II SA/Kr 1109/13

Uzasadnienie

Uzasadnienie:

W dniu 12 kwietnia 2013 r. T.M. złożyła w Starostwie Powiatowym w A. zgłoszenie dotyczące wykonania robót budowlanych polegających na budowie studni głębinowej na działce nr [...] zlokalizowanej w miejscowości T . –N.

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2013 r. ( [...] ) na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., nr 243, póz. 1623 ze zm.) Starosta W. wniósł sprzeciw.

Wskazał organ, że w części opisowej zgłoszenia Inwestor określił m.in. że "studnia wykonana zostanie poprzez wywiercenie otworu o głębokości nie większej niż 30 metrów, a następnie zostanie obudowana rurami PCV (...)". Ponadto określono, iż pobór wody nie przekroczy 4,5 m 3 na dobę. Przedmiotowa inwestycja obejmuje wykonanie ujęcia wody podziemnej tj. studni głębinowej, w której skład wchodzi odwiert z obudową co stanowi urządzenie budowlane zgodnie z art. 3 ust. 9 ustawy Prawo budowlane. Zgodnie zaś z art. 29 ust. 2 pkt 10 ustawy Prawo budowlane pozwolenia na budowę nie wymaga wykonanie robót budowlanych polegających na wykonaniu ujęć wód śródlądowych powierzchniowych o wydajności poniżej 50 m3/h oraz obudowy ujęć wód podziemnych. Pozwolenie budowlane na wykonanie odwiertu studni głębinowej (wierconej, rurowej) jest wymagane bez względu na wydajność studni. Pozwolenia na budowę nie wymaga jedynie wykonanie obudowy studni głębinowej.

Wskazał również, że zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy' Prawo budowlane roboty

budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31. Art. 29 ustawy Prawo budowlane zawiera enumeratywne wyliczenie rodzajów obiektów i robót budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, a skoro tak, to odwiert studni głębinowej wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła T.M. , wnosząc o jej uchylenie. , |

Podniosła, że do ww. zgłoszenia robót budowlanych zostało dołączone orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim o sygn. akt II SA/Go 490/12, z którego wynika, że do wykonania studni głębinowej wymagane jest jedynie zgłoszenie. Dodała, że Starosta W. zdefiniował studnię głębinową jako urządzenie budowlane, powołując się na art. 3 ust. 9 Prawa budowlanego, w myśl którego urządzenia budowlane to m.in. "przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia place postojowe i place pod śmietniki", podczas gdy również z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. akt II OW 37/08 wynika, że studnia głębinowa nie wymaga pozwolenia na budowę, a jedynie zgłoszenia.

Budowa studni głębinowej składa się bowiem z dwóch etapów: wykonanie odwiertu na pożądana głębokość, a następnie wykonanie obudowy ujęcia wód podziemnych, o których mowa w art. 29 ust. 2 pkt 10 ustawy. Zgodnie z technologią wykonania studni głębinowej etapem podlegającym zgłoszeniu robót budowlanych ze strony inwestora jest wykonanie obudowy ujęcia wód podziemnych. Woda pobierana ze studni służyć ma mianowicie jedynie do prowadzenia gospodarstwa domowego na zasadach określonych jako zwykłe korzystanie z wód oraz odwiert będzie miał nie więcej jak 30 m głębokości tak, więc zamierzenia inwestora stoją w zgodzie z Prawem Budowlanym, Prawem Wodnym oraz Prawem Górniczym i Geologicznym.

Decyzją z dnia [...] czerwca 2013 r. ( [...] na podstawie art. 80 ust. 1 1pkt 2, art. 81 ust. 1 pkt 2 i art. 82 ust. 3 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity z 2010 r. - Dz. U. Nr 243 póz. 1623 ze zm.) i art. 138 § 1 pkt 1 kpa Wojewoda utrzymał zaskarżoną decyzje w mocy.

Wskazał, że zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 10 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane) "pozwolenia na budową nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na: (...) wykonywaniu ujęć wód śródlądowych powierzchniowych o wydajności poniżej 50 m3/h oraz obudowy ujęć wód podziemnych". Jest -to jedyne wyszczególnienie w prawie dotyczące ujęcia wód wśród inwestycji, do których wykonania inwestor jest zwolniony z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Zgłaszane wykonanie studni głębinowej nie jest wykonaniem ujęcia wód śródlądowych powierzchniowych, jak również nie stanowi wyłącznie obudowy ujęcia wód podziemnych lecz dotyczy wykonania odwiertu głębinowego (do 30 m).

Dodał, że katalog obiektów i robót budowlanych zawarty w art. 29 prawa budowlanego, zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę zawiera wyliczenie enumeratywne. Oznacza to, że wyłącznie wskazane w nim obiekty i roboty nie wymagają pozwolenia na budowę, a stosowanie wykładni rozszerzającej jest niedopuszczalne . Ponieważ przedmiotowa inwestycja nie mieści się w katalogu robót budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, inwestor winien uzyskać pozwolenie celem jej wykonania.

Na powyższe rozstrzygnięcie T.M. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Krakowie zarzucając naruszenie art. 29 ust. 2 pkt 10 Prawa budowlanego.

Skarżąca powtórzyła argument zawarty w odwołaniu od decyzji organu l instancji, że za prawidłowością dokonania zgłoszenia przedmiotowych robót przemawia orzeczenie Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim o sygn. akt II SA/Go 490/12 jak również orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygn. akt II OW 37/08. Z powyższych orzeczeń wynika bowiem, że studnia głębinowa definiowana jest jako ujęcie wód podziemnych z wykonaną obudową. To właśnie na taką obudowę wymagane jest zgłoszenie.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył:

Kompetencje sądów administracyjnych określają przede wszystkim przepisy art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych, oraz art. 3-5, art. 134 i 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Z przepisów tych wynika, że sądowa kontrola działalności administracji publicznej sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, zadaniem więc sądu administracyjnego rozpoznającego skargę na akt administracyjny jest ocena zgodności z prawem tego aktu. Dokonując tej oceny sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi, ani powołaną podstawą prawną. Granice sądowej kontroli ograniczają tylko granice sprawy i zakaz orzekania na niekorzyść skarżącego przy braku przesłanek do stwierdzenia nieważności aktu.

Wynik tak przeprowadzonej kontroli zaskarżonej decyzji jest pozytywny. Zgodnie z art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, urządzenia budowlane - to urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki. Urządzenia służące zaopatrzeniu obiektu w wodę odpowiadają cytowanej definicji urządzeń budowlanych: studnia głębinowa, która ma zaopatrywać mieszkańców domu w wodę, jest z tym domem funkcjonalnie związana i stanowi urządzenie budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 9 powołanej ustawy. Ta okoliczność nie wyklucza jednak możliwości i konieczności zakwalifikowania studni głębinowej do kategorii także definiowanej przez Prawo budowlane - budowli. Wg. art. 3 pkt 3 ustawy budowla - to każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Zawarte w art. 3 pkt 3 i pkt 9 definicje nie mają charakteru zamkniętego: wymieniono w nich jedynie przykładowo obiekty odpowiadające danej kategorii. Zakwalifikowanie zatem do danej kategorii obiektu w niej niewymienionego musi stanowić wynik oceny porównawczej. Definicje, o których mowa nie są też definicjami rozłącznymi, co oznacza, że obiekt będący urządzeniem budowalnymi może być także budowla, o ile spełnia cechy budowli przypisane. Tą cechą wyróżniającą jest funkcjonalna i techniczna samodzielność budowli. Studnia głębinowa jest właśnie takim samodzielnym obiektem budowlanym. Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, z zastrzeżeniem art. 29-31, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Wyjątkiem od tej zasady jest wykonywanie obudowy ujęć wód podziemnych, na które stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 29 ust. 2 pkt 10 powołanej ustawy wystarczające jest zgłoszenie zamiaru wykonania przedmiotowych robót budowlanych właściwemu organowi. Rację ma organ twierdząc, że art. 29 ustawy Prawo budowlane zawiera enumeratywne wyliczenie rodzajów obiektów i robót budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, a skoro tak, to odwiert studni głębinowej wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.

Na taką konstatację nie ma wpływu to, że wykonywanie odwiertu może podlegać także regulacjom Prawa geologicznego i górniczego. Zgodnie z definicjami zawartymi w art. 6 pkt 7, 11, 13 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U.2011.163.981) poszukiwaniem - jest wykonywanie prac geologicznych w celu ustalenia i wstępnego udokumentowania złoża kopaliny albo wód podziemnych; pracą geologiczną - jest projektowanie i wykonywanie badań oraz innych czynności, w celu ustalenia budowy geologicznej kraju, a w szczególności poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin oraz wód podziemnych, określania warunków hydrogeologicznych, geologiczno-inżynierskich, a także sporządzanie map i dokumentacji geologicznych oraz projektowanie i wykonywanie badań na potrzeby wykorzystania ciepła Ziemi lub korzystania z wód podziemnych; rozpoznawaniem -jest wykonywanie prac geologicznych na obszarze wstępnie udokumentowanego złoża kopaliny albo wód podziemnych. Z zapisów tych wynika, że regulacjom Prawa geologicznego i górniczego podlega poszukiwanie i rozpoznawanie zasobów wód podziemnych.

W rozpoznawanej sprawie zaś zamierzenie oceniane być musi w kontekście przepisów Prawa budowlanego. Skoro odwiert nie ma mieć charakteru tylko badawczego, a będzie stanowił element urządzenia odpowiednio wyposażonego i przygotowanego do korzystania z wód, to nie można wyłączyć stosowania co do niego przepisów Prawa budowlanego. Przepisy ustaw Prawo budowlane oraz Prawo geologiczne i górnicze w zakresie wskazanym wyżej nie wyłączają się wzajemnie

Sąd rozpoznający sprawę niniejszą w całości podziela poglądy wyrażone w tej kwestii w wyroku NSA z dnia 27 listopada 2009 r. II OSK 1840/08 (Lex nr 589046), które, mimo zmiany przepisów Prawa geologicznego i górniczego zachowały aktualność, nie podziela natomiast poglądu wyrażonego w nieprawomocnym wyroku WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 23 sierpnia 2012 r. II SA/Go 490/12. Zauważyć też trzeba, że przywołane przez skarżącego orzeczenie NSA z dnia 12 września 2008 r. II OW 37/08 to rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy starostą a inspektorem nadzoru budowlanego. Kwestią decydującą w tej sprawie była ocena, czy studnia głębinowa podlega regulacjom prawa budowlanego w ogóle, a nie to, jakiego rodzaju obiektem budowlanym jest. Dlatego przyjmowane założenia mają charakter hipotetyczny, a nie stwierdzający. Warto jednak dodać, że - obok sformułowania, na które skarżący się powołuje, w uzasadnieniu rozstrzygnięcia NSA zawarto też następujące: "z powyższej analizy przepisów jednoznacznie wynika, że studnia jest jednocześnie urządzeniem wodnym i obiektem budowlanym (budowlą), do której mają zastosowanie przepisy prawa budowlanego".

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że sprzeciw wobec zamiaru budowy studni głębinowej został zgłoszony prawidłowo i znajduje podstawę prawna w przepisie art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

Dlatego też skargę, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należało oddalić.