II SA/Sz 962/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie
2013-10-16Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Barbara Gebel
Grzegorz Jankowski /przewodniczący sprawozdawca/
Katarzyna Grzegorczyk-MederSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Jankowski (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Barbara Gebel, Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder, Protokolant Sekretarz sądowy Anita Jałoszyńska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 16 października 2013 r. sprawy ze skargi Zarządu Gospodarki Wodnej na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki oddala skargę.
Uzasadnienie
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Powiecie Grodzkim
decyzją wydaną na podstawie art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tj. Dz. U z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.) i art. 104 k.p.a. w związku
z § 1-8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 10 września 2004 r. w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych (Dz. U. Nr 198, poz. 2043), po rozpatrzeniu sprawy istniejących filarów po zniszczonym moście kolejowym w km [..] rzeki [..] (dz. nr[...] ) nakazał zarządcy Regionalnemu Zarządowi Gospodarki Wodnej, w zakreślonym terminie, rozbiórkę istniejących filarów i przyczółków po zniszczonym moście kolejowym w km [...] rzeki [...] w [...] i uporządkowanie terenu.
W uzasadnieniu organ wskazał, że pismem z dnia [...] r. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej [...]zwrócił się o podjęcie działań wynikających z art. 67 ustawy Prawo budowlane w stosunku do budowli w postaci starych filarów mostowych w nurcie rzeki [...] , które są pozostałościami po moście kolejowym. Pozostałości te w postaci przyczółków i filarów ograniczają szerokość nurtu rzeki, stanowią przeszkodę dla regularnego spływu połamanej kry z góry rzeki oraz utrudniają nawigację dla jednostek pływających (np. lodołamaczy). W związku z powyższym istnieje konieczność rozbiórki ww. kilkudziesięcioletnich podpór mostowych.
Dalej organ podał, że właścicielem działki wodnej, na której zlokalizowane są opisane elementy jest Skarb Państwa, a trwałym zarządcą jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej. Przeprowadzone w dniu [...] r. oględziny, potwierdziły lokalizację w nurcie rzeki zniszczonych elementów nieistniejącego mostu, które stanowią przeszkodę w spływie np. kry, czy też w nawigacji. Podczas rozprawy administracyjnej przedstawiciele RZGW poddali w wątpliwość pogląd, co do posiadania przez nich statusu zarządcy nad pozostałościami po zniszczonym moście kolejowym wskazując, że właścicielem lub zarządcą tych pozostałości może być PKP ewentualnie właściciele lub zarządcy nieruchomości przyległych do działki wodnej w linii byłego torowiska. W celu wyjaśnienia tej kwestii organ zwrócił się do PKP Polskich Linii Kolejowych, do Gminy Miasto oraz do Wojewody i do Urzędu Marszałkowskiego Województwa .
Pismem z dnia [...] r. PKP . poinformowały, że podpory po zniszczonym moście nie są ich własnością i nie widnieją w ewidencji środków trwałych. Z informacji uzyskanych z Urzędu Miasta (pisma z dnia [...] r.) wynika, że Gmina Miasto nie może być właścicielem elementów zniszczonego mostu kolejowego. Na podstawie art. 217 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo wodne dwoma decyzjami deklaratoryjnymi z dnia [...] r. (działka nr [...] Wp, w obrębie [...] –Rzeka [..] ) i z dnia [...] r. (działka nr 1 Wp w obrębie [...] - Rzeka [...] , Rzeka [..] ) Prezydent Miasta stwierdził przejście z mocy prawa z dniem [...] r. w trwały zarząd RZGW w na czas nieoznaczony, mienia Skarbu Państwa stanowiącego śródlądowe wody powierzchniowe oraz grunty pokryte tymi wodami. W Wydziale Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Wojewódzkiego nie odnaleziono dokumentów, z których wynikałoby, iż osoba trzecia jest właścicielem pozostałości po ww. moście kolejowym.
Urząd Marszałkowski w pisemnych wyjaśnieniach wskazał, że obecnie nieruchomości posiadają jednoznacznie określonego właściciela - Skarb Państwa, jak i trwałego zarządcę - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej .
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej odwołał się od powyższej decyzji organu nadzoru budowlanego, wnosząc o jej uchylenie i orzeczenie co istoty sprawy poprzez nakazanie Gminie Miasto (lub innemu podmiotowi) rozbiórki (pozostałości) mostu kolejowego przebiegającego przez rzekę[...] .
Odwołujący się podniósł, że przedmiotowe postępowanie nie objęło swoim zakresem całego obiektu, czyli wszystkich jego pozostałości. Rozstrzygnięcie dotyczy jedynie filarów i przyczółku mostu zlokalizowanych na działkach nr [..] w obrębie ewidencyjnym [...] oraz nr [..] w obrębie ewidencyjnym[..] . Tymczasem takie pozostałości są zlokalizowane jeszcze co najmniej na sąsiedniej działce ewidencyjnej nr [..] w obrębie ewidencyjnym [...] (chodzi tu o prawy przyczółek). Ponadto nie można wykluczyć, iż pozostałości przedmiotowego mostu znajdują się także na działce nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] . Zaskarżona decyzja uchybiła zatem przepisowi art. 67 ust. 1 Prawo budowlane, ponieważ nakaz rozbiórki musi objąć cały obiekt budowlany, a co za tym idzie niedopuszczalne jest objęcie tym nakazem jedynie pewnej części obiektu budowlanego bądź też pewnej części jego pozostałości. Ponadto organ nie zwrócił uwagi na konieczność rozważenia statusu (pozostałości) przedmiotowego mostu kolejowego w kategoriach części składowych nieruchomości sąsiadujących z działkami ewidencyjnymi nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] oraz nr [..] w obrębie ewidencyjnym[...] . Skoro pozostałości mostu są zlokalizowane na gruntach sąsiadujących z gruntami pokrytymi wodami rzeki [...] to oznacza, że przedmiotowy most kolejowy stanowi budowlę trwale związaną z tymi gruntami "lądowymi". Zdaniem strony, nawet wtedy gdyby pozostałości mostu były faktycznie zlokalizowane jedynie na gruntach pokrytych wodami rzeki [...] , nie może budzić żadnych wątpliwości, że konstrukcja przedmiotowego mostu przed jego zniszczeniem znajdowała się także na sąsiadujących z tymi gruntami działkach "lądowych" i jest częścią składową tego gruntu, w rozumieniu art. 48 kc. Natomiast obiekty zlokalizowane (posadowione) na gruntach pokrytych wodami nie mogą być traktowane jako części składowe tych gruntów, gdyż przepisy ustawy Prawo wodne konstruują w tym wypadku wyjątek od ogólnej zasady superficies solo cedit; zatem mienie takie stanowi odrębną od gruntu rzecz. Odwołujący wskazał w tym miejscu na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 października 2010 r., sygn. akt: II OSK1654/09, a następnie powołał się na wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 23 lipca 2009 r., sygn. akt: II SA/Rz 61/09.
W ocenie strony, z uwagi na to, że przedmiotowy most stanowi część składową gruntu "lądowego" sąsiadującego z gruntami pokrytymi wodami rzeki [...] , na którym był zlokalizowany, w świetle art. 47 k.c. właścicielem (pozostałości) przedmiotowego mostu jest właściciel tego gruntu Gmina Miasto.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] r. nr [...] na podstawie art.138 § 1 pkt 1 Kpa oraz art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.), po rozpatrzeniu ww. odwołania od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Powiecie Grodzkim – utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
Uzasadniając rozstrzygnięcie organ II instancji wskazał, że z analizy materiałów, w tym poniemieckich, wynika, że na początku XX w. na filarach tych posadowione były przęsła mostu kolejowego nieistniejącego już odcinka drogi kolejowej między stacją[...] , a [...] Port Centralny. Prowadząc postępowanie wyjaśniające, organ powiatowy uzyskał informacje, iż przedmiotowe podpory nie są własnością Zakładu Linii Kolejowych, nie widnieją w ewidencji środków trwałych, ponadto działki nr [...] nie figurują w ewidencji terenów PKP S.A. Z pisma Dyrektora Wydziału Inwestycji i Nieruchomości Urzędu Marszałkowskiego Województwa z dnia [...] r. wynika, iż nieruchomości, na których znajdują się pozostałości po zniszczonym moście kolejowym, posiadają jednoznacznie określonego zarówno właściciela - Skarb Państwa, jak i trwałego zarządcę - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej. Z pisma Dyrektora Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta z dnia [...] r. wynika m.in., iż Prezydent Miasta dwoma decyzjami: z dnia [...] r. oraz z dnia [...] r., stwierdził przejście z mocy prawa z dniem [...] r. w trwały zarząd Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, na czas nieoznaczony, mienia Skarbu Państwa, stanowiącego śródlądowe wody powierzchniowe oraz grunty pokryte tymi wodami, położone na obszarze gminy miejskiej, tj. działek nr [..] w obr. [...] - Rzeka [...] oraz nr [...] w obr. [..] – Rzeka[...] , Rzeka[...] .
W myśl przepisów art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, jeżeli nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do tych robót i ich zakończenia.
Jak wynika z akt sprawy, stan techniczny przedmiotowych filarów i przyczółków po zniszczonym moście kolejowym, nie budzi wątpliwości: są nieużytkowane i nie nadają się do remontu ani odbudowy. Zasadne jest zatem zastosowanie w rozpatrywanym przypadku przytoczonego przepisu.
W myśl dekretu Rady Ministrów z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich, majątek Rzeszy Niemieckiej przeszedł z mocy prawa na własność Skarbu Państwa. Także przepis art. 14a ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne stanowi, że grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi, stanowiącymi własność Skarbu Państwa, są zasobem nieruchomości Skarbu Państwa, do którego nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. W myśl art. 14a ust. 2, przejście gruntów pokrytych powierzchniowymi wodami płynącymi do zasobu, o którym mowa w ust. 1, oraz ich wykreślenie z zasobu stwierdza, w drodze decyzji, na wniosek właściwego organu lub jednostki, o których mowa w art. 11 ust. 1, właściwy starosta realizujący zadanie z zakresu administracji rządowej. Zgodnie z przepisem art. 217 ust. 1 ustawy Prawo wodne, z dniem wejścia w życie ustawy, stanowiące własność Skarbu Państwa wody oraz grunty pokryte tymi wodami przechodzą w trwały zarząd odpowiednio - urzędów morskich, regionalnych zarządów gospodarki wodnej, parków narodowych, stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 1-3. Przepis art. 11 ust. 1 pkt 2 stanowi, że prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa, z zastrzeżeniem art. 13 (który nie ma zastosowania w rozpatrywanej sprawie), wykonuje Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej - w stosunku do wód istotnych dla kształtowania zasobów wodnych oraz ochrony przeciwpowodziowej, w szczególności wód podziemnych oraz śródlądowych wód powierzchniowych wymienionych w pkt a-e.
Zgodnie z ww. przepisami, Prezydent Miasta przekazał działki, na których znajdują się przedmiotowe filary, w trwały zarząd Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej .
W myśl przepisów Kodeksu cywilnego nie jest możliwe oddanie w trwały zarząd gruntu bez jego części składowych, zgodnie bowiem z art. 143, w granicach określonych przez społeczno-gospodarcze przeznaczenie gruntu, własność gruntu rozciąga się na przestrzeń nad i pod jego powierzchnią. Przepis ten nie uchybia przepisom regulującym prawa do wód. Przepisy art. 47 § 1 i 2 kc stanowią, że część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. W myśl art. 48, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane.
Zdaniem organu odwoławczego, z powyższego wynika, że organ I instancji ustalił adresata zaskarżonej decyzji prawidłowo, zgodnie z art. 61 Prawa budowlanego. Natomiast pozostałe elementy zniszczonego mostu kolejowego, znajdujące się na sąsiadujących działkach, mogą być przedmiotem odrębnych postępowań organu powiatowego.
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego powyższą decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego
z dnia 24 lipca 2013 r., zarzucając jej :
1) obarczenie wadą, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., czyli wydanie jej
z rażącym naruszeniem prawa, z uwagi na to, że zaskarżona decyzja utrzymała w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego skierowaną do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej , niebędącego stroną
w sprawie,
2) naruszenie prawa materialnego mające wpływ na wynik sprawy poprzez błędną wykładnię art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, przez przyjęcie, iż nakazem rozbiórki orzeczonym na podstawie tego przepisu można objąć jedynie pewną części obiektu budowlanego (czy też pewną część jego pozostałości) oraz art. 48 k.c. przez przyjęcie, że budowle posadowione na gruntach pokrytych wodami płynącymi mogą być traktowane jako części składowe tych gruntów.
Skarżący wskazał w skardze, że organy obu instancji przyjęły, że zarządcą istniejących filarów i przyczółków po zniszczonym moście kolejowym w km 736,60 rzeki [...] jest RZGW , a zatem de facto oba organy uznały, że jest on zarządcą nieużytkowanego mostu kolejowego. Zdaniem skarżącego, stanowisko obu organów w tym zakresie stanowi pokłosie dokonania przez nie wadliwej wykładni przepisów art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane oraz 48 k.c. Prawidłowa wykładnia tych przepisów wykluczyłaby możliwość uznania Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej za zarządcę tego nieużytkowanego mostu kolejowego. W odwołaniu zwrócono uwagę, iż postępowanie dotyczące nakazania rozbiórki (pozostałości) mostu kolejowego przebiegającego przez rzekę[...] , nie objęło swoim zakresem całego tego obiektu (wszystkich jego pozostałości). Rozstrzygnięcie decyzji organu I instancji oraz rozważania zawarte w jej uzasadnieniu dotyczyły jedynie filarów i przyczółku mostu zlokalizowanych na działkach ewidencyjnych nr [...] w obrębie ewidencyjnym oraz nr 1 w obrębie ewidencyjnym [...] , stanowiących grunty pokryte wodami rzeki [...] . Tymczasem takie pozostałości są zlokalizowane jeszcze co najmniej na sąsiadującej z tymi działkami, działce nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] (chodzi tu o prawy przyczółek). Ponadto nie można wykluczyć, iż pozostałości przedmiotowego mostu znajdują się także na działce nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] . Jednak Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego , w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji stwierdził, że pozostałe elementy zniszczonego mostu kolejowego znajdujące się na sąsiadujących działkach, mogą być przedmiotem odrębnych postępowań. Według skarżącego, wobec powyższego, można uznać, że oba organy przyjęły jednolitą błędną wykładnię art. 67 ust. 1 Prawa budowlanego, sprowadzającą się do przyjęcia, że nakaz rozbiórki nie musi obejmować całego obiektu budowlanego (czy też wszystkich jego pozostałości).
W ocenie strony, gdyby ustawodawca chciał aby nakaz rozbiórki orzekany na podstawie art. 67 ust. 1 Prawo budowlane, mógł dotyczyć także określonej części obiektu budowlanego to uregulowałby to wyraźnie w tym przepisie, tak jak to zrobił
np. przy nakazie rozbiórki orzekanym na podstawie art. 48 ust. 1 ustawy Prawo budowlane. Organy nie wzięły pod uwagę konieczności rozważenia statusu (pozostałości) przedmiotowego mostu kolejowego w kategoriach części składowych nieruchomości sąsiadujących z działkami nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] oraz nr [..] w obrębie ewidencyjnym [...] . Zdaniem Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej , skoro pozostałości przedmiotowego mostu są zlokalizowane na gruntach sąsiadujących z gruntami pokrytymi wodami rzeki [...] to oznacza,
że przedmiotowy most kolejowy stanowi budowlę trwale związaną z tymi gruntami "lądowymi" i jest ich częścią składową w rozumieniu art. 48 k.c. Organy obu instancji błędnie przyjęły tymczasem, że przedmiotowy most stanowi część składową gruntu pokrytego wodami. W ten sposób organy dokonały wadliwej wykładni przepisów prawa materialnego tj. art. 48 k.c.
Skarżący podniósł dalej, ze organy orzekające w sprawie nie podały wprost jakie argumenty legły u podstaw ich decyzji o uznaniu Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej jako zarządcy obiektu. Swoje stanowisko organy wywodzą z faktu, iż Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej jest trwałym zarządcą gruntu pokrytego wodami rzeki [...] na którym znajdują się pozostałości przedmiotowego mostu, a zatem, że trwały zarząd obejmuje również przedmiotowy most kolejowy z uwagi na błędne przypisanie przedmiotowemu mostowi charakteru części składowej gruntu pokrytego wodami rzeki [...] .
Skarżący tak samo jak w odwołaniu zaznaczył, że trwały zarząd nad gruntami pokrytymi wodami nie rozciąga się na zlokalizowane na tych gruntach obiekty budowlane, nawet jeśli obiekty te są związane z tymi gruntami w sposób trwały, gdyż nie można takich obiektów traktować w kategoriach części składowych gruntu.
Ponownie też powołał się na wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 23 lipca 2009 r.,
sygn. akt: II SA/Rz 61/09, wskazując przy tym, że do Gminy Miasto organ powinien skierować nakaz rozbiórki (pozostałości) przedmiotowego mostu kolejowego. Poza tym Gmina Miasto w toku postępowania w piśmie z dnia [...]r. sama przyznała, iż stając się właścicielem sąsiadujących z gruntami pokrytymi wodami rzeki [...] działek nr [..] w obrębie ewidencyjnym [...] oraz nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] , stała się zarazem właścicielem wszystkich związanych trwale z tymi działkami budowli.
W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał dotychczas zajmowane stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny u z n a ł, co następuje:
Sądowa kontrola zaskarżonego orzeczenia prowadzona na podstawie art. 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) doprowadziła do stwierdzenia, że skarga nie jest zasadna.
Podstawą materialnoprawną nałożenia na skarżący Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej nakazu rozbiórki filarów po zniszczonym moście był art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane.
Zgodnie z tym przepisem "Jeżeli nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu
i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia na tych robót i ich zakończenia."
Nakaz rozbiórki winien zatem zostać skierowany do podmiotu będącego właścicielem lub zarządcą obiektu budowlanego.
W ocenie Sądu, organy obu instancji prowadząc postępowanie administracyjne trafnie doszły do wniosku, że podmiotem w stosunku, do którego należało nałożyć obowiązek rozbiórki istniejących filarów i przyczółków po zniszczonym moście kolejowym jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej .
Uzasadnienie decyzji jest przekonujące, a organy zdaniem Sądu przeprowadziły wyczerpujące postępowanie dowodowe w sprawie.
W sprawie zastosowany został właściwy przepis prawa materialnego i nie doszło też do naruszenia procedury, które miałoby istotny wpływ na wynik sprawy.
Organy nadzoru budowlanego ustaliły prowadząc postępowanie dowodowe,
że przedmiotowe filary i przyczółki nie są własnością Zakładu Linii Kolejowych
i nie widnieją w ewidencji środków trwałych, a działki nr [...] nie figurują w ewidencji terenów PKP S.A.
Postępowanie wyjaśniające jednoznacznie wskazało, że właścicielem terenu,
na którym znajdują się pozostałości po zniszczonym moście kolejowym jest Skarb Państwa, a trwały zarząd należy do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej
.
Jest też kwestią niesporną, że stan techniczny przedmiotowych filarów
i przyczółków po zniszczonym mości kolejowym wskazuje, że nie nadają się one do remontu ani odbudowy, a jednocześnie sprawiają zagrożenie dla spływu kry i przez to zwiększają zagrożenie przeciwpowodziowe.
Zgodnie z dekretem Rady Ministrów z 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich, majątek Rzeszy Niemieckiej przeszedł z mocy prawa na własność Skarbu Państwa.
W myśl zaś art. 217 ust 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, z dniem wejścia w życie ustawy, stanowiące własność Skarbu Państwa wody oraz grunty pokryte tymi wodami przechodzą w trwały zarząd odpowiednio urzędów morskich, regionalnych zarządów gospodarki wodnej, parków narodowych, stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 1 - 3.
Natomiast art. 11 ust. 1 pkt 2 Prawa wodnego stanowi, że prawa właścicielskie
w stosunku do wód publicznych stanowiących Skarbu Państwa wykonuje Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej.
Zgodnie z w/w przepisami Prezydent decyzjami z [...] r. przekazał działki, na których znajdują się przedmiotowe filary w trwały zarząd RZGW .
Organ II instancji prawidłowo przywołał też przepisy kodeksu cywilnego oraz właściwe przepisy Prawa wodnego.
Sąd podziela też argument organu II instancji, że przytoczone wyroki WSA w tym wyrok WSA w Rzeszowie z 23 lipca 2009r. sygn. akt II SA/Rz 61/09 dotyczyły odmiennych stanów faktycznych i nie mogą w niniejszej sprawie mieć zastosowania.
Sąd nie znalazł też podstaw aby uznać, że nastąpiło naruszenie art. 67 ust. 1 Prawa budowlanego przez to, że nakaz rozbiórki nie objął w ocenie skarżącego całego obiektu lecz jedynie jego część.
Nie sposób bowiem przyjąć, że w przypadku zniszczonego obiektu, po którym zostały jedynie pewne elementy organy nie mając możliwości aby zastosować art. 67 Prawa budowlanego są w takiej sytuacji bezradne.
Trwały zarząd rozciąga się też, w opinii Sądu, na obiekty budowlane zlokalizowane na gruntach pokrytych wodami.
Nie mamy też tu do czynienia z urządzeniami wodnymi w rozumieniu przepisów art. 9 ust. 1 pkt 19 Prawa wodnego.
Z tych przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie
art. 151 P.p.s.a. oddalił skargę.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Skład sądu
Barbara GebelGrzegorz Jankowski /przewodniczący sprawozdawca/
Katarzyna Grzegorczyk-Meder
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Jankowski (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Barbara Gebel, Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder, Protokolant Sekretarz sądowy Anita Jałoszyńska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 16 października 2013 r. sprawy ze skargi Zarządu Gospodarki Wodnej na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki oddala skargę.
Uzasadnienie
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Powiecie Grodzkim
decyzją wydaną na podstawie art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tj. Dz. U z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.) i art. 104 k.p.a. w związku
z § 1-8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 10 września 2004 r. w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych (Dz. U. Nr 198, poz. 2043), po rozpatrzeniu sprawy istniejących filarów po zniszczonym moście kolejowym w km [..] rzeki [..] (dz. nr[...] ) nakazał zarządcy Regionalnemu Zarządowi Gospodarki Wodnej, w zakreślonym terminie, rozbiórkę istniejących filarów i przyczółków po zniszczonym moście kolejowym w km [...] rzeki [...] w [...] i uporządkowanie terenu.
W uzasadnieniu organ wskazał, że pismem z dnia [...] r. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej [...]zwrócił się o podjęcie działań wynikających z art. 67 ustawy Prawo budowlane w stosunku do budowli w postaci starych filarów mostowych w nurcie rzeki [...] , które są pozostałościami po moście kolejowym. Pozostałości te w postaci przyczółków i filarów ograniczają szerokość nurtu rzeki, stanowią przeszkodę dla regularnego spływu połamanej kry z góry rzeki oraz utrudniają nawigację dla jednostek pływających (np. lodołamaczy). W związku z powyższym istnieje konieczność rozbiórki ww. kilkudziesięcioletnich podpór mostowych.
Dalej organ podał, że właścicielem działki wodnej, na której zlokalizowane są opisane elementy jest Skarb Państwa, a trwałym zarządcą jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej. Przeprowadzone w dniu [...] r. oględziny, potwierdziły lokalizację w nurcie rzeki zniszczonych elementów nieistniejącego mostu, które stanowią przeszkodę w spływie np. kry, czy też w nawigacji. Podczas rozprawy administracyjnej przedstawiciele RZGW poddali w wątpliwość pogląd, co do posiadania przez nich statusu zarządcy nad pozostałościami po zniszczonym moście kolejowym wskazując, że właścicielem lub zarządcą tych pozostałości może być PKP ewentualnie właściciele lub zarządcy nieruchomości przyległych do działki wodnej w linii byłego torowiska. W celu wyjaśnienia tej kwestii organ zwrócił się do PKP Polskich Linii Kolejowych, do Gminy Miasto oraz do Wojewody i do Urzędu Marszałkowskiego Województwa .
Pismem z dnia [...] r. PKP . poinformowały, że podpory po zniszczonym moście nie są ich własnością i nie widnieją w ewidencji środków trwałych. Z informacji uzyskanych z Urzędu Miasta (pisma z dnia [...] r.) wynika, że Gmina Miasto nie może być właścicielem elementów zniszczonego mostu kolejowego. Na podstawie art. 217 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo wodne dwoma decyzjami deklaratoryjnymi z dnia [...] r. (działka nr [...] Wp, w obrębie [...] –Rzeka [..] ) i z dnia [...] r. (działka nr 1 Wp w obrębie [...] - Rzeka [...] , Rzeka [..] ) Prezydent Miasta stwierdził przejście z mocy prawa z dniem [...] r. w trwały zarząd RZGW w na czas nieoznaczony, mienia Skarbu Państwa stanowiącego śródlądowe wody powierzchniowe oraz grunty pokryte tymi wodami. W Wydziale Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Wojewódzkiego nie odnaleziono dokumentów, z których wynikałoby, iż osoba trzecia jest właścicielem pozostałości po ww. moście kolejowym.
Urząd Marszałkowski w pisemnych wyjaśnieniach wskazał, że obecnie nieruchomości posiadają jednoznacznie określonego właściciela - Skarb Państwa, jak i trwałego zarządcę - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej .
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej odwołał się od powyższej decyzji organu nadzoru budowlanego, wnosząc o jej uchylenie i orzeczenie co istoty sprawy poprzez nakazanie Gminie Miasto (lub innemu podmiotowi) rozbiórki (pozostałości) mostu kolejowego przebiegającego przez rzekę[...] .
Odwołujący się podniósł, że przedmiotowe postępowanie nie objęło swoim zakresem całego obiektu, czyli wszystkich jego pozostałości. Rozstrzygnięcie dotyczy jedynie filarów i przyczółku mostu zlokalizowanych na działkach nr [..] w obrębie ewidencyjnym [...] oraz nr [..] w obrębie ewidencyjnym[..] . Tymczasem takie pozostałości są zlokalizowane jeszcze co najmniej na sąsiedniej działce ewidencyjnej nr [..] w obrębie ewidencyjnym [...] (chodzi tu o prawy przyczółek). Ponadto nie można wykluczyć, iż pozostałości przedmiotowego mostu znajdują się także na działce nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] . Zaskarżona decyzja uchybiła zatem przepisowi art. 67 ust. 1 Prawo budowlane, ponieważ nakaz rozbiórki musi objąć cały obiekt budowlany, a co za tym idzie niedopuszczalne jest objęcie tym nakazem jedynie pewnej części obiektu budowlanego bądź też pewnej części jego pozostałości. Ponadto organ nie zwrócił uwagi na konieczność rozważenia statusu (pozostałości) przedmiotowego mostu kolejowego w kategoriach części składowych nieruchomości sąsiadujących z działkami ewidencyjnymi nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] oraz nr [..] w obrębie ewidencyjnym[...] . Skoro pozostałości mostu są zlokalizowane na gruntach sąsiadujących z gruntami pokrytymi wodami rzeki [...] to oznacza, że przedmiotowy most kolejowy stanowi budowlę trwale związaną z tymi gruntami "lądowymi". Zdaniem strony, nawet wtedy gdyby pozostałości mostu były faktycznie zlokalizowane jedynie na gruntach pokrytych wodami rzeki [...] , nie może budzić żadnych wątpliwości, że konstrukcja przedmiotowego mostu przed jego zniszczeniem znajdowała się także na sąsiadujących z tymi gruntami działkach "lądowych" i jest częścią składową tego gruntu, w rozumieniu art. 48 kc. Natomiast obiekty zlokalizowane (posadowione) na gruntach pokrytych wodami nie mogą być traktowane jako części składowe tych gruntów, gdyż przepisy ustawy Prawo wodne konstruują w tym wypadku wyjątek od ogólnej zasady superficies solo cedit; zatem mienie takie stanowi odrębną od gruntu rzecz. Odwołujący wskazał w tym miejscu na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 października 2010 r., sygn. akt: II OSK1654/09, a następnie powołał się na wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 23 lipca 2009 r., sygn. akt: II SA/Rz 61/09.
W ocenie strony, z uwagi na to, że przedmiotowy most stanowi część składową gruntu "lądowego" sąsiadującego z gruntami pokrytymi wodami rzeki [...] , na którym był zlokalizowany, w świetle art. 47 k.c. właścicielem (pozostałości) przedmiotowego mostu jest właściciel tego gruntu Gmina Miasto.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] r. nr [...] na podstawie art.138 § 1 pkt 1 Kpa oraz art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.), po rozpatrzeniu ww. odwołania od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Powiecie Grodzkim – utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
Uzasadniając rozstrzygnięcie organ II instancji wskazał, że z analizy materiałów, w tym poniemieckich, wynika, że na początku XX w. na filarach tych posadowione były przęsła mostu kolejowego nieistniejącego już odcinka drogi kolejowej między stacją[...] , a [...] Port Centralny. Prowadząc postępowanie wyjaśniające, organ powiatowy uzyskał informacje, iż przedmiotowe podpory nie są własnością Zakładu Linii Kolejowych, nie widnieją w ewidencji środków trwałych, ponadto działki nr [...] nie figurują w ewidencji terenów PKP S.A. Z pisma Dyrektora Wydziału Inwestycji i Nieruchomości Urzędu Marszałkowskiego Województwa z dnia [...] r. wynika, iż nieruchomości, na których znajdują się pozostałości po zniszczonym moście kolejowym, posiadają jednoznacznie określonego zarówno właściciela - Skarb Państwa, jak i trwałego zarządcę - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej. Z pisma Dyrektora Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta z dnia [...] r. wynika m.in., iż Prezydent Miasta dwoma decyzjami: z dnia [...] r. oraz z dnia [...] r., stwierdził przejście z mocy prawa z dniem [...] r. w trwały zarząd Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, na czas nieoznaczony, mienia Skarbu Państwa, stanowiącego śródlądowe wody powierzchniowe oraz grunty pokryte tymi wodami, położone na obszarze gminy miejskiej, tj. działek nr [..] w obr. [...] - Rzeka [...] oraz nr [...] w obr. [..] – Rzeka[...] , Rzeka[...] .
W myśl przepisów art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, jeżeli nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do tych robót i ich zakończenia.
Jak wynika z akt sprawy, stan techniczny przedmiotowych filarów i przyczółków po zniszczonym moście kolejowym, nie budzi wątpliwości: są nieużytkowane i nie nadają się do remontu ani odbudowy. Zasadne jest zatem zastosowanie w rozpatrywanym przypadku przytoczonego przepisu.
W myśl dekretu Rady Ministrów z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich, majątek Rzeszy Niemieckiej przeszedł z mocy prawa na własność Skarbu Państwa. Także przepis art. 14a ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne stanowi, że grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi, stanowiącymi własność Skarbu Państwa, są zasobem nieruchomości Skarbu Państwa, do którego nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. W myśl art. 14a ust. 2, przejście gruntów pokrytych powierzchniowymi wodami płynącymi do zasobu, o którym mowa w ust. 1, oraz ich wykreślenie z zasobu stwierdza, w drodze decyzji, na wniosek właściwego organu lub jednostki, o których mowa w art. 11 ust. 1, właściwy starosta realizujący zadanie z zakresu administracji rządowej. Zgodnie z przepisem art. 217 ust. 1 ustawy Prawo wodne, z dniem wejścia w życie ustawy, stanowiące własność Skarbu Państwa wody oraz grunty pokryte tymi wodami przechodzą w trwały zarząd odpowiednio - urzędów morskich, regionalnych zarządów gospodarki wodnej, parków narodowych, stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 1-3. Przepis art. 11 ust. 1 pkt 2 stanowi, że prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa, z zastrzeżeniem art. 13 (który nie ma zastosowania w rozpatrywanej sprawie), wykonuje Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej - w stosunku do wód istotnych dla kształtowania zasobów wodnych oraz ochrony przeciwpowodziowej, w szczególności wód podziemnych oraz śródlądowych wód powierzchniowych wymienionych w pkt a-e.
Zgodnie z ww. przepisami, Prezydent Miasta przekazał działki, na których znajdują się przedmiotowe filary, w trwały zarząd Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej .
W myśl przepisów Kodeksu cywilnego nie jest możliwe oddanie w trwały zarząd gruntu bez jego części składowych, zgodnie bowiem z art. 143, w granicach określonych przez społeczno-gospodarcze przeznaczenie gruntu, własność gruntu rozciąga się na przestrzeń nad i pod jego powierzchnią. Przepis ten nie uchybia przepisom regulującym prawa do wód. Przepisy art. 47 § 1 i 2 kc stanowią, że część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. W myśl art. 48, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane.
Zdaniem organu odwoławczego, z powyższego wynika, że organ I instancji ustalił adresata zaskarżonej decyzji prawidłowo, zgodnie z art. 61 Prawa budowlanego. Natomiast pozostałe elementy zniszczonego mostu kolejowego, znajdujące się na sąsiadujących działkach, mogą być przedmiotem odrębnych postępowań organu powiatowego.
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego powyższą decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego
z dnia 24 lipca 2013 r., zarzucając jej :
1) obarczenie wadą, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., czyli wydanie jej
z rażącym naruszeniem prawa, z uwagi na to, że zaskarżona decyzja utrzymała w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego skierowaną do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej , niebędącego stroną
w sprawie,
2) naruszenie prawa materialnego mające wpływ na wynik sprawy poprzez błędną wykładnię art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, przez przyjęcie, iż nakazem rozbiórki orzeczonym na podstawie tego przepisu można objąć jedynie pewną części obiektu budowlanego (czy też pewną część jego pozostałości) oraz art. 48 k.c. przez przyjęcie, że budowle posadowione na gruntach pokrytych wodami płynącymi mogą być traktowane jako części składowe tych gruntów.
Skarżący wskazał w skardze, że organy obu instancji przyjęły, że zarządcą istniejących filarów i przyczółków po zniszczonym moście kolejowym w km 736,60 rzeki [...] jest RZGW , a zatem de facto oba organy uznały, że jest on zarządcą nieużytkowanego mostu kolejowego. Zdaniem skarżącego, stanowisko obu organów w tym zakresie stanowi pokłosie dokonania przez nie wadliwej wykładni przepisów art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane oraz 48 k.c. Prawidłowa wykładnia tych przepisów wykluczyłaby możliwość uznania Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej za zarządcę tego nieużytkowanego mostu kolejowego. W odwołaniu zwrócono uwagę, iż postępowanie dotyczące nakazania rozbiórki (pozostałości) mostu kolejowego przebiegającego przez rzekę[...] , nie objęło swoim zakresem całego tego obiektu (wszystkich jego pozostałości). Rozstrzygnięcie decyzji organu I instancji oraz rozważania zawarte w jej uzasadnieniu dotyczyły jedynie filarów i przyczółku mostu zlokalizowanych na działkach ewidencyjnych nr [...] w obrębie ewidencyjnym oraz nr 1 w obrębie ewidencyjnym [...] , stanowiących grunty pokryte wodami rzeki [...] . Tymczasem takie pozostałości są zlokalizowane jeszcze co najmniej na sąsiadującej z tymi działkami, działce nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] (chodzi tu o prawy przyczółek). Ponadto nie można wykluczyć, iż pozostałości przedmiotowego mostu znajdują się także na działce nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] . Jednak Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego , w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji stwierdził, że pozostałe elementy zniszczonego mostu kolejowego znajdujące się na sąsiadujących działkach, mogą być przedmiotem odrębnych postępowań. Według skarżącego, wobec powyższego, można uznać, że oba organy przyjęły jednolitą błędną wykładnię art. 67 ust. 1 Prawa budowlanego, sprowadzającą się do przyjęcia, że nakaz rozbiórki nie musi obejmować całego obiektu budowlanego (czy też wszystkich jego pozostałości).
W ocenie strony, gdyby ustawodawca chciał aby nakaz rozbiórki orzekany na podstawie art. 67 ust. 1 Prawo budowlane, mógł dotyczyć także określonej części obiektu budowlanego to uregulowałby to wyraźnie w tym przepisie, tak jak to zrobił
np. przy nakazie rozbiórki orzekanym na podstawie art. 48 ust. 1 ustawy Prawo budowlane. Organy nie wzięły pod uwagę konieczności rozważenia statusu (pozostałości) przedmiotowego mostu kolejowego w kategoriach części składowych nieruchomości sąsiadujących z działkami nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] oraz nr [..] w obrębie ewidencyjnym [...] . Zdaniem Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej , skoro pozostałości przedmiotowego mostu są zlokalizowane na gruntach sąsiadujących z gruntami pokrytymi wodami rzeki [...] to oznacza,
że przedmiotowy most kolejowy stanowi budowlę trwale związaną z tymi gruntami "lądowymi" i jest ich częścią składową w rozumieniu art. 48 k.c. Organy obu instancji błędnie przyjęły tymczasem, że przedmiotowy most stanowi część składową gruntu pokrytego wodami. W ten sposób organy dokonały wadliwej wykładni przepisów prawa materialnego tj. art. 48 k.c.
Skarżący podniósł dalej, ze organy orzekające w sprawie nie podały wprost jakie argumenty legły u podstaw ich decyzji o uznaniu Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej jako zarządcy obiektu. Swoje stanowisko organy wywodzą z faktu, iż Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej jest trwałym zarządcą gruntu pokrytego wodami rzeki [...] na którym znajdują się pozostałości przedmiotowego mostu, a zatem, że trwały zarząd obejmuje również przedmiotowy most kolejowy z uwagi na błędne przypisanie przedmiotowemu mostowi charakteru części składowej gruntu pokrytego wodami rzeki [...] .
Skarżący tak samo jak w odwołaniu zaznaczył, że trwały zarząd nad gruntami pokrytymi wodami nie rozciąga się na zlokalizowane na tych gruntach obiekty budowlane, nawet jeśli obiekty te są związane z tymi gruntami w sposób trwały, gdyż nie można takich obiektów traktować w kategoriach części składowych gruntu.
Ponownie też powołał się na wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 23 lipca 2009 r.,
sygn. akt: II SA/Rz 61/09, wskazując przy tym, że do Gminy Miasto organ powinien skierować nakaz rozbiórki (pozostałości) przedmiotowego mostu kolejowego. Poza tym Gmina Miasto w toku postępowania w piśmie z dnia [...]r. sama przyznała, iż stając się właścicielem sąsiadujących z gruntami pokrytymi wodami rzeki [...] działek nr [..] w obrębie ewidencyjnym [...] oraz nr [...] w obrębie ewidencyjnym [...] , stała się zarazem właścicielem wszystkich związanych trwale z tymi działkami budowli.
W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał dotychczas zajmowane stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny u z n a ł, co następuje:
Sądowa kontrola zaskarżonego orzeczenia prowadzona na podstawie art. 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) doprowadziła do stwierdzenia, że skarga nie jest zasadna.
Podstawą materialnoprawną nałożenia na skarżący Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej nakazu rozbiórki filarów po zniszczonym moście był art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane.
Zgodnie z tym przepisem "Jeżeli nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu
i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia na tych robót i ich zakończenia."
Nakaz rozbiórki winien zatem zostać skierowany do podmiotu będącego właścicielem lub zarządcą obiektu budowlanego.
W ocenie Sądu, organy obu instancji prowadząc postępowanie administracyjne trafnie doszły do wniosku, że podmiotem w stosunku, do którego należało nałożyć obowiązek rozbiórki istniejących filarów i przyczółków po zniszczonym moście kolejowym jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej .
Uzasadnienie decyzji jest przekonujące, a organy zdaniem Sądu przeprowadziły wyczerpujące postępowanie dowodowe w sprawie.
W sprawie zastosowany został właściwy przepis prawa materialnego i nie doszło też do naruszenia procedury, które miałoby istotny wpływ na wynik sprawy.
Organy nadzoru budowlanego ustaliły prowadząc postępowanie dowodowe,
że przedmiotowe filary i przyczółki nie są własnością Zakładu Linii Kolejowych
i nie widnieją w ewidencji środków trwałych, a działki nr [...] nie figurują w ewidencji terenów PKP S.A.
Postępowanie wyjaśniające jednoznacznie wskazało, że właścicielem terenu,
na którym znajdują się pozostałości po zniszczonym moście kolejowym jest Skarb Państwa, a trwały zarząd należy do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej
.
Jest też kwestią niesporną, że stan techniczny przedmiotowych filarów
i przyczółków po zniszczonym mości kolejowym wskazuje, że nie nadają się one do remontu ani odbudowy, a jednocześnie sprawiają zagrożenie dla spływu kry i przez to zwiększają zagrożenie przeciwpowodziowe.
Zgodnie z dekretem Rady Ministrów z 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich, majątek Rzeszy Niemieckiej przeszedł z mocy prawa na własność Skarbu Państwa.
W myśl zaś art. 217 ust 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, z dniem wejścia w życie ustawy, stanowiące własność Skarbu Państwa wody oraz grunty pokryte tymi wodami przechodzą w trwały zarząd odpowiednio urzędów morskich, regionalnych zarządów gospodarki wodnej, parków narodowych, stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 1 - 3.
Natomiast art. 11 ust. 1 pkt 2 Prawa wodnego stanowi, że prawa właścicielskie
w stosunku do wód publicznych stanowiących Skarbu Państwa wykonuje Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej.
Zgodnie z w/w przepisami Prezydent decyzjami z [...] r. przekazał działki, na których znajdują się przedmiotowe filary w trwały zarząd RZGW .
Organ II instancji prawidłowo przywołał też przepisy kodeksu cywilnego oraz właściwe przepisy Prawa wodnego.
Sąd podziela też argument organu II instancji, że przytoczone wyroki WSA w tym wyrok WSA w Rzeszowie z 23 lipca 2009r. sygn. akt II SA/Rz 61/09 dotyczyły odmiennych stanów faktycznych i nie mogą w niniejszej sprawie mieć zastosowania.
Sąd nie znalazł też podstaw aby uznać, że nastąpiło naruszenie art. 67 ust. 1 Prawa budowlanego przez to, że nakaz rozbiórki nie objął w ocenie skarżącego całego obiektu lecz jedynie jego część.
Nie sposób bowiem przyjąć, że w przypadku zniszczonego obiektu, po którym zostały jedynie pewne elementy organy nie mając możliwości aby zastosować art. 67 Prawa budowlanego są w takiej sytuacji bezradne.
Trwały zarząd rozciąga się też, w opinii Sądu, na obiekty budowlane zlokalizowane na gruntach pokrytych wodami.
Nie mamy też tu do czynienia z urządzeniami wodnymi w rozumieniu przepisów art. 9 ust. 1 pkt 19 Prawa wodnego.
Z tych przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie
art. 151 P.p.s.a. oddalił skargę.
