II SA/Po 932/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 24 lipca 2013 r., [...] Wojewoda Wielkopolski (dalej powoływany jako "Wojewoda"), po rozpoznaniu odwołania S.D., utrzymał w mocy decyzję Starosty Poznańskiego (dalej powoływanego jako "Starosta") z dnia 13 maja 2013 r., [...], którą orzeczono o utracie przez uprawnionego prawa do zasiłku dla bezrobotnych.

Powyższe decyzje zapadły w następującym stanie faktycznym.

Decyzją z dnia 22 listopada 2012 r., [...], [...] Starosta, działając na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. a i b, art. 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 75 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 ze zm. - dalej: "u.p.z.") (obecnie t.j. ustawy opubl. w Dz.U. z 2013 r., poz. 674 - uw. Sądu), orzekł o uznaniu S.D. z dniem 22 listopada 2012 r. za osobę bezrobotną oraz o odmowie przyznania mu zasiłku dla bezrobotnych od tego dnia. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że S.D. spełnia warunki do nabycia statusu osoby bezrobotnej. Jednocześnie organ zwrócił uwagę, że w myśl art. 75 ust. 1 pkt 8 u.p.z., prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który zarejestrował się jako bezrobotny w okresie zgłoszonego do ewidencji działalności gospodarczej zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. W takim przypadku zasiłek przysługuje bezrobotnemu po upływie 90 dni od dnia zarejestrowania (art. 75 ust. 2 pkt 2 u.p.z.).

Decyzją z dnia 4 marca 2013 r., [...], [...], Starosta, działając na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. b, art. 71 ust. 1 pkt 1, art. 75 ust. 1 pkt 1, art. 75 ust. 1 pkt 8 i ust. 2 pkt 2 u.p.z., przyznał S.D. prawo do zasiłku dla bezrobotnych od dnia 21 lutego 2013 r. w wysokości [...] zł miesięcznie w okresie pierwszych 3 miesięcy posiadania prawa do zasiłku, a w wysokości [...] zł miesięcznie w pozostałym okresie posiadania prawa do zasiłku.

Decyzją z dnia 13 maja 2013 r., [...], [...], Starosta, działając na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. b w zw. z art. 73 ust. 1 u.p.z., orzekł o utracie prawa do zasiłku przez S.D. od dnia 23 maja 2013 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że utrata prawa do zasiłku nastąpiła z powodu upływu maksymalnego okresu jego pobierania.

Odwołanie od decyzji z dnia 13 maja 2013 r. złożył S.D.. Podkreślił, że zgodnie z art. 73 u.p.z. okres pobierania zasiłku wynosi 6 miesięcy dla bezrobotnych zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju. Tymczasem skarżący otrzymał tylko zasiłek za okres trzech miesięcy:

– 8 marca 2013 w kwocie [...] zł - za 02/2013

– 10 kwietnia 2013 w kwocie [...] zł - za 03/2013

– 09 maja 2013 w kwocie [...] zł - za 04/2013

– 12 czerwca 2013 w kwocie [...] zł - za 05/2013

Zdaniem S.D. zgodnie z decyzją nr [...] przysługuje mu jeszcze zasiłek do dnia 30 czerwca 2013, czyli do dnia znalezienia przez niego pracy. Ponadto, w związku z tym, że pracę znalazł sam (zgłoszenie w Urzędzie Pracy z dnia 4 lipca 2013), powinien otrzymywać dodatek aktywizacyjny od dnia 1 lipca 2013 r.

Utrzymując decyzję w mocy na podstawie art. 127 § 1 i 2 i art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm., zwanej dalej: "K.p.a.") oraz art. 10 ust. 7 pkt 2 u.p.z., Wojewoda stwierdził, iż o utracie przez S.D. prawa do zasiłku dla bezrobotnych z dniem 23 maja 2013 r. orzeczono zgodnie z prawem. Organ odwoławczy wyjaśnił, iż zgodnie z art. 73 ust. 1 pkt 1 u.p.z. "Okres pobierania zasiłku wynosi 6 miesięcy - dla bezrobotnych zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 50 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150 % przeciętnej stopy bezrobocia w kraju". Jednakże w myśl art. 73 ust. 4 u.p.z., "Okres pobierania zasiłku, o którym mowa w ust. 1 i 3, ulega skróceniu o okres zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych oraz o okres odbywania stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego dorosłych przypadających na okres, w którym przysługiwałby zasiłek, oraz o okresy nieprzysługiwania zasiłku, o których mowa w art. 75 ust. 1-3.". Natomiast zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 8 u.p.z. "Prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który zarejestrował się jako bezrobotny w okresie, zgłoszonego do ewidencji działalności gospodarczej, zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej". Ponadto, zgodnie z art. 75 ust. 2 pkt 2, "Bezrobotnemu, o którym mowa w ust. 1, spełniającemu warunki określone w art. 71, zasiłek przysługuje po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy - w przypadku wymienionym w ust. 1 pkt 2 i 8.".

Odnosząc się do okoliczności sprawy Wojewoda ustalił na podstawie materiału dowodowego, że S.D. przysługiwało prawo do zasiłku w okresie pomniejszonym o 90 dni, o którym mowa w art. 75 ust. 2 pkt 2, tj. od 21 lutego 2013 r. Kwoty, jakie Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu przekazywał zainteresowanemu z tytułu zasiłku były odpowiednio pomniejszone w miesiącach lutym i maju o liczbę dni, w których zainteresowany nie posiadał prawa do zasiłku. Wojewoda dodał też, że zasiłek dla bezrobotnych przyznawany jest na okres ściśle określony w art. 73 ust. 1 u.p.z., na podstawie art. 73 ust. 4 oraz art. 75 ust. 2. Zaznaczył nadto, że S.D. w związku z utratą prawa do zasiłku od dnia 23 maja 2013 r. nie przysługuje dodatek aktywizacyjny z tytułu podjęcia zatrudnienia.

W skardze S.D. zarzucił zaskarżonej decyzji naruszenie art. 7 i 77 K.p.a. poprzez nie rozpatrzenie w sposób wyczerpujący zebranego materiału dowodowego, wskutek czego organ drugiej instancji do okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych wliczył okres karencji, o którym mowa w art. 75 ust. 2 pkt. 2 u.p.z. oraz naruszenie poprzez błędną interpretację i zastosowanie art. 73 ust. 1 w zw. z art. 75 ust. 2 pkt. 2 u.p.z. Wskazując na powyższe skarżący wniósł o uchylenie decyzji obu instancji i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi S.D. podkreślił, że z decyzji wynika, iż organ do okresu pobierania przeze niego zasiłku wliczył okres karencji w jego pobieraniu związanego z faktem, iż zarejestrował się jako bezrobotny w okresie, zgłoszonego do ewidencji działalności gospodarczej, zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Zdaniem skarżącego tak wydana decyzja zawiera wady. Wojewoda przede wszystkim nie dokonał rozpatrzenia materiału dowodowego sprawy, nie wykonując tym samym podstawowych funkcji organu odwoławczego - kontrolnej i reformatoryjnej. Skarżący zwrócił uwagę, że zasiłek przysługiwał mu dopiero po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania się w Powiatowym Urzędzie Pracy, przy czym tego okresu karencyjnego nie wlicza się do okresu pobierania zasiłku. Po upływie karencji można w istocie mówić o nabyciu prawa do nowego, 6 miesięcznego zasiłku, jeśli są spełnione warunki przewidziane w art. 71 u.p.z.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie i podtrzymał dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zarówno zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja Starosty Poznańskiego są zgodne

z obowiązującymi w dacie ich wydania przepisami prawa materialnego oraz

z przepisami postępowania.

Istota sporu, jaki zaistniał w niniejszej sprawie, oscyluje w zasadzie wokół jednego zagadnienia, sprowadzającego się do następującego pytania:

– czy zawarte w art. 74 ust. 4 u.p.z. zastrzeżenie, że 6 miesięczny okres pobierania zasiłku określony w art. 73 ust. 1 pkt 1 u.p.z. "podlega skróceniu o okresy nieprzysługiwania zasiłku, o których mowa w art. 75 ust. 1-3", należy rozumieć w ten sposób, że okres pobierania zasiłku podlega skróceniu także o 90 dni, określonych w art. 75 ust. 2 pkt 2 u.p.z., czy 90 dniowy okres jest jedynie okresem opóźnienia w wypłacie pełnego, 6 miesięcznego okresu zasiłkowego?

Skarżący konsekwentnie stoi na stanowisku, że okres 90 dni, o których mowa w art. 75 ust. 2 pkt 2 u.p.z., to "okres karencji", a więc opóźnienia przyznania zasiłku, jeżeli osoba zarejestrowała się jako bezrobotna w okresie, zgłoszonego do ewidencji działalności gospodarczej, zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Z argumentacji skarżącego wynika, że po upływie 90 dni od rejestracji, bezrobotnemu zasiłek powinien zasadniczo przysługiwać przez okres 6 miesięcy.

Z kolei organy obu instancji przyjmują, że w przypadku osoby, która zarejestrowała się jako bezrobotna w okresie, zgłoszonego do ewidencji działalności gospodarczej, zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej okres 90 dni nieprzysługiwania zasiłku (art. 75 ust. 2 pkt 2 u.p.z.) należy odliczyć od okresu 6 miesięcznego.

Rozstrzygając powyższy spór Sąd stwierdza, że stanowisko organów administracji jest niewątpliwie trafne. Art. 74 ust. 4 u.p.z. w końcowej części wyraźnie stanowi, że okres pobierania zasiłku, o którym mowa w ust. 1 i 3, ulega skróceniu "o okresy nieprzysługiwania zasiłku, o których mowa w art. 75 ust. 1-3", a więc również o okres określony w art. 75 ust. 2 pkt 2 u.p.z.

Sąd dostrzega, że pierwsza, pobieżna refleksja, która nasuwa się po zestawieniu art. 74 ust. 4 oraz art. 75 ust. 2 pkt 2 u.p.z., może skłaniać do wniosku, że okres 90 dni wskazanych w drugim z wymienionych przepisów nie jest "okresem nieprzysługiwania zasiłku", a jedynie okresem swoistej karencji (opóźnienia) w przyznaniu zasiłku. Taki właśnie wniosek wyprowadził z tych przepisów skarżący. Wniosek ten nie jest jednak prawidłowy, gdyż nie uwzględnia analizowanych przepisów w pełnym kontekście.

Aby należycie zrozumieć zawarte w art. 74 ust. 4 u.p.z. odesłanie należy przede wszystkim uświadomić sobie, iż zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 8 u.p.z. prawo do zasiłku zasadniczo nie przysługuje bezrobotnemu, który zarejestrował się jako bezrobotny w okresie, zgłoszonego do ewidencji działalności gospodarczej, zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Przyjmując zatem art. 75 ust. 1 pkt 8 u.p.z. jako regułę, wyjątek od niej znajdujemy w art. 75 ust. 2 pkt 2 u.p.z. W takim kontekście ten ostatni przepis należy odczytywać w ten sposób, że osobie, która zarejestrowała się jako bezrobotna w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej zasiłek przyznaje się, ale po 90 dniowym okresie "nieprzysługiwania zasiłku". To wszystko prowadzi do wniosku, że takiemu bezrobotnemu zasiłek nie będzie przysługiwał przez pełne 6 miesięcy, gdyż zgodnie z art. 73 ust. 4 u.p.z. okres ten podlega skróceniu o 90 dniowy okres nieprzysługiwania zasiłku (rozpoczynający swój bieg bezpośrednio po dacie rejestracji w powiatowym urzędzie pracy).

Przedstawiona powyżej interpretacja nie budzi wątpliwości w orzecznictwie sądów administracyjnych (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 23 lipca 2013 r., II SA/Ol 521/13 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 7 grudnia 2005 r., II SA/Go 285/05, orzeczenia.nsa.gov.pl).

Na marginesie Sąd zwraca uwagę, że skarżącemu nie przysługuje dodatek aktywizacyjny z tytułu samodzielnego podjęcia zatrudnienia (na kwestię tę zwrócił uwagę skarżący w odwołaniu), gdyż zgodnie z art. 48 ust. 1 u.p.z. dodatek ten przysługuje bezrobotnemu posiadającemu prawo do zasiłku.

Mając na względzie powyższe Sąd - na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - orzekł jak w sentencji wyroku.