VII SA/Wa 1840/13

Uzasadnienie

W dniu 15 grudnia 2012 r. Straż Miejska [...] wydała dyspozycję usunięcia z drogi pojazdu marki [...] nr rej. [...] stanowiącego własność D. S. na parking strzeżony przy ul. [...] w W. z uwagi na to, że stan pozostawionego pojazdu wskazywał, iż nie jest on użytkowany. Zarząd Dróg Miejskich pismem z dnia 24 stycznia 2013 r. powiadomił o powyższym skarżącego. Jednocześnie wezwano skarżącego do odbioru usuniętego pojazdu ze wskazanego wyżej parkingu. Pouczono skarżącego, że nie odebranie pojazdu w terminie sześciu miesięcy od dnia jego usunięcia będzie skutkowało uznaniem go za porzucony z zamiarem wyzbycia się. W takim przypadku pojazd ten przechodzi na własność gminy z mocy ustawy.

Z akt sprawy wynika, że powyższe pismo zostało skutecznie doręczone stronie skarżącej w dniu 7 lutego 2013 r.

Kolejnym pismem z dnia 25 czerwca 2013 r. Zarząd Dróg Miejskich powiadomił, na podstawie § 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 czerwca 2011 r. w sprawie usuwania pojazdów pozostawionych bez tablic lub których stan wskazuje na to, że nie są używane (Dz. U. z 2011 r. Nr 143, poz. 845) w związku z art. 50a ust. 1-2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.), że w dniu 16 czerwca 2013 r. upłynął sześciomiesięczny termin odbioru pojazdu marki [...] nr rejestracyjny [...], który na podstawie dyspozycji wydanej przez Straż Miejską [...], został w dniu 15 grudnia 2012 r. usunięty z drogi na parking strzeżony przy ul. [...] w W. Poinformowano też, że z uwagi na nieodebranie pojazdu w okresie sześciu miesięcy od dnia jego usunięcia uznany on został za porzucony z zamiarem wyzbycia się i przeszedł na własność gminy z mocy ustawy.

Powyższe pismo także zostało skutecznie doręczone stronie skarżącej w dniu 3 lipca 2013 r.

Pismem z dnia 29 lipca 2013 r. skarżący wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na działanie Zarządu Dróg Miejskich. Skarżący nie zgodził się z twierdzeniem organu, iż samochód osobowy [...] nr rej. [...] został porzucony z zamiarem wyzbycia się i przeszedł na własność gminy z mocy ustawy. Skarżonemu działaniu skarżący zarzucił, iż nie ma ono podstawy prawnej w niniejszej sprawie bowiem:

- nie minęło sześć miesięcy od momentu, gdy dowiedział się o usunięciu jego samochodu z drogi na parking strzeżony przy ul. [...] w W.,

-parking, na którym samochód był zaparkowany nie stanowi drogi publicznej, jest drogą wewnętrzną,

-stan samochodu nie wskazywał na to, że stoi on nie używany,

-samochód zaparkowany był prawidłowo na parkingu pomiędzy ulicami [...] i będącą naprzeciwko [...].

Skarżący wniósł o:

-uznanie, iż [...] nr rej. [...] nie został przez niego porzucony z zamiarem wyzbycia się i nie przeszedł na własność gminy z mocy ustawy,

- wstrzymanie przepadku wyżej wskazanego samochodu na rzecz gminy, w szczególności nie wystawianie go na licytację publiczną w celu zbycia,

-przesłuchanie matki skarżącego na okoliczność, że odebrała ona zawiadomienie o usunięciu samochodu z drogi i mu nie przekazała.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie wniósł o jej odrzucenie przez Sąd z uwagi na to, iż nie jest on właściwym do jej rozpoznania, bowiem skarżone działanie organu administracji nie mieści się w katalogu spraw wymienionych w art. 3 § 2 p.p.s.a. lub oddalenie jako bezzasadnej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., sąd odrzuca skargę jeżeli sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego.

Rozpoznawana skarga podlega odrzuceniu, ponieważ zaskarżona dyspozycja usunięcia pojazdu oraz sama czynność jego usunięcia nie podlegają kognicji sądów administracyjnych.

Na wstępie wyjaśnienia wymaga, że rozpoznając sprawę sąd administracyjny w pierwszej kolejności bada, czy przedmiot skargi podlega kontroli tego sądu. Zakres tej kontroli został określony w ustawie z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269, ze zm.), zgodnie z którą sądy administracyjne w zakresie swej właściwości sprawują kontrolę pod względem legalności, to jest zgodności z prawem, działań lub zaniechań organów administracji publicznej. Kontrola działalności administracji publicznej, sprawowana przez sądy administracyjne ma charakter ograniczony, co oznacza, że objęte są nią jedynie działania administracyjne wskazane w ustawie, tj. w ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz w ustawach szczególnych.

W art. 3 § 2 p.p.s.a. został zawarty katalog zamknięty spraw, w jakich sądy administracyjne orzekają, sprawując kontrolę nad działalnością administracji publicznej. Zgodnie z tym katalogiem zaskarżeniu do sądu administracyjnego podlegają: 1) decyzje administracyjne; 2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty; 3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie; 4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa; 4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach; 5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej; 6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej; 7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego; 8) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4a. Ponadto zgodnie z art. 3 § 3 p.p.s.a. sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.

Dokonując sądowej kontroli w pierwszej kolejności ustalenia wymaga, czy dyspozycja usunięcia pojazdu lub czynność jego odholowania mieszczą się w ww. katalogu. Kwestia usunięcia pojazdu została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 października 2007 r. w sprawie usuwania pojazdów (Dz. U. Nr 191, poz. 1377, ze zm.). Przepisy tego rozporządzenia nie przewidują wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie wydania dyspozycji na usunięcie pojazdu, jak również nie przewidują możliwości wniesienia odwołania lub zażalenia oraz innego środka zaskarżenia na wydaną dyspozycję. Nie są to więc akty administracyjne, o jakich mowa w art. 3 § 2 pkt 1-3, 4a-7 p.p.s.a.

Wskazać dalej należy, że czynność usunięcia pojazdu nie może zostać uznana za "inną czynność w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a, zgodnie z którym sąd administracyjny orzeka w sprawach skarg na inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczące przyznania, uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. O akcie lub czynności w rozumieniu tego przepisu, na który może być wniesiona skarga do sądu administracyjna, można mówić, gdy akt (czynność) podjęty jest w sprawie indywidualnej, skierowany jest do oznaczonego podmiotu administrowanego, dotyczy uprawnienia lub obowiązku tego podmiotu, samo zaś uprawnienie lub obowiązek, którego akt (czynność) dotyczy, jest określony w przepisie prawa powszechnie obowiązującego (zob. postanowienie NSA z dnia 16 września 2004 r. sygn. akt OSK 247/04, publ. ONSAiWSA 2004/2/30, Lex nr 125767). Natomiast czynność usunięcia pojazdu w trybie art. 50a ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym nie jest konsekwencją istnienia po stronie skarżącego -właściciela pojazdu- jakiegokolwiek uprawnienia lub obowiązku. To konsekwencja zaistnienia sytuacji określonej w art. 50a ww. ustawy. W przypadku uznania przez właściwe służby, że zaistniały przesłanki określone w art. 50a ww. ustawy, usunięcie pojazdu w powyższym trybie jest obowiązkiem organu, z którego nie wynika jakiekolwiek uprawnienie czy obowiązek. Dyspozycja usunięcia pojazdu lub czynność jego usunięcia (odholowania) nie mają więc charakteru czynności publicznoprawnej.

Reasumując stwierdzić należy, że na dyspozycję usunięcia pojazdu oraz na czynność usunięcia (odholowania) pojazdu nie służy skarga do sądu administracyjnego. Nie jest to bowiem inny sposób załatwienia sprawy niż decyzja czy postanowienie, akt lub czynność z zakresu administracji publicznej, dotyczący uprawnień lub obowiązków wynikających z art. 3 § 2 p.p.s.a. Oznacza to, że skarga na dyspozycję usunięcia pojazdu oraz na czynność usunięcia (odholowania) pojazdu jako nieobjęta zakresem właściwości sądu administracyjnego określonej w cytowanych wyżej przepisach, nie podlega rozpoznaniu przez sąd, a to oznacza, że skargę, której jest przedmiotem należało odrzucić.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.), orzeczono jak w sentencji postanowienia.