VI SA/Wa 1236/13

Uzasadnienie

Zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie uchwałą Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia [...] lutego 2013 r. po rozpoznaniu odwołania K.H. od uchwały Okręgowej Rady Adwokackiej w B. z dnia [...] listopada 2012 roku, w sprawie odmowy wpisu na listę aplikantów adwokackich, na podstawie przepisu art. 58 pkt 8 ustawy Prawo o adwokaturze uchwaliło jednogłośnie w głosowaniu tajnym: utrzymać zaskarżoną uchwałę w mocy.

Organ odwoławczy uznał za uzasadniony zarzut postawiony skarżącemu K.H., iż reklamując swoją działalność gospodarczą w zakresie doradztwa prawnego na stronach internetowych używa określenia "H. K." co stanowi naruszenie zasad, którymi kieruje się samorząd adwokacki.

Stanowisko Zainteresowanego, jakoby określenie powyższe powstało bez jego udziału i było wyłącznie wynikiem wyrażenia zgody na bezpłatne zamieszczenie numeru telefonu w Panoramie Firm i Polskich Książkach Telefonicznych nie jest wg Prezydium NRA przekonywujące, gdyż należy przyjąć, że instytucje te zamieszczają informacje zgodnie z treścią zgłoszenia osoby zainteresowanej. Twierdzenie Zainteresowanego, że ..."pojawienie się nazwy "kancelaria adwokacka" było wyłącznie skutkiem działania twórców stron internetowych, wynikającą z chęci wzbogacenia bazy danych czy "uatrakcyjnienia" zawartości stron..." (str. 2 odwołania) jest wyłącznie twierdzeniem nie popartym żadnym dowodem, chociażby w postaci pisma wyrażającego zgodę Zainteresowanego na zamieszczenie numeru telefonu w tych wydawnictwach z prawidłowo określonym charakterem działalności gospodarczej. Skoro Zainteresowany posiada obecnie świadomość, iż czyni mu się zarzut z powodu reklamy zamieszczonej na stronie internetowej, winien nadto wykazać, iż podejmował starania, aby usunięto treści reklamowe, zamieszczone przez twórców strony internetowej niezgodnie z jego intencją.

Żadne tego rodzaju działania nie zostały przez Zainteresowanego wykazane, a treść reklamy na k. 46 i 47 akt adm. nie budzi wątpliwości, co do bezprawnego używania określenia "kancelaria adwokacka" sugerującego, że Zainteresowany - jako jedyna osoba działająca w tej firmie - jest adwokatem, który to tytuł zawodowy podlega ochronie prawnej na podstawie przepisu art. 1 ust. 4 ustawy - Prawo o adwokaturze.

W tej sytuacji Prezydium NRA podzieliło stanowisko ORA w B., że postępowanie Zainteresowanego w tej kwestii świadczy o braku rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu adwokata.

Prezydium NRA podzieliło przytoczoną w uzasadnieniu uchwały ORA w B. argumentację, że skoro pojęcie rękojmi jest równoznaczne z poręczeniem, zagwarantowaniem, zapewnieniem, że z racji posiadanych cech, zawód adwokata, jako zawód zaufania publicznego, będzie wykonywany prawidłowo - to powoływanie się przez Wnioskodawcę, na tytuł, do którego dopiero aspiruje, z całą pewnością to zaufanie nadużywa.

W skardze do tutejszego Sądu na powyższą uchwałę Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej K. H. wniósł o uchylenie zaskarżonej uchwały i orzeczenie o wpisie na listę aplikantów adwokackich oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi zarzucił, iż został błędnie pouczony o możliwości zaskarżenia w/w uchwały oraz wskazał, że została ona podjęta z uchybieniem ustawowego terminu do jej podjęcia.

Ponadto, w jego ocenie, organ odwoławczy nie zapoznał się (lub uczynił to bardzo pobieżnie) z treścią odwołania od uchwały Okręgowej Rady Adwokackiej w którym:

- oświadczył, że nie reklamuje swojej działalności w żadnych formach masowego przekazu, w tym w internecie. Nie posiada strony internetowej, nie świadczy usług przez internet, nigdy też nie zlecał ani nie wyrażał zgody na umieszczenie jego danych na stronach internetowych, z wyjątkiem jednorazowej zgody na bezpłatne zamieszczenie numeru telefonu wydawnictwie Panorama Firm (wobec braku jakiegokolwiek wpisu w Polskich Książkach Telefonicznych wątpliwość co do udzielenia zgody temu wydawnictwu wyrażoną w odwołaniu spójnikiem "i/lub" można uznać za niebyłą). Obecnie, w internetowym wydaniu Panoramy Firm, w dziale "usługi sekretarskie", pod prawidłową nazwą "kancelaria prawna", istnieje wyłącznie jego adres domowy (pod którym nie prowadzi działalności), brak jest numeru telefonu; nie ma innych form kontaktu.

Wszelkie pozostałe wpisy istniejące w internecie powstały bez jego wiedzy i woli.

- w oparciu o wyniki wyszukiwania w przeglądarce Google wykazał (załączając wydruk 10 stron wyników wyszukiwania), że wpisy nieprawidłowe, z użyciem nazwy "kancelaria adwokacka" stanowią znaczną mniejszość tj. około 1/7 wpisów dotyczących jego działalności gospodarczej, pozostała część 6/7 wskazuje nazwę "usługi prawne" lub "kancelaria prawna";

- wykazał, że wszystkie wpisy, zarówno prawidłowo określające jego działalność jak i te podające nazwę "kancelaria adwokacka" zawierają nieaktualne dane tj. adres domowy, pod którym w rzeczywistości nigdy nie prowadził działalności oraz numer telefonu, którego nie posiada już od blisko 6 lat (w załączeniu przedstawił wypowiedzenie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych), brak jest jakichkolwiek innych form kontaktu; zauważył też, że dane wykorzystane do dokonania wpisów, zostały prawdopodobnie uzyskane (nie skopiowane) z nieaktualnej od 6 lat książki telefonicznej;

- wskazał, że z uwagi na nieaktualność danych na stronach internetowych nie jest w praktyce możliwe skorzystanie z jego usług przez potencjalnych klientów;

- zwrócił uwagę Rady, że większość wpisów w internecie zamieszczana jest bez wiedzy i zgody osób, których dotyczą, powszechnie też znane są zjawiska nieuprawnionego wykorzystywania danych, kradzieży tożsamości czy tworzenia fikcyjnych kont na portalach społecznościowych. Zamieszczający takie wpisy ignorują prawa czy zgodę osób, których dane wykorzystują. Proceder ten miał również miejsce w jego przypadku.

Skarżący nie zgodził się z zarzutem organu, że zgodził się na bezpłatne zamieszczenie numeru telefonu w Panoramie Firm i jest odpowiedzialny za treść zamieszczonych tam danych. Zarzut ten jest dla strony całkowicie niezrozumiały ponieważ w Panoramie Firm, jedynym wydawnictwie, któremu udzielił zgody, jego działalność została określona zgodnie z wpisem do ewidencji jako "kancelaria prawna" i zamieszczona w dziale "usługi sekretarskie". W tej sytuacji nie widzi powodu by przedstawiać swoją zgodę na piśmie (zgoda była udzielona telefonicznie), skoro wpis (choć nieaktualny) jest, co do nazwy działalności, prawidłowy.

K. H. nie podzielił także zarzutu że nie podjął starań by usunąć treści reklamowe zamieszczone niezgodnie z jego intencją. Sporne treści reklamowe nie zostały bowiem zamieszczone niezgodnie z jego intencją, lecz bez jego intencji. Według skarżącego nie ma on obowiązku reagowania na każdy, dotyczący jego osoby w internecie, który ktokolwiek, w dowolnym momencie, może zamieścić w sieci, jak też narażania swego bezpieczeństwa przez logowanie się na podejrzanych stronach internetowych. Skarżący akcentuje, że witryny tworzone są niejednokrotnie w celach przestępczych. Twórcy takich stron, zdając sobie sprawę z nielegalności swego procederu lub działania na granicy prawa, najczęściej też nie podają adresu siedziby (wśród 6 stron, na których znalazł swoje dane z użyciem nazwy "kancelaria adwokacka" tylko na jednej znajdował się adres siedziby wydawcy). Odwiedzanie takich stron i próba sprostowania bądź usunięcia zamieszczonych tam informacji może powodować zainfekowanie komputera lub wyłudzenie istotnych danych.

Skarżący podkreśla, że reakcja na działania naruszające jego dobre imię nie jest jego obowiązkiem ale prawem. Dlatego też, opierając się na przepisach ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, [...] marca br. w Komendzie Powiatowej Policji w Z., złożył żądanie ścigania administratorów stron internetowych: www.wpolsce24.pl, www.infoprawnicy.pl, www.prawnik.pl, www.adwokaci24.com, www.przegląd-firm.pl, www.mapamiasta.info/katalog_firm, ewentualnie innych osób, dopuszczających się wykroczenia, rozpowszechniania nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji o działalności gospodarczej i świadczonych przeze niego usługach, a także zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przetwarzania danych osobowych przez nieuprawnionego oraz niedopełnienia obowiązku poinformowania osoby, której dane dotyczą o jej prawach, jakiego dopuścili się administratorzy wymienionych stron internetowych. Na dowód czego przedstawił odpis ww. zawiadomienia.

Skarżący podkreślił również, że podejrzenia celowego działania na jego szkodę może wzbudzać fakt, że wpisy z nazwą "kancelaria adwokacka", które w czasie sporządzania odwołania do NRA znajdowały się na trzech stronach internetowych: www.wpolsce24.pl, www.infoprawnicy.pl, www.prawnik.pl (dowód: załączone do odwołania wydruki wyników wyszukiwania), pojawiły się również na kolejnych trzech stronach: www.adwokaci24.com, www.przegląd-firm.pl, www.mapamiasta.info/katalog_firm.

W przedstawionych okolicznościach zaskarżoną uchwałę skarżący uznał za wyjątkowo krzywdzącą.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Dodatkowo w piśmie z dnia [...] października 2013 r. skarżący przedstawił stronę z wydanej w 2010 r. książki telefonicznej Panorama Firm oraz bieżący wydruk strony internetowej Panoramy Firm, zawierające nieaktualne dane teleadresowe skarżącego oraz że wpis w Panoramie Firm nie zawiera nazwy "adwokat" w żadnej formie.

Ponadto przy piśmie z dnia [...] listopada 2013 r. skarżący przedłożył Sądowi postanowienie z dnia [...] października 2013 r. o umorzeniu dochodzenia w sprawie nieuprawnionego przetwarzania danych dotyczących działalności gospodarczej K.H. przez administratorów portali o profilu prawniczym w okresie od listopada 2012 r. do marca 2013 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Ocena działalności organów administracji publicznej dokonywana przez właściwy wojewódzki sąd administracyjny sprowadza się do kontroli prawidłowości zarówno materialnych jak i procesowych aspektów stosunku administracyjnoprawnego, skonkretyzowanego w zaskarżonej decyzji. Dla wyeliminowania z obrotu prawnego zaskarżonego aktu niezbędne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, albo przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a-c Ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zwaną dalej p.p.s.a. (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skarga jest uzasadniona albowiem zarówno zaskarżona jak i poprzedzająca ją uchwała organów samorządu adwokackiego naruszają prawo w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik rozstrzygnięcia.

W związku ze zgłoszonym przez K. H. w skardze do tutejszego Sądu wnioskiem o "uchylenie zaskarżonej uchwały i orzeczenie o wpisie skarżącego na listę aplikantów adwokackich" należy w pierwszej kolejności wyjaśnić, że w świetle obowiązującej struktury sądowej kontroli decyzji administracyjnej nie ma wątpliwości, iż kontrola sądu, co do zgodności zaskarżonych decyzji (uchwał) z prawem nie powinna wkraczać w sferę bezpośredniego rozstrzygania sprawy administracyjnej, co należy do właściwości organów administracji. Takiemu rozróżnieniu postępowania administracyjnego od postępowania sądowoadministracyjnego odpowiada określona w art. 145 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (p.p.s.a.) wyłącznie kasacyjna w stosunku do zaskarżonych rozstrzygnięć kompetencja sądu administracyjnego, który uwzględniając skargę uchyla zaskarżoną decyzję (stwierdza jej nieważność), aby organ ponownie rozpoznał sprawę, biorąc pod uwagę stwierdzone wadliwości.

Wobec powyższego, reasumując ten wątek rozważań stwierdzić należy, że pomimo uchylenia zaskarżonych uchwał, żądanie K. H. wydania przez Sąd orzeczenia o wpisie skarżącego na listę aplikantów adwokackich nie może być wzięte pod uwagę, gdyż nie znajduje uzasadnienia w treści art. 145 § 1 p.p.s.a. wskazującego rodzaje rozstrzygnięć sądu w przypadku uwzględnienia skargi.

Zgodnie z przepisem art. 75 ust. 2 ustawy Prawo o adwokaturze (tj. Dz. U. z 2009, Nr 146, poz. 1188, zwana dalej p.o. a) aplikantem adwokackim może być osoba, która spełnia warunki określone w art. 65 pkt 1-3 i uzyskała pozytywną ocenę z egzaminu wstępnego.

Wpis na listę aplikantów adwokackich następuje na podstawie uchwały okręgowej rady adwokackiej właściwej ze względu na miejsce złożenia zgłoszenia, o którym mowa w art. 75c ust. 2 p.o.a.

Uzyskanie przez kandydata pozytywnego wyniku z egzaminu wstępnego uprawnia go do złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów adwokackich w ciągu 2 lat od dnia doręczenia uchwały o wyniku egzaminu wstępnego (ust. 3).

W myśl ust. 4 cytowanego przepisu nie można odmówić wpisu osobie spełniającej warunki, o których mowa w ust. 2 i 3.

Do aplikantów adwokackich oraz do postępowania o wpis na listę aplikantów adwokackich przepisy art. 6-8 p.o.a., art. 68 ust. 1 i ust. 3 pkt 1 p.o.a oraz ust. 4 stosuje się odpowiednio (ust. 5).

Okręgowa rada adwokacka podejmuje uchwałę w sprawie wpisu na listę aplikantów adwokackich w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku (ust. 6).

Od uchwały, o której mowa w ust. 6, służy odwołanie do prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej w terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały (ust. 7).

Od ostatecznej uchwały odmawiającej wpisu na listę aplikantów adwokackich zainteresowanemu służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały (ust. 8).

Z kolei zgodnie z art. 65 pkt 1 p.o.a. na listę adwokatów (na mocy art. 75 ust. 2 p.o.a. - także aplikantem adwokackim) może być wpisany ten, kto jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata (aplikanta adwokackiego).

Wprowadzając warunek rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu, ustawodawca wskazał, że ustalenie tej przesłanki jest efektem oceny cech charakteru i dotychczasowego zachowania. Oprócz tych dwóch elementów przepis ten nie zawiera żadnej innej przesłanki składającej się na pojęcie rękojmi.

Pojęcie "rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu adwokata" zdefiniowane zostało w orzecznictwie Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego jako zespół cech osobistych charakteru i zachowań składających się na wizerunek osoby zaufania publicznego, na której nie ciążą żadne zarzuty podważające jej wiarygodność. A zatem na rękojmię należytego wykonywania zawodu adwokata w rozumieniu art. 65 pkt 1 p.o.a. składają się dwa elementy: cechy charakteru i dotychczasowe zachowanie osoby pragnącej zostać adwokatem.

O nieskazitelności charakteru świadczą takie przymioty osobiste jak: uczciwość w życiu prywatnym i zawodowym, uczynność, pracowitość, poczucie odpowiedzialności za własne słowa i czyny, stanowczość, odwaga cywilna, samokrytycyzm, umiejętność zgodnego współżycia z otoczeniem.

Wyrażenie ustawowe "dotychczasowe zachowanie" oznacza zachowanie - postępowanie osoby ubiegającej się o wpis na listę radców prawnych - do czasu wpisania na tę listę i to takie zachowanie, postępowanie, odpowiadające ocenom moralnym i etycznym, gwarantujące właściwe wykonywanie zawodu radcy prawnego, (wyrok NSA z dnia 5 kwietnia 2001 r., sygn. akt II SA 725/00). Pojęcie "rękojmi" to uroczyste poręczenie, zagwarantowanie, zapewnienie, że z racji posiadanych cech zawód zaufania publicznego, w tym wypadku adwokata, będzie wykonywany prawidłowo.

Brak rękojmi należytego wykonywania zawodu adwokata jest więc implikacją braku nieskazitelnego charakteru i dotychczasowego zachowania odpowiadającego ocenom moralnym i etycznym. Są to pojęcia jednolite i niepodzielne.

W niniejszej sprawie uznano ostatecznie, że K. H. nie daje rękojmi do prawidłowego wykonywania zawodu w rozumieniu art. 65 p.o.a.

U podstaw negatywnej oceny przesłanki merytorycznej legła informacja, że skarżący, który od 2005 r. prowadzi samodzielną działalność gospodarczą w zakresie doradztwa prawnego, reklamuje ją na stronach internetowych pod szyldem: H.K. k. 46, 47 akt adm.). Organ nie uznał za przekonywujące wyjaśnień skarżącego, że adres znajdujący się w internetowej wyszukiwarce znalazł się tam bez jego zgody, czy wręcz inicjatywy. Zdaniem organu, twierdzenie K. H., że .. "pojawienie się nazwy "kancelaria adwokacka" było wyłącznie skutkiem działania twórców stron internetowych, wynikającą, z chęci wzbogacenia bazy danych czy "uatrakcyjnienia" zawartości stron .. " jest wyłącznie twierdzeniem nie popartym żadnym dowodem, chociażby w postaci pisma wyrażającego zgodę zainteresowanego na zamieszczenie numeru telefonu w wydawnictwach - Panoramie Firm i Polskich Książkach Telefonicznych - z prawidłowo określonym charakterem działalności gospodarczej. Prezydium NRA zarzuciło także skarżącemu, że skoro posiada obecnie świadomość, iż czyni mu się zarzut z powodu reklamy zamieszczonej na stronie internetowej, winien nadto wykazać, iż podejmował starania, aby usunięto treści reklamowe, zamieszczone przez twórców strony internetowej niezgodnie z jego intencją, czego jednak nie uczynił.

Przed dokonaniem merytorycznej oceny argumentacji Prezydium NRA w aspekcie trafności przyjętego kierunku rozstrzygnięcia wniosku K. H. o wpis na listę aplikantów adwokackich należy wpierw poczynić kilka uwag o charakterze ogólnym.

Zawód adwokata wiąże się ze szczególną rolą jaką pełnią osoby wykonujące zawody zaufania publicznego. Ustrojowym źródłem funkcjonowania tego szczególnego kręgu zawodów stanowi art. 17 Konstytucji RP. Tym samym zawód zaufania publicznego jest instytucją konstytucyjną. A tytuł zawodowy atrybutem jego wykonywania.

Wykonywanie zawodu zaufania publicznego związane jest z przynależnością do odpowiedniego samorządu zawodowego, któremu powierzone zostały szczególne uprawnienia wobec swoich członków. Mają one charakter zarówno organizacyjny, jak również gwarancyjny. Nie wdając się w tym miejscu w rozważania dotyczące rozumienia pojęć funkcji organizacyjnej i funkcji gwarancyjnej samorządu zawodowego należy stwierdzić, iż pomimo braku legalnej definicji pojęcia zawodu zaufania publicznego, jego wykonywanie wiąże się zarówno z katalogiem uprawnień, jak również z szeregiem szczególnych obowiązków wynikających z przepisów samorządowych i powszechnie obowiązujących.

Istotą wykonywania zawodu zaufania publicznego jest świadczenie usług na najwyższym profesjonalnym poziomie, gwarantowanym przez strukturę samorządową. Stąd, osoby korzystające z usług przedstawicieli zawodów zaufania publicznego powinny mieć możliwość jednoznacznej ich identyfikacji tak, aby jeszcze przed nawiązaniem współpracy uzyskać gwarancję, iż powierzają wykonanie usługi osobom dającym rękojmię jej należytego wykonania. Istotna z tego punktu widzenia jest zatem możliwość identyfikacji osób wykonujących zawody zaufania publicznego, przez ich klientów.

Klient, nie zawsze będąc profesjonalistą, nie musi być zorientowany w szeregu prawnych aspektów nadających kompetencję do wykonywania danego zawodu. Stąd dla klienta szczególnie istotny jest tytuł jakim posługuje się przedstawiciel zawodu zaufania publicznego. Chcąc zwrócić się o pomoc prawną klienci kierują się, co do zasady, do adwokatów lub radców prawnych w zależności od zakresu oczekiwanej pomocy.

Przepisy regulujące funkcjonowanie zawodów prawniczych w sposób jednoznaczny definiują siatkę pojęciową tytułów zawodowych osób świadczących usługi w tym zakresie. Możliwość używania tytułu adwokata lub radcy prawnego uzyskują osoby wpisane na listę adwokatów lub radców prawnych. Korzystając z usługi np. adwokata, klient ma pewność, iż prawnik jest członkiem samorządu zawodowego, odbył stosowną praktykę zawodową, podlega sądownictwu dyscyplinarnemu, jest zobowiązany do stosowania zasad etycznych oraz posiada ubezpieczenie OC swojej działalności. Tytuł zawodowy "adwokat" podlega ochronie prawnej (art. 1 ust 4 ustawy Prawo o adwokaturze). Ochrona prawna tego tytułu oznacza również wymóg posługiwania się nim przez osobę wykonującą dany zawód.

Jednocześnie, korzystając z usług doradców prawnych nie będących członkami samorządu zawodowego, a tym samym bez ukończonej aplikacji, klienci powinni mieć świadomość, iż osoby te nie podlegają szczególnym obowiązkom wynikającym z przynależności samorządowej, a wyboru takiego mogą dokonać ze świadomością i na własne ryzyko. Kryterium jakie może zostać przyjęte do dokonania wyboru jest ustalenie jakim tytułem zawodowym posługuje się dany prawnik.

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne na grunt rozpatrywanej sprawy wypada przypomnieć, że skarżący K. H.od 2005 r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie doradztwa prawnego. Nie ma prawa do posługiwania się tytułem zawodowym "adwokat" gdyż o uzyskanie tego tytułu dopiero zabiega. Niewątpliwie zatem w razie wykazania, że skarżący powoływał się na tytuł adwokata należałoby uznać, że nadużywa zaufanie i nie daje rękojmi należytego wykonywania zawodu, co w konsekwencji prowadziłoby do wniosku o niespełnieniu przez K. H. przesłanki z art. 65 pkt 1 p.o.a. niezbędnej dla uzyskania pozytywnej decyzji o wpisie na listę aplikantów adwokackich. W realiach rozpatrywanego przypadku nie można jednak uznać, że organy samorządu adwokackiego rozpoznały sprawę w sposób wszechstronny i wyczerpujący. Tym samym, zdaniem Sądu, wydane rozstrzygnięcia zostały podjęte z naruszeniem art. 7, art. 77 § 1, art. 80 oraz art. 107 § 3 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Należy bowiem podkreślić, że Prezydium NRA, jak również Okręgowa Rada Adwokacka w B. przy wydawaniu uchwały były związane rygorami procedury administracyjnej, określającej obowiązki organów w zakresie sposobu przeprowadzenia postępowania, jak również końcowego rozstrzygnięcia sprawy. Związanie rygorami procedury administracyjnej oznacza, że organy administracji obowiązane są m.in. do przestrzegania zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa (art. 8 k.p.a.). Z zasady tej wynika przede wszystkim wymóg praworządnego i sprawiedliwego prowadzenia postępowania i rozstrzygnięcia sprawy przez organ administracji publicznej, co jest zasadniczą treścią zasady praworządności. Tylko postępowanie odpowiadające takim wymogom i decyzje (uchwały) wydane w wyniku postępowania tak ukształtowanego mogą wzbudzać zaufanie obywateli do organów administracji publicznej, nawet wtedy, gdy decyzje administracyjne (uchwały) nie uwzględniają żądań strony.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 grudnia 1984 r. sygn. akt III SA 729/84, ONSA 1984, nr 2 poz. 117, podkreślił, że w celu realizacji tej zasady konieczne jest przede wszystkim ścisłe przestrzeganie prawa, zwłaszcza w zakresie dokładnego wyjaśnienia okoliczności sprawy, konkretnego ustosunkowania się do żądań i twierdzeń strony (...). Organ administracji jest ponadto obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i ocenić cały materiał dowodowy (art. 7, 77 i 80 k.p.a.) oraz uzasadnić swoje rozstrzygnięcie według wymagań określonych w przepisach art. 107 § 3 k.p.a.

W rozpoznawanej sprawie zaskarżona uchwała, jak również uchwała ją poprzedzająca nie spełniały wskazanych wyżej kryteriów.

Uznanie, że skarżący nie daje rękojmi należytego wykonywania zawodu adwokata z uwagi na to, że w toku prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w zakresie doradztwa prawnego posługiwał się na stronach internetowych szyldem Kancelaria Adwokacka jest, według oceny Sądu, za daleko idące.

Sąd nie podzielił stanowiska Prezydium, że w ten sposób K. H. w sposób nieuprawniony posługuje się tytułem adwokata. Nie jest oczywiście przy tym kwestionowane, również przez skarżącego, że na k.46 i 47 akt adm. znajdują się wydruki ze stron internetowych na których faktycznie widnieje zapis "H. K.". Jednakże w odwołaniu od uchwały ORA skarżący wyjaśniał, że nigdy nie zlecał ani nie wyrażał zgody na umieszczanie jego danych na stronach internetowych. Podał, że wyraził jedynie zgodę na bezpłatne umieszczenie numeru telefonu w Panoramie Firm i/lub Polskich Książkach Telefonicznych. Przy czym podkreślił, że w internetowym wydaniu Panoramy Firm, w dziale "usługi sekretarskie" istnieje wyłącznie jego adres domowy (pod którym nie prowadzi działalności), brak jest numeru telefonu. W internetowym wydaniu PKT nie istnieje żaden wpis. Skarżący akcentował, że po sprawdzeniu w wyszukiwarce Google na 36 wyników, 31 wpisów poprawnie określało zakres jego działalności, natomiast w 5 wpisach użyto nazwy "kancelaria adwokacka" przy czym wskazano w nich nieaktualne dane dotyczące adresu, a także numer telefonu nieaktualny od 6 lat, na dowód czego załączył wypowiedzenie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych złożone u operatora w dniu [...] stycznia 2007 r.

Tymczasem Prezydium NRA utrzymując w mocy zaskarżoną uchwałę ORA w B. o odmowie wpisu skarżącego na listę aplikantów adwokackich odniosło się do wyjaśnień K. H. pobieżnie o czym świadczy wyprowadzony przez ten organ wniosek, że instytucje takie jak Panorama Firm czy Polskie Książki Telefoniczne zamieszczają informacje zgodne z treścią zgłoszenia osoby zainteresowanej, tymczasem skarżący nie przedłożył żadnego dowodu, choćby w postaci pisma wyrażającego zgodę zainteresowanego na zamieszczenie numeru telefonu w wydawnictwach - Panoramie Firm i Polskich Książkach Telefonicznych - z prawidłowo określonym charakterem działalności gospodarczej. Jak wynika z kontekstu zaskarżonej uchwały, powyższy dowód miałby służyć obaleniu zarzutu, że K. H., reklamując swoją działalność w zakresie doradztwa prawnego na stronach internetowych używa określenia "kancelaria adwokacka", innymi słowy, w sposób nieuprawniony posługuje się tytułem adwokata. W ocenie Sądu wniosek wyprowadzony przez organ nie może być uznany za prawidłowy. Zdaniem Sądu wniosek ten jest co najmniej przedwczesny. Organ nie wziął bowiem pod uwagę wyjaśnień skarżącego, których w uchwale w żaden sposób Prezydium NRA nie zakwestionowało, że w Panoramie Firm działalność skarżącego została przedstawiona prawidłowo, w dziale usługi sekretarskie a w Polskich Książkach Telefonicznych nie została wcale zamieszczona. Dlatego dowód wskazywany przez organ nie może mieć w istocie znaczenia dla wykazania okoliczności posługiwania się bądź nie, przez skarżącego nazwą kancelaria adwokacka. Tymczasem obydwa dowody na których organ oparł swoje rozstrzygnięcie pochodzą ze strony www.prawnik.pl (v. k. 46, 47). Ponadto, co należy zaakcentować, organ nie odniósł się do argumentów skarżącego popartych przez niego dowodem, że zarówno numer telefonu jak i adres zawarty w wydrukach na k. 46, 47 nie są aktualne, co ma świadczyć o wykorzystaniu danych skarżącego, bez jego wiedzy, przez twórców stron internetowych.

Uchylenie przez Sąd uchwały organu I instancji jest związane także z naruszeniem przez ten organ art. 10 § 1 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Zgodnie z tym przepisem, organy administracji publicznej zobowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów.

Należy zauważyć, że skarżący przed wydaniem rozstrzygnięcia przez ORA w B. z dnia [...] listopada 2012 r. nie został poinformowany o możliwości zapoznania się aktami sprawy, w tym z dowodami znajdującymi się na k. 46 - 47, stanowiącymi ostatecznie podstawę do wydania negatywnej dla niego uchwały.

Nie stworzono skarżącemu możliwości odniesienia się do tych dowodów, składania ewentualnych wniosków dowodowych, jeszcze przed wydaniem uchwały przez organ I instancji. Tym bardziej, że w toku niniejszego postępowania administracyjnego, jeszcze przed organem I instancji pismem z dnia [...] października 2012 r. (k. 45), otrzymanym przez stronę [...] października 2012 r., ORA w B. poinformowała skarżącego o innej (drugiej) przeszkodzie do uzyskania wpisu na listę aplikantów (brak złożenia oświadczenia lustracyjnego), która zresztą nie została podzielona w tej sprawie przez organ odwoławczy (v. uzasadnienie obydwu zapadłych uchwał). Podkreślenia przy tym wymaga, że jeden z wydruków ze stron internetowych (k. 47) został wygenerowany już w dniu [...] października 2012 r. a więc organ wpisowy miał wiedzę o tym dowodzie w dacie sporządzania ww. pisma z dnia [...] października 2012 r. skierowanego do skarżącego, a pomimo to, nie poinformował skarżącego o tym wydruku.

W odniesieniu do zarzutu skarżącego, że został błędnie pouczony o możliwości zaskarżenia uchwały z dnia [...] lutego 2013 r. należy stwierdzić, że faktycznie Prezydium NRA wadliwie wskazało w pouczeniu, iż przysługuje stronie odwołanie do Ministra Sprawiedliwości podczas gdy przysługiwała skarga do WSA w Warszawie. Tym niemniej stwierdzone uchybienie nie miało żadnego wpływu na wynik sprawy, bowiem skarżący wniósł skargę do tutejszego Sądu we właściwym trybie przewidzianym w art. 75 ust. 8 Prawa o adwokaturze. W tym stanie rzeczy omówiona wadliwość, co do pouczenia o środku zaskarżenia nie mogła prowadzić do uwzględnienia skargi.

Również zarzut podjęcia uchwały przez Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej oraz ORA w B. po upływie 30 dni odpowiednio od: doręczenia odwołania oraz od dnia złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów adwokackich nie może prowadzić do uwzględnienia skargi. Należy wskazać, że z zestawienia powyższych dat wynika, iż ORA w B. podjęła uchwałę w terminie o jakim mowa w art. 75 ust. 6 ustawy Prawo o adwokaturze .

Przekroczenie zaś 30-dniowego terminu do podjęcia uchwały przez Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej nie miało żadnego wpływu na wynik niniejszej sprawy.

W toku ponownego rozpoznania sprawy organ, stosownie do wymogów zawartych w art. 153 p.p.s.a., będzie związany oceną prawną i wskazaniami wyrażonymi w niniejszym wyroku.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. należało orzec jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O niewykonywaniu uchylonych uchwał orzeczono na podstawie art. 152 p.p.s.a.

Natomiast o kosztach postępowania obejmujących wpis sądowy w wysokości 200 złotych uiszczony przez skarżącego orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a.