działka nie mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, opierając się przy tym na jasnych i czytelnych dokumentach geodezyjnych, sporządzonych przez uprawnioną osobę, mających oparcie na stosownym planie zabudowy, a także innych dokumentach historycznych. Zdaniem Sądu, indywidualne oznaczanie kolorami granic nieruchomości (i to jeszcze w sposób nieczytelny) przez pracowników organu pierwszej instancji (z odwołaniem się także do zdjęć lotniczych) jest nie wystarczające.

Tym samym wobec niewyjaśnienia powyższej okoliczności nie jest możliwa ocena drugiej przesłanki z art. 215 ust. 2 u.g.n. Skoro bowiem nie wykazano zajęcia reszty placu nr [...] na ulicę [...], to tym samym nie można oceniać z jaką datą właściciel lub jego następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania tą częścią działki.

Wobec powyższego, zdaniem Sądu, organy naruszyły przepisy art. 7, 77 § 1, 80, 107 § 3 k.p.a. w związku z art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, które to naruszenie mogło mieć wpływ na wynik sprawy.

Co do zarzutu naruszenia art. 35 k.p.a., dotyczącego załatwiania spraw bez zbędnej zwłoki, Sąd zauważa, że sądowa kontrola zaskarżonej decyzji sprowadzała się do jej oceny pod kątem ewentualnego naruszenia przepisów prawa procesowego i materialnego, a nie do oceny czy działanie organu cechowała przewlekłość, czy bezczynność, gdyż ta kwestia oceniana jest w odrębnym postepowaniu,

Ponownie rozpoznając sprawę organ weźmie pod uwagę powyższe. Przede wszystkim organ ustali, poprzez uzyskanie stosownych dokumentów geodezyjnych, o których Sąd wspomniał wyżej, czy sporna część nieruchomości była przynależna do drogi [...] przed dniem wejścia w życie dekretu z 1945 r., z powołaniem się na podstawy prawne tej przynależności. Dopiero, w zależności od tych ustaleń, dokona oceny drugiej przesłanki z art. 215 ust. 2 u.g.n.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c) oraz art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.) - orzekł jak w sentencji.

-----------------------

10