VII SA/Wa 1195/13

Uzasadnienie

[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem z dnia [...] marca 2013 r., Nr [...] na podstawie art. 134 w związku z 129 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz.1071 ze zm.) - dalej: "kpa" w związku odwołaniem M. L. od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego Miasta [...] z dnia [...] lutego 2013 r., Nr [...] nakładającej na A. L. obowiązek przedłożenia, w terminie sześciu miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji, projektu budowlanego zamiennego lokalu oznaczonego Nr [...] (według pierwotnego przeznaczenia lokal mieszkalny) znajdującego się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym przy ul. [...] w [...] zlokalizowanym na działce o nr geod. [...], obręb [...], w którym obecnie prowadzona jest działalność usługowa związana z produkcją rolet i żaluzji, stwierdził uchybienie terminu do wniesienia odwołania.

W uzasadnieniu organ wskazał, że decyzja organu pierwszej instancji została doręczona skarżącemu w dniu 16 lutego 2013 r., więc termin 14-dniowy do wniesienia odwołania upłynął w dniu 2 marca 2013 r., zaś odwołanie zostało wniesione w dniu 4 marca 2013 r., tj. z uchybieniem ustawowego 14-dniowego terminu przewidzianego na dokonanie tej czynności.

Organ powołał się na przepis art. 57 § 4 k.p.a. zgodnie z którym jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni. Jednocześnie wyjaśnił, że dniami wolnymi od pracy zgodnie z art. 1519 § 2 Kodeksu pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy, a soboty nie zostały zaliczone do kategorii dni wolnych od pracy.

Organ stwierdził, że jeżeli M. L. skutecznie doręczono zaskarżoną decyzję w sobotę (16 lutego 2013 r.) to mógł przedmiotowe odwołanie nadać w placówce pocztowej również w sobotę.

Organ II instancji powołując się na orzecznictwo sądowoadministracyjne stwierdził, że w świetle ww. okoliczności zobowiązany jest do orzeczenia w trybie art. 134 k.p.a. i nie ma możliwości merytorycznego rozpoznania odwołania.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na powyższe postanowienie wniósł M. L.

Skarżący powołał się na uchwałę 7 sędziów z dnia 15 czerwca 2011r., sygn. akt IOPS 1/11, w której Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że sobota jest dniem równorzędnym z dniem ustawowo wolnym od pracy w rozumieniu art. 57 § 4 k.p.a.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał wcześniej prezentowaną argumentację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Stosownie do dyspozycji art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej jedynie pod względem zgodności z prawem, a więc prawidłowości zastosowania przepisów obowiązującego prawa oraz trafności ich wykładni. Uwzględnienie skargi następuje tylko w przypadku stwierdzenia przez Sąd naruszenia przepisów prawa materialnego lub istotnych wad w prowadzonym postępowaniu (art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. Nr 270), dalej: "p.p.s.a.".

Stosownie zaś do treści art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd administracyjny rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Tak więc dokonując kontroli legalności zaskarżonego rozstrzygnięcia Sąd może uwzględnić skargę także ze względu na inne uchybienia niż te, które podnoszono w skardze.

Dokonując oceny zaskarżonego postanowienia Sąd uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie, ponieważ zapadło z obrazą przepisu art. 129 § 2 k.p.a.

Przedmiotem sądowej kontroli, w rozpoznawanej sprawie, było postanowienie stwierdzające uchybienie terminu do wniesienia odwołania z uwagi na fakt, że odwołanie zostało nadane w Urzędzie Pocztowym w poniedziałek podczas gdy termin na dokonanie tej czynności, zdaniem organu, upływał w sobotę.

Podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowi art. 134 k.p.a. Zgodnie z jego treścią organ odwoławczy bada z urzędu zachowanie terminu do wniesienia odwołania. Stwierdzenie dopuszczalności odwołania oraz wniesienia go w terminie jest koniecznym warunkiem merytorycznego rozpoznania sprawy przez organ odwoławczy. Uchybienie ustawowego terminu powoduje bezskuteczność odwołania, czego następstwem jest ostateczność decyzji, co w konsekwencji wyłącza dopuszczalność jej skontrolowania w zwyczajnym postępowaniu odwoławczym. W razie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia uchybienie terminu do wniesienia odwołania, a postanowienie w tej sprawie jest ostateczne.

W myśl art. 129 § 2 k.p.a. odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie. Termin określony w tym przepisie, jest terminem zawity, co oznacza, iż jego przekroczenie, niezależnie od przyczyn, które to spowodowały, powoduje konieczność stwierdzenia, iż zostało wniesione z uchybieniem terminu. Ponadto jest to termin ustawowy, wiąże więc wszystkie osoby i organy występujące w postępowaniu administracyjnym. Jego niedotrzymanie powoduje ujemne skutki procesowe w postaci utraty prawa do wniesienia odwołania. Organy administracji nie posiadają uprawnień do przedłużania terminów ustawowych. Bezskuteczność czynności procesowej prowadzić może do zamknięcia drogi postępowania administracyjnego.

W orzecznictwie utrwalił się pogląd, że uchybienie terminu jest okolicznością obiektywną i w razie jej stwierdzenia organ odwoławczy nie ma innej możliwości niż wydanie postanowienia o uchybieniu terminu przewidzianego w art. 134 k.p.a., a stwierdzenie uchybienia terminu do wniesienia odwołania nie zależy od uznania organu odwoławczego, lecz wynika z bezwzględnie obowiązującej normy prawnej (por. wyrok NSA z dnia 21 marca 1997 r., sygn. akt SA/Łd 2990/95, Lex nr 29079, wyrok NSA z dnia 29 stycznia 1997 r., sygn. akt SA/Gd 1482/96, Lex nr 29004, wyrok NSA z dnia 15 listopada 1995 r., sygn. akt SA/Ka 2111/94, Lex nr 27060, wyrok NSA z dnia 27 listopada 1996 r., sygn. akt SA/Łd 2665/95, BS 1997, nr 5, poz. 32).

Gdy organ II instancji stwierdzi, że środek odwoławczy został wniesiony z uchybieniem terminu, nie może przystąpić do jego merytorycznego rozpoznania, a ma obowiązek zastosować się do dyspozycji art. 134 k.p.a. (vide: wyrok NSA z dnia 15 listopada 1995 r., sygn. akt. SA/Ka 2111/94, Lex nr 27060).

W rozpoznawanej sprawie bezspornym jest, że skarżący decyzję organu I instancji otrzymał w sobotę w dniu 16 lutego 2013 r., zaś odwołanie nadał w poniedziałek w dniu 4 marca 2013 r.

W okolicznościach niniejszej sprawy dla oceny dochowania przez skarżącego terminu do wniesienia odwołania istotne było stwierdzenie, czy w przypadku, gdy termin kończył się w sobotę, dokonanie czynności w poniedziałek skutkuje przyjęciem, że czynność ta została dokonana w terminie.

Przepis art. 57 § 1 k.p.a. stanowi, że jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu.

Dyspozycja art. 57 § 4 k.p.a. wskazuje zaś, że w sytuacji kiedy koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni.

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym, po powołaniu wojewódzkich sądów administracyjnych, w zakresie wykładni ww. przepisu nie panowało jednolite orzecznictwo. Dominował jednak pogląd, zgodnie z którym strona postępowania administracyjnego może pozostawać w uzasadnionym przekonaniu, że sobota jest traktowana jak dzień ustawowo wolny od pracy nie tylko w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ale także w postępowaniu przed organami administracji publicznej na podstawie przepisów k.p.a.

Ostatecznie, w zakresie wykładni pojęcia "dzień ustawowo wolny od pracy" w odniesieniu do soboty, wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny, który w uchwale z dnia 15 czerwca 2011 r., sygn. akt I OPS 1/11, w składzie 7 sędziów stwierdził, że sobota jest dniem równorzędnym z dniem ustawowo wolnym od pracy w rozumieniu art. 57 § 4 k.p.a., jak słusznie zwrócił na to uwagę skarżący w swojej skardze do Sądu.

Rozpoznając ponownie sprawę odwołania M. L., a konkretnie termin jego wniesienia, [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego będzie miał na uwadze powyższe wskazania Sądu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji w trybie art.145 § 1 pkt 1 lit. c, art. 152, art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.