II SA/Sz 805/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie
2013-11-06Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Arkadiusz Windak /przewodniczący/
Elżbieta Makowska
Stefan Kłosowski /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Arkadiusz Windak, Sędziowie Sędzia NSA Stefan Kłosowski (spr.), Sędzia NSA Elżbieta Makowska, Protokolant starszy sekretarz sądowy Małgorzata Płocharska-Małys, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 6 listopada 2013 r. sprawy ze skargi M. R. i A. L. na uchwałę Rady Gminy Wałcz z dnia 26 lutego 2013 r. nr XXX/170/2013 w przedmiocie likwidacji Publicznej Szkoły Podstawowej im. 4 Dywizji Piechoty w Szwecji oddala skargę.
Uzasadnienie
Zaskarżoną uchwałą Nr XXX/170/2013 podjętą na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) oraz art. 59 ust. 1, w związku z art. 5 ust. 2 pkt 1 i art. 5c pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) Rada Gminy Wałcz uchwaliła, iż:
§ 1. Z dniem 31 sierpnia 2013r. likwiduje się publiczną Szkołę Podstawową im.4 Dywizji Piechoty w Szwecji (wraz z oddziałem przedszkolnym).
§ 2. Uczniom zlikwidowanej szkoły zapewnia się z dniem 1 września 2013r. możliwość kontynuowania nauki w publicznej Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Strącznie.
§ 3. Należności i zobowiązania likwidowanej szkoły przejmuje Gmina Wałcz. Majątek likwidowanej szkoły pozostaje własnością Gminy Wałcz.
§ 4. Dokumentację likwidowanej szkoły przejmuje Wójt Gminy Wałcz, z wyjątkiem dokumentacji przebiegu nauczania, którą przekazuje się Zachodniopomorskiemu Kuratorowi Oświaty.
§ 5. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Wałcz.
W uzasadnieniu powyższej uchwały stwierdzono, iż zgodnie z wymogami art. 59 ust.1 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) w dniu 30 października 2012r. Rada Gminy Wałcz podjęła Uchwałę Nr XXIII/124/2012 sprawie zamiaru likwidacji publicznej Szkoły Podstawowej im. 4 Dywizji Piechoty w Szwecji. O zamiarze likwidacji szkoły w ustawowym terminie zawiadomiono Kuratora Oświaty, wszystkich rodziców uczniów, nauczycieli, pracowników administracji i obsługi oraz Związek Nauczycielstwa Polskiego.
Celem likwidacji szkoły jest konieczność dostosowania sieci szkół funkcjonujących w Gminie do realnych potrzeb wynikających z zachodzących zmian demograficznych oraz związane z rym racjonalizowanie kosztów ponoszonych na realizacje zadań oświatowych.
Szkoła Podstawowa im. 4 Dywizji Piechoty w Szwecji jest szkołą o strukturze klas I - VI. W szkole funkcjonuje również oddział przedszkolny. Z powodu małej liczby uczniów środki finansowe , które otrzymuje Gmina z budżetu państwa są niewystarczające na pokrycie kosztów utrzymania placówki. W roku 2011 (bez dowozów i remontów) gmina dopłacała do bieżącego funkcjonowania szkoły [...] zł, a w roku 2012 przewidywane koszty to dopłata [...]. zł.
Organ prowadzący zamierza przekazać Szkołę do prowadzenia Fundacji. Likwidacja nie jest zatem równoznaczna z jej zamknięciem. Gmina daleka jest od likwidowania szkół na terenie wiejskim, gdyż zdaje sobie sprawę z tego, że jest ona ważnym elementem życia miejscowej ludności. Podjęcie uchwały wyeliminuje w przyszłości naukę w klasach łączonych, wpłynie na zracjonalizowanie wydatków finansowych ponoszonych na szkołę. Przed dokonaniem wyboru osoby prawnej do prowadzenia szkoły dokonano analizy uwarunkowań pozwalających na ocenę przedsięwzięcia W Fundacji działają również nauczyciele, co pozwoli na skuteczniejsze prowadzenie szkoły. Likwidacja szkoły nie spowoduje negatywnych skutków dla uczniów oraz kadry pedagogicznej i pracowników. Uczniowie będą kontynuować naukę w tej samej szkole. Gmina przekaże Fundacji wyremontowane budynki, doposażone w pomoce dydaktyczne.
Zapewniony zostanie jak dotychczas sprawny dojazd dzieci i nie zmieni się obwód szkoły. Uczniom, których rodzice nie wyrażą zgody by ich dzieci uczyły się nadał w placówce w Szwecji, Gmina zapewni możliwość kontynuowania nauki w publicznej Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Strącznie oraz dowóz do tej szkoły.
Powołując się na art. 101 ustawy o samorządzie gminy M. R. oraz A. L. po uprzednim wezwaniu Rady Gminy Wałcz do usunięcia naruszenia prawa, które wpłynęło do organu w dniu 20.05.2013 r., w dniu [...] r. wniosły skargę na powyższą uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, zarzucając jej naruszenie :
- art. 7 ust. 1 pkt 8) ustawy o samorządzie gminnym w zw. z art. 5 ust. 5, art. 104 ustawy o systemie oświaty oraz art. 70 Konstytucji RP, poprzez wyzbywanie się przez Gminę zadań własnych, a także ze względu na to, że celem gmin jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb, a nie osiąganie zysku i rentowności inwestycji,
a także poprzez pominięcie przy decyzji o likwidacji szkoły stanowiska społeczności lokalnej.
- art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, z uwagi na naruszenie ustawowego terminu do zawiadomienia jednego z rodziców o zamiarze likwidacji szkoły,
- § 131 i 141 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej, z uwagi na brak szczegółowego uzasadnienia podjętej uchwały
o likwidacji.
Podnosząc powyższe zarzuty skarżące wniosły o:
- stwierdzenie nieważności uchwały o likwidacji w oparciu o przepis art. 147 § 1 P.p.s.a.,
- zasądzenie od organu zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.
Nadto wniosły o przeprowadzenie, zgodnie z przepisem art. 106 § 3 P.p.s.a., uzupełniającego dowodu z oświadczenia skarżącej M. R. - a także pisma wojewody z dnia [...] z uwagi na to, iż jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości w sprawie.
Skarżące wskazują, iż zachowany został termin do złożenia skargi, określony przez przepis art. 53 § 2 P.p.s.a., tj. termin 60 dni od dnia doręczenia organowi wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Posiadają także interes prawny
w zaskarżeniu uchwały o likwidacji z tego względu, że ich dzieci są uczniami Szkoły Podstawowej, a uchwała godzi w ich uprawnienia i wprost dotyka interesów prawnych rodziców uczniów, którzy w szkole realizują obowiązek szkolny. W tym zakresie skarżące wywodzą, iż rodzice uczniów, jako sprawujący władzę rodzicielską nad dzieckiem, mają interes w tym, aby dostatecznie wcześnie otrzymać informację o zamierzonej likwidacji szkoły publicznej, bowiem dotyka ona ich ważnych spraw życiowych. Dlatego też informacja o zamiarze likwidacji szkoły powinna zostać imiennie skierowana do każdego z rodziców i musi do niego dotrzeć co potwierdza treść przepisu art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, która skuteczność podjęcia uchwały obwarowuje wymogiem zawiadomienia rodziców uczniów o zamiarze likwidacji szkoły na co najmniej 6 miesięcy przed terminem likwidacji.
Przedmiotowy termin został naruszony, ponieważ jeden z rodziców tj. skarżąca M. R. otrzymała zawiadomienie o zamierzonej likwidacji szkoły (planowanej zgodnie z treścią zawiadomienia na dzień 31 sierpnia 2013 r.) dopiero w marcu 2013, a więc z naruszeniem ustawowego terminu.
Jest to istotne naruszenie prawa i stanowi przesłankę do stwierdzenia nieważności uchwały.
W tym zakresie skarżące powołują się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lutego 2012 r. II SA/Wa 1452/11, w którym wyrażono pogląd, iż "obowiązku skutecznego zawiadomienia rodziców o zamiarze przekształcenia (a także likwidacji) szkoły nie można zastępować czynnościami konkludentnymi takimi jak: zamieszczenie na stronie internetowej lub tablicy ogłoszeń zawiadomień o zamiarze przekształcenia czy też ustnym bądź pisemnym przekazywaniem tego rodzaju informacji bez poświadczenia faktu otrzymania zawiadomienia przez każdego z rodziców."
Nadto skarżące wskazują, iż podstawowym zadaniem własnym gminy jest prowadzenie szkół podstawowych, a powoływanie się przez organ stanowiący Gminy wyłącznie na czynniki ekonomiczne, nie może prowadzić do wyzbywania się własnych zadań przez podmioty publiczne. Celem gmin jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb, a nie osiąganie zysku i rentowność inwestycji, zwłaszcza w tak ważnej dziedzinie dla państwa jaką jest edukacja publiczna. Jak wynika z treści pisma Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 12 stycznia 2012 r. "Podmioty inne niż jednostki samorządu terytorialnego nie są ustawowo, zobowiązane do zapewnienia każdemu dziecku miejsca w szkole realizującej bezpłatnie podstawę programową i prowadzącej rekrutację na zasadzie powszechnej dostępności. Brak szkół publicznych w gminie może zatem prowadzić do ograniczenia prawa do nauki". Gmina, działająca razem z innymi gminami jako Stowarzyszenie Gmin, wbrew obowiązującym przepisom prawa oświatowego założyła podmiot prawa prywatnego (fundację), niebędącą jednostką budżetową i ma zamiar powierzyć jej do prowadzenia szkoły podstawowe, pomimo iż przepisy prawa oświatowego wyraźnie stanowią, że jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne, które są jednostkami budżetowymi.
Również samo uzasadnienie podjętej uchwały o likwidacji jest lakoniczne.
Nie zawiera szczegółowych informacji w zakresie: warunków przyjmowania uczniów do szkoły, ogólnych warunków zatrudniania nauczycieli, trybu przejęcia szkoły przez jednostkę samorządu terytorialnego w przypadkach nie wykonania przez Fundację podjętego zadania, czy naruszenia ustawy lub warunków prowadzenia szkoły, a także w przypadku prób likwidacji powierzonej szkoły. Uzasadnienie pomija zupełnie warunki korzystania z mienia przejętej szkoły, a także motywy wyboru przez Radę Gminy osoby prawnej do prowadzenia szkół podstawowych, tj. Fundacji. Brak szczegółowego uzasadnienia podjętej uchwały powoduje, że radni Gminy, rodzice, nauczyciele i zainteresowani mieszkańcy wsi, w których znajdują się szkoły objęte zamiarem likwidacji oraz przejęcia, nie będą znali zasad współpracy gminy z Fundacją (brak wglądu do umowy, jaką zawrze ostatecznie wójt gminy z Fundacją, nieznajomość warunków pracy i wysokości płacy nauczycieli oraz dyrektora szkoły oraz brak przejrzystości w rozliczaniu się z otrzymywanej dotacji, brak wpływu rodziców na prowadzenie szkoły).
Wybór Fundacji budzi liczne obawy i burzy zaufanie do organów władzy publicznej, które wykorzystując wprowadzoną przez ustawodawcę możliwość przekazania prowadzenia szkoły osobie prawnej, nadużywają tego uprawnienia w celu realizacji własnych interesów, a nie interesów ogółu mieszkańców oraz dzieci. Świadczą o tym powiązania rodzinne pomiędzy wicewójtem (który jest jednocześnie upoważnionym do samodzielnej reprezentacji prezesem zarządu Fundacji) a dyrektorem szkoły podstawowej w [...]. Obawy są tym bardziej uzasadnione, iż po przejęciu szkoły przez Fundację nie będzie konieczności powoływania dyrektora szkoły w drodze konkursu (art. 36 a ust. 3 ustawy o systemie oświaty). Kolizja interesów może uwidocznić się także w momencie kontroli wykorzystywania przez Fundację dotacji otrzymywanych od organów samorządu terytorialnego gminy, ponieważ Prezes Fundacji pełni jednocześnie funkcję wicewójta gminy.
Odpowiadając na skargę pełnomocnik Gminy wniósł o jej oddalenie podnosząc, iż zaskarżona uchwała nie narusza interesu prawnego ani uprawnień skarżących.
W ocenie organu za zupełnie chybione należy uznać zarzuty naruszenia art. 7 ust. 1 pkt. 8 ustawy o samorządzie gminnym, art. 5 ust. 5, art. 59 i art. 104 ustawy
o systemie oświaty czy też art. 70 Konstytucji RP.
Powoływane w skardze przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej dotyczą stanowienia ustaw i rozporządzeń oraz innych aktów normatywnych (art. 14 ust. 5 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów stanowiący delegację ustawową do wydania rozporządzenia).
Zaskarżona uchwała nie jest aktem normatywnym a przepisy ww. rozporządzenia regulują wyłącznie stanowienie tych uchwał jednostek samorządu terytorialnego, które są aktami prawa miejscowego (dział VII rozporządzenia )
Z powyższego względu nie ma więc do niej zastosowania § 141 ani tym bardziej § 131 ww. rozporządzenia.
Mimo to do projektu uchwały przygotowano i załączono uzasadnienie adekwatne do jej treści.
W świetle obowiązujących przepisów ustawy o systemie oświaty gmina może zlikwidować szkołę w trybie art. 59, jak i przekazać ją do prowadzenia w drodze umowy osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej (art. 5 ust. 5g ustawy).
Uczniom likwidowanej szkoły w [...] Gmina zapewnia możliwość kontynuowania nauki w szkole publicznej - Szkole Podstawowej w [...], co wyklucza zasadność zarzutu ograniczania prawa do nauki.
Zgodnie z zapisami ww. art. 59 ustawy o systemie oświaty wszystkich rodziców uczniów likwidowanej szkoły zawiadomiono o zamiarze jej likwidacji w określonym w ww. przepisie terminie.
Skarżąca M. R. także została zawiadomiona o zamiarze likwidacji szkoły w ustawowym terminie, jednakże odmówiła podpisania doręczanego jej zawiadomienia.
Powyższy fakt potwierdzają załączone do odpowiedzi na skargę dowody
w postaci oświadczenia pracowników Urzędu Gminy.
W tej sytuacji trudno uznać zarzut otrzymania przez M. R. zawiadomienia
w marcu 2013 r. za skuteczny argument w kwestionowaniu przedmiotowej uchwały.
Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:
Zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 142 poz. 1591) dalej: "u.s.g.", każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może – po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.
Z powyższej regulacji wynika, iż skargę do sądu administracyjnego skutecznie może wnieść ten, kto wykaże naruszenie swego interesu prawnego bądź uprawnienia oraz wykaże, że uchwała, którą skarży, została podjęta z naruszeniem prawa, a skarga do sądu administracyjnego została poprzedzona wezwaniem organu do usunięcia naruszenia prawa.
Dokonywana jest przez sąd administracyjny kontrola legalności zaskarżonej uchwały obejmuje zbadanie powyższych elementów, zgodnie z kompetencjami wynikającymi z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) w związku z art. 1 i 3 § 1 i § 2 pkt 6
i ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej "P.p.s.a".
Przedmiotem niniejszej skargi jest podjęta w oparciu o art. 59 ust. 1
w zw. z art. 5c pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty
(t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 z późn. zm. dalej: u.s.o.) oraz art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h) ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) uchwała Rady Gminy Wałcz z dnia 26 lutego 2013 r. stanowiąca m.in. iż z dniem 31 sierpnia 2013 r. likwiduje się Publiczną Szkołę Podstawową w Szwecji. Uchwała stwierdza również, iż uczniom zlikwidowanej szkoły zapewnia się kontynuowanie nauki w Publicznej Szkole Podstawowej w [...]. Uchwała ta – jak wynika z akt sprawy stanowi realizację wcześniej podjętej uchwały
z dnia 30 października 2012 r. nr XXIII/124/2012 o zamiarze likwidacji publicznej Szkoły Podstawowej im. 4 Dywizji Piechoty w Szwecji.
Z uzasadnienia zaskarżonej uchwały wynika, iż przyczyną jej podjęcia była konieczność dostosowania sieci szkół funkcjonujących w Gminie do realnych potrzeb wynikających z zachodzących zmian demograficznych oraz związane z tym racjonalizowania kosztów ponoszonych przez Gminę na realizację zadań oświatowych.
Skarżące – jak wskazują w skardze - swój interes prawny w zaskarżeniu przedmiotowej uchwały upatrują w tym, że są rodzicami dzieci uczęszczających do likwidowanej szkoły. Naruszenie ich uprawnienia polega zaś na pozbawieniu dzieci nauczania w szkole publicznej, będącej jednostkę budżetową gminy i powierzenie prowadzenia szkoły Fundacji, będącej podmiotem prawa prywatnego, zaś naruszenie prawa polega m.in. na niedoręczeniu skarżącej M. R. powiadomienia o likwidacji Szkoły Podstawowej Szwecji do dnia 28.02.2013 r. co zdaniem skarżących narusza art. 5 ust. 5, art. 59 i art. 104 u.s.o. Nadto skarżące podnoszą naruszenie przepisów ustawy o samorządzie gminnym oraz Konstytucji RP przez wyzbywanie się przez Gminę ustawowych zadań własnych.
Oceniając podniesione w skardze zarzuty stwierdzić należy, iż nie są one skuteczne dla zakwestionowania legalności skarżonej uchwały. Zgodnie z art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty szkoła publiczna może być zlikwidowana z końcem roku szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu. Organ prowadzący jest obowiązany, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły: rodziców, uczniów, właściwego kuratora oświaty oraz organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwy do prowadzenia szkół danego typu. Szkoła publiczna powadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać zlikwidowana po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny (ust. 2). Stosownie do powyższych wymogów, po podjęciu Uchwały Rady Gminy Wałcz z dnia 30.10.2012 r. Nr XXIII/124/2012 w sprawie zamiaru likwidacji Szkoły Podstawowej w Szwecji, poinformowano o tym fakcie rodziców uczniów tej szkoły i Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty, który nie wniósł sprzeciwu.
Główny zarzut podnoszony przez skarżące sprowadza się do niedoręczenia skarżącej M. R. jako rodzicowi, zawiadomienia o likwidacji szkoły, tj. na
6 miesięcy przed datą likwidacji szkoły, tj. przed dniem 28.02.2013 r. Argument ten,
w okolicznościach sprawy nie jest jednak wystarczający do uwzględnienia skargi.
Nie można go też uznać za trafny.
Organ przedłożył do akt sprawy kserokopię pisma z dnia 9.01.2013 r. adresowanego do M. i J. R., informującego o likwidacji szkoły z dniem
31 sierpnia 2013 r., które podpisał J. R., tj. jeden z rodziców dziecka.
Z notatki służbowej z dnia 27 lutego 2013 r. sporządzonej przez pracowników Urzędu Gminy M. P. i A. B. wynika, iż M. R. została przez nie powiadomiona o likwidacji szkoły przez odczytanie jej treści pisma z dnia 9.01.2013 r., jednakże odmówiła złożenia podpisu potwierdzającego fakt zapoznania jej z treścią zawiadomienia.
Przepisy ustawy o systemie oświaty, stanowiąc obowiązek organu gminy powiadomienia wszystkich rodziców uczniów likwidowanej szkoły na 6 miesięcy przed terminem jej likwidacji, nie określają formy tego powiadomienia. Brak podstaw do przyjęcia, iż w zakresie tym obowiązują zasady określone w rozdziale 8 Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczącego doręczeń, które mają zastosowanie do postępowań administracyjnych.
Działalność uchwałodawcza organu stanowiącego gminy postępowaniem administracyjnym nie jest, zaś ani art. 101 u.s.g. ani żaden z przepisów ustawy
o systemie oświaty, stanowiącej podstawę materialnoprawną zaskarżonej uchwały, jak i ustawy o samorządzie gminnym, stanowiącym jej podstawę kompetencyjną, do przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w tym zakresie nie odsyła.
Nie wynika to również z art. 1 i 2 k.p.a.
Zauważyć należy, iż art. 101 ust. 3 u.s.g. jedynie w sprawach dotyczących wezwania do usunięcia naruszenia prawa odsyła do przepisów o terminach załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym. Do doręczeń pism takiego odesłania nie ma.
W tym stanie rzeczy – zdaniem Sądu – forma zawiadomienia, o którym mowa
w art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, może być dowolna, w tym również polegać na odczytaniu stronie treści pisma, którego odbioru nie chce potwierdzić, z tym, że dla uznania skuteczności takiej formy zawiadomienia rodzica, w wymaganym tym przepisem terminie organ musi ten fakt jednoznacznie wykazać.
Należy jednak mieć na uwadze, iż w świetle art. 101 ust.1 u.s.g. wykazanie to ma znaczenie tylko wtedy, gdy strona skarżąca jednocześnie wykaże, że skarżona uchwała o likwidacji szkoły narusza jej interes prawny lub uprawnienie, wynikające
z konkretnego przepisu prawa materialnego. Naruszenie takiego interesu lub uprawnienia, wynikającego z normy prawa materialnego, musi nadto charakteryzować się tym, że jest zindywidualizowane, tzn. bezpośrednio ingeruje w sferę zagwarantowanych tą normą uprawnień skarżącego, odbierając je bądź modyfikując, albo obciążając go nowym obowiązkiem.
Naruszenie to winno też mieć nadto charakter realny i aktualny, a nie hipotetyczny.
Z treści art. 101 ust. 1 u.s.g. wynika jednoznacznie, iż skarga wnoszona na podstawie tego przepisu winna być wnoszona w obronie własnego, indywidualnego interesu skarżącego, a nie w interesie społecznym (actio popularis).
W świetle powyższego zarzuty skargi odnoszące się do braku społecznej kontroli nad realizacją przez Gminę realizacji zadań w zakresie oświaty, czy też naruszenia art. 7 ust. 1 pkt 8 u.s.g., art. 70 Konstytucji RP bądź zasad techniki prawodawczej, uznać należy za nieskuteczne.
Nie jest przy tym wystarczające wykazanie, iż dziecko skarżącej jest uczniem likwidowanej szkoły. Konieczne jest też wykazanie, że wskutek likwidacji szkoły dziecko to zostanie pozbawione możliwości kontynuacji nauki w szkole danego typu, lub że kontynuacja tej nauki będzie znacznie utrudniona lub wiązała się będzie z nadmierną uciążliwością, związaną np. z odległością szkoły od miejsca zamieszkania. Skarżące jednak żadnych zarzutów w tym zakresie nie formułują. Analizując treść skarżonej uchwały uznać należy, iż w rozpatrywanej sprawie okoliczności te nie zachodzą, albowiem wszystkie dzieci będą miały zapewnioną możliwość kontynuacji nauki i realizacji tej samej podstawy programowej, w tym samym miejscu, w szkole, niebędącej wprawdzie jednostką budżetową gminy lecz prowadzoną przez osobę prawną Fundacja, posiadającej uprawnienia szkoły publicznej, jak i przez kontynuację nauki w szkole publicznej – Szkole Podstawowej w Strącznie, co gmina zapewnia organizując odpowiedni dowóz uczniów. Uchwała zawiera zobowiązanie gminy w tym zakresie, które może być egzekwowane.
Należy też mieć na uwadze, że zaskarżona uchwała, aczkolwiek zawiera
w określeniu swego przedmiotu stwierdzenie o likwidacji szkoły, to w istocie nie stanowi o jej likwidacji, lecz o przekazaniu przez jednostkę samorządu terytorialnego jej prowadzenia osobie prawnej - Fundacji, niebędącej jednostką samorządu terytorialnego. Zgodnie zaś z obowiązującym od 22 kwietnia 2009 r. art. 59 ust. 8 ustawy o systemie oświaty (dodanym ustawą z dnia 19 marca 2009 r. Dz. U. Nr 56,poz. 458) w takim przypadku nie stosuje się przepisów ust. 1 – 5 art. 59, wobec czego podnoszone w skardze zarzuty, odnoszące się do naruszenia przez Radę Gminy wymogów z art. 59 ust. 1, u.s.o. m.in. przez brak powiadomienia jednego z rodziców o likwidacji szkoły na co najmniej 6 miesięcy przed terminem likwidacji, okazały się bezprzedmiotowe.
W tym stanie rzeczy uznać należało, iż w sprawie nie zaistniały przesłanki do uwzględnienia skargi, wobec czego Sąd, zgodnie z dyspozycją art. 151 P.p.s.a., skargę oddalił. Z uwagi na treść rozstrzygnięcia, w świetle art. 200 P.p.s.a. brak było podstaw do zasądzenia na rzecz skarżących zwrotu kosztów postępowania.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Arkadiusz Windak /przewodniczący/Elżbieta Makowska
Stefan Kłosowski /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Arkadiusz Windak, Sędziowie Sędzia NSA Stefan Kłosowski (spr.), Sędzia NSA Elżbieta Makowska, Protokolant starszy sekretarz sądowy Małgorzata Płocharska-Małys, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 6 listopada 2013 r. sprawy ze skargi M. R. i A. L. na uchwałę Rady Gminy Wałcz z dnia 26 lutego 2013 r. nr XXX/170/2013 w przedmiocie likwidacji Publicznej Szkoły Podstawowej im. 4 Dywizji Piechoty w Szwecji oddala skargę.
Uzasadnienie
Zaskarżoną uchwałą Nr XXX/170/2013 podjętą na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) oraz art. 59 ust. 1, w związku z art. 5 ust. 2 pkt 1 i art. 5c pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) Rada Gminy Wałcz uchwaliła, iż:
§ 1. Z dniem 31 sierpnia 2013r. likwiduje się publiczną Szkołę Podstawową im.4 Dywizji Piechoty w Szwecji (wraz z oddziałem przedszkolnym).
§ 2. Uczniom zlikwidowanej szkoły zapewnia się z dniem 1 września 2013r. możliwość kontynuowania nauki w publicznej Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Strącznie.
§ 3. Należności i zobowiązania likwidowanej szkoły przejmuje Gmina Wałcz. Majątek likwidowanej szkoły pozostaje własnością Gminy Wałcz.
§ 4. Dokumentację likwidowanej szkoły przejmuje Wójt Gminy Wałcz, z wyjątkiem dokumentacji przebiegu nauczania, którą przekazuje się Zachodniopomorskiemu Kuratorowi Oświaty.
§ 5. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Wałcz.
W uzasadnieniu powyższej uchwały stwierdzono, iż zgodnie z wymogami art. 59 ust.1 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) w dniu 30 października 2012r. Rada Gminy Wałcz podjęła Uchwałę Nr XXIII/124/2012 sprawie zamiaru likwidacji publicznej Szkoły Podstawowej im. 4 Dywizji Piechoty w Szwecji. O zamiarze likwidacji szkoły w ustawowym terminie zawiadomiono Kuratora Oświaty, wszystkich rodziców uczniów, nauczycieli, pracowników administracji i obsługi oraz Związek Nauczycielstwa Polskiego.
Celem likwidacji szkoły jest konieczność dostosowania sieci szkół funkcjonujących w Gminie do realnych potrzeb wynikających z zachodzących zmian demograficznych oraz związane z rym racjonalizowanie kosztów ponoszonych na realizacje zadań oświatowych.
Szkoła Podstawowa im. 4 Dywizji Piechoty w Szwecji jest szkołą o strukturze klas I - VI. W szkole funkcjonuje również oddział przedszkolny. Z powodu małej liczby uczniów środki finansowe , które otrzymuje Gmina z budżetu państwa są niewystarczające na pokrycie kosztów utrzymania placówki. W roku 2011 (bez dowozów i remontów) gmina dopłacała do bieżącego funkcjonowania szkoły [...] zł, a w roku 2012 przewidywane koszty to dopłata [...]. zł.
Organ prowadzący zamierza przekazać Szkołę do prowadzenia Fundacji. Likwidacja nie jest zatem równoznaczna z jej zamknięciem. Gmina daleka jest od likwidowania szkół na terenie wiejskim, gdyż zdaje sobie sprawę z tego, że jest ona ważnym elementem życia miejscowej ludności. Podjęcie uchwały wyeliminuje w przyszłości naukę w klasach łączonych, wpłynie na zracjonalizowanie wydatków finansowych ponoszonych na szkołę. Przed dokonaniem wyboru osoby prawnej do prowadzenia szkoły dokonano analizy uwarunkowań pozwalających na ocenę przedsięwzięcia W Fundacji działają również nauczyciele, co pozwoli na skuteczniejsze prowadzenie szkoły. Likwidacja szkoły nie spowoduje negatywnych skutków dla uczniów oraz kadry pedagogicznej i pracowników. Uczniowie będą kontynuować naukę w tej samej szkole. Gmina przekaże Fundacji wyremontowane budynki, doposażone w pomoce dydaktyczne.
Zapewniony zostanie jak dotychczas sprawny dojazd dzieci i nie zmieni się obwód szkoły. Uczniom, których rodzice nie wyrażą zgody by ich dzieci uczyły się nadał w placówce w Szwecji, Gmina zapewni możliwość kontynuowania nauki w publicznej Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Strącznie oraz dowóz do tej szkoły.
Powołując się na art. 101 ustawy o samorządzie gminy M. R. oraz A. L. po uprzednim wezwaniu Rady Gminy Wałcz do usunięcia naruszenia prawa, które wpłynęło do organu w dniu 20.05.2013 r., w dniu [...] r. wniosły skargę na powyższą uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, zarzucając jej naruszenie :
- art. 7 ust. 1 pkt 8) ustawy o samorządzie gminnym w zw. z art. 5 ust. 5, art. 104 ustawy o systemie oświaty oraz art. 70 Konstytucji RP, poprzez wyzbywanie się przez Gminę zadań własnych, a także ze względu na to, że celem gmin jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb, a nie osiąganie zysku i rentowności inwestycji,
a także poprzez pominięcie przy decyzji o likwidacji szkoły stanowiska społeczności lokalnej.
- art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, z uwagi na naruszenie ustawowego terminu do zawiadomienia jednego z rodziców o zamiarze likwidacji szkoły,
- § 131 i 141 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej, z uwagi na brak szczegółowego uzasadnienia podjętej uchwały
o likwidacji.
Podnosząc powyższe zarzuty skarżące wniosły o:
- stwierdzenie nieważności uchwały o likwidacji w oparciu o przepis art. 147 § 1 P.p.s.a.,
- zasądzenie od organu zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.
Nadto wniosły o przeprowadzenie, zgodnie z przepisem art. 106 § 3 P.p.s.a., uzupełniającego dowodu z oświadczenia skarżącej M. R. - a także pisma wojewody z dnia [...] z uwagi na to, iż jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości w sprawie.
Skarżące wskazują, iż zachowany został termin do złożenia skargi, określony przez przepis art. 53 § 2 P.p.s.a., tj. termin 60 dni od dnia doręczenia organowi wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Posiadają także interes prawny
w zaskarżeniu uchwały o likwidacji z tego względu, że ich dzieci są uczniami Szkoły Podstawowej, a uchwała godzi w ich uprawnienia i wprost dotyka interesów prawnych rodziców uczniów, którzy w szkole realizują obowiązek szkolny. W tym zakresie skarżące wywodzą, iż rodzice uczniów, jako sprawujący władzę rodzicielską nad dzieckiem, mają interes w tym, aby dostatecznie wcześnie otrzymać informację o zamierzonej likwidacji szkoły publicznej, bowiem dotyka ona ich ważnych spraw życiowych. Dlatego też informacja o zamiarze likwidacji szkoły powinna zostać imiennie skierowana do każdego z rodziców i musi do niego dotrzeć co potwierdza treść przepisu art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, która skuteczność podjęcia uchwały obwarowuje wymogiem zawiadomienia rodziców uczniów o zamiarze likwidacji szkoły na co najmniej 6 miesięcy przed terminem likwidacji.
Przedmiotowy termin został naruszony, ponieważ jeden z rodziców tj. skarżąca M. R. otrzymała zawiadomienie o zamierzonej likwidacji szkoły (planowanej zgodnie z treścią zawiadomienia na dzień 31 sierpnia 2013 r.) dopiero w marcu 2013, a więc z naruszeniem ustawowego terminu.
Jest to istotne naruszenie prawa i stanowi przesłankę do stwierdzenia nieważności uchwały.
W tym zakresie skarżące powołują się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lutego 2012 r. II SA/Wa 1452/11, w którym wyrażono pogląd, iż "obowiązku skutecznego zawiadomienia rodziców o zamiarze przekształcenia (a także likwidacji) szkoły nie można zastępować czynnościami konkludentnymi takimi jak: zamieszczenie na stronie internetowej lub tablicy ogłoszeń zawiadomień o zamiarze przekształcenia czy też ustnym bądź pisemnym przekazywaniem tego rodzaju informacji bez poświadczenia faktu otrzymania zawiadomienia przez każdego z rodziców."
Nadto skarżące wskazują, iż podstawowym zadaniem własnym gminy jest prowadzenie szkół podstawowych, a powoływanie się przez organ stanowiący Gminy wyłącznie na czynniki ekonomiczne, nie może prowadzić do wyzbywania się własnych zadań przez podmioty publiczne. Celem gmin jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb, a nie osiąganie zysku i rentowność inwestycji, zwłaszcza w tak ważnej dziedzinie dla państwa jaką jest edukacja publiczna. Jak wynika z treści pisma Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 12 stycznia 2012 r. "Podmioty inne niż jednostki samorządu terytorialnego nie są ustawowo, zobowiązane do zapewnienia każdemu dziecku miejsca w szkole realizującej bezpłatnie podstawę programową i prowadzącej rekrutację na zasadzie powszechnej dostępności. Brak szkół publicznych w gminie może zatem prowadzić do ograniczenia prawa do nauki". Gmina, działająca razem z innymi gminami jako Stowarzyszenie Gmin, wbrew obowiązującym przepisom prawa oświatowego założyła podmiot prawa prywatnego (fundację), niebędącą jednostką budżetową i ma zamiar powierzyć jej do prowadzenia szkoły podstawowe, pomimo iż przepisy prawa oświatowego wyraźnie stanowią, że jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne, które są jednostkami budżetowymi.
Również samo uzasadnienie podjętej uchwały o likwidacji jest lakoniczne.
Nie zawiera szczegółowych informacji w zakresie: warunków przyjmowania uczniów do szkoły, ogólnych warunków zatrudniania nauczycieli, trybu przejęcia szkoły przez jednostkę samorządu terytorialnego w przypadkach nie wykonania przez Fundację podjętego zadania, czy naruszenia ustawy lub warunków prowadzenia szkoły, a także w przypadku prób likwidacji powierzonej szkoły. Uzasadnienie pomija zupełnie warunki korzystania z mienia przejętej szkoły, a także motywy wyboru przez Radę Gminy osoby prawnej do prowadzenia szkół podstawowych, tj. Fundacji. Brak szczegółowego uzasadnienia podjętej uchwały powoduje, że radni Gminy, rodzice, nauczyciele i zainteresowani mieszkańcy wsi, w których znajdują się szkoły objęte zamiarem likwidacji oraz przejęcia, nie będą znali zasad współpracy gminy z Fundacją (brak wglądu do umowy, jaką zawrze ostatecznie wójt gminy z Fundacją, nieznajomość warunków pracy i wysokości płacy nauczycieli oraz dyrektora szkoły oraz brak przejrzystości w rozliczaniu się z otrzymywanej dotacji, brak wpływu rodziców na prowadzenie szkoły).
Wybór Fundacji budzi liczne obawy i burzy zaufanie do organów władzy publicznej, które wykorzystując wprowadzoną przez ustawodawcę możliwość przekazania prowadzenia szkoły osobie prawnej, nadużywają tego uprawnienia w celu realizacji własnych interesów, a nie interesów ogółu mieszkańców oraz dzieci. Świadczą o tym powiązania rodzinne pomiędzy wicewójtem (który jest jednocześnie upoważnionym do samodzielnej reprezentacji prezesem zarządu Fundacji) a dyrektorem szkoły podstawowej w [...]. Obawy są tym bardziej uzasadnione, iż po przejęciu szkoły przez Fundację nie będzie konieczności powoływania dyrektora szkoły w drodze konkursu (art. 36 a ust. 3 ustawy o systemie oświaty). Kolizja interesów może uwidocznić się także w momencie kontroli wykorzystywania przez Fundację dotacji otrzymywanych od organów samorządu terytorialnego gminy, ponieważ Prezes Fundacji pełni jednocześnie funkcję wicewójta gminy.
Odpowiadając na skargę pełnomocnik Gminy wniósł o jej oddalenie podnosząc, iż zaskarżona uchwała nie narusza interesu prawnego ani uprawnień skarżących.
W ocenie organu za zupełnie chybione należy uznać zarzuty naruszenia art. 7 ust. 1 pkt. 8 ustawy o samorządzie gminnym, art. 5 ust. 5, art. 59 i art. 104 ustawy
o systemie oświaty czy też art. 70 Konstytucji RP.
Powoływane w skardze przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej dotyczą stanowienia ustaw i rozporządzeń oraz innych aktów normatywnych (art. 14 ust. 5 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów stanowiący delegację ustawową do wydania rozporządzenia).
Zaskarżona uchwała nie jest aktem normatywnym a przepisy ww. rozporządzenia regulują wyłącznie stanowienie tych uchwał jednostek samorządu terytorialnego, które są aktami prawa miejscowego (dział VII rozporządzenia )
Z powyższego względu nie ma więc do niej zastosowania § 141 ani tym bardziej § 131 ww. rozporządzenia.
Mimo to do projektu uchwały przygotowano i załączono uzasadnienie adekwatne do jej treści.
W świetle obowiązujących przepisów ustawy o systemie oświaty gmina może zlikwidować szkołę w trybie art. 59, jak i przekazać ją do prowadzenia w drodze umowy osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej (art. 5 ust. 5g ustawy).
Uczniom likwidowanej szkoły w [...] Gmina zapewnia możliwość kontynuowania nauki w szkole publicznej - Szkole Podstawowej w [...], co wyklucza zasadność zarzutu ograniczania prawa do nauki.
Zgodnie z zapisami ww. art. 59 ustawy o systemie oświaty wszystkich rodziców uczniów likwidowanej szkoły zawiadomiono o zamiarze jej likwidacji w określonym w ww. przepisie terminie.
Skarżąca M. R. także została zawiadomiona o zamiarze likwidacji szkoły w ustawowym terminie, jednakże odmówiła podpisania doręczanego jej zawiadomienia.
Powyższy fakt potwierdzają załączone do odpowiedzi na skargę dowody
w postaci oświadczenia pracowników Urzędu Gminy.
W tej sytuacji trudno uznać zarzut otrzymania przez M. R. zawiadomienia
w marcu 2013 r. za skuteczny argument w kwestionowaniu przedmiotowej uchwały.
Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:
Zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 142 poz. 1591) dalej: "u.s.g.", każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może – po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.
Z powyższej regulacji wynika, iż skargę do sądu administracyjnego skutecznie może wnieść ten, kto wykaże naruszenie swego interesu prawnego bądź uprawnienia oraz wykaże, że uchwała, którą skarży, została podjęta z naruszeniem prawa, a skarga do sądu administracyjnego została poprzedzona wezwaniem organu do usunięcia naruszenia prawa.
Dokonywana jest przez sąd administracyjny kontrola legalności zaskarżonej uchwały obejmuje zbadanie powyższych elementów, zgodnie z kompetencjami wynikającymi z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) w związku z art. 1 i 3 § 1 i § 2 pkt 6
i ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej "P.p.s.a".
Przedmiotem niniejszej skargi jest podjęta w oparciu o art. 59 ust. 1
w zw. z art. 5c pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty
(t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 z późn. zm. dalej: u.s.o.) oraz art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h) ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) uchwała Rady Gminy Wałcz z dnia 26 lutego 2013 r. stanowiąca m.in. iż z dniem 31 sierpnia 2013 r. likwiduje się Publiczną Szkołę Podstawową w Szwecji. Uchwała stwierdza również, iż uczniom zlikwidowanej szkoły zapewnia się kontynuowanie nauki w Publicznej Szkole Podstawowej w [...]. Uchwała ta – jak wynika z akt sprawy stanowi realizację wcześniej podjętej uchwały
z dnia 30 października 2012 r. nr XXIII/124/2012 o zamiarze likwidacji publicznej Szkoły Podstawowej im. 4 Dywizji Piechoty w Szwecji.
Z uzasadnienia zaskarżonej uchwały wynika, iż przyczyną jej podjęcia była konieczność dostosowania sieci szkół funkcjonujących w Gminie do realnych potrzeb wynikających z zachodzących zmian demograficznych oraz związane z tym racjonalizowania kosztów ponoszonych przez Gminę na realizację zadań oświatowych.
Skarżące – jak wskazują w skardze - swój interes prawny w zaskarżeniu przedmiotowej uchwały upatrują w tym, że są rodzicami dzieci uczęszczających do likwidowanej szkoły. Naruszenie ich uprawnienia polega zaś na pozbawieniu dzieci nauczania w szkole publicznej, będącej jednostkę budżetową gminy i powierzenie prowadzenia szkoły Fundacji, będącej podmiotem prawa prywatnego, zaś naruszenie prawa polega m.in. na niedoręczeniu skarżącej M. R. powiadomienia o likwidacji Szkoły Podstawowej Szwecji do dnia 28.02.2013 r. co zdaniem skarżących narusza art. 5 ust. 5, art. 59 i art. 104 u.s.o. Nadto skarżące podnoszą naruszenie przepisów ustawy o samorządzie gminnym oraz Konstytucji RP przez wyzbywanie się przez Gminę ustawowych zadań własnych.
Oceniając podniesione w skardze zarzuty stwierdzić należy, iż nie są one skuteczne dla zakwestionowania legalności skarżonej uchwały. Zgodnie z art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty szkoła publiczna może być zlikwidowana z końcem roku szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu. Organ prowadzący jest obowiązany, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły: rodziców, uczniów, właściwego kuratora oświaty oraz organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwy do prowadzenia szkół danego typu. Szkoła publiczna powadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać zlikwidowana po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny (ust. 2). Stosownie do powyższych wymogów, po podjęciu Uchwały Rady Gminy Wałcz z dnia 30.10.2012 r. Nr XXIII/124/2012 w sprawie zamiaru likwidacji Szkoły Podstawowej w Szwecji, poinformowano o tym fakcie rodziców uczniów tej szkoły i Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty, który nie wniósł sprzeciwu.
Główny zarzut podnoszony przez skarżące sprowadza się do niedoręczenia skarżącej M. R. jako rodzicowi, zawiadomienia o likwidacji szkoły, tj. na
6 miesięcy przed datą likwidacji szkoły, tj. przed dniem 28.02.2013 r. Argument ten,
w okolicznościach sprawy nie jest jednak wystarczający do uwzględnienia skargi.
Nie można go też uznać za trafny.
Organ przedłożył do akt sprawy kserokopię pisma z dnia 9.01.2013 r. adresowanego do M. i J. R., informującego o likwidacji szkoły z dniem
31 sierpnia 2013 r., które podpisał J. R., tj. jeden z rodziców dziecka.
Z notatki służbowej z dnia 27 lutego 2013 r. sporządzonej przez pracowników Urzędu Gminy M. P. i A. B. wynika, iż M. R. została przez nie powiadomiona o likwidacji szkoły przez odczytanie jej treści pisma z dnia 9.01.2013 r., jednakże odmówiła złożenia podpisu potwierdzającego fakt zapoznania jej z treścią zawiadomienia.
Przepisy ustawy o systemie oświaty, stanowiąc obowiązek organu gminy powiadomienia wszystkich rodziców uczniów likwidowanej szkoły na 6 miesięcy przed terminem jej likwidacji, nie określają formy tego powiadomienia. Brak podstaw do przyjęcia, iż w zakresie tym obowiązują zasady określone w rozdziale 8 Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczącego doręczeń, które mają zastosowanie do postępowań administracyjnych.
Działalność uchwałodawcza organu stanowiącego gminy postępowaniem administracyjnym nie jest, zaś ani art. 101 u.s.g. ani żaden z przepisów ustawy
o systemie oświaty, stanowiącej podstawę materialnoprawną zaskarżonej uchwały, jak i ustawy o samorządzie gminnym, stanowiącym jej podstawę kompetencyjną, do przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w tym zakresie nie odsyła.
Nie wynika to również z art. 1 i 2 k.p.a.
Zauważyć należy, iż art. 101 ust. 3 u.s.g. jedynie w sprawach dotyczących wezwania do usunięcia naruszenia prawa odsyła do przepisów o terminach załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym. Do doręczeń pism takiego odesłania nie ma.
W tym stanie rzeczy – zdaniem Sądu – forma zawiadomienia, o którym mowa
w art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, może być dowolna, w tym również polegać na odczytaniu stronie treści pisma, którego odbioru nie chce potwierdzić, z tym, że dla uznania skuteczności takiej formy zawiadomienia rodzica, w wymaganym tym przepisem terminie organ musi ten fakt jednoznacznie wykazać.
Należy jednak mieć na uwadze, iż w świetle art. 101 ust.1 u.s.g. wykazanie to ma znaczenie tylko wtedy, gdy strona skarżąca jednocześnie wykaże, że skarżona uchwała o likwidacji szkoły narusza jej interes prawny lub uprawnienie, wynikające
z konkretnego przepisu prawa materialnego. Naruszenie takiego interesu lub uprawnienia, wynikającego z normy prawa materialnego, musi nadto charakteryzować się tym, że jest zindywidualizowane, tzn. bezpośrednio ingeruje w sferę zagwarantowanych tą normą uprawnień skarżącego, odbierając je bądź modyfikując, albo obciążając go nowym obowiązkiem.
Naruszenie to winno też mieć nadto charakter realny i aktualny, a nie hipotetyczny.
Z treści art. 101 ust. 1 u.s.g. wynika jednoznacznie, iż skarga wnoszona na podstawie tego przepisu winna być wnoszona w obronie własnego, indywidualnego interesu skarżącego, a nie w interesie społecznym (actio popularis).
W świetle powyższego zarzuty skargi odnoszące się do braku społecznej kontroli nad realizacją przez Gminę realizacji zadań w zakresie oświaty, czy też naruszenia art. 7 ust. 1 pkt 8 u.s.g., art. 70 Konstytucji RP bądź zasad techniki prawodawczej, uznać należy za nieskuteczne.
Nie jest przy tym wystarczające wykazanie, iż dziecko skarżącej jest uczniem likwidowanej szkoły. Konieczne jest też wykazanie, że wskutek likwidacji szkoły dziecko to zostanie pozbawione możliwości kontynuacji nauki w szkole danego typu, lub że kontynuacja tej nauki będzie znacznie utrudniona lub wiązała się będzie z nadmierną uciążliwością, związaną np. z odległością szkoły od miejsca zamieszkania. Skarżące jednak żadnych zarzutów w tym zakresie nie formułują. Analizując treść skarżonej uchwały uznać należy, iż w rozpatrywanej sprawie okoliczności te nie zachodzą, albowiem wszystkie dzieci będą miały zapewnioną możliwość kontynuacji nauki i realizacji tej samej podstawy programowej, w tym samym miejscu, w szkole, niebędącej wprawdzie jednostką budżetową gminy lecz prowadzoną przez osobę prawną Fundacja, posiadającej uprawnienia szkoły publicznej, jak i przez kontynuację nauki w szkole publicznej – Szkole Podstawowej w Strącznie, co gmina zapewnia organizując odpowiedni dowóz uczniów. Uchwała zawiera zobowiązanie gminy w tym zakresie, które może być egzekwowane.
Należy też mieć na uwadze, że zaskarżona uchwała, aczkolwiek zawiera
w określeniu swego przedmiotu stwierdzenie o likwidacji szkoły, to w istocie nie stanowi o jej likwidacji, lecz o przekazaniu przez jednostkę samorządu terytorialnego jej prowadzenia osobie prawnej - Fundacji, niebędącej jednostką samorządu terytorialnego. Zgodnie zaś z obowiązującym od 22 kwietnia 2009 r. art. 59 ust. 8 ustawy o systemie oświaty (dodanym ustawą z dnia 19 marca 2009 r. Dz. U. Nr 56,poz. 458) w takim przypadku nie stosuje się przepisów ust. 1 – 5 art. 59, wobec czego podnoszone w skardze zarzuty, odnoszące się do naruszenia przez Radę Gminy wymogów z art. 59 ust. 1, u.s.o. m.in. przez brak powiadomienia jednego z rodziców o likwidacji szkoły na co najmniej 6 miesięcy przed terminem likwidacji, okazały się bezprzedmiotowe.
W tym stanie rzeczy uznać należało, iż w sprawie nie zaistniały przesłanki do uwzględnienia skargi, wobec czego Sąd, zgodnie z dyspozycją art. 151 P.p.s.a., skargę oddalił. Z uwagi na treść rozstrzygnięcia, w świetle art. 200 P.p.s.a. brak było podstaw do zasądzenia na rzecz skarżących zwrotu kosztów postępowania.
