II SA/Wr 103/13

Uzasadnienie

Zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu decyzja z dnia [...] r. Nr [...], podjętą na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, zwanego dalej "k.p.a.", po rozpatrzeniu odwołań Pana M.Dz. oraz Pana K.B. od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K.G. z dnia [...] r. znak: [...] nakazującej właścicielowi lokalu mieszkalnego nr 1 w budynku przy ul [...] w K.G., na terenie działki nr 206 obręb 5 - Panu K.B. wykonanie demontażu kotła c.o. na paliwo stałe z pomieszczenia przedpokoju w terminie do dnia 30 listopada 2012 r., D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego we W. uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej terminu wykonania obowiązku i w tym zakresie wyznaczam nowy termin do dnia 31 stycznia 2013 r., w pozostałym zakresie utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu organ II instancji wskazał, że w dniu 5 maja 2010 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K.G. wszczął na wniosek Pana M.Dz. postępowanie administracyjne w sprawie samowolnego wydzielenia z części korytarza pomieszczenia przedpokoju przez Państwa A. i P.B. w budynku mieszkalnym położonym przy ul. [...] w K.G. na terenie działki nr 206 obręb 5. W dniu 18 czerwca 2010 r. przeprowadzono oględziny w trakcie których stwierdzono, że na parterze budynku mieszkalnego położonego przy ul [...] w K.G. zabudowana została (zgodnie z wnioskiem Pana M.Dz.) część korytarza budynku. Pomieszczenie przynależy do mieszkania Państwa B.. W wydzielonym pomieszczeniu znajduje się piec grzewczy wraz ze zbiornikiem CWU, w części pomieszczenia wydzielono łazienkę. Do pomieszczenia osadzone zostały drzwi otwierane na zewnątrz, szerokość drzwi 80 cm Drzwi po otwarciu zmniejszają szerokość przejścia korytarza do 88 cm. Szerokość korytarza wynosi 169 cm. W budynku znajdują się odrębne 4 lokale mieszkalne W wydzielonym pomieszczeniu doprowadzono instalację wodno-kanalizacyjna i elektryczną, według oświadczenia Pana K.B. instalacja elektryczna jest istniejąca. Pan K.B. stwierdził, że roboty wykonano w roku 1992. Według oświadczenia Pani A.B. nie występowano o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie na wykonanie w/w robót. Pani A.B. oświadczyła, że ówczesny współwłaściciel zgodził się na postawienie ścianki działowej a inni współwłaściciele nigdy nie wyrażali sprzeciwu co do wykonanych robót. Konstrukcja ścianki jest stabilna i bezpieczna, a zabudowę wykonano na szerokość zbliżoną do drugiej części korytarza Pan M.Dz. oświadczył, że w wydzielonym pomieszczeniu umieszczono kocioł c.o., w pomieszczeniu brak jest odpowiedniej wentylacji nawiewno-wywiewnej natomiast w części łazienki brak jest izolacji poziomej. Jego zdaniem wentylacja wywiewna powinna być wyprowadzona ponad dach a wentylacja nawiewna powinna być wykonana w ścianie zewnętrznej o wymiarach 200 cm2. Na ścianie zabudowy przeprowadzona jest instalacja kanalizacyjna. Według oświadczenia Pana K.B. na ścianie zewnętrznej budynku są dwa kanały wentylacyjne: do łazienki i do pomieszczenia (wentylacja z wentylatorem do jednego z pomieszczeń). Inwestorami robót byli Państwo A. i P.B..

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2010 r. o znaku: [...] organ I instancji zobowiązał inwestorów robót w trybie art. 81 c ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane do przedłożenia inwentaryzacji i ekspertyzy stanu technicznego robót ze wskazaniem prac niezbędnych do wykonania w celu doprowadzenia inwestycji do stanu zgodnego z prawem. W dniu 3 września 2010 r. inwestorzy przedłożyli Ekspertyzę budowlaną o zgodności wykonania robót ze sztuką budowlaną i przepisami budowlanymi, sporządzoną przez inż. R.Ż. posiadającego uprawnienia w specjalności konstrukcyjno-budowlanej i instalacji sanitarnych o nr ewid. [...] J.G.. Po analizie dokumentacji Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K.G. stwierdził, że jest ona niekompletna i wezwał inwestora do jej uzupełnienia. Uzupełnienie Ekspertyzy wpłynęło do PINB w dniu 27 września 2010 r..

W tak kształtującym się stanie faktycznym PINB w K.G. wydał decyzję z dnia [...] r. o znaku: [...], która nakazał Państwu A. i P.B., jako inwestorom samowolnie wykonanych robót budowlanych związanych z wydzieleniem z części korytarza pomieszczenia przedpokoju, w budynku mieszkalnym położonym przy ul. [...] w K.G., wykonanie w terminie do dnia 30 listopada 2010 r. następujących robót budowlanych:

1. zamontowanie kratki wentylacyjnej nawiewnej w zewnętrznej ścianie pomieszczenia ponad posadzką,

2. zamontowanie kratki wentylacyjnej wywiewnej w ścianie zewnętrznej pomieszczenia poniżej sufitu.

Uzasadniając wydane rozstrzygniecie organ powiatowy wyjaśnił, że inwestor nie posiada pozwolenia na budowę na prowadzenie przedmiotowych robót budowlanych, w związku z czym nakazano sporządzenie Ekspertyzy technicznej oceniającej stan wykonanych prac budowlanych. Autor Ekspertyzy ocenił stan techniczny wykonanych robót i wskazał konieczność zamontowania kratek wentylacyjnych nawiewnej i wywiewnej. Ponieważ roboty budowlane wykonane przez inwestora w budynku położonym przy ul. [...] w K.G. zrealizowane zostały w warunkach samowoli budowlanej oraz występuje konieczność doprowadzenia już wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem, należało wydać decyzję w trybie art 51 ust. 1 pkt 2, ust. 7 ustawy - Prawo budowlane nakazując inwestorowi wykonanie robót budowlanych wskazanych w Ekspertyzie inż. R.Ż..

Od powyższej decyzji odwołał się Pan M.Dz..

D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] r. Nr [...] uchylił w całości decyzję organu instancji z dnia [...] r. o znaku: [...] i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ. Organ odwoławczy wskazał na niepełne ustalenia stanu faktycznego uniemożliwiające podjęcie prawidłowego rozstrzygnięcia w sprawie.

Kontynuując postępowanie PINB w K.G. pismem z dnia 3 stycznia 2011 r. wezwał stronę do uzupełnienia przedłożonej Ekspertyzy o wskazanie czy przedmiotowe roboty są zgodne z obowiązującymi przepisami, a w szczególności z przepisami techniczno-budowlanymi. W odpowiedzi na wezwanie zostało przedłożone uzupełnienie ekspertyzy z dnia 24 stycznia 2011 r. dotyczące zgodności dokonanej zabudowy korytarza z przepisami w/w rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa pożarowego. Z opracowania tego wynika, że warunki określone w w/w przepisach są zachowane.

W tak kształtującym się stanie faktycznym PINB w K.G. decyzją z dnia [...] r. znak: [...] umorzył postępowanie administracyjne w sprawie samowolnego wydzielenia z części korytarza pomieszczenia przedpokoju, w budynku mieszkalnym położonym przy ul. [...] w K.G.. PINB odnosząc się do zarzutów Pana M.Dz., wyjaśnił, że sprawy wydzielenia części przedpokoju na łazienkę oraz montażu kotła c o. nie są przedmiotem postępowania. Drzwi od strony ulicy, prawdopodobnie "poniemieckie" istniały przed dokonaniem zabudowy korytarza, a więc nie podlegają ocenie zgodności z obowiązującymi przepisami prawa. Korytarz po zabudowie ma szerokość 1,70 m podczas gdy zgodnie z § 242 pkt 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie dopuszcza zmniejszenie szerokości poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeżeli jest ona przeznaczona do ewakuacji nie więcej niż 20 osób. Został również spełniony pkt 4 § 242 mówiący ze skrzydła drzwi stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną nie mogą po ich całkowitym otwarciu zmniejszać szerokości tej drogi. Przyjmując sposób otwierania drzwi do kąta 180° nie można stwierdzić, że drzwi do przedpokoju zawężają drogę ewakuacyjną.

W wyniku odwołania Pana M.Dz. D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] r. Nr [...] uchylił decyzję PINB w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ DWINB nie zgodził się z organem I instancji, że sprawa wykonania łazienki w wydzielonym pomieszczeniu oraz instalacji kotła grzewczego wykracza poza przedmiot prowadzonego postępowania. Zarówno samowolna zabudowa korytarza w budynku jak i wykonane wewnątrz tej zabudowy urządzenia budowlane podlegają definicji przebudowy obiektu budowlanego, a co się z tym wiąże procedurze naprawczej określonej przepisami art. 50-51 Prawa budowlanego. Nie ma zatem potrzeby rozdzielać sprawy wykonanych przez Państwa B. w związku z zabudową korytarza robót budowlanych na dwa odrębne postępowania, z których jedno miałoby dotyczyć wykonania ścian i drzwi, a drugie wykonania łazienki i instalacji. W ramach jednego postępowania można wydać orzeczenia w stosunku do całej inwestycji jak i jej poszczególnych części, jeżeli organ uzna. że tylko część robót wykonana została niezgodnie z prawem.

Pismem z dnia 3 listopada 2011 r. Pan M.Dz. zażądał od PINB w K.G. przeprowadzenia ponownych oględzin wskazując, że ścianka działowa przedpokoju została wykonana na piecu na paliwo stałe. Organ I instancji przeprowadził w dniu 24 listopada 2011 r. ponowne oględziny, stwierdzając, że w pomieszczeniu korytarza głównego na parterze budynku zlokalizowany jest poniemiecki piec murowany z cegły pełnej obecnie nie użytkowany od ponad 40 lat według oświadczenia Pani A.B. i Pana K.B.. Ścianka działowa przylega do pieca. Sporządzono dokumentację fotograficzną z oględzin. Pan Dz. oświadczył, że wykonanie ścianki na piecu jest niezgodne z warunkami technicznymi i przepisami p.poż., według niego piec może być użytkowany w każdej chwili. Ponadto Pan Dz. wskazał na niezgodność wymiarów drzwi z warunkami technicznymi (winno być 90/200 cm a jest 80 x 194 cm). Przy piśmie z dnia 14 grudnia 2011 r. Pan M.Dz. przedłożył opinię rzeczoznawcy do spraw przeciwpożarowych mgr R.M. w zakresie wydzielenia pomieszczenia z części korytarza komunikacyjnego w budynku przy ul. [...] w K.G.. Autor opracowania kwestionuje kwalifikację budynku jako zabudowy jednorodzinnej bądź zagrodowej a tym samym ocenę przyjętą przez inż. R.Ż. - autora Ekspertyzy przedstawionej przez P.B. co do spełniania przez wykonaną przebudowę przepisów w zakresie wymaganej odporności ogniowej, drogi ewakuacyjnej odpowiedniej wentylacji, i kubatury pomieszczenia na paliwo stałe.

PINB w K.G. przeprowadził w dniu 20 stycznia 2012 r. rozprawę administracyjna, w trakcie której strony ustaliły, ze podejmą starania celem zawarcia między sobą ugody dla zapobieżenia eskalacji konfliktu sąsiedzkiego Strony zobowiązały się do poinformowania PINB o ewentualnych ugodach do dnia 14 lutego 2012 r..

Decyzją z dnia [...] r. znak: [...] PINB w K.G. nakazał Panu K.B. - właścicielowi lokalu mieszkalnego nr 1 w budynku przy ulicy [...] w K.G. - wykonanie demontażu kotła c.o. na paliwo stałe w pomieszczeniu przedpokoju w terminie do 30 czerwca 2012 r

W wyniku odwołania Pana M.Dz. i Pana K.B. DWINB decyzją z dnia [...] r. Nr [...] uchylił decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ, wskazując na pominięcie Prokuratora Rejonowego w postępowania co uchybiło przepisom art 10 § 1 i 81 i 183 k.p.a..

Kontynuując postępowanie PINB po umożliwieniu stronom zapoznania się z materiałem dowodowym i wypowiedzenia w sprawie wydał w dniu [...] r. decyzję o znaku [...], wskazując w motywach swojego rozstrzygnięcia, że pomieszczenie, w którym zamontowany został kocioł c.o. na paliwo stałe nie spełnia wymogów określonych w § 136 ust. 2a rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm. ) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Zgodnie z § 136 ust 2a pkt. 1 kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 10 kW mogą być instalowane w budynkach, o których mowa w § 132 ust. 3, na poziomie ogrzewanych pomieszczeń, w pomieszczeniach niebędących pomieszczeniami mieszkalnymi:

1. kubaturze wynikającej ze wskaźnika 4m3/kW nominalnej mocy cieplnej kotła, lecz nie mniej niż 30m3,

2. spełniających wymagania dotyczące wentylacji, o których mowa w § 150 ust 9,

3. posiadających przewody kominowe określone w § 140 ust. 1 i 2 oraz § 145 ust 1

4. zapewniających dopływ powietrza do spalania w ilości co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kotła

- odpowiadających wymaganiom określonym w Polskiej Normie dotyczącej kotłowni wbudowanych na paliwo stałe.

Autor ekspertyzy technicznej Pan R.Ż. przedłożonej przez Pana K.B. wskazał kubaturę pomieszczenia V = 8,5 m3, co jest niezgodne z wymogami § 136 ust 2a pkt 1 w/w rozporządzenia. Z załącznika nr 1 dołączonego do pisma z dnia 14 września 2012 r. złożonego przez Pana K.B. wynika, że moc cieplna kotła wynosi 7 kW. Tak więc potwierdza się, że wskazany w § 136 ust 2a pkt 1 warunek nie zostaje spełniony. Autor ekspertyzy technicznej nie przedstawił również sposobu rozwiązania wentylacji nawiewno-wywiewnej pomieszczenia, w którym został zamontowany kocioł c.o. na paliwo stałe przy uwzględnieniu wymagań określonych w § 136 ust 2a, a jedynie wskazał na konieczność zamontowania kratki wentylacyjnej nawiewnej w zewnętrznej ścianie pomieszczenia ponad posadzką i zamontować kratkę wentylacyjną wywiewną w ścianie zewnętrznej pomieszczenia poniżej sufitu. Zgodnie z § 140 ust. 1 w/w rozporządzenia przewody (kanały) kominowe w budynku wentylacyjne, spalinowe i dymowe, prowadzone w ścianach budynku, w obudowach trwale połączonych z konstrukcją lub stanowiące konstrukcje samodzielne, powinny mieć wymiary przekroju, sposób prowadzenia i wysokość, stwarzające potrzebny ciąg zapewniający wymaganą przepustowość, oraz spełniające wymagania określone w Polskich Normach dotyczących wymagań technicznych dla przewodów kominowych oraz projektowania kominów. Z kolei § 140 ust.1 mówi, że przewody kominowe powinny być szczelne i spełniać warunki określone w § 266. Ponadto zgodnie z § 150 ust 9 w pomieszczeniu z paleniskami na paliwo stałe, płynne lub z urządzeniami gazowymi pobierającymi powietrze do spalania z pomieszczenia i z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin przewodem od urządzenia stosowanie mechanicznej wentylacji wyciągowej jest zabronione. W części łazienki wentylacja grawitacyjna wspomagana jest mechanicznie. Oddzielenie pomiędzy łazienką a pozostałą częścią pomieszczenia w którym zamontowany został kocioł c.o. stanowią jedynie drzwi przesuwne (część rysunkowa: Inwentaryzacja, Rzut przedpokoju). Brak jest przewodu wentylacji grawitacyjnej dla pomieszczenia kotła co. Autor ekspertyzy nie dowiódł również, czy zapewniony został dopływ powietrza do spalania w ilości co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kotła - przy ustaleniu faktycznej mocy cieplnej kotła.

Jak wynika z powyższego wykonane roboty budowlane w zakresie montażu kotła c.o. w wydzielonym pomieszczeniu przedpokoju wykonane zostały z naruszeniem przepisów prawa w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Zawarte w ekspertyzie technicznej sporządzonej przez Pana R.Ż. wnioski są zbyt ogólnikowe i nie odnoszą się do przepisów w/w rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ekspertyza dotyczy bardziej stanu technicznego lokalu wydzielonego z części korytarza w wyniku robót, a nie zgodności wykonanych robót z przepisami administracyjnego prawa materialnego. Autor ekspertyzy wskazał wprawdzie, że prace wykonane zostały prawidłowo, zgodnie z wiedzą i sztuką budowlaną, niemniej samo wykonanie robót zgodnie z zasadami wiedzy i sztuki budowlanej nie gwarantuje, że są one zgodne z prawem. W ekspertyzie pomimo jej dwukrotnego uzupełnienia brakuje odniesienia do pozostałych zagadnień, które reguluje w/w rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

PINB w K.G. nie zgodził się natomiast z pozostałymi zarzutami Pana M.Dz. odnośnie naruszenia przez wykonaną zabudowę korytarza przepisów rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wykonane roboty budowlane nie powodują zawężenia drogi ewakuacyjnej, a drzwi wyjściowe z budynku nie spełniają wymagań § 62 ust. 1 w/w rozporządzenia. Jak już wielokrotnie stwierdzono w trakcie prowadzonego postępowania drzwi wyjściowe z budynku od strony ulicy są to drzwi istniejące najprawdopodobniej poniemieckie, które zostały w stanie nienaruszonym Zatem przytoczone przez Pana M.Dz. paragrafy tj. § 236 ust. 1, § 239 ust. 6 i § 240 ust. 1 nie mają odniesienia do rozpatrywanej sprawy, albowiem dotyczą drzwi nie będących przedmiotem postępowania. Odnośnie drzwi zamontowanych do wydzielonego pomieszczenia stwierdzono, że są to drzwi otwierane na zewnątrz szerokość drzwi 80 cm. Drzwi po otwarciu zmniejszają szerokość przejścia korytarza do 88 cm. Autor ekspertyzy technicznej Pan R.Ż. stwierdził, że drzwi do pomieszczenia otwierają się do kąta 180° nie zagrażając mieszkańcom budynku Całkowita szerokość istniejącego korytarza przed zabudową wynosiła 2,90 m. Po zabudowie szerokość korytarza wynosi 170 cm. Wysokość korytarza wynosi 2,25 m Zgodnie z § 242 pkt 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie dopuszcza się zmniejszenie szerokości poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeżeli jest ona przeznaczona do ewakuacji nie więcej niż 20 osób. Z kolei § 242 pkt. 4 w/w rozporządzenia mówi, że skrzydła drzwi, stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną, nie mogą, po ich całkowitym otwarciu zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi. Przyjmując zatem sposób otwierania drzwi do kąta 180° nie można stwierdzić, że drzwi do pomieszczenia przedpokoju zawężają drogę ewakuacyjną.

Odnosząc się do załączonej do akt przez Pana M.Dz. Opinii rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Pana R.M. w zakresie wydzielenia pomieszczenia z części korytarza komunikacyjnego w budynku przy ul. [...] w K.G., PINB w K.G. nie zgodził się z kwalifikacją budynku jako budynku wielorodzinnego. Wskazał przy tym, że autor opinii kwestionuje kwalifikację budynku jako zabudowy jednorodzinnej czy tez zagrodowej nie przeprowadzając przy tym żadnej analizy zmian przepisów dotyczących przedmiotowej kwalifikacji. Budynek jest budynkiem przedwojennym, bez dokumentacji dotyczącej jego budowy, a jego pierwotny charakter wraz z sąsiednim budynkiem gospodarczym miał niewątpliwie cechy zabudowy zagrodowej. Organ I instancji przypomniał, że dopiero zmiana rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z 2003 r zmieniła definicje zabudowy jednorodzinnej. Do roku 2003 jako budynki jednorodzinne traktowane były wszystkie budynki mieszkalne jednorodzinne lub zespół takich budynków w układzie: wolno stojącym, bliźniaczym lub szeregowym, atrialnym a także budynek mieszkalny zawierający nie więcej niż 4 mieszkania lub zespół takich budynków. Brak analizy zmian przepisów w zakresie kwalifikacji budynku i autorytatywne stwierdzenie, że budynek nie może być traktowany jako budynek jednorodzinny jest nie do przyjęcia. Takie traktowanie obiektów w świetle zmieniającego się prawa mogłoby doprowadzić do absurdalnych wniosków i procedur, których nie przewiduje ustawodawca w Prawie budowlanym.

Organ powiatowy podzielił natomiast część argumentów i wniosków zawartych w opracowaniu Pana R.M. dotyczącą ekspertyzy sporządzonej przez Pana R.Ż., to że jest ona mało szczegółowa, lakoniczna i bez odniesienia się do obowiązujących przepisów. Poruszone w opinii Pana R.M. sprawy dotyczące kubatury pomieszczenia, wentylacji i dopływu powietrza, a także zagrażający życiu montaż wentylacji mechanicznej znajdują w ocenie organu pełne uzasadnienie w obowiązujących przepisach i wymagają ingerencji organu nadzoru budowlanego.

PINB podkreślił, że w pierwszej kolejności rozważył możliwość zalegalizowania samowolnie wykonanych robót budowlanych związanych z montażem kotła c o na paliwo stałe w nowo wydzielonym pomieszczeniu przedpokoju. Jednakże z uwagi na fakt, iż pomieszczenie, w którym usytuowany został kocioł c.o. na paliwo stałe nie spełnia podstawowego wymogu jakim jest kubatura pomieszczenia (§ 132 ust 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie) taka decyzja była niemożliwa.

Z powyższych względów PINB nakazał doprowadzenie samowolnie wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem poprzez demontaż kotła c.o. na paliwo stałe z pomieszczenia przedpokoju. Organ powiatowy zwrócił uwagę na fakt, że przy ponownym zamiarze montażu kotła c.o. na paliwo stałe w lokalu mieszkalnym należącym do Pana K.B. inwestor winien zlecić wykonanie projektu budowlanego przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia budowlane i uzyskać pozwolenie na budowę właściwego organu administracji architektoniczno-budowlanej.

Od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K.G. z dnia [...] r. znak: [...] odwołali się Pan M.Dz. i Pan K.B..

Po rozpoznaniu sprawy D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego stwierdził, że odwołania nie zasługują na uwzględnienie. Wskazał ponadto, że będąca przedmiotem badania decyzja organu I instancji z dnia [...] r. znak: [...] została wydana w postępowaniu w sprawie w sprawie samowolnego wydzielenia z części korytarza pomieszczenia przedpokoju przez Państwa A. i P.B., w budynku mieszkalnym położonym przy ul. [...] w K.G., na terenie działki nr 206 obręb 5. W ramach inwestycji dokonano zabudowy części korytarza na parterze budynku powiększając w ten sposób lokal mieszkalny Pana K.B.. W wydzielonym pomieszczeniu znajduje się piec grzewczy wraz ze zbiornikiem CWU, w części pomieszczenia wydzielono łazienkę. Do pomieszczenia osadzone zostały drzwi otwierane na zewnątrz szerokość drzwi 80 cm. Drzwi po otwarciu zmniejszają szerokość przejścia korytarza do 88 cm. Szerokość korytarza wynosi 169 cm. W wydzielonym pomieszczeniu doprowadzono instalację wodno-kanalizacyjną. Według Pana M.Dz. do pomieszczenia doprowadzono instalację elektryczną. Według oświadczenia Pana K.B. instalacja elektryczna jest istniejąca.

Zdaniem organu II instancji przedmiotowe roboty budowlane należy traktować jako przebudowę obiektu budowlanego, o której mowa w art. 3 pkt 7a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, gdyż w wyniku ich wykonania nastąpiła zmiana parametrów technicznych i użytkowych budynku. Należy wyjaśnić, że według ustawy Prawo budowlane przebudowa obiektu budowlanego wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. W rozpoznawanej sprawie roboty budowlane zostały rozpoczęte bez takiego pozwolenia. Należy mieć na uwadze, że na mocy art. 50-51 Prawa budowlanego wykonywanie robót budowanych bez wymaganego pozwolenia bądź zgłoszenia lub w sposób istotnie naruszający przepisy wymaga przeprowadzenie procedury naprawczej celem przywrócenia stanu zgodnego z prawem przez właściwy organ nadzoru budowlanego. Jeżeli w toku postępowania organ stwierdzi brak możliwości naprawy tj. doprowadzenia robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem poprzez nakazanie wykonania określonych robót lub czynności, winien nakazać, w zależności od charakteru i zaawansowania robót, w drodze decyzji, o której mowa w art. 51 ust. 1 pkt 1, zaniechanie dalszych robót bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części Decyzja taka kończy postępowanie. Natomiast, gdy istnieje możliwość doprowadzenia robót do stanu zgodnego z prawem organ nadzoru budowlanego powinien nałożyć w drodze decyzji wydanej na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 2 obowiązek wykonania określonych czynności lub robót, w celu doprowadzenie wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, określając termin ich wykonania Postępowanie jest wówczas kontynuowane zgodnie z ust. 3 omawianego artykułu.

W toku postępowania PINB w K.G. ustalił, że pomieszczenie w którym zamontowany został kocioł c.o. na paliwo stałe, nie spełnia wymogów określonych w § 136 ust. 2a rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Moc cieplna kotła wynosi 7kW Według § 136 ust. 2a kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 10 kW mogą być instalowane w budynkach, o których mowa w § 132 ust. 3, na poziomie ogrzewanych pomieszczeń, w pomieszczeniach niebędących pomieszczeniami mieszkalnymi:

1. kubaturze wynikającej ze wskaźnika 4m3/ kW nominalnej mocy cieplnej kotła, lecz nie mniej niż 30 m3,

2. spełniających wymagania dotyczące wentylacji, o których mowa w § 150 ust 9.

3. posiadających przewody kominowe określone w § 140 ust. 1 i 2 oraz § 145 ust. 1

4. zapewniających dopływ powietrza do spalania w ilości co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kotła

- odpowiadających wymaganiom określonym w Polskiej Normie dotyczącej kotłowni wbudowanych na paliwo stałe.

Kubatura pomieszczenia wynosi 8,5 m3, co jest niezgodne z wymogami § 136 ust 2a pkt 1 w/w rozporządzenia. Zgodnie z § 150 ust. 9 w pomieszczeniu z paleniskami na paliwo stałe, płynne lub z urządzeniami gazowymi pobierającymi powietrze do spalania z pomieszczenia i z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin przewodem od urządzenia stosowanie mechanicznej wentylacji wyciągowej jest zabronione. W części łazienki wentylacja grawitacyjna wspomagana jest mechanicznie. Oddzielenie pomiędzy łazienką a pozostałą częścią pomieszczenia, w którym zamontowany został kocioł c o stanowią jedynie drzwi przesuwne. Brak jest przewodu wentylacji grawitacyjnej dla pomieszczenia kotła c.o..

Jak wynika z powyższego – w ocenie DWINB - wykonane roboty budowlane w zakresie montażu kotła c.o. w wydzielonym pomieszczeniu przedpokoju wykonane zostały z naruszeniem w/w przepisów prawa oraz w sposób mogący spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi. Brak odpowiedniego dopływu powietrza do pomieszczeń może stwarzać zagrożenie dla zdrowia ludzi oraz bezpieczeństwa mienia. Wentylacja budynku ma za zadanie zapewnienie odpowiedniego składu powietrza w pomieszczeniach budynku. W zamkniętych pomieszczeniach bez odpowiedniej ilości świeżego powietrza, następuje niedotlenienie, zwiększa się stężenie dwutlenku węgla i pogarsza samopoczucie ludzi. W przypadku pomieszczeń, gdzie zainstalowane są urządzenia grzewcze takie jak kotły c.o., nieodpowiednia wentylacja może prowadzić do powstawania dwutlenku węgla, którego nadmiar może zagrozić nawet życiu ludzi. Ustanowienie wymagań odnoszących się od odpowiedniego wentylowania pomieszczeń w przepisach. Przestrzeganie norm w zakresie odpowiedniej wentylacji pomieszczeń rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ma na celu unikniecie w/w zagrożeń.

Mając zatem na uwadze wyżej opisane naruszenie norm prawnych jakie stwarza zainstalowany w wydzielonym z korytarza pomieszczeniu kocioł c.o. należało - jak stwierdził organ II instancji - nakazać jego rozbiórkę.

DWINB nie zgodził się z zarzutami Pana K.B., że do montażu przedmiotowego kotła nie mają zastosowania przepisy rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Gdyby inwestycja została wykonana legalnie zgodnie z pozwoleniem na budowę to brak byłoby podstaw do nałożenia obowiązku doprowadzenia inwestycji do stanu zgodnego z aktualnie obowiązującymi przepisami techniczno-budowlanymi. Natomiast w związku z samowolnym wykonaniem robót budowlanych organ nadzoru budowlanego szczebla powiatowego zobowiązany był wszcząć i przeprowadzić w trybie art. 51 Prawa budowlanego postępowania naprawcze celem doprowadzenia inwestycji do stanu zgodnego z prawem. Przez stan zgodności z prawem należy rozumieć zgodność z aktualnymi przepisami. Nie można bowiem stosować przepisów już nieobowiązujących Fakt, że w miejscu zainstalowanego kotła istniał kocioł "poniemiecki" jest bez znaczenia W ramach przedmiotowej inwestycji budowlanej wydzielono część pomieszczenia korytarza tworząc nowe pomieszczenie przez co zmieniły się warunki eksploatacji kotła Nakaz demontażu kotła został wydany ze względu na brak odpowiedniej kubatury pomieszczenia, w którym kocioł się znajduje a nie z powodu samowolnego wykonywania robót. Jak stwierdził DWINB. wydany przez PINB w K.G. nakaz nie został oparty tylko na Ekspertyzie Pana R.M., lecz także a nawet przede wszystkim na podstawie samodzielnych ustaleń po poddaniu ocenie przedłożonych przez strony opracowań technicznych.

Odnosząc się do zarzutów Pana M.Dz., organ II instancji stwierdził, że zarzut dotyczący niewłaściwej wentylacji w pomieszczeniu, w którym zamontowany tutejszy organ w pełni podziela, czego efektem jest utrzymanie w mocy nakazu wydanego przez organ I instancji. Natomiast pozostała argumentacja nie wpływa na treść wydanego rozstrzygnięcia. Drzwi do wydzielonego pomieszczenia o szerokości drzwi 80 cm i wysokości 195 cm nie spełniają wymogów wynikających z § 62 ust. 1 w/w rozporządzenia. Brakujące 10 cm szerokości i 5 cm wysokości nie stwarza jednak zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi zatem nie jest na tyle istotne by nakazywać wymianę wykonanej ościeżnicy. Przepis art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy - Prawo budowlane który określa w jakich okolicznościach przeprowadza się postępowanie naprawcze mówi o wykonywaniu robót budowlanych w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu na budowę bądź w przepisach. Mówimy tu zresztą o wejściu do pomieszczeń nie będących w użytkowaniu Pana M.Dz. zatem istniejące aktualnie wymiary ościeżnicy nie naruszają jego interesów. Dotyczy to również wymiarów pomieszczenia łazienki.

Wykonana zabudowa korytarza nie spowodowała naruszenia przepisów dotyczących zapewnienia drogi ewakuacyjnej. Zgodnie z § 242 pkt 2 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie dopuszcza się zmniejszenie szerokości poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeżeli jest ona przeznaczona do ewakuacji nie więcej niż 20 osób. Z kolei § 242 pkt 4 w/w rozporządzenia mówi, że skrzydła drzwi, stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjna nie mogą, po ich całkowitym otwarciu, zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi Szerokość korytarza wynosi 169 cm. Drzwi otwierają się do kąta 180° zatem nie zawężają drogi ewakuacyjnej. Wykonanie ścianki działowej wydzielonego pomieszczenia na piecu nie stwarza zagrożenia ponieważ piec jest nieużytkowany.

DWINB nie zgodził się z zarzutem Pana M.Dz., że obowiązek winien być nałożony na współwłaścicieli całego budynku w tym na niego a nie tylko na właściciela lokalu mieszkalnego nr 1 - Pana K.B.. Skoro kocioł którego rozbiórkę nakazano znajduje się w lokalu nr 1 w budynku przy ul. [...] w K.G., to obowiązek jego rozbiórki należało nałożyć na właściciela tego lokalu. Jak wynika z akt jest nim Pan K.B.. Organ przed skierowaniem obowiązku do określonego podmiotu winien jest wcześniej zbadać, czy podmiot ten jest w stanie ten obowiązek wykonać. Skoro Pan M.Dz. nie ma dostępu do pomieszczenia, w którym znajduje się kocioł c.o. nie można żądać od niego Wykonania obowiązku rozbiórki tego kotła. Ponieważ kocioł c.o., który należy rozebrać stanowi część inwestycji a pozostała część robót może zostać zaakceptowana, PINB w K.G. prawidłowo nakazał jego rozebranie w trybie art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane celem doprowadzenia inwestycji do stanu zgodnego z prawem.

Ze względu upływ terminu wykonania obowiązku uzasadnione jest jego wydłużenie do dnia 31 stycznia 2013 r.. Skutkiem niewykonania obowiązku będzie obowiązek orzekania na podstawie art. 51 ust. 3 pkt 2 Prawa budowlanego, który obliguje organ do nakazania decyzją w zależności od okoliczności faktycznych sprawy zaniechania robót budowlanych, bądź rozbiórki obiektu lub jego części bądź doprowadzenia obiektu do stanu poprzedniego. W razie wykonania obowiązku organ stwierdzi jego wykonanie w drodze decyzji, na podstawie art. 51 ust. 3 pkt 1.

Z rozstrzygnięciem D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego we W. nie zgodził się K.B. i wniósł skargę do WSA we Wrocławiu, podnosząc, że przedmiotowy budynek przy ul. [...] w K.G. jest budynkiem przedwojennym. W roku 1978, gdy rodzice skarżącego, Państwo A. i P.B., zostali współwłaścicielami w/w domu, to na korytarzu oraz w lokalu nr 1 już wtedy były dwa poniemieckie piece (kotły) c.o.. Jeden z nich to murowany piec c.o. na korytarzu, który - jak skarżący pamiętam z relacji nieżyjącego ojca - posiadał uszkodzoną podkowę grzewczą (pękniętą), dlatego nie był używany do ogrzewania mieszkania, od instalacji odcięty był zaworem, który do dnia dzisiejszego pełni swoja funkcję w instalacji c.o. z nowym piecem. Drugi piec c.o. był w kuchni po drugiej stronie ściany w lokalu nr 1. Był to piec murowany kaflowy z żelaznym blatem do gotowania obiadów i również posiadał podkowę grzewczą podłączoną do tej samej instalacji co piec na korytarzu. Piec-kocioł w kuchni był sprawny i użytkowany również przez rodziców skarżącego. Pomimo tego że w całym w/w okresie istniała pomiędzy współwłaścicielami umowa ustna co do podziału użytkowania obiektu przez współwłaścicieli, ojciec w 1992 r. jako inwestor przedmiotowej sprawy (wydzielenie części korytarza przed lokalem nr 1) uzyskał zgodę od ówczesnego współwłaściciela na wykonanie zabudowy części korytarza należącej do użytku zgodnie z umową przez rodziców, czyli Państwa B.. Z tego co pamięta skarżący - ojciec mówił również, że był o tym powiadomić i dowiedzieć się w urzędzie miasta, ale usłyszał, że nie potrzebuje w tym przypadku zezwolenia na tę zabudowę. W efekcie czego został zburzony murowany (uszkodzony) piec na korytarzu należący do moich rodziców, a w miejscu tym powstała zabudowa korytarza przed wejściem do lokalu nr 1, po czym nowy mniejszy zakupiony piec c.o. został zainstalowany i podłączony w tym samym miejscu co piec zburzony. W drugiej części zabudowy została wykonana "łazienka", jeśli można ją tak nazwać, ponieważ z braku miejsca zainstalowana została jedynie wanna o wymiarach około 95 cm / 65 cm oraz muszla wc.

Przy pracach budowlanych pomagał ojcu skarżącego sam T.Dz. (nieżyjący) sąsiad z lokalu nr 2 - wujek Pana M.Dz.. Taki stan rzeczy nie spowodował do dnia dzisiejszego przez prawie dwadzieścia jeden lat zagrożenia zdrowia, życia, ani mienia oraz nikomu nie przeszkadzał, aż współwłaścicielem budynku stał się Pan M.Dz. i to dopiero wtedy, gdy z terenu wspólnego przynależnego do budynku Pan M.Dz. bez zezwolenia dokonał samowolnej wycinki 12 drzew, z czym nie mógł zgodzić się ojciec P.B., czyli z wyrządzeniem tak ogromnej szkody w środowisku naturalnym, na wniosek którego wszczęte zostało postępowanie w sprawie nielegalnej wycinki drzew. W ocenie skarżącego działanie Pana M.Dz. w sprawie wydzielenia części korytarza jest czystym przejawem agresji, mściwości za reakcję ojca w sprawie nielegalnej wycinki drzew i niema żadnego odniesienia ani potwierdzenia o rzekomą "troskę wnioskodawcy co do stanu bezpieczeństwa budowlanego.

W dniu 5 maja 2010 r. na wniosek Pana M.Dz. wszczęte zostało postępowanie przez PINB w K.G. dotyczące wydzielenia części korytarza przez Państwa A. i P.B.. Zgodnie z nakazem PINB została wykonana ekspertyza budowlana w opracowaniu Pana inż. R.Ż., która potwierdziła wykonanie prac zgodnie z wiedzą i sztuką budowlaną, a na podstawie której PINB w K.G. wydał kolejny nakaz dostosowania budowli do warunków zgodnych z wymogami oraz istniejącym prawem. Organ I instancji nakazami obligował skarżącego, aby doprowadzić istniejący stan do stanu zgodnego z obowiązującym prawem, po czym po wykonaniu przez skarżącego wszystkich nakazów i decyzji PINB, uznał, iż stan aktualny jest zgodny ze sztuką i wiedzą budowlaną oraz istniejącym i obowiązującym prawem, nie stanowiąc zagrożenia życia ani mienia, tym samym umarzając przedmiotową sprawę. Decyzja jednak taka była nie do przyjęcia przez wnioskodawcę, Pana M.Dz., który w procesie trwania postępowania wielokrotnie się odwoływał od decyzji wydanych przez PINB, nie dopuszczając do siebie myśli o zalegalizowaniu inwestycji wykonanej w 1992 r Efektem czego DWINB we W. nakazywał wykonanie kolejnych czynności organowi I instancji w przedmiotowej sprawie, a który oparł się na nierzetelnych i powierzchownych argumentach załączonych przez wnioskodawcę Pana M.Dz.. Skutkiem takich działań wynikła gruntowna i nagła zmiana decyzji przez PINB i która została podtrzymana przez organ odwoławczy, a która nakazuje mi wykonanie demontażu pieca c.o. do dnia 31 stycznia 2013 r..

Wydzielenie części pomieszczenia z korytarza nastąpiło w 1992 r. i jest to pomieszczenie, w którym w tym samym roku w miejsce starego poniemieckiego kotła zainstalowany został inny nowy i sprawny kocioł c.o. o mocy 7KW (posiadający tabliczkę znamionową), tym samym nie można powiedzieć, że jest to pomieszczenie mieszkalne (przedpokój), ponieważ przez inwestora w samym założeniu w tej części pomieszczenia od początku miał być ulokowany, znajdował się wcześniej i znajduje nadal piec c.o., więc jest to pomieszczenie gospodarcze i za takie jest nadal uważane W ocenie skarżącego ponadto wymiana obecnego kotła poniemieckiego na nowy sprawny nie powinna podlegać dostosowaniu do obecnych przepisów, tak jak to ma obecnie miejsce, przecież nie jest to montaż nowej instalacji z nowym piecem i w nowym miejscu, a jedynie wymiana pieca starego, istniejącego już wraz z instalacją.

Również zgodnie z wykonaną ekspertyzą i nakazem [...] z dnia [...] r., wydanym przez PINB w K.G. została wykonana wentylacja grawitacyjna dla pomieszczenia z kotłem c.o., jak również instalacja mechaniczna wyłącznie dla pomieszczenia w łazience. Obecnie po wykonaniu w/w inwestycji zgodnie z nakazem PINB, ta sama instytucja stwierdziła teraz, że taka wentylacja może stwarzać zagrożenie. A decyzja DWINB Nr [...] w uzasadnieniu na stronie 5 pisze wręcz o sytuacji, która nie jest nigdzie zastosowana w przedmiotowym postępowaniu: cyt. "W części łazienki wentylacja grawitacyjna wspomagana jest mechanicznie. Oddzielenie pomiędzy łazienkę a pozostała częścią pomieszczenia, w którym zamontowany został kocioł c.o. stanowią jedynie drzwi przesuwne (cześć rysunkowa: Inwentaryzacja, Rzut przedpokoju). Brak jest przewodu wentylacji grawitacyjnej dla pomieszczenia kotła c.o.). W powyższym cytacie skarżący nie znalazł ani jednego słowa prawdy, w łazience nie ma instalacji grawitacyjnej a jedynie mechaniczna (załącznik zdjęcie nr 1) - oddzielenie pomiędzy łazienka a pozostałą częścią pomieszczenia są natomiast drzwi przesuwne z zabudową pełną (ścianką) (załącznik zdjęcie nr 2) - i właśnie w tej ściance zainstalowana jest kratka z przewodem wentylacji grawitacyjnej dla pomieszczenia kotła c.o. (załącznik zdjęcie nr 3), o czym skarżący informował wraz z dokumentacją fotograficzną organ II instancji a który w żaden sposób nie odniósł się do tego. Zdaniem skarżącego zarówno organ I jak i II instancji odniósł się wyłącznie do nieszczegółowego wypracowania przedłożonego przez wnioskodawcę Pana M.Dz..

Skarżący podniósł również, że ekspertyza Pana R.M., na której opiera się w/w decyzja, nie powstała na fundamencie rzetelnych informacji ani oględzin ze względu na prywatny i zamknięty charakter pomieszczenia, o którym mowa, a więc mogła powstać chyba wyłącznie na bazie nieprawdziwych opowieści przekazanych przez Pana M.Dz. na zlecenie którego wykonano ekspertyzę, ponieważ autor opracowania nigdy nie był w pomieszczeniu objętym w swojej ekspertyzie Skarżący zwrócił uwagę na zbyt powierzchowne przeprowadzenie przedmiotowego postępowania oraz niewzięcie pod uwagę autentycznych faktów, a jedynie bazowanie przez nadzór budowlany na wypracowaniu, które powstało w sposób wirtualny i które nie przedstawia stanu faktycznego obiektu. Wiele jest również nieprawdziwych stwierdzeń w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Skarżący wskazał również na sam fakt umorzenia tej sprawy w pierwszym postępowaniu przeprowadzonym przez PINB. Zgodnie z zasadą państwa prawa lex retro non agit prawo, które obowiązuję w dniu dzisiejszym nie może mieć wpływu na zdarzenia prawne mające miejsce w przeszłości, wtedy kiedy obowiązywały inne restrykcje prawne. Prawo musi być przewidywalne i budzić zaufanie, a podmiot prawa musi mieć pewność, że w danej sytuacji postępuje zgodnie lub niezgodnie z obowiązującym prawem. Zatem, zgodnie z obowiązującymi wówczas normami i prawem stary kocioł c.o. został zastąpiony nowym kotłem c.o., natomiast jeżeli chodzi o kubaturę oraz inne parametry tzw. kotłowni, wówczas nie istniały przepisy regulujące ten fakt ani w prawie budowlanym ani w przepisach wykonawczych. Także, jeżeli chodzi o wydzielenie pomieszczenia z korytarza, wówczas wystarczyła sama zgoda drugiego współwłaściciela, którą otrzymano.

W odpowiedzi na skargę D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego we W. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na wstępie podkreślić należy, że stosownie do przepisu art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sąd sprawuje w zakresie swej właściwości kontrolę pod względem zgodności z prawem działalności administracji publicznej. Przedmiotem dokonywanej przez niego kontroli jest zbadanie, czy organy administracji w toku rozpoznania sprawy nie naruszyły prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Czyni to wedle stanu prawnego i na podstawie akt sprawy, istniejących w dniu wydania zaskarżonej decyzji. Po myśli zaś art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Uchylenie decyzji administracyjnej przez Sąd następuje tylko w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 ust 1 lit. a) ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), naruszenia prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b) i naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c).

Pismem z dnia 4 maja 2010 r. M.Dz. wniósł o wszczęcie postępowania w sprawie "wydzielenia w budynku mieszkalnym przy ul. [...] w K.G. z części korytarza pomieszczenia przedpokoju", jako współwłaściciel działki nr 206 obręb 5 w K.G. i budynków. Roboty budowlane zostały wykonane niezgodnie z warunkami technicznymi i prawem budowlanym. Pismem z dnia 21 maja 2010 r. uzupełnił wskazując, że A. i P.B. bez pozwolenia na budowę lub zgłoszenia wydzielili z części korytarza pomieszczenie przedpokoju. Po przebudowie korytarza brak jest odpowiedniej szerokości przejścia ewakuacyjnego. Ponadto w przedpokoju umieścili kocioł centralnego ogrzewania co powoduje zagrożenie dla bezpieczeństwa innych mieszkańców budynku.

W dniu 26 maja 2010 r. wszczęto na wniosek M.Dz. postępowanie w sprawie "samowolnego wydzielenia z części korytarza pomieszczenia przedpokoju przez Państwo A. i P.B.". Zawiadomienie doręczono A. i P.B. oraz M.Dz..

W dniu 18 czerwca 2010 r. przeprowadzono oględziny, w trakcie których stwierdzono, że na parterze budynku mieszkalnego położonego przy ul. [...] w K.G. zabudowana została część korytarza budynku. Pomieszczenie przynależy do mieszkania Państwa B.. W wydzielonym pomieszczeniu znajduje się piec grzewczy wraz ze zbiornikiem CWU, w części pomieszczenia wydzielono łazienkę. Do pomieszczenia osadzone zostały drzwi otwierane na zewnątrz, szerokość drzwi 80 cm. Drzwi po otwarciu zmniejszają szerokość przejścia korytarza do 88 cm. Szerokość korytarza wynosi 169 cm. W budynku znajdują się odrębne 4 lokale mieszkalne W wydzielonym pomieszczeniu doprowadzono instalację wodno-kanalizacyjną i elektryczną, według oświadczenia Pana K.B. instalacja elektryczna jest istniejąca. Pan K.B. stwierdził, że roboty wykonano w roku 1992. Według oświadczenia Pani A.B. nie występowano o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie na wykonanie w/w robót. Pani A.B. oświadczyła, że ówczesny współwłaściciel zgodził się na postawienie ścianki działowej a inni współwłaściciele nigdy nie wyrażali sprzeciwu co do wykonanych robót. Konstrukcja ścianki jest stabilna i bezpieczna, a zabudowę wykonano na szerokość zbliżoną do drugiej części korytarza. Pan M.Dz. oświadczył, że w wydzielonym pomieszczeniu umieszczono kocioł c.o., w pomieszczeniu brak jest odpowiedniej wentylacji nawiewno-wywiewnej natomiast w części łazienki brak jest izolacji poziomej. Jego zdaniem wentylacja wywiewna powinna być wyprowadzona ponad dach a wentylacja nawiewna powinna być wykonana w ścianie zewnętrznej o wymiarach 200 cm2. Na ścianie zabudowy przeprowadzona jest instalacja kanalizacyjna. Według oświadczenia Pana K.B. na ścianie zewnętrznej budynku są dwa kanały wentylacyjne: do łazienki i do pomieszczenia (wentylacja z wentylatorem do jednego z pomieszczeń). Inwestorami robót byli Państwo A. i P.B..

W protokole wskazano, że sporządzono dokumentacje fotograficzną, której jednak brak w aktach sprawy.

Postanowieniem z dnia [...] r. o znaku: [...] podjętym na podstawie art. 81 c ust. 2, art. 83 ust. 1 w związku z art. 50, art. 51 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (t.j. z Dz. U. 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.), w sprawie samowolnego wydzielenia z części korytarza pomieszczenia przedpokoju przez Państwa A. i P.B., w budynku mieszkalnym położonym przy ul [...] w K.G., na terenie działki nr 206 obręb 5, PINB w K.G. nakazał inwestorom robót budowlanych związanych z wydzieleniem z części korytarza budynku mieszkalnego położonego przy ul. [...] w K.G., pomieszczenia mieszkalnego, tj. Państwu A. i P.B. sporządzenie i przedłożenie do dnia 30 sierpnia 2010 r. inwentaryzacji i ekspertyzy stanu technicznego wykonanych robót, ze wskazaniem prac niezbędnych do wykonania w celu doprowadzenia inwestycji do stanu zgodnego z prawem. Ekspertyza winna zawierać w szczególności:

1. inwentaryzację wykonanych robót budowlanych,

2. szczegółowe sprawdzenie stanu technicznego elementów konstrukcyjnych i wykończeniowych części zabudowanej oraz ich zgodności z obowiązującymi przepisami techniczno-budowlanymi,

3. szczegółowe opracowanie dotyczące robót budowlanych niezbędnych do wykonania w celu doprowadzenia inwestycji do odpowiedniego stanu technicznego (część graficzna i opisowa),

4. wskazanie ewentualnych sposobów zabezpieczenia budynku na czas prowadzenia robót,

5. wskazanie stopnia pilności wykonywania robót budowlanych.

Ponadto w postanowieniu organ powołuje się w uzasadnieniu na przepis art 61 Prawa budowanego, który umieszczony jest rozdziale poświęconym "utrzymaniu obiektów budowlanych".

Należy w tym miejscu wskazać, że w postanowieniu nie ma mowy o inwentaryzacji i ekspertyzie dotyczącej kotła c.o., a jedynie o stanie technicznym wykonanych robót związanych z wydzieleniem z części korytarza budynku mieszkalnego pomieszczenia. W związku z tak sformułowanym orzeczeniem również przedłożona przez Państwo B. w dniu 3 września 2010 r. Ekspertyza budowlaną o zgodności wykonania robót ze sztuką budowlaną i przepisami budowlanymi sporządzoną przez inż. R.Ż. posiadającego uprawnienia w specjalności konstrukcyjno-budowlanej i instalacji sanitarnych o nr ewid. [...] J.G., dotyczy wyłącznie prac budowlanych w sprawie wydzielenia z części korytarza pomieszczenia przedpokoju.

Podkreślenia wymaga tutaj fakt, że zgodnie z powyższą ekspertyzą stan techniczny konstrukcji pomieszczenia jest dobry, a prace wykonane są prawidłowo zgodnie z wiedza i sztuką budowlaną oraz nie zagrażają bezpieczeństwu przebywającym w obiekcie ludziom.

Mimo powyższego, organ I instancji stwierdził, że jest ona niekompletna i wezwał pełnomocnika inwestora do jej uzupełnienia na podstawie art. 81 c ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994. - Prawo budowlane (tekst jednolity z 2003 r. Dz. U. Nr 207 poz. 2016 z późniejszymi zmianami - winno być (t.j. z Dz. U. 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.)), o następujące dane:

1. przedstawienie powierzchni i kubatury zabudowanej części korytarza,

2. wskazanie na dokumentacji graficznej usytuowania kotła c.o.,

3. przedstawienie w formie graficznej i opisowej danych dotyczących wentylacji pomieszczenia, w terminie do 28 września 2010 r..

Uzupełnienie Ekspertyzy wpłynęło do PINB w dniu 27 września 2010 r.. Z pisma sporządzonego przez inż. R.Ż. "Wentylacja pomieszczenia usytuowanego kotła" nie wynika, aby wentylacja ta była nieprawidłowa.

W tak kształtującym się stanie faktycznym PINB w K.G. wydał decyzję z dnia [...] r. o znaku: [...], przywołując w jej podstawie art. 51 ust. 1 pkt 2, ust. 7, art. 83 ust. 1 – ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, w sprawie samowolnego wydzielenia z części korytarza pomieszczenia przedpokoju przez Państwa A. i P.B., w budynku mieszkalnym położonym przy ul. [...] w K.G., na terenie działki nr 206 obręb 5, którą nakazał inwestorowi robót budowlanych wykonanie następujących robót budowlanych w w/w budynku w celu doprowadzenia tych robót do stanu zgodnego z prawem:

1. zamontować kratkę wentylacyjną nawiewną w zewnętrznej ścianie pomieszczenia ponad posadzką,

2. zamontować kratkę wentylacyjną wywiewną w ścianie zewnętrznej pomieszczenia poniżej sufitu, w terminie do dnia 30 listopada 2010 r.. Roboty budowlane należy wykonać zgodnie z Ekspertyzą techniczną sporządzoną przez Pana R.Ż., stanowiącą załącznik do w/w decyzji.

Uzasadniając wydane rozstrzygniecie organ powiatowy wyjaśnił, że inwestor nie posiada pozwolenia na budowę na prowadzenie przedmiotowych robót budowlanych w związku z czym nakazano sporządzenie Ekspertyzy technicznej oceniającej stan wykonanych prac budowlanych. Autor Ekspertyzy ocenił stan techniczny wykonanych robót i wskazał konieczność zamontowania kratek wentylacyjnych nawiewnej i wywiewnej. Ponieważ roboty budowlane wykonane przez inwestora w budynku położonym przy ul. [...] w K.G. zrealizowane zostały w warunkach samowoli budowlanej oraz występuje konieczność doprowadzenia już wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem, należało wydać decyzję w trybie art 51 ust. 1 pkt 2, ust. 7 ustawy - Prawo budowlane nakazując inwestorowi wykonanie robót budowlanych wskazanych w Ekspertyzie inż. R.Ż..

W świetle przytoczonych okoliczności należy stwierdzić, że skarga jest zasadna, albowiem organy naruszyły przepisy art. 7, 77 § 1 i art. 107 § 3 kpa w toku toczącego się postępowania administracyjnego.

W niniejszej sprawie brak jest w dalszym ciągu jednoznacznych ustaleń dokonanych przez organy kiedy przedmiotowe roboty zostały wykonane i przez kogo, co ma znaczenie dla ustalenia adresata decyzji (postępowanie wszczęto wobec rodziców skarżącego, a ostatnie decyzje kierowane są wobec niego) oraz dla ustalenia podstawy prawnej rozstrzygnięć organów (jaka ustawa powinna być stosowana w sprawie). Od chwili wszczęcia postępowania w dniu 5 maja 2010 r. do ostatniego rozstrzygnięcia zmieniono bez ustosunkowania się do tego procesowo zakres sprawy. Organy nie ustosunkowały się merytorycznie do zarzutów skarżącego zawartych w odwołaniach i pismach procesowych, zwłaszcza z dnia 12 września 2012 r., gdzie cały czas kwestionuje on "ustalenia" organów, w tym sprawę braku wentylacji grawitacyjnej na dowód czego załącza zdjęcia. Fakt ten potwierdza także na rzucie przedpokoju ekspertyza budowlana sporządzona przez inż. R.Ż.. W swoim uzupełnieniu pisze on o wzmocnieniu wentylacji grawitacyjnej wentylatorem "Awenta". Z decyzji organu I instancji z dnia [...] r. wynika, że treść tego rozstrzygnięcia jest konsekwencją tego, że "... autor ekspertyzy technicznej nie dowiódł w sposób niebudzący wątpliwości, że wykonane przez inwestorów roboty budowlane w zakresie usytuowania kotła c.o. na paliwo stałe wykonane zostały zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i nie zagrażają życiu i zdrowiu ludzi." Tego rodzaju stanowisko zaaprobował organ II instancji, aczkolwiek to na organach spoczywa obowiązek wykazania zgodności, czy niezgodności z prawem wykonywanych robót budowlanych.

W tej sytuacji należałoby przeprowadzić szczegółowe oględziny lokalu z udziałem wszystkich stron, czego nie uczyniono a następnie przeprowadzić dowód z pełnej ekspertyzy technicznej. W aktach administracyjnych brak jest zdjęć rzekomo wykonanych w trakcie oględzin z dnia 24 listopada 2011 r., na które powołuje się organ I instancji. Skarżący cały czas zarzuca, że ekspertyza Pana R.M. wydana została bez oględzin przedmiotowych pomieszczeń, a organy tej okoliczności nie sprawdziły. Organy obu instancji nie wyjaśniły dlaczego nakazano w końcu skarżącemu w decyzji z dnia [...] r. demontaż kotła c.o. w sytuacji, gdy dotąd kocioł ten nie był przedmiotem wszczętego postępowania administracyjnego, a dotychczasowe nakazywane przez organ czynności mające doprowadzić do stanu zgodnego z prawem skarżący wykonywał, przy czym nie były one bezpośrednio związane z tym kotłem. W tej sytuacji trudno jest odeprzeć zarzuty skarżącego, że organy kierują się sugestiami Pana M.Dz., natomiast pomijają milczeniem argumentację skarżącego.

Mając to na uwadze Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. uwzględniając skargę uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.