III SA/Lu 396/13

Uzasadnienie

Pismem z dnia 6 lutego 2013 r., Zarząd Województwa Lubelskiego poinformował stowarzyszenie P. o odmowie przyznania pomocy na realizację operacji "[...]".

Wniosek o przyznanie pomocy został złożony w ramach działania 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju", przeznaczonego dla małych projektów, to jest operacji, które nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działań Osi 3, ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej Osi - objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

We wniosku wskazano Zakres operacji 15.2 "Rozwijanie aktywności społeczności lokalnej" poprzez "Promocję i organizację lokalnej twórczości kulturalnej lub aktywnego trybu życia, z wyłączeniem remontu i budowy budynków mieszkalnych"(zakres 15.2.1). Jako cel operacji wnioskodawca wskazał "Rozwijanie i promocję aktywnego trybu życia społeczności z obszaru Lokalnej Grupy Działania (dalej: LGD) "[...]" poprzez organizację [...]". W opisie operacji wnioskodawca wskazał, że obszar środkowo – wschodniej Polski w tym obszar LGD "[...]" należy do miejsc o znikomej liczbie imprez rowerowych promujących aktywny tryb życia i posiadających zasięg ogólnopolski. Planowany wyścig promuje zdrowy tryb spędzania wolnego czasu, popularyzuje kolarstwo jako dyscyplinę sportu oraz promuje walory krajoznawczo przyrodnicze oraz kulturowe województwa lubelskiego, powiatu [...], [...] oraz [...] a także miasta [...]. Jako rezultaty wnioskodawca wskazał liczbę uczestników wyścigu kolarskiego – 200 osób, która to liczba mierzona będzie na podstawie listy startowej, a także liczbę osób, które uzyskają informację o [...] – mierzoną na podstawie liczby wyświetleń na stronie internetowej wnioskodawcy [...] (500 wejść) oraz na stronie [...] – co najmniej 5.000 wejść.

Zarząd Województwa Lubelskiego wskazał, że zgodnie z punktem 2 lit. a) załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. z 2008 r. Nr 138, poz. 868 z późn. zm.) zakres realizacji małych projektów daje możliwość przyznania pomocy na realizację operacji polegających na promocji i organizacji aktywnego trybu życia społeczności lokalnej.

Przyczyną odmowy przyznania pomocy była niezgodność operacji z zakresem pomocy określonym w rozporządzeniu oraz niezgodność z zasadą dodatkowości polityki regionalnej Unii Europejskiej.

W uzasadnieniu zaskarżonej informacji wskazano, że z opisu operacji oraz załączonego w ramach uzupełnienia regulaminu [...] wynika, że w rzeczywistości badany projekt to etap imprezy cyklicznej odbywającej się w ramach przedsięwzięcia [...]. Cykl wyścigów skierowany jest do kolarzy amatorów z Polski oraz zagranicy, którzy akceptują postanowienia regulaminu zawodów opartego na Statucie Stowarzyszenia [...]. Zdaniem organu [...] jest więc elementem cyklu imprez, nie zaś zamkniętą całością. Ponadto beneficjentem projektu nie jest społeczność terenu Lokalnej Strategii Rozwoju, lecz kolarze uczestniczący w wymienionym cyklu wyścigów, co nie jest zgodne z zakresem operacji, który zakłada rozwijanie i promocję aktywnego trybu życia społeczności obszaru Lokalnej Grupy Działania. Dodatkowo regulamin wyścigu wskazuje, że udział w imprezie wiąże się z obciążeniami finansowymi oraz spełnieniem określonych wymogów, ponieważ prawo startu w imprezie mają wszystkie osoby, które dokonają rejestracji, uiszczą opłatę startową (50zł); otrzymanie posiłku regeneracyjnego jest warunkowane zarejestrowaniem się i uiszczeniem opłaty przed dniem zawodów.

Wymogi te, w opinii organu, znacznie ograniczają dostęp do uczestnictwa w imprezie oraz świadczą o skierowaniu projektu do określonej grupy osób, a nie do szeroko rozumianej społeczności lokalnej.

Zdaniem organu, omawiana operacja w rzeczywistości nie jest skierowana do społeczności LGD "[...]", aby rozwijać i promować aktywny tryb życia poprzez uczestnictwo w wyścigu - co powinno być celem projektu, lecz do kolarzy uczestniczących w cyklu wyścigów [...] (są to "kolarze amatorzy" posiadający profesjonalny sprzęt oraz sponsorów, co można wnioskować po logach na elementach stroju i rowerach, a ich uczestnictwo wiąże się ze startem w kolejnym wyścigu, z którego otrzymują punkty do klasyfikacji generalnej cyklu w danym roku). Założony cel operacji "Rozwijanie i promocja aktywnego trybu życia społeczności z obszaru Lokalnej Grupy Działania "[...]" poprzez organizację [...]" jest w opinii organu niezgodny z zakresem realizacji małych projektów określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r., ponieważ grupą docelową projektu oraz beneficjentami pomocy nie jest społeczność Lokalnej Grupy Działania, lecz uczestnicy cyklu wyścigów co dodatkowo świadczy o charakterze zamkniętym przedmiotowej operacji.

Dalej organ wskazał, że z przedstawionych w ramach uzupełnienia informacji wynika, iż [...] - cykl imprez szosowych dla kolarzy amatorów - posiada liczne grono sponsorów oraz jest finansowany z opłat pobieranych od uczestników. Na podstawie informacji zamieszczonych na stronie internetowej imprezy ustalono, że wnioskodawca może nie być jedynym organizatorem, a koszty przedstawione we wniosku nie są całkowitymi kosztami poniesionymi na realizację imprezy.

W odpowiedzi na powyższą informację P. złożyła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Wnioskodawca zarzucił organowi błędną analizę treści wniosku z naruszeniem pkt 2 lit. a) załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r., a także naruszenie art. 15 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz. Urz. UE z 2006 r. Nr L 210, s. 25), poprzez błędną wykładnię zawartej w tym przepisie zasady dodatkowości wydatkowania funduszy strukturalnych UE – i w konsekwencji nieuprawnione i niewłaściwe zastosowanie wymienionego przepisu.

Odnosząc się do zarzutu, że operacja w rzeczywistości nie jest skierowana do społeczności LGD "[...]", aby rozwijać i promować aktywny tryb życia poprzez uczestnictwo w wyścigu, co powinno być celem projektu, wnioskodawca wskazał, iż co do zasady wyścig ma charakter otwarty, lecz przede wszystkim organizowany jest dla kolarzy amatorów i pasjonatów rowerów z terenu LGD oraz ma za zadanie promowanie jazdy na rowerze i zdrowego trybu życia wśród mieszkańców obszaru LGD. To, że jest to jedna z imprez w ramach całego cyklu, nie zmienia podstawowego faktu, iż ma ona za zadanie promowanie i rozwijanie aktywności społeczności lokalnej, a nie społeczności ogólnopolskiej.

W odpowiedzi, udzielonej pismem z dnia 28 marca 2013 r., Zarząd Województwa Lubelskiego poinformował wnioskodawcę, że wezwanie zostało rozpatrzone negatywnie. W piśmie wskazano, że o ile promocja aktywnego trybu życia wśród lokalnej społeczności pozostawia pewną dowolność interpretacyjną w kwestii wyboru rodzaju promocji, o tyle organizacja aktywnego trybu życia społeczności lokalnej odnosi się do konkretnego działania zmierzającego do zapewnienia tej społeczności udziału w danym wydarzeniu. Celem wniosku było rozwijanie i promocja aktywnego trybu życia społeczności z obszaru LGD poprzez organizację wyścigu. Należałoby więc oczekiwać podjęcia konkretnych działań zmierzających do faktycznego zaangażowania społeczności lokalnej. Zdaniem organu, faktyczny udział społeczności lokalnej w wydarzeniu nie potwierdza, że planowany przez wnioskodawcę cel mógł zostać osiągnięty. Wnioskodawca deklarował udział w imprezie na poziomie 200 osób, jednak wskaźnik ten nie został osiągnięty, ponieważ w imprezie wzięło udział ok. 70 osób. Przy czym z terenu objętego LSR udział w wyścigu wzięło 6 uczestników, z których dwie osoby to członkowie P.. Zgodnie z treścią wniosku, grupą docelową projektu są kolarze amatorzy z zagranicy oraz z całej Polski. Z kolei w wezwaniu wnioskodawca podniósł, że wyścig był organizowany dla kolarzy amatorów i pasjonatów rowerów z terenu LGD.

Ponadto, w piśmie z dnia 28 marca 2013 r., informującym o negatywnym rozpatrzeniu wezwania, organ podniósł, że popełnił błąd powołując się w piśmie z dnia 6 lutego 2013 r. na zasadę dodatkowości wydatkowania funduszy strukturalnych UE, zawartą w art. 15 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006. Wskazano, że zasada ta dotyczy podmiotów dysponujących środkami publicznymi i stosowanie jej w przypadku podmiotów niepublicznych nie jest uzasadnione. W opinii organu, powyższy błąd nie ma jednak wpływu na odmowę przyznania pomocy. Bowiem zasadniczo odmowa opiera się na niezgodności projektu z zakresem realizacji małych projektów oraz na związanym z tym brakiem możliwości osiągnięcia wskazanego przez wnioskodawcę celu operacji.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego P. podniosła zarzut naruszenia prawa poprzez błędną analizę treści złożonego wniosku i stwierdzenie nie spełniania przez złożony projekt celów rozwijania i promocji aktywnego trybu życia społeczności z obszaru LGD "[...]" oraz brak kwalifikowalności całości kosztów organizacji imprezy objętej wnioskiem. Zdaniem skarżącej naruszenie prawa było skutkiem błędnej wykładni pkt 2 lit. a) załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego PROW na lata 2007-2013, co w konsekwencji doprowadziło do bezpodstawnego zastosowania w sprawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427 z póżn. zm.) i bezpodstawną odmowę przyznania pomocy finansowej na wymieniona wyżej operację pod nazwą "[...]". W związku z tym, strona skarżąca wnosiła o zmianę czynności organu poprzez przyznanie pomocy wnioskodawcy na realizację operacji, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej czynności i przekazanie sprawy organowi do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że rozporządzenie nie określa w sposób szczegółowy na czym ma polegać promocja i organizacja aktywnego trybu życia społeczności lokalnej. Jest to sformułowanie na dużym poziomie ogólności, co przyznał sam organ w piśmie po ponownej analizie wniosku. Rozporządzenie mówi o promocji aktywnego trybu życia społeczności lokalnej. Uszczegółowienie na czym polegać ma ta promocja znajduje się we kwestionowanym wniosku, wskazując jako cel operacji promocję i rozwijanie aktywnego trybu życia poprzez organizację wyścigu. Bezsprzecznie, w ocenie skarżącej, organizacja wzmiankowanego wyścigu na ziemi parczewskiej jest właśnie promowaniem aktywnego trybu życia społeczności lokalnej.

Dalej strona skarżąca podniosła, że społeczność lokalna jest angażowana i sama angażuje się w organizację oraz przeprowadzenie przedłożonego projektu. Współuczestniczy w tych zawodach. Część osób jako bezpośredni uczestnicy (kolarze amatorzy), inni jako wolontariusze, inni jako obserwatorzy, kibice - w tym osoby które dotychczas nie były zainteresowane kolarstwem, a wskutek udziału w tym wydarzeniu zainteresowały się aktywnym sposobem spędzania czasu poprzez jazdę na rowerze. W tym sensie, w ocenie wnioskodawcy, brak jest sprzeczności między promowaniem aktywności lokalnej społeczności a tym konkretnym wyścigiem. Rozporządzenie mówi ogólnie o lokalnej społeczności. Jeżeli uznamy, iż nie ma wątpliwości, że wyścig promuje aktywny tryb życia, to pozostaje kwestia wykazania na ile dotyczy to lokalnej społeczności. Rozporządzenie nie mówi wprost o konkretnych beneficjentach, tylko używa ogólnej formuły lokalna społeczność. Zgodnie z regulaminem startu w objętym wnioskiem wyścigu "prawo startu w imprezie mają wszystkie osoby, które dokonają rejestracji, uiszczą opłatę startową, złożą oświadczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych i wyrażą zgodę na uczestnictwo wyłącznie na własną odpowiedzialność oraz zaakceptują warunki określone w regulaminie.

Młodzież do 18 roku życia zobowiązana została okazać zgodę na piśmie rodzica lub opiekuna prawnego na udział w zawodach. Zatem regulamin wyścigu nie ograniczał w żaden sposób dostępności do imprezy osobom z terenu LGD. Wręcz przeciwnie dzięki takiej formule wyścigu, także wielu lokalnych kolarzy amatorów bierze w nim bezpośrednio udział, co już powoduje, że lokalna społeczność jest w to przedsięwzięcie zaangażowana. Ponadto aktywny tryb życia wcale nie musi oznaczać, że mieszkańcy bezpośrednio podejmują aktywność; w końcu projekt ma przede wszystkim promować tę aktywność mieszkańców, więc poprzez zorganizowanie tego typu wyścigu pokazuje się szerokiej grupie mieszkańców jak spędzać aktywnie czas, jak prowadzić zdrowy i aktywny tryb życia, jakie są pozytywne strony jazdy rowerem, a realizacja operacji zachęca ich do takiej aktywności, pokazuje dobre wzory.

Ponadto strona skarżąca wskazała, że stowarzyszenie P. nie prowadzi działalności gospodarczej i opiera swoją działalność na pracy społecznej członków. Jak wskazuje statut celem głównym stowarzyszenia jest popularyzacja turystyki rowerowej, kolarstwa oraz innych form aktywności sportowej oraz upowszechnianie działań na rzecz wszechstronnego rozwoju, edukacji, wychowania i promocji oraz zagospodarowania czasu wolnego dzieci, młodzieży i dorosłych. Na wyżej wymienione działania stowarzyszenie, zgodnie ze statutem, pozyskuje środki między innymi ze składek członków oraz uzyskuje dochody z działalności statutowej. Zebrana od uczestników kwota z tytułu wpisowego w wysokości 3.500 złotych posłużyła stowarzyszeniu - beneficjentowi w całości na częściowe pokrycie wkładu własnego do projektu oraz kosztów niekwalifikowalnych projektu i została na ten cel wydatkowana w całości. Wobec braku decyzji jednostki wdrażającej i przyznającej pomoc, resztę kosztów sfinansowano z pożyczki jaką zaciągnęły władze stowarzyszenia. Pożyczkę tę muszą one obecnie zwrócić, co jednoznacznie wskazuje, iż całkowicie bezpodstawny jest argument, iż impreza posiada liczne grono sponsorów i odbyłaby się bez względu na przyznanie dofinansowania. Czym innym są bowiem środki bezzwrotne od sponsorów, a czym innym pożyczka, którą należy zwrócić, gdyż ma charakter zobowiązania, na co przedłożono do urzędu marszałkowskiego stosowne dokumenty.

Odnosząc się do twierdzenia organu, że objęty wnioskiem o dofinansowanie wyścig jest jednym z cyklu imprez a nie zamkniętą imprezą, strona skarżąca podniosła, iż nie ma to znaczenia. Wnioskodawca nie występuje o sfinansowanie cyklu imprez, tylko tej konkretnej imprezy mającej miejsce na "ziemi [...]" czyli na terenie działania Lokalnej Grupy Działania. Wyścig ma co do zasady charakter otwarty, ale jest przede wszystkim organizowany dla kolarzy amatorów i pasjonatów rowerów z terenu LGD oraz ma za zadanie promowanie jazdy na rowerze i zdrowego trybu życia wśród mieszkańców obszaru LGD. To że jest to jedna z imprez całego cyklu, nie zmienia podstawowego faktu, że ma ona za zadanie promowanie i rozwijanie aktywności społeczności lokalnej, a nie społeczności ogólnopolskiej. Ponadto formuła cyklu [...] - cykl imprez szosowych, ma formułę otwartą i składa się z różnych imprez lokalnych o samodzielnym charakterze, samodzielnie organizowanych przez lokalne organizacje pasjonatów rowerów wyłącznie dla kolarzy amatorów, a odbywający się jedynie pod tym patronatem i koordynowany przez [...]. Wyścig stanowi zamkniętą całość, a zapis dotyczący cyklu [...] w praktyce oznacza wyłącznie wskazanie miejsca i terminu Wyścigu [...] w kalendarzu imprez amatorskich kolarstwa szosowego. Dobre [...] nie ma trwałego szkieletu i co roku odbywa się tylko w tych miejscach, gdzie lokalni liderzy podejmą się samodzielnej organizacji imprezy kolarskiej w jednej z dopuszczalnych regulaminem form. Dlatego przewidziano w regulaminie, iż organizator lokalny ma prawo odwołać dany wyścig, w wypadku np. nie pozyskania wystarczających środków finansowych bądź z przyczyn organizacyjnych. Ponadto jak stanowi wprost regulamin [...] - celem przedsięwzięcia jest "Wspieranie i rozwój kolarstwa szosowego wśród kolarzy amatorów poprzez organizację otwartych imprez kolarskich promujących regiony atrakcyjne sportowo i turystycznie."

W odpowiedzi na skargę Zarząd Województwa Lubelskiego wnosił o jej odrzucenie, alternatywnie o jej oddalenie, podtrzymując w całości dotychczasowe stanowisko w sprawie, a także przedstawiając dodatkowe uzasadnienie odmowy przyznania pomocy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie, gdyż zaskarżona informacja Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 6 lutego 2013 r. o odmowie przyznania pomocy w zakresie małych projektów w ramach działania 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju", objętego PROW na lata 2007-2013, narusza prawo.

Zaskarżona informacja została wydana na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 173, dalej powoływana także jako ustawa). Zgodnie z powyższym przepisem, w przypadku, gdy nie są spełnione warunki przyznania pomocy, podmiot wdrażający informuje o tym wnioskodawcę w formie pisemnej. Podmiot wdrażający ma obowiązek podać przyczyny odmowy przyznania pomocy. Ustawa w art. 29 ust. 1 pkt 1 przewiduje, że minister właściwy do spraw rozwoju wsi określa w drodze rozporządzenia szczegółowe warunki i tryb przyznawania, wypłaty lub zwracania pomocy w ramach poszczególnych działań objętych programem.

W myśl § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2007-2013, pomoc na małe projekty jest przyznawana, jeżeli mały projekt, oprócz warunków określonych w art. 12 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Obszarów Wiejskich, będzie realizowany w zakresie określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia, a jego całkowity planowany koszt wynosi co najmniej 4,5 tys. zł, lecz nie więcej niż 100 tys. zł. Zgodnie z § 4 ust. 1 omawianego rozporządzenia, pomoc na małe projekty przyznaje się w formie refundacji części kosztów, które są uzasadnione zakresem realizacji małego projektu. W myśl ust. 7 tego przepisu pomoc na małe projekty przyznaje się i wypłaca do wysokości limitu, który w okresie realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, wynosi 100 tys. zł na jednego beneficjenta, przy czym wysokość pomocy przyznanej na realizację jednego małego projektu nie może być wyższa niż 25 tys. zł. Zasadą jest, że postępowanie w sprawie przyznania pomocy prowadzi właściwy organ samorządu województwa (§ 5 ust. 1 rozporządzenia). W myśl § 11 ust. 2 rozporządzenia, jeżeli wniosek o przyznanie pomocy na małe projekty zawiera inne niż określone w ust. 1 nieprawidłowości lub braki, właściwy organ samorządu województwa wzywa wnioskodawcę, w formie pisemnej, do ich usunięcia w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Przepisu tego nie stosuje się – z mocy § 11 ust. 5 – jeżeli zachodzą niebudzące wątpliwości przesłanki nieprzyznania pomocy.

W pierwszej kolejności, odnosząc się do wniosku organu o odrzucenie skargi, należy uznać go za bezzasadny.

W uzasadnieniu odpowiedzi na skargę wskazano, że skarga powinna podlegać odrzuceniu z uwagi na fakt, iż wskazany jako organ skarżony Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie Departament Koordynacji Projektów Europejskich nie jest właściwym organem w sprawie. Wszelkie pisma w sprawie są podpisywane przez uprawnioną osobę to jest zastępcę Dyrektora Departamentu Koordynacji Projektów Europejskich P. Z. działającego z upoważnienia Zarządu Województwa Lubelskiego. Organ wskazał również jako podstawę prawną, przepis art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy, w myśl którego zadania instytucji zarządzającej w zakresie wdrażania działań objętych programem, w tym przyznawania pomocy, wykonuje samorząd województwa - w przypadku działań, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 6 oraz 19-23 ustawy.

Powyższe stanowisko organu jest niekonsekwentne i należy ocenić je krytycznie. Jest ono tym bardziej zaskakujące, że analiza treści i formy wszelkich pism organu wystosowanych do wnioskodawcy prowadzi do wniosku, iż sugerują one, że pochodzą właśnie od "Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego w Lublinie". Przy czym nie inaczej jest z samą odpowiedzią na skargę, w której jako organ wskazano "Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie – Województwo Lubelskie". Zatem trudno zarzucić wnioskodawcy, że zwraca się do organu tytułując go jak urząd, skoro taką formę sugeruje sam Zarząd Województwa Lubelskiego.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 15 ustawy o samorządzie województwa organami samorządu województwa są sejmik województwa oraz zarząd województwa. Oczywistym jest, że zarówno "urząd" jak i "województwo" nie są organem administracji publicznej. Urząd stanowi jedynie aparat pomocniczy Zarządu Województwa Lubelskiego, zapewniający wykonywanie jego zadań, jako organu wykonawczego Województwa. Urząd sprawuje obsługę merytoryczną, organizacyjną, prawną, techniczną i kancelaryjno - biurową sejmiku, zarządu i marszałka (działa na podstawie Regulaminu organizacyjnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego w Lublinie). Z kolei województwo jest jednostką podziału administracyjnego.

Sąd podziela wyrażony w orzecznictwie pogląd, że nieprawidłową praktyką jest by urząd i jego pracownicy zastępowali właściwy organ administracji publicznej i sprawiali wrażenie, że nawet komórka organizacyjna urzędu pełni rolę quasi organu (vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 14 lutego 2012 r., sygn. akt III SA/Lu 729/11, SIP Lex nr 1139307). Właściwym organem samorządu województwa do prowadzenia spraw związanych z przyznawaniem pomocy przewidzianej przepisami ustawy z 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w zakresie działania "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju", które nie są rozstrzygane decyzyjnie, jest zarząd województwa. Jedynie w razie upoważnienia wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej na podstawie § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2007-2013 jednostki samorządowej, organem właściwym jest organ tej jednostki.

W rozpoznawanej sprawie takiego upoważnienia nie było, bowiem zastępca Dyrektora Departamentu Koordynacji Projektów Europejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego działał jako pracownik Urzędu Marszałkowskiego, upoważniony w inny sposób na podstawie § 5 ust. 2 rozporządzenia. Takie upoważnienie nie daje samodzielnej pozycji upoważnionemu pracownikowi, którego działania są działaniami organu, który udzielił upoważnienia, czyli w tym przypadku Zarządu Województwa Lubelskiego.

W rozpoznawanej sprawie, skoro sam organ określa siebie błędnie jako urząd, to nie można wyciągać negatywnych konsekwencji z takiego samego postępowania skarżącego. Należy przyjąć, że zarówno organ, którego pisma są podpisane przez prawidłowo upoważnioną osobę, występuje jako Zarząd Województwa, a pisma skarżącego, łącznie ze skargą do sądu, kierowane są w rzeczywistości do lub przeciwko organowi wykonawczemu samorządu województwa.

Przechodząc do meritum sprawy, należy wskazać, że wniosek P. dotyczy pomocy w zakresie małych projektów w ramach działania 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju", objętego PROW na lata 2007-2013.

Zarząd Województwa Lubelskiego sam przyznaje, że błędnie odniósł się w zaskarżonej informacji do zasady dodatkowości polityki regionalnej Unii Europejskiej. W związku z czym, istotą sporu jest ocena czy operacja jest zgodna z zakresem pomocy określonym w rozporządzeniu.

Z wniosku wynika, że operacja dotyczy rozwijania aktywności społeczności lokalnej poprzez promocję i organizację aktywnego trybu życia.

Jako cel operacji wskazano "rozwijanie i promocję aktywnego trybu życia społeczności z obszaru LGD "[...]" poprzez organizację wyścigu po Ziemi [...]. W ocenie organu operacja nie wpisuje się w zakres pomocy określony w rozporządzeniu, ponieważ impreza nie polega na "promocji i organizacji aktywnego trybu życia społeczności lokalnej".

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. ani w swojej treści, ani w treści załącznika nr 1, w szczególności w punkcie 2 lit. a), nie określa w sposób szczegółowy na czym ma polegać promocja i organizacja aktywnego trybu życia społeczności lokalnej. Jest to sformułowanie na dużym poziomie ogólności, na co uwagę zwracają obie strony sporu. W rozporządzeniu mowa jest o promocji aktywnego trybu życia społeczności lokalnej jako sposobie rozwijania aktywności społeczności lokalnej.

Niewątpliwie przedsięwzięcie polegające na organizacji wyścigu kolarskiego może przyczynić się do promocji i rozwijania aktywnego trybu życia społeczności mieszkającej na obszarze objętym operacją. Przy czym, wobec takiej treści przepisów rozporządzenia, dla przyznania dofinansowania bądź jego odmowy decydujące znaczenie będzie miało odpowiednie uszczegółowienie we wniosku - na czym polegać ma owa promocja i w jaki sposób zorganizowana operacja promuje i rozwija aktywny tryb życia. Z treści omawianego przepisu wynika, że rozwijanie aktywności społeczności lokalnej następować może poprzez dwa łączące się oddziaływania: promocję aktywnego trybu życia oraz organizację aktywnego trybu życia. Należy jednak przyjąć, że każde z tych oddziaływań może dotyczyć albo tej samej grupy adresatów, albo oddzielnych grup. O ile adresaci operacji korzystający z organizacji (ze zorganizowania) aktywnego trybu życia równocześnie zazwyczaj są poddawani promocji tego trybu życia, to równocześnie może być też taka grupa osób, która poddawana jest promocji aktywnego trybu życia, bez brania udziału w zorganizowanej aktywności. W przypadku tych osób jest to swoista inwestycja na przyszłość, mająca na celu doprowadzenie do zaktywizowania ich trybu życia.

Za niezasadny należy uznać zarzut organu, że udział społeczności lokalnej w wydarzeniu nie potwierdza, że planowany przez wnioskodawcę cel mógł zostać osiągnięty, bowiem wnioskodawca deklarował udział w imprezie na poziomie 200 osób, jednak wskaźnik ten nie został osiągnięty, ponieważ w imprezie wzięło udział około 70 osób. Liczba osób, które wzięły udział w wyścigu nie była tak mała, aby zagrożone było zrealizowanie deklarowanego celu operacji. Bezzasadne jest również twierdzenie organu, że operacja nie jest skierowana do lokalnej społeczności. Przede wszystkim nie można wymagać aby przeciwko ukierunkowaniu operacji do społeczności lokalnej przemawiało, że jedynie część aktywnych biorących udział w wyścigu kolarzy amatorów (6 osób) było mieszkańcami obszaru LGD. Istotne jest bowiem, że każdy mieszkaniec tego obszaru spełniający warunki przewidziane w regulaminie mógł brać udział w wyścigu. Niektóre osoby wzięły udział w wyścigu, co oznacza, że w stosunku do nich najpełniej został spełniony cel operacji. Otwartość imprezy na inne osoby niewątpliwie podnosiło jej atrakcyjność, w stosunku do takiej imprezy, w której mogliby uczestniczyć tylko mieszkający na obszarze LGD. Ma to znaczenie nie tylko dla bezpośrednich uczestników wyścigu, ale także dla osób obserwujących wyścig i pomagających w jego organizacji. Obydwie te grupy osób należy uznać za objętych zakresem oddziaływania operacji, ponieważ obydwie były adresatami odziaływania wyścigu jako środka promującego aktywny tryb życia, a druga grupa była także aktywizowana przez organizację wyścigu jako przejawu aktywnego trybu życia.

W ocenie Sądu, organizacja objętego przedmiotowym wnioskiem wyścigu na ziemi parczewskiej jest promowaniem aktywnego trybu życia. Przy czym istotą tego typu przedsięwzięcia jest jego wieloaspektowość, na którą wnioskodawca słusznie zwraca uwagę. Społeczność lokalna ma możliwość angażowana się w wyścig, czy to poprzez pomoc przy organizacji czy też przez start w wyścigu. W końcu, promocja rozwijania aktywności lokalnej społeczności będzie polegała na obserwowaniu i kibicowaniu, na całej długości wyznaczonej trasy wyścigu. Słusznie zauważa strona skarżąca, że wydarzenie tego typu ma na celu aktywizować lokalną społeczność nie tylko do rywalizowania na trasie wyścigu, ale także ma zachęcić do jazdy na rowerze te osoby, które taką formą aktywności nie były dotychczas zainteresowane.

W kontekście samego udziału w rywalizacji na trasie wyścigu należy zaznaczyć, że faktycznym ograniczeniem byłoby przykładowo wprowadzenie wymogu posiadania licencji (licencji kolarskiej PZKol-u czy UCI). Takich ograniczeń regulamin wyścigu po Ziemi [...] nie przewidywał. Ograniczeń nie można stwierdzić także analizując treść regulaminu co do kwestii wymogów sprzętowych. Oczywistym jest, o czym jest mowa w regulaminie, że rower ma spełniać wymogi wynikające z kodeksu drogowego, a rowerzysta ma obowiązek posiadania atestowanego kasku. Znakomita większość amatorskich rowerów spełnia regulaminowy warunek posiadania dwóch kół jednakowej średnicy, jak też ten, że kierownica i siodełko jest powyżej linii poziomej poprowadzonej przez najwyższy punkt opony przedniego i tylnego koła.

Zdaniem Sądu, przy ocenie realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia nie można brać pod uwagę jedynie liczby osób, które faktycznie wzięły czynny udział w rywalizacji na trasie. Biorąc pod uwagę specyfikę i rozmach organizowanej przez P. imprezy, jak też oddźwięk medialny wyścigu, należy uznać, że operacja tego typu zawsze będzie dotyczyła szerszej grupy społeczności, aniżeli tylko kolarzy amatorów - startujących w takim wyścigu. Odnośnie kwestii ilości miejsc w wyścigu, wnioskodawca uzasadnił, dlaczego ustalono tą ilość na 200. Wskazano, że w poprzedniej edycji udział wzięło 131 osób, natomiast średnia w całym cyklu to 200,27 osoby. Zatem uzasadnione było określenie tej wartości na poziomie 200. Dowodzi to jedynie, że intencją organizatora było umożliwienie startu w wyścigu jeszcze większej ilości osób. Okoliczność, że w imprezie wzięła udział mniejsza liczba osób niż deklarowana nie dyskwalifikuje przedsięwzięcia.

Odnosząc się do zarzutu organu, że wyścig jest tylko jednym z etapów cyklu [...], należy zwrócić uwagę na to, że z treści regulaminów, zarówno [...] jaki i etapowego wyścigu – wynika, iż organizatorem przedmiotowego wyścigu jest P. Z treści regulaminu [...] (edycji 2012) wynika, że każdy z etapów cyklu organizowany jest przez innego organizatora. Z kolei z treści regulaminu [...] wynika, że organizatorem tego etapu jest P. Słusznie zauważa strona skarżąca, że zapis dotyczący cyklu [...] w praktyce oznacza wyłącznie wskazanie miejsca i terminu [...] w kalendarzu imprez amatorskich kolarstwa szosowego. [...] nie ma trwałego szkieletu i co roku odbywa się tylko w tych miejscach, gdzie lokalni liderzy podejmą się samodzielnej organizacji imprezy kolarskiej w jednej z dopuszczalnych regulaminem form.

Ponadto, włączenie wyścigu do cyklu [...] rodzi ten skutek, że bardziej prawdopodobne jest, iż społeczność lokalna poprzez bezpośrednie uczestnictwo w takim przedsięwzięciu, swojej aktywności nie ograniczy jedynie do tej tylko imprezy. Zatem trudno uznać powyższy zarzut za uzasadniony, skoro cały cykl zachęca do uczestnictwa w więcej niż jednym wyścigu.

Inną rzeczą jest kwestia zależności, na przykład finansowej, pomiędzy poszczególnymi etapami, a całym cyklem wyścigów. Niemniej jednak instytucja wdrażająca nie dokonywała w tym zakresie analizy prowadzącej do ewentualnego ustalenia negatywnej przesłanki przyznania pomocy, co powoduje, że kwestia ta pozostaje poza kontrolą Sądu. Tak samo poza kontrolą Sądu pozostawały okoliczności wskazane w końcowej części odpowiedzi na skargę, a mianowicie rozważania organu co do jego podejrzeń, że pomoc zostanie przyznana na operację, która wchodząc w skład większego przedsięwzięcia nie powinna uzyskać dofinansowania, gdyż dofinansowanie naruszyłoby przepis art. 4 ust. 8 rozporządzenia Komisji (UE) nr 65/2011 z dnia 27 stycznia 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w odniesieniu do wprowadzenia procedur kontroli oraz do zasady wzajemnej zgodności w zakresie środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich (Dz. Urz. UE z 2011 r. Nr L 25, s. 8) , a także przepis art. 4 ust. 3 rozporządzenia (WE, Euroatom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (Dz. Urz. UE z 1995 r. Nr L 312, s. 1). Pierwszy z tych przepisów wprowadza zakaz "dokonywania płatności na rzecz beneficjentów, w odniesieniu do których stwierdzono, że sztucznie stworzyli warunki wymagane do otrzymania takich płatności, aby uzyskać korzyści sprzeczne z celami systemu wsparcia, zaś drugi stanowi, że działania skierowane na pozyskanie korzyści w sposób sprzeczny z odpowiednimi celami prawa wspólnotowego mającymi zastosowanie w danym przypadku poprzez sztuczne stworzenie warunków w celu uzyskania tej korzyści, prowadzą do nieprzyznania lub wycofania korzyści.

Także wcześniejsza odpowiedź organu na wezwanie do usunięcie naruszenia prawa zawiera istotne rozwinięcie uzasadnienia stanowiska organu, wskazujące na okoliczności, które nie były wymienione w zaskarżonej informacji.

W ocenie Sądu kolejne pisma nie mogą służyć do modyfikowania czy też korekty niepełnego w późniejszej ocenie organu uzasadnienia odmowy przyznania pomocy. Badaniu przez sąd podlegają przesłanki i uzasadniające je okoliczności, które według treści zaskarżonej czynności były przyczyną odmowy przyznania pomocy.

Wskazane wyżej okoliczności uzasadniają stwierdzenie, że odmowa przyznania pomocy nastąpiła z naruszeniem art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, w związku z punktem 2 lit. a) załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Ponownie rozpatrując sprawę Zarząd Województwa Lubelskiego, stosownie do art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm., dalej powoływanej jako P.p.s.a.) zobowiązany jest uwzględnić wyrażone w uzasadnieniu wyroku stanowisko Sądu co do wykładni pkt 2 lit. a) załącznika nr 1 do wymienionego wyżej rozporządzenia, a także ponownie rozważyć – uwzględniając stanowisko Sądu – czy operacja będąca przedmiotem wniosku mieści się w zakresie realizacji małych projektów określonym w pkt 2 lit. a) załącznika nr 1, a tym samym czy jej dofinansowanie jest zgodne z zakresem pomocy przewidzianym w rozporządzeniu. Ewentualna pozytywna dla wnioskodawcy weryfikacja omawianej okoliczności nie wyłącza dokonania oceny wniosku z uwzględnieniem tych przesłanek i okoliczności, które wymieniane były w późniejszych pismach organu, ale nie były przedmiotem rozważań Sądu, jako nie objęte zakresem przyczyn odmowy przyznania pomocy ujawnionym w zaskarżonej informacji (art. 22 ust. 3 ustawy).

Biorąc pod uwagę omówione okoliczności Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony akt na podstawie art. 146 § 1 P.p.s.a.

O kosztach postępowania sądowego orzeczono na podstawie art. 200 P.p.s.a.