II SA/Bk 524/13

Uzasadnienie

L. D. pismem z dnia 27 maja 2013r. zaskarżył do tutejszego sądu administracyjnego decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] maja 2013r. nr [...] utrzymującą w mocy decyzję Burmistrza Sz. z dnia [...] marca 2013r. nr [...] odmawiającą wydania zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych do 4,5 % oraz piwa przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży – D.

W dniu 21 października 2013r. do akt sprawy wpłynął wniosek R. D. o dopuszczenie go do udziału w niniejszej sprawie w charakterze uczestnika postępowania na prawach strony. W uzasadnieniu wnioskodawca oświadczył, że posiada interes prawny, aby uczestniczyć w toczącym się postępowaniu sądowoadministracyjnym, gdyż zamieszkuje w najbliższym sąsiedztwie sklepu, w którym ma być prowadzony bar przez pana L. D. W ocenie wnioskodawcy działalność gospodarcza polegająca na prowadzeniu baru będzie zagrażała jego dobru osobistemu oraz majątkowemu. Ponadto, jak podkreślił wnioskodawca, legitymacja uprawniająca go uczestniczenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym ma umocowanie w art. 144 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które zakłócały by korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno – gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. W ocenie wnioskodawcy otwarcie w jego bezpośrednim sąsiedztwie pijalni piwa bez wątpienia utrudni korzystanie z należącej do niego nieruchomości z uwagi na hałas, głośną muzykę, czy zakłócanie porządku publicznego przez osoby nadużywające alkoholu.

Na rozprawie sądowej w dniu 29 października 2013r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł wniosek argumentując, że jego interes prawny ma oparcie w art. 144 kodeksu cywilnego.

Obecny na rozprawie pełnomocnik skarżącego wniósł o oddalenie wniosku informując, że wnioskodawca nie ma interesu prawnego do udziału w niniejszym postępowaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Wniosek R. D. o dopuszczenie do udziału w niniejszym postępowaniu sądowym w charakterze uczestnika postępowania na prawach strony podlega oddaleniu.

Zgodnie z przepisem art. 33 § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 roku – Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dalej cytowanej: p.p.s.a. (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.) udział w postępowaniu w charakterze uczestnika może zgłosić osoba, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego. Brzmienie powyższego przepisu nie pozostawia wątpliwości, iż uczestnikiem postępowania przed sądem administracyjnym może być tylko taka osoba, której przysługiwała w postępowaniu administracyjnym legitymacja materialnoprawna do uczestnictwa w tymże postępowaniu, ale która nie brała w nim udziału.

Pojęcie "interes prawny", użyte w przepisie art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego, rozumiane w bezpośrednim jego znaczeniu, oznacza interes oparty na prawie lub chroniony przez prawo. Zdaniem składu orzekającego w niniejszej sprawie, interes prawny w rozumieniu omawianego przepisu, to interes oparty na konkretnym przepisie prawa materialnego. O istnieniu interesu prawnego decydują, w myśl ugruntowanych poglądów orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, przepisy prawa materialnego przyznające stronie konkretne, indywidualne i aktualne korzyści (vide: wyrok NSA w Warszawie z dnia 26 listopada 1998 r., sygn. akt II SA 1390/98). Pojęcie strony może być, bowiem wyprowadzone tylko z konkretnej normy prawnej, która może stanowić podstawę do sformułowania interesu lub obowiązku. Interes prawny w postępowaniu administracyjnym oznacza więc ustalenie przepisu prawa powszechnie obowiązującego, na podstawie którego można żądać skutecznie czynności organu z zamiarem zaspokojenia jakiejś potrzeby, albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu sprzecznych z potrzebami danej osoby (tak: NSA w Warszawie w wyroku z dnia 5 października 1998r., sygn. akt II SA 1104/98). Od tak pojmowanego interesu prawnego trzeba odróżnić interes faktyczny, to jest stan, w którym obywatel wprawdzie jest bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, nie może jednak tego zainteresowania poprzeć przepisami prawa powszechnie obowiązującego, mającymi stanowić podstawę skutecznego żądania stosownych czynności organu administracji (vide: wyrok NSA z 22 lutego 1984 r., sygn. akt I SA 1748/83, niepubl.). Niewątpliwie szczególnymi cechami interesu prawnego jest po pierwsze bezpośredniość związku między sytuacją danego podmiotu, a wspomnianą normą prawa administracyjnego, na której budowany jest interes prawny. Oznacza to, że interes prawny mają tylko te z podmiotów, których sytuacja prawna wynika wprost z normy prawa materialnego, a nie powstaje za pośrednictwem drugiego podmiotu. Drugą szczególną cechą interesu prawnego jest jego realność, interes ten musi rzeczywiście istnieć w dacie stosowania danych norm prawa administracyjnego. Nie może to być interes tylko przewidywany w przyszłości ani hipotetyczny (vide: wyrok NSA w Warszawie z dnia 19 marca 2002 r., sygn. akt IV SA 1132/00 oraz wyrok WSA w Warszawie z 14 września 2004 r. II SA 2160/03, LEX nr 160419).

W niniejszej sprawie przedmiotem kontroli sądowej jest kwestia odmowy wydania na rzecz L. D. zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych do 4,5 % oraz piwa przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży – D. Kwestia ta w sensie prawnym, na gruncie ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2012, poz. 1356 ze zm.), nie dotyczy zdaniem Sądu, interesu prawnego R. D. Podnoszona przez wnioskodawcę okoliczność bezpośrednio sąsiedztwa z nieruchomością, na której ma być prowadzona sprzedaż alkoholu, a także prawo do niezakłóconego ponad przeciętną miarę korzystania z niej (art. 144 K.c.) nie mogą stanowić źródła interesu prawnego do występowania w charakterze strony w postępowaniu o zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych prowadzonym przez właściwy organ na wniosek L. D. Mieć interes prawny oznacza, jak podkreślono już wyżej, mieć prawną, a więc znajdującą oparcie w konkretnym przepisie prawa materialnego, możliwość domagania się od organu określonego działania (może być to również prawna możliwość nałożenia na konkretny podmiot określonego obowiązku), które to działanie będzie nie potencjalnie, a realnie wpływało wprost (bezpośrednio) na sytuację prawną tego podmiotu. Potencjalne zagrożenia dla prawa własności, jakich wystąpienia obawia się R. D. po wydaniu zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, mogą ewentualnie znaleźć wyraz w postępowaniu cywilnym, jednak nie mogą być tytułem do uczestniczenia w charakterze strony w postępowaniu administracyjnym bezpośrednio dotyczącym innego podmiotu. Interesu prawnego nie może bowiem, wbrew oczekiwaniom wnioskodawcy, uzasadniać przypuszczalna, mogąca powstać w przyszłości obawa naruszenia jego praw.

Mając powyższe na uwadze Sąd nie znalazł podstawy materialnoprawnej do przypisania dla R. D. legitymacji do bycia uczestnikiem niniejszego postępowania sądowego na prawach strony i dlatego, na podstawie art. 33 § 2 p.p.s.a., odmówił uwzględnienia jego wniosku.