II SA/Wa 1736/13

Uzasadnienie

Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej działając na podstawie przepisów 138 § 1 pkt 1 Kpa, art. 10 ust. l i ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525 ze zm.) oraz § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 czerwca 2001 r. w sprawie organów wojskowych właściwych do wydawania pozwoleń na broń żołnierzom zawodowym (Dz. U. Nr 66, poz.670) utrzymał w mocy decyzję Komendanta Oddziału Żandarmerii Wojskowej w [...] z dnia [...] marca 2013 r. w sprawie odmowy wydania J. S. pozwolenia na posiadanie [...]sztuk broni palnej do celów kolekcjonerskich.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, co następuje:

W dniu [...] listopada 2012 r. do Komendanta Oddziału Żandarmerii Wojskowej w [...] wpłynął wniosek J. S. - założyciela "Stowarzyszenia [...]" zarejestrowanego pod numerem [...] w ewidencji stowarzyszeń zwykłych prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w W., o wydanie pozwolenie na broń do celów kolekcjonerskich w ilości [...] sztuk. W dniu [...] grudnia 2012 r. zainteresowany ograniczył tę ilość do [...] sztuk broni.

Organ I instancji wydal decyzję odmowną, od której J. S. odwołał się do Komendanta Żandarmerii Wojskowej.

Rozpatrując niniejszą sprawę organ II instancji podzielił pogląd Komendanta Oddziału Żandarmerii Wojskowej w [...], iż zainteresowany, pomimo złożenia wszystkich wymaganych przez ustawodawcę dokumentów niezbędnych do wydania pozwolenia, nie daje wystarczającej rękojmi do posiadania [...] sztuk broi palnej do celów kolekcjonerskich. W tym zakresie organ wskazał, na następujące przesłanki uzasadniające odmowę.

Strona założyła "Stowarzyszenie [...]" w celu realizacji zadań określonych w regulaminie. W trakcie postępowania jednoznacznie wykazano, iż Stowarzyszenie nie ma żadnego dorobku w działalności statutowej, tj. edukacyjnej i popularyzatorskiej.

Założyciel stowarzyszenia, w związku z pełnieniem służby w [...], stale przebywa w miejscu innym niż miejsce wskazane przez niego do przechowywania broni kolekcjonerskiej. Nie jest więc w stanie sprawować właściwego nadzoru nad zbiorem broni, która pomimo wartości historycznej będzie w pełni sprawna.

Organ podkreślił, na znaczną ilość objętej wnioskiem broni i wskazał na jej cechy bojowe. Zatem powyższa okoliczność w zestawieniu z powyższymi ustaleniami uzasadnia decyzję odmowną. Decyzja ta jest słuszna i celowa z punktu widzenia interesu społecznego, którego racją jest, aby pozwoleń na broń nie było więcej, niż to wynika z potrzeb uzasadnionych celem, do którego broń ta ma być używana. Sam brak przesłanek negatywnych nie wystarcza do wydania pozwolenia na broń palną, a jego uzyskanie jest uzależnione od wystąpienia po stronie wnioskującego okoliczności faktycznych, które przekonają organ, że wydanie pozwolenia jest uzasadnione.

Polemizując z zarzutami odwołania organ II instancji wskazał, iż J. S. nie przedstawił wiarygodnego potwierdzenia działalności statutowej swojego Stowarzyszenia, tak więc organ nie był w stanie ocenić wartości popularyzatorskiej i edukacyjnej prezentowanej przez ww. stowarzyszenie. Nadto założenie Stowarzyszenia strzeleckiego tylko po to, aby uzyskać dostęp do broni, nie może być celem nadrzędnym i jedynym dla prowadzenia działalności stowarzyszenia.

Opisany podczas wywiadu środowiskowego mały metraż mieszkania oraz ilość osób w nim zamieszkujących pozwala na stwierdzenie, iż kolekcjonowanie takiej ilości broni, w takich warunkach, może sprzyjać negatywnym przypadkom dostępu do niej osób trzecich bądź też zaboru broni. Tego rodzaju spostrzeżenie zostało odnotowane w wywiadzie środowiskowym przeprowadzonym w mieszkaniu wskazanym jako miejsce docelowe do przechowywania kolekcji broni. Wbrew twierdzeniom odwołania organ pierwszej instancji właściwie zgromadził i ocenił zebrane w sprawie dowody, a postępowanie prowadzone było w sposób bezstronny i obiektywny o czym świadczy rzetelnie zrealizowany wywiad środowiskowy, dokumentacja uzyskana ze Starostwa Powiatowego w W. oraz uzyskana opinia od pracodawcy, a także korespondencja ze "Stowarzyszeniem [...]".

J. S. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w które zarzucił organom Żandarmerii Wojskowej:

← błędne ustalenia stanu faktycznego, poprzez arbitralna ocenę materiałów zgromadzonego w trakcie postępowania;

← nie przeprowadzenie postępowania co do rozstrzygnięcia istoty sprawy, poprzez błędne ustalenie stanu sprawy i pominięcie zakresu wskazanych w odwołaniu;

← naruszenie art. 10 ust. 1 ustawy o broni i amunicji, przez nieuwzględnienie odwołania i niewydanie pozwolenia na broń palną dla celów kolekcjonerskich pomimo tego, że przedstawił i udokumentował istnienie ważnej przyczyny posiadania broni dla celów kolekcjonerskich w rozumieniu art. 10 ust. 3 pkt 5 ustawy o broni i amunicji oraz złożył stosowne wyjaśnienia w odwołaniu;

← naruszenie przepisu art. 7 Konstytucji i określonej w nim zasady legalizmu działania organów administracji oraz art. 6 Kpa, przez uznanie, że dla wydania pozwolenia na broń dla celów kolekcjonerskich wnioskodawca spełnić powinien jeszcze inne kryteria niż określone w art. 10 ust. 3 pkt 5 ustawy o broni i amunicji;

← naruszenie przepisu art. 7 Konstytucji i określonej w nim zasady legalizmu działania organów administracji i art. 6 Kpa, przez uznanie, że organ Żandarmerii Wojskowej posiada kompetencję przyznaną mu przez ustawę do oceny i weryfikacji stanu zabezpieczenia broni, zanim pozwolenie na taką broń zostanie wydane;

← naruszenie przepisu art. 32 Konstytucji, przez uznanie, że praca w Jednostce Wojskowej jest zasadniczą przeszkodą w prowadzeniu regulaminowej działalności Stowarzyszenia;

← naruszenie przepisu art. 7 Kpa, przez ustalanie interesu społecznego i przedłożenie interesu społecznego ponad brzmienie przepisów prawa materialnego, w szczególności ponad art. 10 ust. 3 pkt 5 ustawy o broni i amunicji, w sytuacji gdy decyzja o pozwoleniu na broń posiada charakter decyzji związanej;

← naruszenie art. 86 Kpa, poprzez przesłuchanie skarżącego zanim wyczerpane zostały środki dowodowe;

← naruszenie art. 79 §1 i art. 86 Kpa, poprzez niepoinformowanie skarżącego na 7 dni przed przesłuchaniem w ramach pomocy prawnej.

Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasadzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi poza rozwinięciem opisanych wyżej zarzutów podniósł, iż organ decyzyjny zakłada, że zaraz po wydaniu pozwolenia skarżący od razu będzie posiadał [...] egzemplarzy broni. Jest to niemożliwe do spełnienia z czysto finansowych powodów. Kolekcjonowanie broni to proces długotrwały przewidziany na kilka lat (z częstotliwością zakupu 2-3 egzemplarzy rocznie). Dodał, że od 2005 r. posiada broń do celów sportowych (1 sztuka). Przechowywana jest w sejfie, co było znane organowi. Posiada sejf na broń firmy [...] model [...] (wymiary zewnętrzne: wys. 1,5 m, szer. 40 cm, gl. 44 cm). W sejfie tym można przechowywać minimum 5 egzemplarzy broni długiej i około 30 egzemplarzy broni krótkiej. Sejf ten posiada zabezpieczenia i jest na stałe zamocowany do ściany budynku. Żandarmeria Wojskowa nigdy nie miała żadnych zastrzeżeń do tego sejfu.

Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, przytaczając argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 13 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1271 ze zm.) do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona. W niniejszej sprawie sądem tym jest Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

Natomiast zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej i to z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania. Innymi słowy, wojewódzki sąd administracyjny nie orzeka, co do istoty sprawy w zakresie danego przypadku, lecz jedynie kontroluje legalność rozstrzygnięcia zapadłego w tym postępowaniu, z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i obowiązującymi przepisami prawa procesowego.

Badana pod tym kątem skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Skarżący swoje prawo do uzyskania zezwolenia na posiadanie broni palnej dla celów kolekcjonerskich wyprowadza z przepisów art. 10 ust. 1, ust. 2 pkt. 6), ust. 3 pkt. 5) ustawy o broni i amunicji. Jednakże w analizie tych przepisów nie uwzględnia podstawowej zasady, wskazującej na kierunek wykładni, a mianowicie zasady reglamentowania pozwolenia na broń w Polsce. Zatem istota postępowania administracyjnego w tego typu sprawach sprowadza się nie tylko do wykazania realizacji przepisów prawa, od strony czysto formalistycznej, ale wykazania ważnej przyczyny warunkującej posiadanie broni palnej. Sam brak przesłanek negatywnych nie wystarcza do wydania pozwolenia na broń palną, a jego uzyskanie jest uzależnione od wystąpienia po stronie wnioskującego okoliczności faktycznych, które przekonają organ, że wydanie pozwolenia jest uzasadnione wskazanym w ustawie celem. Przy czym kręgu zakreślonych przez ustawodawcę celów do posiadania broni (określonych w ust. 2 wskazanego na wstępie przepisów) nie można interpretować w oderwaniu zasady reglamentowania prawa do posiadania broni. Zasada ta będzie tu miała istotne znaczenie z uwagi na ilość sztuk broni palnej oraz z uwagi na możliwość realnego wypełniania przez zainteresowanego celów, wskazanych w art. 10 ust. 2 i warunkujących przyznanie pozwolenia.

W niniejszej sprawie, w ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie J. S. z pewnością wykazuje autentyczne zainteresowanie kolekcjonowaniem broni palnej bojowej. Jednakże sama powyższa chęć musi pozostawać w łączności z realiami sprawy.

W niniejszej sprawie występują dwie oczywiste przesłanki uzasadniające odmowę. Przesłani te wynikając wprost z materiału dowodowego sprawy, treści wniosku oraz pism składanych przez skarżącego w postępowaniu administracyjnym.

Po pierwsze żądana przez skarżącego ilość broni jest nieadekwatna ani do stanu osobowego Stowarzyszenia, ani do jego aktualnych potrzeb. Trafne jest spostrzeżenie organu, iż skarżący nie wykazał potrzeby posiadania [...] sztuk broni palnej do celów kolekcjonerskich. Ilość ta ani nie wynika ze składu osobowego założonego przez skarżącego "Stowarzyszenie [...]", ani z działalności zewnętrznej tego stowarzyszenia. Przypomnieć tu należy, iż Stowarzyszenie to sprowadza się do grona 3 osób to jest skarżącego, jego ojca i dalszego członka rodziny. Nadto Stowarzyszenie to z uwagi na odbywanie przez skarżącego służby wojskowej w [...] praktycznie nie działa. Taka ilość żądanej broni nie wynika także z bieżących albo mających wkrótce nastąpić zamierzeń Stowarzyszenia, ale z zamierzeń odległych w czasie i istniejących jedynie w sferze dalszych planów. Również, jako wytłumaczenie dla żądanej ilości broni, nie może być przekonywująca okoliczność, iż proces kolekcjonowania jest długotrwały i kosztowny oraz, iż skarżący nie jest w stanie przewidzieć z góry jakie egzemplarze interesującej go broni będą możliwe do nabycia. Oczywiście wskazane tu okoliczności przy kolekcjonowaniu broni bojowej są prawdziwe, jednakże nie uzasadniają wystąpienie o uzyskanie zezwolenia niejako na przyszłość, na zakup [...] sztuk broni palnej do celów kolekcjonerskich niejako in block. Zatem skarżący powinien przemyśleć swoje zamierzenia, co do realnych i praktycznych potrzeb i możliwości początkującego Stowarzyszenia – ilości jego członków, planowanych w najbliższym czasie zamierzeń Stowarzyszenia.

Po drugie założone przez skarżącego Stowarzyszenie, już poza zagadnieniem małej popularności i powszechności (nawet w rozumieniu lokalnym), w praktyce ogranicza się jedynie do spełniania podstawowych warunków fiskalno-rejestracyjnych niezbędnych do jego istnienia. W niniejszej sprawie stan i brak ten szerszego działania Stowarzyszenia niejako tłumaczy nieobecność w Polsce skarżącego – założyciela Stowarzyszenia, w związku z jego służbą wojskową poza granicami kraju. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie daleki jest od przyznawania organom administracyjnym uprawnionym do wydawania pozwolenia na broń prawa do oceny działalności danego stowarzyszenia. Organy te nie są do takich działań powołane ani nie posiadają odpowiedniego aparatu do dokonywania takich ocen. Jednakże mając na względzie, iż przedmiotowe Stowarzyszenia dopiero po powrocie na stałe skarżącego do kraju będzie mogło rozpocząć rzeczywistą działalność, nie sposób nie podzielić spostrzeżenia Komendanta Generalnego Żandarmerii Wojskowej, iż w okresie objętym postępowaniem administracyjnym założenie Stowarzyszenia strzeleckiego mało jedynie jeden cel -aby uzyskać dostęp do broni.

Dlatego, mając na uwadze te dwie przesłanki (oczywiste i obiektywne oraz niezależne od sposobu prowadzenia przez organy obu instancji postępowania administracyjnego), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał za zasadne wydanie przez organ I instancji decyzji odmawiającej wydania J. S. pozwolenia na posiadanie [...] sztuk broni palnej do celów kolekcjonerskich oraz uznał za zasadne utrzymanie w mocy tej decyzji przez organ II instancji.

Z tych też względów badanie sprawy od strony dalszych zarzutów skargi, wskazujących na ewentualne uchybienia proceduralne organu nie ma w niniejszej sprawie żadnego znaczenia, albowiem ocena trafności tych zarzutów, wobec wyżej wskazanych przesłanek uzasadniających wydanie decyzji odmownej nie może mieć żadnego wpływu na ostateczny wynik sprawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie dopatrzył się naruszenia prawa przez organy obu instancji przy podejmowaniu powyższych decyzji, które mogły by stanowić o nieważności tych decyzji lub ich uchyleniu i dlatego, na mocy art. 151 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku.