VI SA/Wa 798/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
2013-09-10Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Dariusz Zalewski
Grażyna Śliwińska /przewodniczący sprawozdawca/
Pamela Kuraś-DębeckaSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Śliwińska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Pamela Kuraś-Dębecka Sędzia WSA Dariusz Zalewski Protokolant ref. staż. Renata Lewandowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 września 2013 r. sprawy ze skargi P. R. na decyzję Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia na stanowisko instruktora do prowadzenia szkoleń w zakresie CRM 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego na rzecz skarżącego P. R. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
P. R. (dalej też jako "skarżący") wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uznania kwalifikacji na instruktora do prowadzenia zajęć szkoleniowych w zakresie tematów dotyczących CRM (Crew Resource Management).
Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowiła część O rozporządzenia Komisji (WE) Nr 859/2008 z dnia 20 sierpnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) Nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymagań technicznych i procedur administracyjnych mających zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego (Dz. Urz. UE L 254/3 z 20.09.2008).
Do wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia doszło w następującym stanie faktycznym:
Skarżący pismem z dnia [...] listopada 2012 r. złożył do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego wniosek o uznanie kwalifikacji instruktora do prowadzenia szkoleń w zakresie CRM.
Organ decyzją z dnia [...] grudnia 2012 roku nr [...] odmówił zatwierdzenia skarżącego na wnioskowane stanowisko. Podkreślił, że wniosek nie zawiera dowodów na ukończenie przez niego szkolenia dla instruktorów CRM zawierającego elementy metodyki prowadzenia szkoleń. Brak jest również dokumentacji poświadczającej doświadczenie jako dowódcy statków powietrznych w załodze wieloosobowej przez co najmniej rok. Organ poinformował, że instruktor CRM może być zatwierdzony jedynie w sytuacji, gdy z wnioskiem do organu występuje certyfikowany przewoźnik.
Skarżący wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy, wskazując na brak podstawy prawnej do wydania decyzji odmownej, a także że przesłane dowody wystarczająco potwierdzają wnioskowane kwalifikacje.
Decyzją z dnia [...] stycznia 2013 roku nr [...] Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego utrzymał w mocy swą uprzednią decyzję z dnia [...] grudnia 2012 r. Stwierdził w uzasadnieniu, że skarżący nie spełnia przepisu OPS 1.943 c), gdyż na podstawie certyfikatu z [...].01.2011 r. przeprowadzone podstawowe szkolenie CRM, które ukończył, nie było prowadzone przez co najmniej jednego możliwego do przyjęcia przez organ instruktora CRM. Instruktor, który je prowadził, nie widniał w oficjalnym rejestrze instruktorów CRM. Zdaniem organu skarżący nie spełnia nadto wymogów przepisu OPS 1.001 Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 859/2008 z dnia 20 sierpnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) NR 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymagań technicznych i procedur administracyjnych mających zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego wraz z odpowiednim materiałem doradczym TGL-44, gdyż nie jest certyfikowanym operatorem lotniczym.
Na powyższą decyzję skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, zarzucając:
- naruszenie przepisu prawa materialnego OPS 1.943 rozporządzenia Komisji (WE) nr 859/2008 z dnia 20-08-2008 zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymagań technicznych i procedur administracyjnych mających zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego (Dz.U.UE.L.2008.254.1) poprzez bezzasadne przyjęcie, że przepis ten zawiera wymóg przeprowadzenia szkolenia kandydata na instruktora CRM przez instruktora wpisanego na listę instruktorów Urzędu Lotnictwa Cywilnego - co miało wpływ na załatwienie sprawy poprzez oparcie rozstrzygnięcia na opisanym wymogu niewynikającym z treści tego przepisu;
- naruszenie przepisu prawa materialnego OPS 1.001 rozporządzenia Komisji (WE) nr 859/2008 z dn. 20-08-2008 zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymagań technicznych i procedur administracyjnych mających zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego (Dz.U.UE.L.2008.254.1) poprzez bezzasadne przyjęcie, że przepis ten stawia wymóg złożenia wniosku o zatwierdzenie instruktora CRM przez certyfikowanego operatora lotniczego, co miało wpływ na załatwienie sprawy poprzez oparcie rozstrzygnięcia na opisanym wymogu niewynikającym z treści tego przepisu;
-naruszenie art. 6 k.p.a. z zw. z art. 107 k.p.a. polegające na wydaniu decyzji bez podstawy prawnej, poprzez:
1. uznanie, że skarżący powinien się legitymować dokumentem ukończenia szkolenia zawierającego elementy metodyki prowadzenia szkoleń, podczas gdy żaden przepis prawa powszechnie obowiązującego nie stawia takiego wymogu;
2. uznanie, że skarżący powinien odbyć szkolenie prowadzone przez instruktora wpisanego na listę instruktorów Urzędu Lotnictwa Cywilnego, podczas gdy przepis OPS 1.943 nie stawia takiego wymogu;
3. uznanie, że wniosek o zatwierdzenie skarżącego jako instruktora CRM powinien był złożyć operator lotniczy a nie skarżący, podczas gdy przepis OPS 1.001 nie stawia takiego wymogu, co skutkuje nieważnością zaskarżonej decyzji;
- naruszenie art. 15 k.p.a. polegające na naruszeniu tożsamości sprawy administracyjnej przy ponownym rozpoznaniu sprawy w trybie art. 127 § 3 k.p.a. poprzez oparcie rozstrzygnięcia na przepisie OPS 1.943 c), który nie był podstawą rozstrzygnięcia przy podejmowaniu pierwszej decyzji w sprawie, co skutkuje nieważnością zaskarżonej decyzji;
- naruszenie art. 8 k.p.a. polegające na dokonaniu przez organ skrajnie różnej oceny tego samego stanu faktycznego poprzez wydanie w innej sprawie, dotyczącej zatwierdzenia instruktora CRM, decyzji pozytywnej, mimo że szkolenie kandydata prowadził ten sam instruktor, podczas gdy w sprawie skarżącego organ odmówił zatwierdzenia skarżącego z uwagi na to, że instruktor ten nie widnieje w oficjalnym rejestrze instruktorów CRM, co skutkuje wydaniem decyzji z rażącym naruszeniem prawa i w konsekwencji jej nieważnością;
- naruszenie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. w zw. z art. 127 § 3 k.p.a. polegające na wydaniu zaskarżonej decyzji przez pracownika podlegającego wyłączeniu z uwagi na branie udziału w wydaniu pierwszej decyzji w sprawie, co skutkuje koniecznością wznowienia postępowania;-
- naruszenie art. 107 k.p.a. polegające na nieokreśleniu podstawy prawnej decyzji, poprzez podanie części aktu prawnego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia bez podania przepisów szczegółowych - "część O rozporządzenia Komisji Nr 859/2008 (...)" oraz błędne oznaczenie wskazanej części aktu prawnego - Instruktorów CRM dotyczy część N rozporządzenia Komisji, a nie powołana część O, co skutkuje niemożnością określenia w oparciu o jakie przepisy organ wydał rozstrzygnięcie w sprawie;
- naruszenie art. 107 § 3 k.p.a. polegające na wadliwym skonstruowaniu uzasadnienia decyzji poprzez niewskazanie w uzasadnieniu faktów, które organ uznał za udowodnione i dowodów, które posłużyły do ich ustalenia, jak i wyjaśnienia szczegółowej podstawy prawnej rozstrzygnięcia, co skutkuje niemożnością określenia na jakiej podstawie organ wydał rozstrzygnięcie w sprawie;
- naruszenie art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 7 k.p.a. polegające na oparciu rozstrzygnięcia na niepełnym materiale dowodowym bez wzywania strony do jego uzupełnienia, co skutkuje załatwieniem sprawy niezgodnie z wnioskiem strony.
W związku z powyższym skarżący wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz - w związku z art. 135 p.p.s.a. - pierwszej decyzji w sprawie, a także o zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. W ocenie organu wszystkie wskazane w skardze przepisy zostały przez organ zachowane w toku postępowania, a żądanie skarżącego nie mogło podlegać akceptacji. Wskazane wyżej przepisy OPS 1.001 i 1.943 uniemożliwiają bowiem uzyskanie zgody na wpis na listę instruktorów CRM osób, które nie są możliwe do przyjęcia przez organ. Jednocześnie przedmiotowa regulacja odnosi się bezpośrednio do operatorów lotniczych. Organ zaznaczył, że decyzja zawierała wszystkie konieczne składniki. Podstawa prawna została powołana jako w/w przepisy OPS. Zarzut dotyczący art. 15 k.p.a. również jest w ocenie organu bezzasadny, gdyż organ przy obydwu decyzjach posługiwał się tą samą podstawą prawną, na którą się powołał. Z informacji posiadanych przez organ naruszenie art. 8 k.p.a. również nie miało miejsca. Wskazana w skardze sprawa posiadała zupełnie inne podłoże przedmiotowe, jednocześnie wnioskodawca w tamtej sprawie spełniał wszystkie potrzebne do zatwierdzenia warunki. W zakresie dotyczącym naruszenia art. 24 § 1 pkt. 5 w zw. z art. 127 § 3 k.p.a. organ wyjaśnił, że w wydaniu pierwszej decyzji oraz w merytorycznej ocenie wniosku uczestniczył Naczelnik Wydziału Implementacji Standardów Lotniczych, a także p.o. Naczelnika Inspektoratu Operacyjno - Lotniczego, a w wydaniu decyzji w toku ponownego rozpatrzenia sprawy, opinię merytoryczną sporządził Specjalista w Departamencie Operacyjno - Lotniczym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Ocena działalności organów administracji publicznej dokonywana przez właściwy Wojewódzki Sąd Administracyjny sprowadza się do kontroli prawidłowości zarówno materialnych jak i procesowych aspektów stosunku administracyjnoprawnego, skonkretyzowanego w zaskarżonej decyzji. Dla wyeliminowania z obrotu prawnego zaskarżonego aktu niezbędne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, albo przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145§ 1 pkt 1 lit. a-c Ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zwaną dalej p.p.s.a. (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).
Analizując skargę w świetle powołanych powyżej kryteriów Sąd uznał, że zarzutom skarżącego nie można odmówić słuszności.
Po pierwsze, zarzutem najdalej idącym w zakresie obrazy przepisów prawa procesowego jest zarzut naruszenia przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego art. 24 § 1 pkt 5 w związku z art. 127 § 3 k.p.a. jako, że podjęta została przez tę samą osobę, która brała udział w wydaniu decyzji, od której złożono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
W niniejszej sprawie poza sporem pozostaje, zaskarżoną decyzję z dnia [...] stycznia 2013 r. - na skutek wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy, wydał jako osoba upoważniona do działania w imieniu Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego [...] Dyrektor Departamentu Organizacyjno-Lotniczego - w sytuacji, gdy brał on udział w wydaniu decyzji pierwszoinstanyjnej z dnia [...] grudnia 2012 r.
Wskazać należy, że zagadnienie wyłączenia pracownika od udziału w sprawie na podstawie art. 24 §1 pkt 5 k.p.a. w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 127 § 3 k.p.a. było przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego i na tym tle ukształtowało się rozbieżne orzecznictwo.
Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę, że przepisy o wyłączeniu pracownika odgrywają istotną rolę i mają na celu zapewnienie stronom obiektywizmu i bezstronności przy ponownym rozpatrzeniu sprawy przez organ odwoławczy (wyrok TK z dnia 7 marca 2005 r., sygn. akt P 8/03 - Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 400). Tego rodzaju gwarancje powinny być zapewnione w najwyższym możliwym do osiągnięcia stopniu, także w odniesieniu do strony postępowania prowadzonego przez ten sam organ, z uwagi na zawarte w art. 127 § 3 k.p.a. odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących odwołania.
Ostatecznie powyższe stanowisko znalazło swoje potwierdzenie w uchwale z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. akt II GPS 2/06, w której Naczelny Sąd Administracyjny przesądził, że artykuł 24 § 1 pkt 5 w związku z art. 27 § 1 zdanie pierwsze k.p.a. ma zastosowanie do członka samorządowego kolegium odwoławczego w postępowaniu wszczętym na wniosek, o którym mowa w art. 127 § 3 k.p.a. Uchwała ta nie zapadła jednomyślnie, a w zgłoszonym do niej zdaniu odrębnym wskazano, że ponowne rozpatrzenie sprawy nie może być traktowane na równi z rozpoznaniem sprawy w drugiej instancji, gdyż wniosek, o którym mowa w art. 127 § 3 k.p.a., nie uruchamia toku instancji.
W wyroku z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie o sygn. akt P 57/07 (sentencja opubl. w Dz. U. z 2009 r. Nr 229, poz. 1539) Trybunał Konstytucyjny uwzględniając rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych orzekł, że art. 24 § 1 pkt 5 w związku z art. 27 § 1 i art. 127 § 3 k.p.a. (...) w zakresie, w jakim nie wyłącza członka samorządowego kolegium odwoławczego z postępowania z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, gdy członek ten brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji, jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał w sposób jednoznaczny "w pełni" podzielił stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w cytowanej uchwale z dnia 22 lutego 2007 r.
Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 20 maja 2010 r. sygn. akt I OPS 13/09 stwierdził, iż jedynie piastun funkcji ministra, w rozumieniu art. 5 § 2 pkt.4 k.p.a. nie podlega wyłączeniu, gdy - na podstawie art. 127 § 3 k.p.a. - wydaje decyzję w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy. A contrario zatem, przepis art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. ma zastosowanie w postępowaniu, o jakim mowa w art. 127 § 3 k.p.a. w przypadku, gdy funkcję organu wykonuje upoważniony pracownik organu, który wydał decyzję objętą wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Wątpliwości organu - podniesione w odpowiedzi na skargę - rozwiało aktualne stanowisko zawarte w Uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie 7 sędziów NSA z dnia 18 lutego 2013 r. sygn. akt II GPS 4/12, który stwierdził, że "Artykuł 24 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym przed jego zmianą dokonaną przepisem art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18 z późn. zm.) miał zastosowanie do pracownika organu jednoosobowego w postępowaniu zainicjowanym wnioskiem, o którym mowa w art. 127 § 3 tego Kodeksu. (LEX nr 1271759).
Pogląd, prezentowany w cytowanej wyżej Uchwale wiąże Sąd orzekający w niniejszej sprawie, bowiem ogólna moc wiążąca uchwały powoduje, że wiąże ona sądy administracyjne we wszystkich sprawach, w których miałby być stosowany interpretowany przepis (wyrok NSA z dnia 7 maja 2009 r. syn, II FSK 99/08 LEX nr 549413). Moc wiążąca uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczy bowiem nie tylko danej sprawy (art. 187 § 2 p.p.s.a.), ale również spraw o podobnym stanie faktycznym i prawnym. Dopóki nie nastąpi zmiana stanowiska zawartego w uchwale, dopóty sądy administracyjne stanowisko to powinny respektować.
Uchwała została wydana, tak jak w niniejszej sprawie, gdy chodzi o pracownika, który jest upoważniony do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu organu lecz nie jest jego piastunem.
Należy wskazać, na co zwróciła uwagę ww. Uchwała, że aktualnie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. zmieniony z dniem 11 kwietnia 2011 r. przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18) stanowi, że pracownik organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, w której brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. Natomiast w poprzednim stanie prawnym wyłączeniu podlegał pracownik biorący udział "w niższej instancji w wydaniu zaskarżonej decyzji". W wyniku wspomnianej nowelizacji usunięto zwrot "w niższej instancji", podkreślając w ten sposób sam "udział" pracownika organu "w wydaniu zaskarżonej decyzji".
Uchwała 7 sędziów NSA z dnia 18 lutego 2013 r. powołując się na gwarancje konstytucyjne zwraca także uwagę, że "przy współczesnej organizacji pracy aparatu
administracyjnego istnieje realna możliwość zapewnienia, by przy ponownym rozpatrywaniu spraw administracyjnych przez ten sam organ, nie brali udziału pracownicy, którzy mieli jakikolwiek związek z poprzednim rozstrzygnięciem. Można nawet powiedzieć, że na organach administracyjnych o jednoszczeblowej strukturze ciąży szczególny obowiązek w tym zakresie, bowiem poza zapewnieniem omawianego standardu sprawiedliwości proceduralnej, muszą wprowadzić jeszcze takie transparentne rozwiązania, by uniknąć zarzutu "pozornej bezstronności". Wskazał również, że "Potrzeba ochrony tych wartości konstytucyjnych w postępowaniu administracyjnym jest bezwarunkowa i nie może być uzależniana od modelu postępowania administracyjnego, w szczególności od tego, czy jest to postępowanie dwuinstancyjne w rozumieniu postępowania toczącego się przed dwoma różnymi organami, które zwykle łączą ze sobą więzy hierarchicznej zależności. Prowadzi to do wniosku, że odnoszenie instytucji wyłączenia pracownika tylko do takiego postępowania, w którym następuje przejęcie sprawy do rozpoznania przez organ wyższej instancji (tzw. dewolucja) nie jest do pogodzenia z funkcją tego wyłączenia. Nie ulega bowiem wątpliwości, że jeżeli postępowanie administracyjne, w którym wskutek wniesienia środka zaskarżenia ten sam organ ponownie rozpatruje sprawę uznajemy za surogat postępowania dwuinstancyjnego, to również to postępowanie powinno odpowiadać wspomnianym standardom sprawiedliwości proceduralnej, dawać gwarancje bezstronnego i rzetelnego, ponownego rozpatrzenia sprawy. Powinna zatem istnieć możliwość wyłączenia pracownika, który brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. A zatem stanowisko głoszące, że wyłączenie pracownika, o którym mowa w art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. w brzmieniu obowiązującym przed 11 kwietnia 2011 r. jest ściśle powiązane z postępowaniem odwoławczym o charakterze dewolutywnym można by uznać za usprawiedliwione tylko przy założeniu, że jeżeli nie ma dewolucji to nie mamy do czynienia z prawem do zaskarżenia, lecz z wyjątkiem od tej zasady określonej w art. 78 Konstytucji RP (wyjątkiem, który ten przepis dopuszcza). Była już jednak mowa o tym, że postępowanie administracyjne, w którym ten sam organ ponownie rozpatruje sprawę wskutek wniesienia środka zaskarżenia spełnia wymagania postępowania dwuinstancyjnego".
Na gruncie rozpoznawanej sprawy oznacza to, że tylko Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego, jako piastun funkcji organu, nie podlegałby wyłączeniu przy ponownym rozpatrzeniu sprawy. Nie dotyczy to jednak Dyrektora upoważnionego przez niego do działania w jego imieniu, gdyż nie może być uznany za osobę piastującą funkcję, która przy ponownym rozpatrzeniu sprawy w trybie art. 127§ 3 k.p.a. nie podlegałaby wyłączeniu na podstawie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a.
W rozpoznawanej sprawie pracownikiem Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego, który podpisał obie wydane w sprawie decyzje i wobec tego podlegającym wyłączeniu przy ponownym rozpatrzeniu sprawy jest Dyrektor Departamentu Organizacyjno-Lotniczego [...].
Należy podkreślić, że instytucja wyłączenia pracownika organu administracji publicznej jest jednym z elementów gwarancji prawa do obiektywnego, bezstronnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy, zatem wydanie decyzji po złożeniu wniosku o ponowne jej rozpatrzenie przez tę samą osobę niewątpliwie świadczy o uchybieniu tej gwarancji.
Wydanie decyzji przez pracownika, który podlega wyłączeniu na mocy art. 24 k.p.a. stanowi przesłankę do wznowienia postępowania, określoną w art. 145 § 1 pkt 3 k.p.a. Jeżeli Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdzi naruszenie prawa, dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, to stosownie do treści art. 145 § 1 pkt 1 lit. "b" p.p.s.a. ma obowiązek uwzględniając skargę na decyzję, uchylić ją w całości albo w części (NSA w uzasadnieniu wyroku z 16 lutego 2011 r. sygn. akt II GSK 196/10).
W świetle powyższego, zarzut skargi dotyczący naruszenia art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. i art. 127 § 3 k.p.a. należało uznać za usprawiedliwiony. Wydanie decyzji po ponownym rozpatrzeniu sprawy przez upoważnioną przez ministra osobę, która rozpoznała sprawę w pierwszej instancji stanowi istotne naruszanie przepisów postępowania, tj. art. 24 § 1 ust. 5 k.p.a. uzasadnia zatem wyeliminowanie z obrotu prawnego zakwestionowanej decyzji.
Oznacza to, że Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego ponownie - co do istoty rozpozna wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy - bez udziału pracownika podlegającego wyłączeniu na podstawie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a.
Po drugie, z powyższego wynika, że nie zachodzi możliwość ustosunkowania się do pozostałych, merytorycznych zarzutów skargi w zakresie obrazy przepisów prawa procesowego i materialnego, bowiem byłoby to przedwczesne. Nie mniej jednak nie ma przeszkód, by nad okolicznościami podniesionymi przez stronę w tych zarzutach strony organ pochylił się przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.
Biorąc pod uwagę wskazane okoliczności, Sąd orzekł jak w wyroku na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. "b" p.p.s.a. oraz art. 152 p.p.s.a.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Skład sądu
Dariusz ZalewskiGrażyna Śliwińska /przewodniczący sprawozdawca/
Pamela Kuraś-Dębecka
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Śliwińska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Pamela Kuraś-Dębecka Sędzia WSA Dariusz Zalewski Protokolant ref. staż. Renata Lewandowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 września 2013 r. sprawy ze skargi P. R. na decyzję Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia na stanowisko instruktora do prowadzenia szkoleń w zakresie CRM 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego na rzecz skarżącego P. R. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
P. R. (dalej też jako "skarżący") wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uznania kwalifikacji na instruktora do prowadzenia zajęć szkoleniowych w zakresie tematów dotyczących CRM (Crew Resource Management).
Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowiła część O rozporządzenia Komisji (WE) Nr 859/2008 z dnia 20 sierpnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) Nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymagań technicznych i procedur administracyjnych mających zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego (Dz. Urz. UE L 254/3 z 20.09.2008).
Do wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia doszło w następującym stanie faktycznym:
Skarżący pismem z dnia [...] listopada 2012 r. złożył do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego wniosek o uznanie kwalifikacji instruktora do prowadzenia szkoleń w zakresie CRM.
Organ decyzją z dnia [...] grudnia 2012 roku nr [...] odmówił zatwierdzenia skarżącego na wnioskowane stanowisko. Podkreślił, że wniosek nie zawiera dowodów na ukończenie przez niego szkolenia dla instruktorów CRM zawierającego elementy metodyki prowadzenia szkoleń. Brak jest również dokumentacji poświadczającej doświadczenie jako dowódcy statków powietrznych w załodze wieloosobowej przez co najmniej rok. Organ poinformował, że instruktor CRM może być zatwierdzony jedynie w sytuacji, gdy z wnioskiem do organu występuje certyfikowany przewoźnik.
Skarżący wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy, wskazując na brak podstawy prawnej do wydania decyzji odmownej, a także że przesłane dowody wystarczająco potwierdzają wnioskowane kwalifikacje.
Decyzją z dnia [...] stycznia 2013 roku nr [...] Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego utrzymał w mocy swą uprzednią decyzję z dnia [...] grudnia 2012 r. Stwierdził w uzasadnieniu, że skarżący nie spełnia przepisu OPS 1.943 c), gdyż na podstawie certyfikatu z [...].01.2011 r. przeprowadzone podstawowe szkolenie CRM, które ukończył, nie było prowadzone przez co najmniej jednego możliwego do przyjęcia przez organ instruktora CRM. Instruktor, który je prowadził, nie widniał w oficjalnym rejestrze instruktorów CRM. Zdaniem organu skarżący nie spełnia nadto wymogów przepisu OPS 1.001 Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 859/2008 z dnia 20 sierpnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) NR 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymagań technicznych i procedur administracyjnych mających zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego wraz z odpowiednim materiałem doradczym TGL-44, gdyż nie jest certyfikowanym operatorem lotniczym.
Na powyższą decyzję skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, zarzucając:
- naruszenie przepisu prawa materialnego OPS 1.943 rozporządzenia Komisji (WE) nr 859/2008 z dnia 20-08-2008 zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymagań technicznych i procedur administracyjnych mających zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego (Dz.U.UE.L.2008.254.1) poprzez bezzasadne przyjęcie, że przepis ten zawiera wymóg przeprowadzenia szkolenia kandydata na instruktora CRM przez instruktora wpisanego na listę instruktorów Urzędu Lotnictwa Cywilnego - co miało wpływ na załatwienie sprawy poprzez oparcie rozstrzygnięcia na opisanym wymogu niewynikającym z treści tego przepisu;
- naruszenie przepisu prawa materialnego OPS 1.001 rozporządzenia Komisji (WE) nr 859/2008 z dn. 20-08-2008 zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 w odniesieniu do wspólnych wymagań technicznych i procedur administracyjnych mających zastosowanie do komercyjnego transportu lotniczego (Dz.U.UE.L.2008.254.1) poprzez bezzasadne przyjęcie, że przepis ten stawia wymóg złożenia wniosku o zatwierdzenie instruktora CRM przez certyfikowanego operatora lotniczego, co miało wpływ na załatwienie sprawy poprzez oparcie rozstrzygnięcia na opisanym wymogu niewynikającym z treści tego przepisu;
-naruszenie art. 6 k.p.a. z zw. z art. 107 k.p.a. polegające na wydaniu decyzji bez podstawy prawnej, poprzez:
1. uznanie, że skarżący powinien się legitymować dokumentem ukończenia szkolenia zawierającego elementy metodyki prowadzenia szkoleń, podczas gdy żaden przepis prawa powszechnie obowiązującego nie stawia takiego wymogu;
2. uznanie, że skarżący powinien odbyć szkolenie prowadzone przez instruktora wpisanego na listę instruktorów Urzędu Lotnictwa Cywilnego, podczas gdy przepis OPS 1.943 nie stawia takiego wymogu;
3. uznanie, że wniosek o zatwierdzenie skarżącego jako instruktora CRM powinien był złożyć operator lotniczy a nie skarżący, podczas gdy przepis OPS 1.001 nie stawia takiego wymogu, co skutkuje nieważnością zaskarżonej decyzji;
- naruszenie art. 15 k.p.a. polegające na naruszeniu tożsamości sprawy administracyjnej przy ponownym rozpoznaniu sprawy w trybie art. 127 § 3 k.p.a. poprzez oparcie rozstrzygnięcia na przepisie OPS 1.943 c), który nie był podstawą rozstrzygnięcia przy podejmowaniu pierwszej decyzji w sprawie, co skutkuje nieważnością zaskarżonej decyzji;
- naruszenie art. 8 k.p.a. polegające na dokonaniu przez organ skrajnie różnej oceny tego samego stanu faktycznego poprzez wydanie w innej sprawie, dotyczącej zatwierdzenia instruktora CRM, decyzji pozytywnej, mimo że szkolenie kandydata prowadził ten sam instruktor, podczas gdy w sprawie skarżącego organ odmówił zatwierdzenia skarżącego z uwagi na to, że instruktor ten nie widnieje w oficjalnym rejestrze instruktorów CRM, co skutkuje wydaniem decyzji z rażącym naruszeniem prawa i w konsekwencji jej nieważnością;
- naruszenie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. w zw. z art. 127 § 3 k.p.a. polegające na wydaniu zaskarżonej decyzji przez pracownika podlegającego wyłączeniu z uwagi na branie udziału w wydaniu pierwszej decyzji w sprawie, co skutkuje koniecznością wznowienia postępowania;-
- naruszenie art. 107 k.p.a. polegające na nieokreśleniu podstawy prawnej decyzji, poprzez podanie części aktu prawnego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia bez podania przepisów szczegółowych - "część O rozporządzenia Komisji Nr 859/2008 (...)" oraz błędne oznaczenie wskazanej części aktu prawnego - Instruktorów CRM dotyczy część N rozporządzenia Komisji, a nie powołana część O, co skutkuje niemożnością określenia w oparciu o jakie przepisy organ wydał rozstrzygnięcie w sprawie;
- naruszenie art. 107 § 3 k.p.a. polegające na wadliwym skonstruowaniu uzasadnienia decyzji poprzez niewskazanie w uzasadnieniu faktów, które organ uznał za udowodnione i dowodów, które posłużyły do ich ustalenia, jak i wyjaśnienia szczegółowej podstawy prawnej rozstrzygnięcia, co skutkuje niemożnością określenia na jakiej podstawie organ wydał rozstrzygnięcie w sprawie;
- naruszenie art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 7 k.p.a. polegające na oparciu rozstrzygnięcia na niepełnym materiale dowodowym bez wzywania strony do jego uzupełnienia, co skutkuje załatwieniem sprawy niezgodnie z wnioskiem strony.
W związku z powyższym skarżący wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz - w związku z art. 135 p.p.s.a. - pierwszej decyzji w sprawie, a także o zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. W ocenie organu wszystkie wskazane w skardze przepisy zostały przez organ zachowane w toku postępowania, a żądanie skarżącego nie mogło podlegać akceptacji. Wskazane wyżej przepisy OPS 1.001 i 1.943 uniemożliwiają bowiem uzyskanie zgody na wpis na listę instruktorów CRM osób, które nie są możliwe do przyjęcia przez organ. Jednocześnie przedmiotowa regulacja odnosi się bezpośrednio do operatorów lotniczych. Organ zaznaczył, że decyzja zawierała wszystkie konieczne składniki. Podstawa prawna została powołana jako w/w przepisy OPS. Zarzut dotyczący art. 15 k.p.a. również jest w ocenie organu bezzasadny, gdyż organ przy obydwu decyzjach posługiwał się tą samą podstawą prawną, na którą się powołał. Z informacji posiadanych przez organ naruszenie art. 8 k.p.a. również nie miało miejsca. Wskazana w skardze sprawa posiadała zupełnie inne podłoże przedmiotowe, jednocześnie wnioskodawca w tamtej sprawie spełniał wszystkie potrzebne do zatwierdzenia warunki. W zakresie dotyczącym naruszenia art. 24 § 1 pkt. 5 w zw. z art. 127 § 3 k.p.a. organ wyjaśnił, że w wydaniu pierwszej decyzji oraz w merytorycznej ocenie wniosku uczestniczył Naczelnik Wydziału Implementacji Standardów Lotniczych, a także p.o. Naczelnika Inspektoratu Operacyjno - Lotniczego, a w wydaniu decyzji w toku ponownego rozpatrzenia sprawy, opinię merytoryczną sporządził Specjalista w Departamencie Operacyjno - Lotniczym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Ocena działalności organów administracji publicznej dokonywana przez właściwy Wojewódzki Sąd Administracyjny sprowadza się do kontroli prawidłowości zarówno materialnych jak i procesowych aspektów stosunku administracyjnoprawnego, skonkretyzowanego w zaskarżonej decyzji. Dla wyeliminowania z obrotu prawnego zaskarżonego aktu niezbędne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, albo przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145§ 1 pkt 1 lit. a-c Ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zwaną dalej p.p.s.a. (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).
Analizując skargę w świetle powołanych powyżej kryteriów Sąd uznał, że zarzutom skarżącego nie można odmówić słuszności.
Po pierwsze, zarzutem najdalej idącym w zakresie obrazy przepisów prawa procesowego jest zarzut naruszenia przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego art. 24 § 1 pkt 5 w związku z art. 127 § 3 k.p.a. jako, że podjęta została przez tę samą osobę, która brała udział w wydaniu decyzji, od której złożono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
W niniejszej sprawie poza sporem pozostaje, zaskarżoną decyzję z dnia [...] stycznia 2013 r. - na skutek wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy, wydał jako osoba upoważniona do działania w imieniu Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego [...] Dyrektor Departamentu Organizacyjno-Lotniczego - w sytuacji, gdy brał on udział w wydaniu decyzji pierwszoinstanyjnej z dnia [...] grudnia 2012 r.
Wskazać należy, że zagadnienie wyłączenia pracownika od udziału w sprawie na podstawie art. 24 §1 pkt 5 k.p.a. w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 127 § 3 k.p.a. było przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego i na tym tle ukształtowało się rozbieżne orzecznictwo.
Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę, że przepisy o wyłączeniu pracownika odgrywają istotną rolę i mają na celu zapewnienie stronom obiektywizmu i bezstronności przy ponownym rozpatrzeniu sprawy przez organ odwoławczy (wyrok TK z dnia 7 marca 2005 r., sygn. akt P 8/03 - Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 400). Tego rodzaju gwarancje powinny być zapewnione w najwyższym możliwym do osiągnięcia stopniu, także w odniesieniu do strony postępowania prowadzonego przez ten sam organ, z uwagi na zawarte w art. 127 § 3 k.p.a. odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących odwołania.
Ostatecznie powyższe stanowisko znalazło swoje potwierdzenie w uchwale z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. akt II GPS 2/06, w której Naczelny Sąd Administracyjny przesądził, że artykuł 24 § 1 pkt 5 w związku z art. 27 § 1 zdanie pierwsze k.p.a. ma zastosowanie do członka samorządowego kolegium odwoławczego w postępowaniu wszczętym na wniosek, o którym mowa w art. 127 § 3 k.p.a. Uchwała ta nie zapadła jednomyślnie, a w zgłoszonym do niej zdaniu odrębnym wskazano, że ponowne rozpatrzenie sprawy nie może być traktowane na równi z rozpoznaniem sprawy w drugiej instancji, gdyż wniosek, o którym mowa w art. 127 § 3 k.p.a., nie uruchamia toku instancji.
W wyroku z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie o sygn. akt P 57/07 (sentencja opubl. w Dz. U. z 2009 r. Nr 229, poz. 1539) Trybunał Konstytucyjny uwzględniając rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych orzekł, że art. 24 § 1 pkt 5 w związku z art. 27 § 1 i art. 127 § 3 k.p.a. (...) w zakresie, w jakim nie wyłącza członka samorządowego kolegium odwoławczego z postępowania z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, gdy członek ten brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji, jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał w sposób jednoznaczny "w pełni" podzielił stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w cytowanej uchwale z dnia 22 lutego 2007 r.
Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 20 maja 2010 r. sygn. akt I OPS 13/09 stwierdził, iż jedynie piastun funkcji ministra, w rozumieniu art. 5 § 2 pkt.4 k.p.a. nie podlega wyłączeniu, gdy - na podstawie art. 127 § 3 k.p.a. - wydaje decyzję w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy. A contrario zatem, przepis art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. ma zastosowanie w postępowaniu, o jakim mowa w art. 127 § 3 k.p.a. w przypadku, gdy funkcję organu wykonuje upoważniony pracownik organu, który wydał decyzję objętą wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Wątpliwości organu - podniesione w odpowiedzi na skargę - rozwiało aktualne stanowisko zawarte w Uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie 7 sędziów NSA z dnia 18 lutego 2013 r. sygn. akt II GPS 4/12, który stwierdził, że "Artykuł 24 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym przed jego zmianą dokonaną przepisem art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18 z późn. zm.) miał zastosowanie do pracownika organu jednoosobowego w postępowaniu zainicjowanym wnioskiem, o którym mowa w art. 127 § 3 tego Kodeksu. (LEX nr 1271759).
Pogląd, prezentowany w cytowanej wyżej Uchwale wiąże Sąd orzekający w niniejszej sprawie, bowiem ogólna moc wiążąca uchwały powoduje, że wiąże ona sądy administracyjne we wszystkich sprawach, w których miałby być stosowany interpretowany przepis (wyrok NSA z dnia 7 maja 2009 r. syn, II FSK 99/08 LEX nr 549413). Moc wiążąca uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczy bowiem nie tylko danej sprawy (art. 187 § 2 p.p.s.a.), ale również spraw o podobnym stanie faktycznym i prawnym. Dopóki nie nastąpi zmiana stanowiska zawartego w uchwale, dopóty sądy administracyjne stanowisko to powinny respektować.
Uchwała została wydana, tak jak w niniejszej sprawie, gdy chodzi o pracownika, który jest upoważniony do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu organu lecz nie jest jego piastunem.
Należy wskazać, na co zwróciła uwagę ww. Uchwała, że aktualnie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. zmieniony z dniem 11 kwietnia 2011 r. przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18) stanowi, że pracownik organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, w której brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. Natomiast w poprzednim stanie prawnym wyłączeniu podlegał pracownik biorący udział "w niższej instancji w wydaniu zaskarżonej decyzji". W wyniku wspomnianej nowelizacji usunięto zwrot "w niższej instancji", podkreślając w ten sposób sam "udział" pracownika organu "w wydaniu zaskarżonej decyzji".
Uchwała 7 sędziów NSA z dnia 18 lutego 2013 r. powołując się na gwarancje konstytucyjne zwraca także uwagę, że "przy współczesnej organizacji pracy aparatu
administracyjnego istnieje realna możliwość zapewnienia, by przy ponownym rozpatrywaniu spraw administracyjnych przez ten sam organ, nie brali udziału pracownicy, którzy mieli jakikolwiek związek z poprzednim rozstrzygnięciem. Można nawet powiedzieć, że na organach administracyjnych o jednoszczeblowej strukturze ciąży szczególny obowiązek w tym zakresie, bowiem poza zapewnieniem omawianego standardu sprawiedliwości proceduralnej, muszą wprowadzić jeszcze takie transparentne rozwiązania, by uniknąć zarzutu "pozornej bezstronności". Wskazał również, że "Potrzeba ochrony tych wartości konstytucyjnych w postępowaniu administracyjnym jest bezwarunkowa i nie może być uzależniana od modelu postępowania administracyjnego, w szczególności od tego, czy jest to postępowanie dwuinstancyjne w rozumieniu postępowania toczącego się przed dwoma różnymi organami, które zwykle łączą ze sobą więzy hierarchicznej zależności. Prowadzi to do wniosku, że odnoszenie instytucji wyłączenia pracownika tylko do takiego postępowania, w którym następuje przejęcie sprawy do rozpoznania przez organ wyższej instancji (tzw. dewolucja) nie jest do pogodzenia z funkcją tego wyłączenia. Nie ulega bowiem wątpliwości, że jeżeli postępowanie administracyjne, w którym wskutek wniesienia środka zaskarżenia ten sam organ ponownie rozpatruje sprawę uznajemy za surogat postępowania dwuinstancyjnego, to również to postępowanie powinno odpowiadać wspomnianym standardom sprawiedliwości proceduralnej, dawać gwarancje bezstronnego i rzetelnego, ponownego rozpatrzenia sprawy. Powinna zatem istnieć możliwość wyłączenia pracownika, który brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. A zatem stanowisko głoszące, że wyłączenie pracownika, o którym mowa w art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. w brzmieniu obowiązującym przed 11 kwietnia 2011 r. jest ściśle powiązane z postępowaniem odwoławczym o charakterze dewolutywnym można by uznać za usprawiedliwione tylko przy założeniu, że jeżeli nie ma dewolucji to nie mamy do czynienia z prawem do zaskarżenia, lecz z wyjątkiem od tej zasady określonej w art. 78 Konstytucji RP (wyjątkiem, który ten przepis dopuszcza). Była już jednak mowa o tym, że postępowanie administracyjne, w którym ten sam organ ponownie rozpatruje sprawę wskutek wniesienia środka zaskarżenia spełnia wymagania postępowania dwuinstancyjnego".
Na gruncie rozpoznawanej sprawy oznacza to, że tylko Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego, jako piastun funkcji organu, nie podlegałby wyłączeniu przy ponownym rozpatrzeniu sprawy. Nie dotyczy to jednak Dyrektora upoważnionego przez niego do działania w jego imieniu, gdyż nie może być uznany za osobę piastującą funkcję, która przy ponownym rozpatrzeniu sprawy w trybie art. 127§ 3 k.p.a. nie podlegałaby wyłączeniu na podstawie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a.
W rozpoznawanej sprawie pracownikiem Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego, który podpisał obie wydane w sprawie decyzje i wobec tego podlegającym wyłączeniu przy ponownym rozpatrzeniu sprawy jest Dyrektor Departamentu Organizacyjno-Lotniczego [...].
Należy podkreślić, że instytucja wyłączenia pracownika organu administracji publicznej jest jednym z elementów gwarancji prawa do obiektywnego, bezstronnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy, zatem wydanie decyzji po złożeniu wniosku o ponowne jej rozpatrzenie przez tę samą osobę niewątpliwie świadczy o uchybieniu tej gwarancji.
Wydanie decyzji przez pracownika, który podlega wyłączeniu na mocy art. 24 k.p.a. stanowi przesłankę do wznowienia postępowania, określoną w art. 145 § 1 pkt 3 k.p.a. Jeżeli Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdzi naruszenie prawa, dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, to stosownie do treści art. 145 § 1 pkt 1 lit. "b" p.p.s.a. ma obowiązek uwzględniając skargę na decyzję, uchylić ją w całości albo w części (NSA w uzasadnieniu wyroku z 16 lutego 2011 r. sygn. akt II GSK 196/10).
W świetle powyższego, zarzut skargi dotyczący naruszenia art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. i art. 127 § 3 k.p.a. należało uznać za usprawiedliwiony. Wydanie decyzji po ponownym rozpatrzeniu sprawy przez upoważnioną przez ministra osobę, która rozpoznała sprawę w pierwszej instancji stanowi istotne naruszanie przepisów postępowania, tj. art. 24 § 1 ust. 5 k.p.a. uzasadnia zatem wyeliminowanie z obrotu prawnego zakwestionowanej decyzji.
Oznacza to, że Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego ponownie - co do istoty rozpozna wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy - bez udziału pracownika podlegającego wyłączeniu na podstawie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a.
Po drugie, z powyższego wynika, że nie zachodzi możliwość ustosunkowania się do pozostałych, merytorycznych zarzutów skargi w zakresie obrazy przepisów prawa procesowego i materialnego, bowiem byłoby to przedwczesne. Nie mniej jednak nie ma przeszkód, by nad okolicznościami podniesionymi przez stronę w tych zarzutach strony organ pochylił się przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.
Biorąc pod uwagę wskazane okoliczności, Sąd orzekł jak w wyroku na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. "b" p.p.s.a. oraz art. 152 p.p.s.a.