VI SA/Wa 598/13

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z [...] stycznia 2013 r. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (dalej GDDKiA) utrzymał w mocy swoją wcześniejszą decyzję z [...] listopada 2012 r., którą nałożył na A. S. (dalej skarżący) karę pieniężną w kwocie 14.004,90 złotych za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia za okres od 29 maja 2012 r. do 15 listopada 2012 r.

Z akt sprawy wynika, że dnia 29 maja 2012 r. - podczas kontroli drogi krajowej nr [...], pracownicy Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad stwierdzili, iż w pasie drogowym tej drogi w km [...] + [...] (strona [...]) w miejscowości B., gmina S., znajduje się rozbudowany zjazd na działkę nr [...]. Z czynności tych sporządzono protokół, który podpisała U. S., podająca się za właścicielkę działki.

W toku postępowania organ ustalił, że właścicielem ww. działki jest skarżący, wobec tego w październiku 2012 r. – z udziałem skarżącego, dokonano ponownych oględzin ww. miejsca. W protokole podpisanym przez skarżącego podano, że przedmiotowy zjazd został poszerzony po obu stronach o betonowe płyty, które zajęły ww. pas drogi o powierzchnię: przed zjazdem 4,3 m x 0,9 m, a za zjazdem 4,8 m x 0,9 m. Skarżący do protokołu oświadczył, że owe płyty położył podczas odnowy drogi na odcinku G. – B. w celu zapewnienia dojazdu do działki. Płyty zostały położone przez firmę, która wykonywała odnowę ww. drogi i miało to miejsce w trakcie przebudowy. Wyjaśnił, że płyt tych nie zdemontowano po zakończeniu odnowy drogi.

Kolejna kontrola ww. pasa drogowego miała miejsce 15 listopada 2012 r. i stwierdzono w jej trakcie, że ów pas nie został przywrócony do stanu poprzedniego sprzed rozbudowy.

Organ nakładając na skarżącego karę za zajęcie pasa drogowego w kwocie 14.004, 90 złotych wskazał, że skarżący nie przedstawił zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie ww. pasa drogowego i wyjaśnił, że kara została wyliczona w następujący sposób:

1. powierzchnia zajętego pasa drogowego (4,3mx0,9m)+(4,8mx0,9m) = 8,19m2;

2. czas zajęcia pasa drogowego od 29 maja do 15 listopada 2012 r. - 171 dni;

3. stawka za m2 powierzchni zajętego pasa drogowego – 1,00 złoty;

4. za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia opłata mnożona jest razy 10.

Dało łączną kwotę kary 14.004,90 złotych (8,19 m2 x 171 dni x 1,0 złoty).

Skarżący w terminie złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy podnosząc, że poszerzenie zjazdu na jego działkę wykonane zostało za zgodą GDDKiA, na wniosek i potrzeby firmy C., która wykonywała odnowę drogi. Wyjaśnił, że rozbudowa przedmiotowego zjazdu miała na celu umożliwienie wjazdu na jego nieruchomość, na której znajduje się tartak, ciężkiego sprzętu wykonawcy robót drogowych. Jednocześnie skarżący podał, że został poinformowany przez organ, iż zjazd w poszerzonej formie może pozostać, jednakże wiązało się to z koniecznością złożenia przez niego stosownego wniosku, co - jak sam skarżący przyznał, uczynił. Jednakże braki formalne owego wniosku – brak aktualnej mapy do celów projektowych, spowodował, że wniosek ów został pozostawiony bez rozpoznania i skarżący nie uzyskał stosownej decyzji. Jednocześnie skarżący wskazał, że nieuzupełnienie przez niego braku formalnego wniosku spowodowane było zbyt krótkim terminem, jaki został wyznaczony. Skarżący zobowiązał się do przywrócenia zjazdu do stanu poprzedniego – tj. do demontażu płyt, przy czym zastrzegł, że z uwagi na porę roku oraz na stan zdrowia uczyni to wiosną 2013 r.

GDDKiA ponownie rozpoznając sprawę i utrzymując w mocy karę pieniężną stwierdził, że w toku postępowania prawidłowo ustalono zarówno powierzchnię zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia - 8,19 m2, jak i okres owego zajęcia - 171 dni od 29 maja do 15 listopada 2012 r., a także rodzaj elementu pasa oraz stronę odpowiedzialną za to zajęcie. Odnośnie zarzutów podniesionych przez skarżącego we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy organ stwierdził, że są one niezasadne. Wskazał, że do dnia wydania niniejszej decyzji nie wpłynął do niego wniosek skarżącego o wydanie zezwolenia na przebudowę istniejącego zjazdu indywidualnego z ww. drogi krajowej na działkę nr [...], a jedynie - w lipcu 2012 r., wniosek skarżącego o zezwolenie na przebudowę zjazdu na działkę nr [...], tj. działkę sąsiadującą, który to wniosek został pozostawiony bez rozpoznania.

Skarżący będąc niezadowolony z rozstrzygnięcia zaskarżył je w terminie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, podtrzymując argumentację zaprezentowaną we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Podkreślił, że przebudowa zjazdu na jego działkę nastąpiła za zgodą GDDKiA, na potrzeby firmy, która wykonywała roboty drogowe więc jego zdaniem kara na niego została nałożona niesłusznie.

W odpowiedzi na skargę Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad podtrzymał swoje stanowisko w sprawie i wniósł o oddalenie skargi jako bezzasadnej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, w grę wchodzi tutaj kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną - art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, dalej jako: p.p.s.a.).

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów, skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy podkreślić, że zgodnie z art. 40 ust. 12 pkt 1 u.d.p. za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia (...), zarządca drogi - w drodze decyzji administracyjnej - wymierza karę pieniężną w wysokości 10-krotności obowiązującej opłaty. Decyzja taka nie ma charakteru uznaniowego, lecz stanowi wykonanie bezwzględnej dyspozycji wskazanej w ustawie, przy zaistnieniu określonych w niej okoliczności. Nadto o umieszczeniu reklamy w pasie drogowym decyduje jej zlokalizowanie w przestrzeni nad wydzielonym pod drogę pasem terenu w taki sposób, że jest ona widoczna dla użytkowników drogi.

Zgodnie z legalną definicją pasa drogowego, zawartą w art. 4 pkt 1 u.d.p., w brzmieniu obowiązującym w dacie powyższej decyzji, pas drogowy to "wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą". Konsekwencją tak zdefiniowanego pasa drogowego jest to, że bez zgody właściwego dla danej kategorii drogi zarządcy drogi reprezentującego właściciela, nie można w pasie drogowym prowadzić działalności, sytuować obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z gospodarką drogową i obsługą ruchu drogowego. Dodatkowo w rozdziale 4 u.d.p. (art. 34-43) zawarte zostały kompleksowo uregulowane zasady gospodarowania owym pasem drogowym, a w tym w art. 40 zasady umieszczania w nim obiektów budowlanych, urządzeń, wykonywania robót nie związanych z potrzebami zarządzania ruchem drogowym i potrzebami tego ruchu za zgodą udzieloną w drodze decyzji administracyjnej przez właściwego zarządcę drogi, a także za opłatą ustaloną przez zarządcę drogi. W ust. 2 pkt 3 tego artykułu ustawodawca wyraźnie wskazał, że wymagane jest zezwolenie w formie decyzji administracyjnej wydanej przez zarządcę drogi na zajęcie pasa drogowego "w celu umieszczenia w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam". W tymże przepisie ustawodawca określił również skutki zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi. W myśl art. 40 ust. 12 w zw. za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami zezwolenia, zarządca wymierza sprawcy samowoli karę pieniężną stanowiącą iloczyn powierzchni, liczby dni zajęcia bez zezwolenia pasa drogowego i stawki opłaty przewidzianej za legalne zajęcie pasa drogowego.

Przechodząc na grunt stanu faktycznego niniejszej sprawy, należy wskazać, że jak wynika z ustaleń organu, zajęcie przez skarżącego pasa drogowego o powierzchni - 8,19 m2 bez zezwolenia miało miejsce na czas 171 dni w okresie od 29 maja do 15 listopada 2012 r. Skarżący nie kwestionował ustalonego stanu faktycznego lecz podnosił, że położenie dodatkowych płyt betonowych nastąpiło w porozumieniu z wykonawcą rozbudowy drogi firmą C. oraz pracownikiem GDDKiA G. K. Zdaniem skarżącego rozbudowa zjazdu była potrzebna celem zapewnienia wjazdu na jego nieruchomość ciężkiego sprzętu wykonawcy robót.

Sąd podzielił ustalony przez organ stan faktyczny uznając, za prawidłowe stanowisko, iż przedstawione przez skarżącego argumenty nie mogą stanowić podstawy do uwzględnienia skargi. Nietrafne są zarzuty skargi dotyczące działania skarżącego za zgodą zarządcy drogi i wykonawcy przebudowy drogi. Kwestie te zostały zbadane przez organ w toku ponownego rozpoznania sprawy bowiem pracownik GDDKiA G. K. (Kierownik Projektu) , na którego zgodę powoływał się skarżący złożył stosowne wyjaśnienia na piśmie. Z wyjaśnień tych wynika, że na żadnym etapie realizacji, jak również po zakończeniu robót nie rozmawiał ze skarżącym i nie uzgadniał sposobu rozbudowy zjazdu. Ponadto, do tych pisemnych wyjaśnień zostały załączone; pismo skarżącego z dnia [...] sierpnia 2010 r. skierowane do organu zawierające wniosek o wydłużenie mostka na posesji oraz odpowiedź G.K. z [...] września 2010 r. informujące, że skarżący powinien uzyskać decyzje administracyjną zezwalającą na poszerzenie dotychczasowego zjazdu.( k.118-126 akt administracyjnych). W aktach sprawy znajduje sie także decyzja administracyjna wydana przez [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z [...] stycznia 2013 r. nakazująca skarżącemu rozbiórkę samowolnie rozbudowanej części zjazdu (k.132 akt administracyjnych). Jednocześnie Sąd zauważa, że skoro remont drogi zakończył się w kwietniu 2011 r. zatem skarżący nie może powoływać się na okoliczność, że zajęcie pasa drogowego nastąpiło w związku z tym remontem czy też przebudową drogi. W konsekwencji stanowisko skarżącego dotyczące domniemanej zgody zarządcy drogi na poszerzenie zjazdu nie zasługuje na wiarę.

W tej sytuacji Sąd uznał, że organ w sposób prawidłowy i wyczerpujący zgromadził w sprawie materiał dowodowy, którego skarżący skutecznie nie podważył. Z dowodów tych wynika, że w okresie od 29 maja 2012 r. do 15 listopada 2012 r. bez zezwolenia zarządcy drogi skarżący zajmował pas drogowy bez zezwolenia. W konsekwencji w niniejszej sprawie zaistniał stan faktyczny uzasadniający konieczność nałożenia kary pieniężnej i organy zastosowały się do obowiązku wynikającego z art. 40 ust. 12 u.d.p.

W związku z powyższym, zaskarżone decyzje nie naruszają prawa i skarga jako niezasadna podlega oddaleniu na mocy art. 151 p.p.s.a.