II SA/Go 631/13

Uzasadnienie

Zaskarżonym skargą postanowieniem z dnia [...] maja 2013r. (nr [...]) Dyrektor Izby Skarbowej, utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...] marca 2013r. (nr [...]) w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego, prowadzonego z majątku E Sp. z o.o., na podstawie tytułów wykonawczych z dnia [...] września 2012 r. nr [...].

Wynikający z akt administracyjnych stan sprawy przedstawiał się następująco:

W dniu [...] marca 2012 r. Zarząd Województwa wydał decyzję nr [...] utrzymującą w mocy decyzję własną z dnia [...] stycznia 2012 r. nr [...] w sprawie zwrotu przez E Sp. z o.o. dofinansowania wynikającego z umowy o dofinansowanie projektu nr [...] “Budowa i wyposażenie kompleksu E".

Po skierowaniu przez Zarząd Województwa (w imieniu którego działał Dyrektor Departamenu Regionalnego Programu Operacyjnego) do dłużnika upomnienia z dnia [...] kwietnia 2012r. nr [...], w oparciu o wskazaną decyzję ostateczną z dnia [...] marca 2012r., Marszałek Województwa, z upoważnienia którego działał Skarbnik Województwa, [...] września 2012r . wystawił dwa tytuły wykonawcze nr [...].

Na skutek zawartych we wskazanych tytułach ( część D każdego z tytułów ) wniosków o wszczęcie egzekucji należności wymienionych w tytułach Naczelnik Urzędu Skarbowego wszczął postępowanie egzekucyjne w stosunku do dłużnika - E sp. z o.o., doręczajac mu w dniu [...] września 2012 r. odpisy tytułów wykonawczych nr [...] i nr [...].

Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2012r. II SA/Go 417/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. uchylił decyzję Zarządu Województwa z dnia [...] marca 2012 r. Wyrok stał się prawomocny z dniem 5 lutego 2013 r.

Pismem z dnia [...] marca, nadesłanym do organu egzekucyjnego 11 marca 2013r. zobowiązana spółka E wniosła o umorzenie przedmiotowego postępowania egzekucyjnego, powołując się na prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. z dnia 13 grudnia 2012r. sygn. akt II SA/Go 417/12, uchylający decyzję Zarządu Województwa z dnia [...] marca 2012r. Nr [...], w oparciu o którą wystawiono tytuły wykonawcze.

Pismem z dnia [...] marca 2013 r., ( nadesłanym do organu 15 marca 2013 r. ) w odpowiedzi na wezwanie Naczelnika Urzędu Skarbowego o podanie jednoznacznego i ostatecznego stanowiska co do wymagalności egzekwowanego obowiązku i zasadności prowadzenia postępowania egzekucyjnego, działający z upoważnienia Zarządu Województwa, Dyrektor Departamenu Regionalnego Programu Operacyjnego poinformował organ egzekucyjny, iż obowiązek dotyczący tytułów wykonawczych [...] nie jest wymagalny, wobec czego na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966r. postępowanie egzekucyjne w administracji (t.j. z 2012 r. Dz. U. poz. 1015) zachodzą przesłanki do umorzenia prowadzonego postępowania egzekucyjnego dot. w/w tytułów. Dodatkowo wierzyciel podał, iż aktualnie toczy się postępowanie w sprawie rozstrzygnięcia zarzutów wierzyciela, którego zakończenie leży w kompetencji organu egzekucyjnego a nie wierzyciela.

Postanowieniem Nr [...] z dnia [...] marca 2013r. Naczelnik Urzędu Skarbowego umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone na podstawie obu powływanych tytułów, wskazując w podstawie prawnej rozstrzygnięcia art. 18 i art. 59 § 1 pkt 2 i 9 oraz § 3 – 5 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postepowaniu egzekucyjnym w administracji ( Dz.U. z 2012 r., poz.1015 ze zm. )

W uzasadnieniu postanowienia organ I instancji wskazał, iż w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym, na co wskazują pisma zobowiązanego i wierzyciela, zaistniała przesłanka do umorzenia postępowania egzekucyjnego określona w art. 59 § 1 pkt 2 ustawy o pea tj. brak wymagalności egzekwowanego obowiązku. Organ wskazał, iż podstawę prowadzenia postępowania egzekucyjnego stanowiła decyzja Zarządu Województwa z dnia [...] marca 2012r., która została prawomocnym wyrokiem WSA w Gorzowie Wlkp. uchylona. Jednocześnie organ dodał, iż postępowanie podlega umorzeniu w związku z żądaniem wierzyciela zawartym w piśmie z dnia [...] marca 2013 r.

W zażaleniu Zarząd Województwa powołując się na status wierzyciela, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia organu egzekucyjnego i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia. Żalący przyznał, iż w sprawie zachodzi przesłanka obligująca organ do umorzenia postępowania egzekucyjnego związana z uchyleniem, prawomocnym wyrokiem WSA w Gorzowie Wlkp., decyzji z dnia [...] marca 2012 r., stanowiącej podstawę wystawienia tytułów wykonawczych na podstawie, których prowadzone było postępowanie egzekucyjne. Zarzucał, iż błędne pozostawało natomiast wskazanie przez organ I instancji, jako podstawy umorzenia postępowania egzekucyjnego, drugiej przesłanki, określonej w art. 59 § 1 pkt 9 ustawy o pea tj. złożenia wniosku przez wierzyciela. Żalący wywodził, iż w postępowaniu egzekucyjnym nie występował z tego rodzaju żądaniem. W szcególności nie mogło być za taki wniosek uznane pismo wierzyciela z dnia [...] marca 2013 r. w którym jedynie wskazał, iż zachodzą przesłanki do umorzenia postępowania.

Postanowieniem z dnia [...] maja 2013 r. nr [...], skierowanym do Marszałaka Województwa, Dyrektor Izby Skarbowej działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1, art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013 r., poz. 267), w związku z art. 18 oraz art. 59 § 5 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r., poz. 1015 z późn. zm.) utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

Przytaczając treść art. 59 ustawy o pea organ wskazał, iż rozstrzygnięcie w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego wydaje organ egzekucyjny na żądanie zobowiązanego lub wierzyciela albo z urzędu. Dyrektor wskazał, iż wprawdzie w rozważanej sprawie, orzekając o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, prowadzonego na podstawie tytułów wykonawczych z dnia [...] września 2012 r. Nr [...] i Nr [...], organ I instancji powołał przepisy art. 59 § 1 pkt 2 i 9 ustawy o pea, to bezsporne w rozpatrywanej sprawie pozostaje, iż uchylenie, wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. z dnia 13 grudnia 2012 r. sygn akt. II SA/Go 417/12, decyzji Zarządu Województwa z dnia [...] marca 2012 r. Nr [...], stanowiącej podstawę prawną należności dochodzonych w oparciu o tytuły wykonawcze, skutkuje wystąpieniem przesłanki, o której mowa w art. 59 § 1 pkt 2 ustawy o pea. W konsekwencji powyższego organ odwoławczy uznał umorzenie postępowania egzekucyjnego za obligatoryjne.

Odnosząc się do przedstawionej w zażaleniu argumentacji strony o wadliwości powołania sie na wnisek wierzyciela jako przesłanki umorzenia postepowania egzekucyjnego, organ odwoławczy wyjaśnił, iż podniesiony przez żalącego zarzut nie ma wpływu na prawidłowość podjętego w sprawie rozstrzygnięcia. Dyrektor Izby Skarbowej przyznał, iż w piśmie z dnia [...] marca 2013 r. wierzyciel jedynie ocenił, że w sprawie zachodzi przesłanka umorzenia postępowania egzekucyjnego, wskazana w art. 59 § 1 pkt 2 ustawy o pea, stanowiąca podstawę wydania zaskarżonego postanowienia. Jednakże organ odowławczy uznał, iż zawarte w zaskarżonym rozstrzygnięciu stwierdzenie, że umorzenie postępowania egzekucyjnego następuje także na żądanie wierzyciela, nie stanowi okoliczności uzasadniającej wycofanie zaskarżonego postanowienia z obrotu prawnego i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Zdaniem Dyrektora Izby nawet uznanie, iż organ egzekucyjny zbędnie powołał w sentencji zaskarżonego postanowienia art. 59 § 1 pkt 9 ustawy o pea, nie ma wpływu na sytuację zobowiązanego oraz wierzyciela w przedmiotowej sprawie. Organ odwoławczy wyjaśnił, iż stosownie do art. 60 § 1 ustawy o pea umorzenie postępowania egzekucyjnego z przyczyny, o której mowa w art. 59 § 1 pkt 1-8 i 10, powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Zdaniem organu, w stanie faktycznym rozważanej sprawy nie budzi również wątpliwości, że koszty egzekucyjne nie mogą być dochodzone z majątku zobowiązanego.

Pismem z dnia [...] czerwca 2013 r. Zarząd Województwa, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. żądając uchylenia zaskarżonego postanowienia oraz postanowienia organu I instancji w całości.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie art. 7, art. 77 i art. 107 § 1 i 3 Kpa poprzez niedokonanie jednoznacznych istotnych dla sprawy ustaleń tj. istnienia wniosku wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego jako podstawy umorzenia postępowania egzekucyjnego oraz naruszenie art. 138 § 1 pkt 1 Kpa w zw. z art. 144 Kpa oraz art. 18 ustawy o pea poprzez ograniczenie zakresu kontroli organu nadzoru wyłącznie do treści rozstrzygnięcia organu egzekucyjnego, bez dokonania ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy objętej zażaleniem. W ocenie skarżącego, organ II instancji nie ustalił w ogóle istotnego dla sprawy faktu złożenia przez stronę, jako wierzyciela, wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego, a powołanego przez organ I instancji jako podstawa umorzenia postępowania egzekucyjnego. Zdaniem skarżącego, brak jest takiego wniosku w piśmie z dnia [...] marca 2013 r., bowiem zawierało ono jedynie informację związaną z postępowaniem egzekucyjnym. Skarżący zarzucał, iż w zaistniałej sytuacji błędne było powołanie w podstawie prawnej postanowienia organu I instancji art. 59 § 1 pkt 9 ustawy o pea. Skarżący podnosił, iż podstawy do umorzenia mają wpływ na skutki umorzenia postępowania egzekucyjnego, o których mowa w art. 60 ustawy o pea. Skarżący kwestionował stanowisko organu II instancji, iż zarzut wydania postanowienia przez organ I instancji w oparciu o nieprawidłową podstawę prawną nie ma wpływu na prawidłowość podjętego rozstrzygnięcia i nawet jeżeli art. 59 § 1 pkt 9 ustawy został błędnie przywołany przez organ I instancji, to nie ma to wpływu na sytuację zobowiązanego oraz wierzyciela w przedmiotowej sprawie. Wskazana wadliwość, zdaniem skarżącego, skutkuje brakiem dokonania przez organ odwoławczy jednoznacznych ustaleń będących podstawą rozstrzygnięcia, godząc w ten sposób w podstawowe zasady postępowania odwoławczego.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie w całości podtrzymując dotychczasowe stanowisko wyrażone w sprawie. Organ uznał zarzuty skarżącego z nieuzasadnione. Zdaniem organu II instancji, zaskarżone postanowienie podjęte zostało w oparciu o analizę całokształtu okoliczności faktycznych i prawnych sprawy. Jednocześnie organ uznał, iż z uwagi na fakt bezspornego wykazania w niniejszej sprawie przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego wymienionej w art. 59 § 1 pkt 2 nie można stwierdzić by wykazanie w podstawie prawnej również pkt 9 cyt. przepisu naruszyło w jakikolwiek sposób interes uczestników postępowania w kontekście art. 60 ustawy. Organ podtrzymał stanowisko o niecelowości przekazania sprawy do ponownego rozpoznania w wyniku rozpoznania zażalenia w związku z zawartym w postanowieniu organu I instancji stwierdzeniem, że umorzenie następuje także na żądanie wierzyciela.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje :

Skarga podlegała oddaleniu.

1. Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości między innymi poprzez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym zasadą jest, że kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Podstawą eliminacji kontrolowanego aktu z obrotu prawnego jest stwierdzenie przez sąd administracyjny, iż do podjęcia go doszło z naruszeniem prawa, przy czym nie każdym, a takim o jakim mowa w art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.; powoływanej jako: ppsa ) tj. z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, innym naruszeniem prawa procesowego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a prawa materialnego, jeżeli naruszenie miało wpływ na wynik sprawy czyli na rozstrzygnięcie zawarte w kontrolowanym akcie administracyjnym. Nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, sąd administracyjny stwierdza zaś jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.

2. Zakres kontroli sądowej wyznaczony jest natomiast przez przepis art. 134 ppsa, zgodnie z którym sąd administracyjny rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności. Powołana regulacja oznacza, iż niezależnie od zarzutów skargi ocenie sądu poddana jest cała sprawa administracyjnej zarówno w zakresie postępowania poprzedzającego jej wydanie jak i zastosowania prawa materialnego.

3. Przedmiotem zaskarżenia pozostawało w niniejszej sprawie postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej, utrzymujące w mocy postanowienie organu I instancji o umorzeniu postępowania egzekucyjnego.

W okolicznościach sprawy, już na etapie postępowania przed organami poza sporem pozostawało, iż w prowadzonym na podstawie tytułów wykonawczych nr [...] i nr [...] postępowaniu egzekucyjnym zaistniała podstawa do jego umorzenia w oparciu o przepis art. 59 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 1015 z późn. zm. powoływanej jako: ustawa o pea ). Istota sporu koncentrowała się natomiast wokół kwestii zaistnienia przesłanki do umorzenia postępowania egzekucyjnego o jakiej mowa w art. 59 § 1 pkt 9 ustawy o pea tj. wniosku wierzyciela o jego umorzenie oraz skutków wskazania również i tej przesłanki umorzenia w postanowieniu organu I instancji.

4. Na tle tak zarysowanego sporu, wbrew zarzutom skargi, zdaniem Sądu, organ odwoławczy prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy. Przesądza o tym wskazanie przez Dyrektora Izby Skarbowej, iż w piśmie - działającego z upoważnienia Zarządu Województwa, – Dyrektora Departamentu Regionalnego Programu Operacyjnego z dnia [...] marca 2013r. (które organ I instancji uznał za wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania ), zawarta jest wyłącznie informacja o zaistnieniu podstawy do umorzenia postępowania o jakiej mowa w art. 59 § 1 pkt 2 ustawy o pea.

5. Dokonując prawidłowych ustaleń faktycznych i oceniając je w świetle właściwych przepisów regulujących kwestie umorzenia postępowania egzekucyjnego, organ II instancji powinien jednakże kategorycznie wskazać, iż zarzut zażalenia o braku podstaw do umorzenia postępowania egzekucyjnego w oparciu przepis art. 59 § 1 pkt 9 ustawy o pea, pozostawał w pełni uzasadniony.

Organ II instancji tymczasem ograniczył się jedynie - do słusznego w okolicznościach sprawy – stwierdzenia, iż uchybienie to nie miało wpływu na trafność podjętego przez organ I instancji rozstrzygnięcia.

6. Odnosząc się do zarzutów skargi nakierowanych na wykazanie, iż Dyrektor Izby Skarbowej naruszył przepisy dotyczące postępowania odwoławczego wskazać należy , iż zasada dwuinstancyjności (art. 15 Kpa) zobowiązuje organ II instancji do ponownego rozpoznania sprawy i wyeliminowania dostrzeżonych wad orzeczenia organu I instancji. W świetle art. 138 § 1 Kpa zakończenie postępowania odwoławczego czy zażaleniowego (art. 144 Kpa) orzeczeniem merytorycznie załatwiającym sprawę jest zasadą. Decyzja czy postanowienie uchylające orzeczenie organu I instancji i przekazujące sprawę do ponownego rozpoznania ( § 2 art.138 Kpa ) stanowi wyjątek. W ocenie Sądu, w okolicznościach rozpoznawanej sprawy organ II instancji wyeliminował błąd organu I instancji polegający na przyjęciu za podstawę umorzenia postępowania egzekucyjnego również przepisu art. 59 § 1 pkt 9 ustawy o pea i nie może budzić wątpliwości, iż umorzenie postępowania egzekucyjnego mogło nastąpić i nastąpiło wyłącznie na podstawie przepisu art. 59 § 1 pkt 2 ustawy o pea.

7. Abstrahując od okoliczności niniejszej sprawy, na tle wzajemnej relacji przyczyn umorzenia o jakich mowa w art. 59 § 1 pkt 2 i 9 ustawy o pea, uprawniona pozostawałaby teza, że istnienie przesłanki do umorzenia z art. 59 § 1 pkt 2 ustawy wyklucza dopuszczalność umorzenia postępowania na wniosek wierzyciela ( pkt 9 ).

8. Nawiązując do wcześniejszych wywodów dotyczących podstaw prawnych eliminacji przez sąd administracyjny zaskarżonego skargą aktu z obrotu prawnego podkreślić należy, iż następuje to jedynie w sytuacji, gdy naruszenie prawa o jakim mowa w art. 145 § 1 ppsa miało lub mogło mieć wpływ na wynik sprawy administracyjnej. Wskazane przez Sąd uchybienia organu odwoławczego w zakresie argumentacji prawnej i odniesienia się do zarzutów zażalenia nie miały takiego charakteru, by mogły mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia w sytuacji bezspornego zaistnienia przyczyny umorzenia postępowania egzekucyjnego o jakiej mowa w art. 59 § 1 pkt 2 ustawy o pea.

9. Kwestia braku wpływu uchybień organów orzekających w sprawie na prawidłowość rozstrzygnięć przez nie podjętych rozważana była też przez Sąd orzekający w innym – dostrzeżonym z urzędu ( art. 134 ppsa ) – aspekcie.

W tym zakresie przypomnieć należy, iż podstawą do wystawienia tytułów wykonawczych, w oparciu o które wszczęte zostało i prowadzone było postępowanie egzekucyjne była decyzja Zarządu Województwa z dnia [...] marca 2012 r. Oba tytuły wykonawcze z dnia [...] września 2012r. wystawił Marszałek Województwa (z upoważnienia którego działał Skarbnik Województwa). Podobnie zawarty w tych tytułach wniosek o wszczęcie na ich podstawie egzekucji administracyjnej pochodził od Marszałka Województwa. Wydane, w toku wszczętego na podstawie obu tytułów postępowania egzekucyjnego, postanowienia organu I instancji z dnia [...] marca 2013 r. i organu odwoławczego z dnia [...] maja 2013r. zostały skierowane do Marszałka Województwa i temu organowi jako wierzycielowi doręczone. Zażalenie od postanowienia organu I instancji, podobnie jak skargę na postanowienie organu II instancji złożył - jak wynika z ich treści - Zarząd Województwa.

10. Analiza wskazanych okoliczności, w kontekście obowiązujących przepisów prawa, skutkować musi – zdaniem Sądu – uznaniem, iż tytuły egzekucyjne w oparciu o które egzekucja była wszczęta i prowadzona zostały wystawione przez podmiot nie będący wierzycielem.

11. Tytuły wykonawcze, na podstawie których nastąpiło wszczęcie egzekucji wystawione zostały w oparciu o decyzję Zarządu Województwa z dnia [...] marca 2012r. nr [...]. Wydając ten akt zarząd województwa działał jako Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym, zgodnie bowiem z art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju ( Dz.U. z 2009 r., Nr 84 poz., 712 ze zm.), użycie w ustawie określenia instytucja zarządzająca oznacza, w przypadku regionalnego programu operacyjnego, zarząd województwa, jako organ odpowiedzialny za przygotowanie i realizację programu operacyjnego ( art. 25 pkt 1 tej ustawy - za prawidłową realizację programu odpowiada - w przypadku programu operacyjnego - instytucja zarządzająca, którą jest odpowiednio minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego lub zarząd województwa ). Stosownie do art. 26 ust. 1 pkt 15 ustawy do zadań instytucji zarządzającej należy w szczególności odzyskiwanie kwot podlegających zwrotowi, w tym wydawanie decyzji o zwrocie środków przekazanych na realizację programów, projektów lub zadań, o której mowa w przepisach o finansach publicznych.

12. Decyzja, w oparciu o którą wydano tytuły wykonawcze, stanowiące podstawę dla wszczęcia egzekucji, podjęta została na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, zgodnie z którą decyzję w sprawie zwrotu dofinansowania wydaje instytucja zarządzająca regionalnym programem operacyjnym (dalej jako: IZ RPO) czyli zarząd województwa. W takim przypadku beneficjentowi przysługuje prawo zwrócenia się do IZ RPO z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 211 ust. 4 i 4 b ustawy o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r. - Dz.U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.; podobna konstrukcja przewidziana jest w art. 207 pkt 12 ustawy o finansach publicznych z dnia z 27 sierpnia 2009r. ( Dz.U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.). W postępowaniu administracyjnym, zakończonym decyzją z dnia [...] marca 2012 r., utrzymującą w mocy decyzję tego organu z dnia [...] stycznia 2012 r. [...] orzekał zatem zarząd województwa jako organ I instancji.

13. Przechodząc na grunt ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji podkreślić, należy że zgodnie z jej art. 5 § 1 pkt 1, uprawnionym do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązków określonych w art. 2 jest, w odniesieniu do obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego, właściwy do orzekania organ I instancji, z zastrzeżeniem pkt 4 ( który nie ma w sprawie zastosowania). Jednocześnie zgodnie z art. 1a pkt 13 ustawy o pea, ilekroć w ustawie tej jest mowa o wierzycielu należy przez to rozumieć podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym. Na gruncie powołanych regulacji stwierdzić zatem należy, iż wierzycielem w odniesieniu do obowiązku wynikającego z decyzji z dnia [...] marca 2012 r. jest Zarząd Województwa – IZ LRPO.

14. Poglądu tego nie zmienia regulacja przepisu art. 1a pkt 14 ustawy o pea, zgodnie z którym "ilekroć w ustawie jest mowa o właściwym organie jednostki samorządu terytorialnego - rozumie się przez to odpowiednio wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa". Przepis ten usytuowany jest bowiem w art. 1a ustawy o pea, zawierającym tzw. słowniczek ustawowy pojęć używanych w ustawie i mającym charakter ogólny. Nie może zatem mieć on rozstrzygającego znaczenia wobec jednoznacznego określenia w art. 5 § 1 pkt 1 ustawy o pea, organu będącego wierzycielem w sprawach obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego poprzez stwierdzenie, że jest nim właściwy do orzekania organ I instancji, a więc w tym konkretnym przypadku organ, który wydał decyzję w I instancji.

15. Stanowiska co do podmiotu będącego wierzycielem nie modyfikują także regulacje zawarte w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa ( tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., Nr 1 poz. 596 ze zm.- dalej jako ustawa o sw ). Zgodnie z art. 15 tej ustawy, organami województwa są sejmik województwa jako organ stanowiący ( art. 16 ) do którego właściwości należą sprawy enumeratywnie wymienione w art. 18 ustawy o sw, oraz zarząd województwa (art. 15). Sejmik województwa jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa (art. 16 ust. 1 ustawy o sw.). Do wyłącznej właściwości sejmiku województwa należą sprawy, enumeratywnie wymienione w art. 18 ustawy. Kompetencje zarządu województwa wskazane zostały w art. 41 ust. 1-2 ustawy o sw. Wykonuje on zadania należące do samorządu województwa, niezastrzeżone na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych (ust. 1). W ust. 2 art. 41 ustawy o sw wymienione zostały zadania zarządu województwa, które jednak nie mają charakteru zamkniętej listy.

W świetle przepisów ustawy o sw, marszałek województwa nie jest organem województwa. Jego kompetencje określone zostały w art. 43 ust. 1-3 ustawy o sw. Marszałek województwa organizuje pracę zarządu województwa i urzędu marszałkowskiego, kieruje bieżącymi sprawami województwa oraz reprezentuje województwo na zewnątrz. Jedynie w przypadku wskazanym w art. 46 ust.1 ustawy o sw, w marszałek uzyskał uprawnienie do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej i to o tyle, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. Nadto uprawnieniem marszałka jest podpisywanie decyzji wydanych przez zarząd województwa w sprawach z zakresu administracji publicznej. W decyzji wymienia się imiona i nazwiska członków zarządu, którzy brali udział w wydaniu decyzji ( ust. 2a art. 46 ustawy o sw).

16. W przypadku spraw należących do kompetencji zarządu województwa oczywista pozostaje możliwość udzielenia upoważnienia do ich załatwiania w imieniu tego organu. Takie upoważnienie musi jednak pochodzić od zarządu województwa jako organu kolegialnego, nie zaś od marszałka województwa będącego jedynie członkiem tego organu, dodatkowo uprawnionym do organizowania pracy zarządu województwa (art. 43 ust. 1 usw). Również wynikające ze statutu Województwa (vide: uchwała Sejmiku Województwa Nr XI/56/99 z dnia [...] października 1999 w sprawie uchwalenia statutu Województwa - Dz.Urz. Woj. 1999, nr 37 poz. 401 ze zm., uchwała nr V/42/03 z dnia [...] marca 2003r. w sprawie wprowadzenia zmian w Statucie Województwa – Dz. Urz. Woj. 2003, nr 20 poz. 393 ), wydanego na podstawie art. 41 ust. 3 ustawy o sw ( zgodnie którym zasady i tryb działania zarządu województwa określa statut województwa), wskazanie iż marszałek województwa jest przewodniczącym zarządu uprawnionym do jego reprezentacji na zewnątrz, wobec sejmiku i jego organów ( vide: § 68 ust. 1 tiret trzecie oraz ust. 4 pkt 3) nie stwarza podstawy uzyskania kompetencji przysługujących zarządowi (tu kompetencji wierzyciela do wystawienia tytułu wykonawczego). Omówione przepisy ustawy o sw i przepisy statutowe określają bowiem jedynie organizacyjne i reprezentacyjne kompetencje marszałka województwa.

17. W konsekwencji powyższych wywodów należało uznać, iż Marszałek Województwa nie legitymuje się statusem wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym, jako konsekwencji postępowania w sprawie odzyskiwania kwot podlegających zwrotowi, w tym wydawania decyzji o zwrocie środków przekazanych na realizację programów, projektów lub zadań, o której mowa w przepisach o finansach publicznych. Skoro bowiem decyzję w pierwszej instancji prawidłowo wydał Zarząd Województwa i to jego decyzja, jak wynika z treści tytułów wykonawczych, stała się podstawą egzekwowanego obowiązku, to ten organ zgodnie z art. 5 § 1 pkt 1 ustawy o pea w związku z art. 1a pkt 13 tej ustawy, posiadał status wierzyciela uprawnionego do wystawienia tytułów wykonawczych.

18. Wystawienie tytułu wykonawczego przez podmiot do tego nieuprawniony oznacza sytuację niedopuszczalności egzekucji administracyjnej. Zgodnie z art. 29 § 1 ustawy o pea organ egzekucyjny, mimo że nie ma prawa do badania zasadności obowiązku objętego tytułem wykonawczym, obowiązany jest jednak do badania z urzędu dopuszczalności egzekucji administracyjnej w każdym prowadzonym przez siebie postępowaniu. W niniejszej sprawie oznacza to, iż organ egzekucyjny już w momencie wpływu do niego wniosku Marszałka Województwa o wszczęcie egzekucji na podstawie tytułów egzekucyjnych z dnia [...] września 2012 r., wystawionych przez ten organ, powinien rozważyć dopuszczalność egzekucji administracyjnej na podstawie tytułów pochodzących od tego organu.

19. Niedopuszczalność egzekucji bez właściwego tytułu wykonawczego wynika wprost z art. 26 § 1 ustawy o pea, który do wszczęcia egzekucji wymaga - między innymi - tytułu wykonawczego. Nie może to oznaczać niczego innego, niż wymagania, że tytuł ten musi być - przede wszystkim - wystawiony przez podmiot do tego upoważniony (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 1998 r. w sprawie III RN 85/98, OSNP 1999/18/565). Pochodzenie tytułu egzekucyjnego od podmiotu nieuprawnionego do jego wystawienia może stanowić podstawę do postawienia przez zobowiązanego (dłużnika) zarzutu niedopuszczalności egzekucji administracyjnej (art. 33 pkt 6 ustawy o pea). Brak takiego zarzutu ze strony zobowiązanego nie zwalnia jednak organu egzekucyjnego od uwzględnienia z urzędu i to na każdym etapie postępowania egzekucyjnego okoliczności w postaci wystawienia tytułu przez podmiot nieuprawniony. Skoro bowiem – jak wskazano uprzednio - oznacza to niedopuszczalność egzekucji administracyjnej, to stanowi to przesłankę do obligatoryjnego umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie przepisu art. 59 § 1 pkt 7 ustawy o pea. Zgodnie bowiem z powołanym przepisem, postępowanie egzekucyjne umarza się jeżeli egzekucja administracyjna jest niedopuszczalna.

20. W konsekwencji więc w rozpoznawanej sprawie zaistniała, nie dostrzeżona przez organy orzekające w sprawie, przesłanka do umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie art. art. 59 § 1 pkt 7 ustawy o pea. W okolicznościach sprawy omówione uchybienie nie miało jednakże wpływu na wynik sprawy administracyjnej, skoro organy podjęły również rozstrzygnięcie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego.

21. Analiza okoliczności sprawy wskazuje, iż organy orzekające w sprawie za strony postępowania egzekucyjnego uznawały spółkę E jak zobowiązanego oraz Marszałka Województwa jako wierzyciela. Skoro jednak w toku postępowania faktycznie rozpoznane zostało zażalenie Zarządu Województwa na postanowienie organu I instancji (a ten środek przysługuje, zgodnie z § 5 art. 59 ustawy o pea, wierzycielowi ) to uprawnienia podmiotu mającego faktycznie status wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym zostały zagwarantowane. Podmiot ten uprawniony pozostawał do wniesienia skargi ( art. 50 § 1 ppsa ).

22. Zważywszy na omówiony już powyżej zakres uprawnień marszałka województwa ( w tym do reprezentowania zarządu województwa na zewnątrz, m.in. w postępowaniach sądowych) jak i treść poprzedniego jak też nowego statutu Województw (vide: uchwała Sejmiku Województwa nr XL/462/13 z [...] września 2013 r. w sprawie przyjęcia Statutu Województwa Dz. Urz. Woj. 2013, poz. 1992 ) uznać należało za prawidłowe reprezentowanie w postępowaniu sądowoadministracyjnym Zarządu Województwa przez profesjonalnego pełnomocnika, w oparciu o pełnomocnictwo podpisane przez Marszałka Województwa.

Mając na uwadze wskazane okoliczności, Sąd na podstawie przepisu art. 151 ppsa , skargę oddalił.